Rassenlijst 65 jaar jong
Je kunt geen landbouw uitoefenen
zonder het milieu te belasten"
Vroegheid grondbedekking en loof hoeveelheid
van belang bij rassenkeuze suikerbieten
Jaarvergadering Takorganisatie
Akkerbouw Noord-Brabant
Aardappel BV ook in afzet
bd- en eko-aardappelen
Ir. Henk van 't Land over waternota:
Zeer strenge normen voor het gebruik van bestrijdingsmiddelen en
meststoffen. Geen mogelijkheden om te beregenen of het waterpeil
te verlagen. Dat staat de land- en tuinbouw te wachten als rege
ringsplannen voor bescherming van het water doorgaan. Als je dat
accepteert, komt de toekomstige land- en tuinbouw zwaar in de pro
blemen, zo vindt het Landbouwschap. Hij is nog maar net in dienst
en zit al tot over de oren in de landbouwproblemen: ir. Henk van 't
Land (42), sekretaris van de kommissie Grondgebruik bij het Land
bouwschap. Diezelfde funktie had Van 't Land twaalf jaar lang bij
de Nederlandse Christelijke Boeren- en Tuindersbond. "Zeer inspire
rend werk", zegt hij over zijn funktie. "We hebben te maken met al
les in het landelijke gebied".
Waterbeheer is een van die terrei
nen. Gezien de problemen die Van 't
Land hier voorziet, kunnen boeren
en tuinders hun borst wel nat ma
ken. Het ministerie van verkeer en
waterstaat heeft in een nota zijn
plannen voor het waterbeheer in de
toekomst uit de doeken gedaan: de
Derde nota waterhuishouding. Dit
overheidsstuk is de basis voor wetten
en regels over waterbeheer in de toe
komst. "Dat zouden weieens heel in
grijpende regels kunnen worden. In
de nota staan de belangen van de na
tuur voorop en dat dreigt ten koste
te gaan van de land- en tuinbouw",
waarschuwt de nieuwe sekretaris.
Als de nota na inspraak en behande
ling in de Tweede Kamer niet wordt
bijgesteld, dan zal het uitoefenen
van land- en tuinbouw op veel plaat
sen in de knel komen. Er mag dan
niets meer gebeuren wat het ecolo
gisch evenwicht verstoort, zoals het
verlagen van het waterpeil of berege
nen. "Door onttrekking van water
beïnvloed je nou eenmaal ecologi
sche waarden", zegt Van 't Land.
"Maar we moeten een afweging ma
ken. En als we de grond niet mogen
droogleggen, kunnen we weinig ver
bouwen. Het moet niet zo zijn dat
landbouwgrond straks alleen nog
bereikbaar is met bootjes. Je kunt
mensen niet in de modder ten onder
laten gaan".
Milieu
Juist nu de land- en tuinbouw zich
sterk maakt voor milieuvriendelijke
teeltmethoden is "spelen" met water
volgens Van 't Land een must. "Het
teeltplan moet voor sommige gewas
sen verruimd worden. Moet je
bloembollen ergens anders kweken
om de bodem te ontzien, dan zal de
waterhuishouding ook daar goed
moeten zijn. Meer mechanische on-
kruidbestrijding oké, maar je moet
wel met de machine het land op kun
nen. Daarnaast zijn sommige gewas
sen minder gevoelig voor ziekte als
het land behoorlijk is drooggelegd.
Dan is ook de afspoeling van
meststoffen en bestrijdingsmiddelen
minder".
Behalve het waterbeheer wordt ook
het gebruik van bestrijdingsmidde
len flink aan banden gelegd door de
Derde nota waterhuishouding. Vol
gens de nota mogen er vrijwel geen
middelen meer in grond- en opper
vlaktewater terechtkomen. Van 't
Land: "De randen van percelen die
aan het water liggen zouden niet
meer bespoten mogen worden. Maar
dan ben je aan het dweilen met de
kraan open. De nota wil af van
vliegtuigbespuitingen. Dat heeft ern
stige gevolgen voor percelen die
niet berijdbaar zijn".
Van 't Land heeft er bezwaar tegen
dat het gebruik van gewasbescher
mingsmiddelen beetje bij beetje aan
banden wordt gelegd zonder dat
daar een afweging van belangen aan
voorafgaat. Dat moet volgens hem
gebeuren vóór de verschijning van
het Meerjarenplan Gewasbescher
ming van de regering. Daar moeten
de belangen van het milieu, de land
bouw, de volksgezondheid en de ar-
beidshygiëne op een rij worden ge
zet. Ook voor het gebruik van
meststoffen zijn ingrijpende maatre
gelen te verwachten. "We blijven
staan achter het huidige mestbeleid.
Dat blijkt ook uit het milieuplan van
het Landbouwschap. Mestverwer
king is noodzakelijk. Maar dat moe
ten we wel waarmaken, ons ervoor
inzetten. Als we falen dan klapt de
val dicht. Voor je het weet eist de
overheid een versnelde uitvoering.
We streven naar een zorgvuldig
mestverbruik door mineralenboek-
houding maar we kunnen niet voor
komen dat er wat doorsijpelt", al
dus Van 't Land.
Heffingen
Hij maakt zich verder zorgen over
voorstellen in de nota voor heffin
gen op gewasbeschermingsmiddelen
en kunstmest. "Er is daarbij niet al
leen sprake van heffingen op het ge
bruik van die stoffen, maar ook op
de - onvermijdelijke - uitspoeling.
Dat is onredelijk. Hoe kun je de ma
te van vervuiling beoordelen? Wat is
de natuurlijke uitspoeling in een ge
bied? In Noord-Holland bijvoor
beeld spoelt van nature veel fosfaat
uit de bodem. Daar moet je eerst
goed over nadenken. Verder moet de
overheid van de opbrengst van de
heffing geen wegen aanleggen. De
kwaliteit van het water moet ermee
verbeterd worden".
H. van 't Land
Deze week verschijnt voor de 65e
keer de Beschrijvende Rassenlijst
voor Landbouwgewassen. Gezien de
oplage van ruim 20.000 exemplaren
staat dit boekje nog midden in het
leven. De Rassenlijst is een vraag
baak gebleven voor het gehele land
bouwbedrijfsleven en de gebruikers
van grasland en grasvelden. Niet al
leen worden nieuwe ontwikkelingen
op de voet gevolgd, in bepaalde ge
vallen wordt mede richting gegeven
aan deze ontwikkelingen.
De Rassenlijst heeft zijn voor
aanstaande positie vooral te danken
aan betrouwbaar en adequaat rassen-
onderzoek. Dit onderzoek is sterk
praktijk gericht en gebeurt op proef
velden door geheel Nederland. De
rassen worden zo goed mogelijk be
oordeeld onder de omstandigheden
van de gemiddelde goede boer.
Op basis van de resultaten van het
rassenonderzoek moet een voorspel
ling gedaan kunnen worden omtrent
het gedrag van een ras in de toe
komst. Hoe betrouwbaarder het ras
senonderzoek, des te betrouwbaar
der deze voorspelling zal zijn. De
kwaliteit van de Rassenlijst staat of
valt dan ook met de kwaliteit van het
rassenonderzoek.
De rassenkeuze speelt een grote rol
bij de bedrijfsvoering in de land
bouw. Hierbij komt de laatste jaren
steeds meer nadruk te liggen op
aspekten als kwaliteit en zorg voor
het milieu. Voor een goed kwaliteits-
en milieubeleid is het ter beschikking
hebben van de juiste rassen onont
beerlijk. Goede rassen vormen mede
Het terugdringen van het gebruik
van gewasbeschermingsmiddelen is
een onderwerp wat de laatste tijd
bijzonder veel aandacht krijgt.
Onder druk van de publieke opinie
worden in de politiek met de regel
maat van de klok nota's uitgebracht
die het gebruik van bepaalde midde
len beperken of geheel onmogelijk
maken. Soms zelfs wordt, geheel on
verwacht, de toelating van een mid
del van de ene op de andere dag niet
meer verlengd.
Het ligt voor de hand dat ook in de
suikerbietenteelt deze problematiek
een rol gaat spelen. Door het ge
bruik van bestrijdingsmiddelen,
daar waar mogelijk, te beperken kan
men nu al inspelen op toekomstige
ontwikkelingen en tevens in finan
ciële zin, voordeel behalen.
Toekomstige ontwikkelingen
De indruk bestaat dat de onkruid-
bestrijding in suikerbieten in de na
bije toekomst zal gaan naar een
kombinatie van een laag doserings
systeem en mechanische onkruid-
bestri jding. Op die wijze komt men
tegemoet aan de gewenste terugdrin
ging van het gebruik van gewasbe-
schermingsm iddelen
Een ras met een vroege grondbedek
king èn een forse loofhoeveelheid
dat onkruid weinig kans geeft past in
zo'n systeem uitstekend.
Financiële gevolgen
In de financiële opbrengstcijfers, die
de laatste jaren gepubliceerd worden
is geen rekening gehouden met de
kosten voor onkruidbestrijding, ter
wijl er toch tussen de rassen onder
ling verschillen aanwezig zijn. In een
loofarm gewas heeft onkruid meer
kans zich te ontwikkelen en moeten
dus soms ekstra bespuitingskosten
gemaakt worden, met een negatief
effekt op de financiële opbrengst.
Het lijkt dus gewenst om bij de ras
senkeuze van bieten niet alleen op de
bruto suikeropbrengst te letten maar
ook raseigenschappen als vroegheid
van grondbedekking en loofhoeveel
heid op hun juiste waarde te
schatten.
de basis voor een efficiënte en mi
lieuvriendelijke plantaardige pro-
duktie en voor kwalitatief verant
woorde eindprodukten.
Het kiezen van een ras is vaak het
zoeken naar een compromis. Er is
geen ras dat onder alle omstandighe
den en in alle eigenschappen de beste
is. De Rassenlijst levert de bouwste
nen voor een weloverwogen rassen
keuze. De rassen worden door mid
del van cijfers en verhoudingsgetal
len in alle belangrijke eigenschappen
met elkaar vergeleken. De gebruiker
dient zo goed mogelijk zijn eigen be
drijfsomstandigheden in te schatten
om te bepalen welke eigenschappen
voor hem belangrijk zijn. Op grond
van de gegevens in de Rassenlijst
kan hij dan de voor zijn situatie
meest geschikte rassen kiezen.
Doordat elk jaar een nieuwe uitgave
verschijnt, kan de Rassenlijst goed
bij de tijd blijven. Behalve dat er
nieuwe, betere rassen worden opge
nomen en verouderde rassen worden
afgevoerd, zijn alle gegevens aange
past aan de jongste resultaten van
het onderzoek. Op deze wijze kun
nen nieuwe ontwikkelingen in de
praktijk op de voet worden gevolgd.
U kunt de 65e Beschrijvende Rassen
lijst voor Landbouwgewassen 1990
bestellen door storting van 12,25
op giro nr. 103 77 54 t.n.v. Leiter-
Nypels B.V., Postbus 831, 6200 AV
Maastricht.
Voor bestellingen van meer dan drie
exemplaren gelden gereduceerde
prijzen.
Voor de tweede keer in haar nog prille bestaan hield de Stichting Tak
organisatie Akkerbouw Noord-Brabant haar jaarvergadering.
Allereerst gaf ir. A. Riemens, direk-
teur van het PAV, het centraal on
derzoekcentrum voor de akker
bouw, een drietal handreikingen,
om de huidige akkerbouwproblemen
te boven te komen.
De drie elementen zijn: verhoging
van het vakmanschap/ondernemer
schap, bewaking van de kosten en
verhoging van de kwaliteit.
Het IKC
Het PAGV beschikt over zeer veel
praktijkgerichte informatie. Het is
de bedoeling dat deze informatie
wordt gebruikt door de akkerbou
wers. Via de studieklubs zal aktie
worden ondernomen om meer ge
bruik te maken van bij het PAGV
beschikbare onderzoekresultaten.
Automatisering in de
akkerbouw
De heer ing. M. van Rijsewijk,
hoofd van de Dienst Automatisering
van de NCB ging nader in op aktuele
zaken zoals de verspreiding van het
Vitakprogramma ook in Zuid-Oost
Nederland. In overleg met de akker-
bouwstudieklubs organiseert Sivak
daartoe gedurende de komende
maanden een aantal instruktie-
bijeenkomsten in Midden- en Oost-
Brabant.
Agrocom
Agrocom is een samenwerkingsver
band van diverse organisaties op het
gebied van informatievoorziening.
Hierin werken o.a. samen: Rabo
bank, Campina, Cehave, Interpolis,
Veecentrale NCB en de standsorga
nisatie NCB.
Doelstelling van Agrocom is om zo
veel mogelijk boodschappen van
aanbieders af te stemmen op zoveel
mogelijk verzoeken naar informatie
van aanvragers. Om dat te kunnen
realiseren is een brede open informa-
tiestruktuur een eerste vereiste. Nu
Videotex-Nederland op 1 januari
1990 van start gaat, lijkt aan die ba
sisvoorwaarde te zijn voldaan.
De standorganisatie NCB wil het
aantal vragers naar informatie be
vorderen. Daartoe zal zij in 1990 aan
haar leden een abonnement aanbie
den om aldus informatie te kunnen
opvragen via een minitel. Zo'n
abonnement op een minitel zal het
eerste jaar 120,— kosten. Dit be
drag zal oplopen tot 360,voor
het derde jaar.
Verder zal de Dienst Automatisering
van de NCB in oktober 1990 een PC-
projekt starten. Het aanbod van dit
projekt zal bestaan uit een keuze
hard-ware en een kursus PC-
gebruik.
Let bij de rassenkeuze niet alleen op de bruto suikeropbrengst.
de vraag van de konsument naar mi
lieuvriendelijk geteelde produkten
groter, aldus de Aardappel BV in
een schrijven aan haar leden.
Dit is door recent onderzoek nog
eens duidelijk onderstreept. Bij
Agrico te Dronten is een gedeelte
van het bedrijf ingericht om de bd-
en eko-aardappelen te bewaren en te
verwerken. Dit produkt wordt door
Agrico-Holland onder de merknaam
'Santé' op de markt gebracht.
Met ingang van oogst 1989 is de
Aardappel BV te Zierikzee samen
met Agrico begonnen met de kollek-
tie en afzet van biologisch-
dynamisch en ekologisch geteelde
aardappelen. Reden om hiermee te
beginnen was de toenemende be
langstelling bij de bd- en ekotelers
om meer aardappelen te gaan telen,
terwijl de bestaande afzet via de ver-
deelcentra en de natuurvoedingswin
kels verzadigd is. Daarnaast wordt
8
Vrijdag 22 december 1989
