C Geerligs: "Landbouw moet zelf met objectief
en kontroleerbaar kwaliteitskenmerk komen"
"Melkveehouders moeten voorzichtig zijn
met investeren in met name melkquota"
Door fusie zuivelkoöperaties
is draagvlak groter geworden
Oppassen voor 'Ot-en-Sien-suggestie'
"Ook eko-
produkten via
veiling afzetten"
Campina-voorzitter P.J. Loonen op algemene vergadering ZLM:
Leden van verdienste
1989
P.J. Loonen: 'Belangen kunnen het best door
één centrale organisatie behartigd worden'
"De Landbouw (met de grote L) moet zelf het initiatief nemen tot
een objektief vastgesteld en streng gekontroleerd kwaliteitskenmerk
voor bepaalde grondstoffen. Anders bestaat het gevaar dat de konsu-
ment het gevoel krijgt dat de produkten kwalitatief minder of kunst
matig zouden zijn". Dit zei de heer C. Geerligs, voorzitter van Suiker
Unie, afgelopen maandag tijdens de algemene vergadering van de
ZLM in Etten-Leur.
De heer Geerligs wees de vergade
ring op het initiatief van Albert
Heijn bepaalde produkten van een
'groen blaadje' te voorzien, daarmee
milieuvriendelijkheid of gezondheid
ervan beklemtonend. "Op zich is er
weinig bezwaar tegen dit 'groene
blaadje', maar er moet wel voor ge
waakt worden dat er niet een soort
oma's groentetuin of Ot-en-Sien
suggestie van uitgaat. Dit zou ten
nadele kunnen zijn van de andere
produkten. Om dit te voorkomen
moet de Landbouw zelf met een
kwaliteitskenmerk komen".
De Suiker Unie-voorzitter verwacht
dat de trend naar zogenaamd gezon
der voedsel zich in de eerste plaats
zal keren tegen de dierlijke vetten en
eiwitten. Hij verwacht een verschui
ving naar 'plantaardige zuivel'.
Hij voorspelt verder een gedeeltelij
ke vervanging van cocos- en palm
olie door koolzaadolie: "In Canada is
in enkele jaren een areaal van drie
miljoen hektare "Canola" gegroeid,
en men verwacht nog een spectacu
laire uitbreiding, dit ondanks de
voor Canada toch zeer goede tarwe-
prijzen".
Kansen
Zijn er, naast de hobbels (milieu!)
die de landbouw de komende jaren
moet nemen, ook kansen, vroeg de
heer Geerligs zich af. Om de exploi
tatie van agrifikatie (ontwikkeling
van nieuwe gewassen in de niet
voedsel-sektor) mogelijk te maken,
is volgens hem nog een flinke finan
ciële duw vanuit de milieuhoek no
dig. Hij liet enkele produkten de re
vue passeren, waaronder olifants
gras: "De droge stof-opbrengst hier
van is gigantisch (25 ton per ha), het
stelt weinig eisen aan de grond en het
wordt in het landschap gewaar
deerd. Dit gewas - dat tien jaar mee
kan - kan toegepast worden als ener
giebron of voor de vezels. Een ander
voorbeeld dat hij noemde is de bol
lenteelt: "De markten voor bloem
bollen worden slechts en amateu
ristisch ontwikkeld. Er moeten met
onze monopolie-positie grote kansen
liggen".
Op lange termijn zijn er te ontwikke
len markten voor ethanol,
aardappel- en tarwezetmeel en enke
le grondstoffen uit suiker: melk
zuur, suikeresters en xanthaan. Er
wordt onderzoek verricht of met zet
meel en suiker als grondstof nieuwe
marktprodukten geïntroduceerd
kunnen worden. Wat betreft de
ethanol-produktie wordt de stem
ming duidelijk positiever, zeker nu
de Europese Commissie heeft voor
gesteld dat boeren die grond braak
leggen, een deel daarvan mogen ge
bruiken om graan voor energiedoel
einden te telen. Zij krijgen dan toch
De veilingen moeten op heel kor
te termijn gaan nadenken of zij
een rol kunnen vervullen bij de
afzet van ekologisch geteelde
produkten, en wellicht ook bij
biologisch-dynamisch geteelde
produkten. Dit gaf CBT-
voorzitter A. Kroon te kennen
tijdens de algemene vergadering
van de ZLM. Hij zei dat het ei
genlijk onzin is om voor deze
produkten aparte afzetkanalen te
ontwikkelen als er al goede kana
len beschikbaar zijn.
C. Geerligs.
nog 70 procent van de braakpremie
(ƒ1297,per ha).
Bovendien is er ook vanuit de olie-
industrie een flinke belangstelling
voor bio-ethanol. Men heeft behoef
te aan zuurstofrijke toevoegingen
aan aardolieprodukten. De groot
schalige buitenlandse akkerbouwge
bieden komen daarvoor het eerst in
aanmerking, aldus de heer Geerligs.
"Dat geeft ons land de kans zich te
specialiseren in kwaliteitspro-
dukten".
Op korte termijn zal volgens de
voorzitter van Suiker Unie de aard-
"Er zijn wat betreft de melkprijs in de toekomst heel duidelijk risi-
ko's. De geluiden uit de EG maar ook vanuit de GATT geven aan
dat we nog altijd rekening moeten houden met verlaging van de on
dersteuning. Melkveehouders moeten daarom voorzichtig zijn met
investeringen, met name investeringen in melkquota". Deze waar
schuwing liet de voorzitter van DMV Campina, de heer P.J. Loonen,
horen tijdens de algemene vergadering van de ZLM in Etten-Leur.
"Vanwege steeds hogere melkprijzen lijkt dat misschien ongeloof
waardig, maar desalniettemin vind ik een waarschuwing op zijn
plaats. Investeer zodanig dat u ook met verlaagde prijzen van melk
nog uit de voeten kunt".
De heer Loonen konstateerde dat de
prijzen voor melkquota in ons land
"absurd hoog" zijn. Op deze ma
nier verdwijnt volgens hem geld uit
de sektor, en kunnen bij dalende
melkprijzen melkveehouders in fi
nanciële problemen komen, met na
me jongeren. Hij wees ook op het
dreigende gevaar van de invoering
van vervangende produkten, door
de hoge prijs die de konsument nu
voor zuivelprodukten moet betalen.
Mocht de ondersteuning voor de
melk uit de EG lager worden, dan
zullen zuivelindustrieën die de op
brengst meer rechtstreeks uit de
markt halen volgens de Campina-
voorzitter de beste kansen hebben,
"en die beste kansen heb je met goe
de merkprodukten. Die zullen im
mers de beste opbrengsten kunnen
realiseren in een dalende markt, en
de eerste tekenen daarvan zijn op dit
moment al zichtbaar".
Italianen tellen
De heer Loonen acht het handhaven
van het quotastelsel in de EG alleen
mogelijk als dat in iedere lidstaat ge
lijkelijk en kontroleerbaar wordt
toegepast. Op dit moment is het nog
niet zover: "Italië doet er nog steeds
helemaal niets aan, terwijl dat land
toch 70 procent van de Nederlandse
melkhoeveelheid heeft. De Italiaan
se minister van Landbouw heeft wel
gezegd er wat aan te zullen doen,
10
maar volgens mij moeten ze eerst
Italianen gaan tellen..." Ook in
Frankrijk wordt de superheffing nog
lang niet overal korrekt uitgevoerd.
De heer Loonen: "Sinds de invoe
ring van de superheffing is de hoe
veelheid melk per melkveehouder er
met 45 procent gestegen, en Frank
rijk heeft maar liefst 25 procent, van
de totale melkproduktie in de EG. In
ons land is de hoeveelheid melk per
melkveehouder sinds de invoering
van de superheffing met 20 procent
gedaald. Ons land kent een stringen
te toepassing van de quotaregeling,
P.J. Loonen.
doch de regelgeving kan bijna nie
mand meer overzien.
Zoals de superheffing nu toegepast
wordt is onaanvaardbaar: ofwel
moet de toepassing in alle landen ge
lijk zijn, en als dat niet mogelijk is
dan denk ik dat we van dit stelsel af
moeten". Volgens de voorzitter van
Campina is er een belangrijke taak
voor minister Braks weggelegd. De
ze zou in Brussel duidelijk moeten
maken dat de manier waarop met
name'de Zuidelijke lidstaten de su
perheffing uitvoeren (of niet uitvoe
ren) niet door de beugel kan.
Ook zonder superheffing in de EG is
een bepaalde regulering van de zui-
velmarkt noodzakelijk. Loonen:
"Er is geen land in de wereld dat de
melk overlaat aan de grillen van de
wereldmarkt, en dat mogen wij dan
ook niet doen. Als de superheffing
er niet meer zou zijn moeten we wel
rekening houden met meer wisselen
de, op de markt toegesneden melk
prijzen".
appel het hoofdgewas blijven. Vol
gens hem zijn er in de aardappelver-
werkende industrie qua produktont-
wikkeling nog vele mogelijkheden,
en zal er zeker ruimte komen voor
nieuwe markten. Hij waarschuwde
wel voor een te snelle stijging van de
verwer kingskapaciteit
Voor pootaardappelen blijven de
marktgebieden zich uitbreiden.
Oost-Europa en Rusland bieden
nieuwe kansen voor afzet hiervan.
Door verdergaande koncentratie van
handelshuizen kunnen de mogelijk
heden worden vergroot.
Europees
Over de Suiker Unie zelf zei de heer
Geerligs dat deze zich tot doel heeft
gesteld om in de sektoren zaden,
groente en fruit op Europees niveau
een rol van betekenis te gaan spelen.
Om bij de kleine marges de konkur-
rentiestrijd aan te kunnen, "zullen
we Europees een positie in moeten
nemen in de totale bedrijfskolom:
teelt, handel, verwerking en distri
butie. We zullen op de Europese
markt moeten beschikken over een
breed scala van produkten. Het lijkt
misschien ambitieus, maar we den
ken dat het kan".
De volgende ZLM-leden zijn dit
jaar^.dooidat zij 50 jaar lid zijn
van de ZLM 'lid van verdienste'
geworden. Op de vergaderingen
van de kringen wordt aan de le
den van verdienste een oorkonde
en een speldje uitgereikt.
R.F. van Acker, St. Niklaas;
J.R.P. Berman, Zierikzee;
P.A.J. Boogers, Hoogerhei-
de; J.M. Buyze-Verstraete,
Zuidzande; mw. Delst-van
Oeveren, Zierikzee; L.J. Die-
leman, Sluiskil; G. Groenen-
berg, Oostkapelle; B. v.d.
Heuvel, Almkerk; M.L. Hoo-
genboom, Scharendijke; H.
Hoogerbrugge, Halsteren;
A.P. Karelse, Kamperland;
A. Krijger, Meliskerke; A.
Kotvis-Verstraete, Zuidzan
de; W.N. Kuysten, Sprang-
Capelle; J.M. Lodewijk-de
Witte, Nieuwerkerk; J.I. Ma-
selee, Zuidzande; T. Neder-
lof, Steenbergen; A. de Pag-
ter, Ritthem; J.L.E.G.
Philipse-Buijs, Krabbendijke;
C.C. Polak-Polak, Lage
Zwaluwe; J.P. Risseeuw-
Becu, Oostburg; A.J.M. Rot
tier, St. Jansteen; dr. C.
Schiltman, Terneuzen; C.
Sinke, Kruiningen; J.C.
Steendijk-de Vos, Zierikzee;
A.J. Tazelaar, Stavenisse;
P.B. de Visser, Zevenbergen;
S. de Visser, Aagtekerke.
Door de fusie tussen de zuivelkoöpe
raties DMV Campina en Melkunie
Holland is het draagvlak groter ge
worden. De beide koöperaties slui
ten goed bij elkaar aan: Campina is
meer internationaal georiënteerd en
richt zich meer op industriële pro
dukten, terwijl Melkunie meer na
tionaal georiënteerd is en in konsu-
mentenprodukten is gespecialiseerd.
Volgens de heer P.J. Loonen, voor
zitter van Campina en plaatsvervan
gend voorzitter van de toekomstige
zuivelreus, wordt door de fusie een
veel krachtiger en evenwichtiger po
sitie verkregen op de interne
EG-markt.
Hij konstateert dat in de EG vooral
partikuliere zuivelindustrieën zich
door koncentratie sterk maken.
"Zouden wij als zuivelkoöperatie in
dat krachtenveld stil blijven staan,
dan denk ik dat de invloed van de
melkveehouder in de toekomst sterk
zal afnemen en dat de melk, die voor
de partikuliere industrie grondstof
en dus een kostenpost is, minder zal
gaan opbrengen. De koöperatie is
daarom ook in de toekomst voor de
melkveehouder nog steeds zeer
aktueel".
De heer Loonen toonde zich geen
voorstander van het financieren van
een koöperatie door de beurs op te
gaan, omdat daardoor de kapitaal
verschaffer ook plaats gaat nemen
aan de bestuurstafel. "Die heeft een
ander belang met betrekking tot de
grondstofprijs als de leden".
Campina-voorzitter P.J. Loonen
zei tijdens de algemene vergade
ring van de ZLM dat de belangen
van de land- en tuinbouw het
best behartigd kunnen worden
door één centrale landbouworga
nisatie. Hij werd hierover tijdens
de forumdiskussie gekomplimen-
teerd door de heer P. Boll uit
Doeveren.
De heer Loonen vertelde dat ook
de heer Geerligs (die in de zaal
naast hem zat) de mening was
toegedaan dat de landbouworga
nisaties meer samen moeten wer
ken en dat sektorale belangenbe
hartiging uit den boze is, doch ze
hadden samen afgesproken dat
als hij het met zijn achtergrond
(KNBTB) zou zeggen, de opmer
king een extra accent zou
krijgen.
Vrijdag 15 december 1989
