Voor een aantal bedrijven kan braken gunstig zijn
Landschap toont winters aanzien
Aktuele onderwerpen
Loonwerkers en klantenbinding
Op WALCHEREN toont het land
schap een winters aanzien, het veld
werk is klaar, het mooie weer met 's
nachts lichte vorst heeft toch weer
voor enige bedrijvigheid gezorgd in
de vorm van kultiveren over de be
vroren grond in de ochtenduren. Op
de vroeg geploegde percelen is ook al
wat onkruidopslag te zien, dit wordt
met deze voorbewerking op milieu
vriendelijke wijze verdelgd.
De laatste bieten liggen afgedekt op
vervoer te wachten, sommige kolle
ga's willen de bewaarpremie bewust
uitbuiten, of het werkelijk winst
wordt blijft in 't verborgene, want je
kunt bieten ook maar één keer af
leveren.
We zijn alweer in de laatste maand
van het jaar, een jaar dat voor de ak
kerbouw ondanks sombere vooruit
zichten, wat financiële meevallers in
zich blijkt te hebben. De hogere prij
zen van vrije produkten waar echter
tegenover staat de mindere op
brengst, zullen het gewicht in de
schaal moeten leggen, er ligt nog een
heel stuk verkoopseizoen voor ons,
we moeten realistisch blijven. Het
betere jaar hebben we niet te danken
aan politieke inspanningen, wat dat
betreft verkeren we in dezelfde situa
tie dan tijdens de akties afgelopen
voorjaar, enkel klimatologische in
vloeden zijn de veroorzaker van dit
betere jaar.
Als de Tour de France in hitte en
stof verreden wordt maken we een
kans, zer individualistisch gedacht
overigens, maar zo ligt het nu
éénmaal.
De landbouwmechanisatiebedrijven
proberen een graantje mee te pikken
of beter uitgedrukt een aardappeltje
mee te eten van de inkomensverbete
ring. De konkurrentie is hier ook
groot, scherpe prijskalkulaties wor
den afgegeven, de drang naar ver
nieuwing is er wel, maar vele kolle
ga's nemen nog een afwachtende
koophouding aan.
Wat opvalt in de akkerbouw beleids
visies, die vanuit verschillende op
tiek aangedragen worden, steeds
verwezen wordt naar de koöperaties.
Eigenlijk niets nieuws, want meestal
zijn deze ook ontstaan in moeilijke
tijden, maar ook door alle tijden kri
tisch benaderd en bekeken, en daar
om spelen ze ook zo'n belangrijke
rol in 't gehele agrarisch gebeuren in
ons land. Nu blijkt dat die koöpera
ties die een goed eigen vermogen
hebben (ook niet zonder kritiek ver
gaard) bij machte zijn iets te doen,
maar komen dan in 't spannings
veld, is, wat goed is voor de koöpe-
ratie, ook goed voor het lid? Hier zal
goede uitleg nodig zijn, zeker in de
veranderende situatie waarin deze
ondernemersvorm zich intern be
vindt en zich aanpast.
Op een publieke veiling van een per
ceel grond werd weer een pittige
prijs betaald, bij nadere informatie
bleek dat ook hier niet enkel agrari
sche belangen aan ten grondslag la
gen, hier zullen we in toenemende
mate in ons gebied mee te maken
krijgen.
Op de bijeenkomst, uitbreiding met
grond op akkerbouwbedrijven, kwa
men de smalle marges waar we mee
werken duidelijk naar voren. Als je
grond puur als produktiemiddel be
ziet, en afstand doet van waarden
die eigen bezit kan geven, behoort
omzetting en uitbreiding met erf
pacht tot de mogelijkheden. Hoofd
doel bij vergroting blijft inkomens
verbetering t.o.v. de huidige situa
tie. De berekende fiskale voordelen
werken ook enkel maar bij winstsi
tuaties, een leerzame middag die tot
nadenken geeft in de relatie
grondeigenaar-gebruiker of grond
gebruiker.
P.S. In 't ZLM-blad van 24 novem
ber jl. stond vermeld in een voorlich
tingsrubriek, dat TCA korrels of
vloeibaar gebruikt kan worden ter
kweekbestrijding langs perceelsran-
den. Volgens deze praktijkschrijver
mag dit hiervoor niet meer gebruikt
worden of is deze verkeerd voor
gelicht?
Welles - Nietes. Graag reaktie!
De tweede helft van november was
ook voor THOLEN EN ST. PHI-
LIPSLAND een uitstekende periode
om de werkzaamheden snel te kun
nen verrichten. In het begin van de
maand was het nog wat nat, maar na
half november kunnen we spreken
van uitmuntende weersomstandighe
den. In snel tempo konden de laatste
bieten met weinig tarra gerooid wor
den, terwijl het gehalte ook nog
flink is toegenomen.
De wereldmarktprijs voor suiker
blijft redelijk stabiel, zodat op een
hogere C-prijs gerekend kan wor
den. Een meevaller die de daling van
de tarwe en peulvruchtenprijs wat
kan kompenseren.
De aardappelprijzen gingen ook
weer wat omhoog, mede als gevolg
van de. weer wat naar beneden bij
gestelde oogstraming. Als later
blijkt dat deze oogstramingen toch
nog wat te hoog zijn en de export
eens echt goed op gang komt, kan er
nog een leuke prijsstijging in zitten.
Een uitbreiding in de aardappelteelt
lijkt dan weer wat voor de hand te
liggen, hoewel de pootgoedprijzen er
ook niet om liegen. Vooral de vroege
en middenvroege rassen zijn relatief
duur. De hoge prijzen van de AM
rassen werkt de overschakeling van
Bintje naar AM resistente rassen niet
in de hand. Toch zal er in de toe
komst ingespeeld moeten worden op
het te wijzigen AM beleid. Neder
land verliest anders een gedeelte van
de Europese aardappelmarkt.
Het gunstige weer heeft er ook voor
gezorgd dat er weer veel wintertarwe
is uitgezaaid. Alternatieven zijn er
bijna niet. Erwten en veldbonen da
len jaarlijks in prijs, terwijl de teelt-
kosten stijgen vanwege het uit de
markt nemen van relatief goedkope
onkruidbestrijdingsmiddelen. Zo
veel mogelijk tarwe telen tegen een
zo laag mogelijk kostenpakket is
dan de enige uitweg.
Voor een aantal bedrijven zou wel
licht het braken een oplossing kun
nen zijn. Vooral bij intensieve
bouwplannen zou de braakpremie
en de meer-opbrengst van de volg-
gewassen wel eens hoger uit kunnen
vallen dan het saldo van win
tertarwe.
De akkers liggen er momenteel uit
stekend geploegd bijDe lichte vorst
brengt de struktuur in een uitstekend
uitgangspunt voor de nieuwe veldpe-
riode. Onder normale winterse om
standigheden kan daar niet veel
meer mee gebeuren, maar een natte
moesson zoals in Zuid-Europa zou
funest zijn. Hopelijk blijft ons dat
bespaart, zodat we het aanstaande
voorjaar met zo weinig mogelijk
kosten en een gezonde struktuur van
de grond van start kunnen gaan.
De totale akkerbouwstruktuur ver
betert daardoor echter niet en blijfl
even slecht als de voorgaande jaren.
Een wat hogere aardappelprijs kan
daar niets aan veranderen. Alleen
een goed akkerbouwbeleid van Den
Haag en Brussel kan daar iets aan
doen.
De loonwerkers in WEST
BRABANT-ZUID kunnen op 1989
terugzien als een jaar waarin alles
vlot is verlopen en de nota's voor re
paraties tot een minimum zijn be
perkt. Op enkele plaatsen moet de
aardappelrooier nog ingezet worden
om winterpeen te rooien, verder
staat alles, al of niet afgespoten, in
de werkplaats.
Qua klantenbinding loopt het bij de
loonwerkbedrijven niet overal even
soepel. De meeste loonwerkers zijn
georganiseerd, komen één- of twee
maal per jaar bij elkaar, maken af
spraken omtrent de tarieven en heb
ben het over de de moeilijke klanten.
Met die afspraken op het financiële
vlak wordt het overal niet zo nauw
genomen. Een landbouwer die prin
cipes opzij zet en bij een aantal be
drijven prijs gaat opvragen komt na
een paar telefoontjes wel een loon
werker tegen die het voor minder
dóet. Om met zijn eigen vaste klan
ten toch een goede binding te hou
den wordt op de rekening van de
boer die het onderste uit de kan wil
hebben wel het officiële tarief gezet,
maar met de oppervlakte wordt ge
sjoemeld. Deze praktijken komen
Vrijdag 8 december 1989
steeds meer boven water met als ge
volg dat de eigen klanten ook aan de
bel gaan trekken.
Als de tijd financieel wat moeilijker
wordt gaat men proberen om op al
lerlei manieren te bezuinigen. Zo
krijgen de loonwerkbedrijven veel-
vuldiger te maken met openstaande
rekeningen, wat ook hun eigen be
drijfsvoering niet ten goede komt.
Als na een jaar een klant nog niet be
taald heeft en hij belt weer voor een
karwei dan is het antwoord: eerst be
talen, dan pas komen we. De prak
tijk leert dat de klant dan een ander
loonbedrijf belt en zo toch zijn werk
kan laten doen.
Voor de loonwerkbedrijven onder
ling geen goede ontwikkeling maar
ook voor de boer niet. Als je reke
ningen van het ene jaar op moet
schuiven naar het andere jaar kan
maar beter alles op een rij gezet wor
den. In de streek zijn zulke praktij
ken onderwerp van gesprek.
Dat het in de akkerbouw wat minder
gaat merken ook de jagers die weer
voor 6 jaar een overeenkomst laten
tekenen. In het zandgebied van Bra
bant is het gebruikelijk dat de jacht
Wij zijn ook in het LAND VAN AL-
TENA EN BIESBOS aangeland in
de laatste maand van het jaar. De
maand november heeft ons een re-
kord gegeven van de meeste uren
zon in deze eeuw. De uitzonderlijk
mooie zomer en goede herfst heeft
een prachtig weerbeeld gegeven.
Ook nu wordt nog dagen mooi weer
voorspeld.
Minder zonnig zijn de vooruitzich
ten vooral voor de akkerbouw, de
huidige regering steekt geen hand
uit, er wordt meer gesproken over
'één arbeidsplaats' dan over de be
drijfstak akkerbouw, die bijna niet
in het hele stuk van de regeringsver
klaring voorkwam. Het aloude stok
paardje bedrijven en middengroepen
betalen het gelag voor het Sint Nico-
laas spelen door ons kabinet.
Dit feest voor klein en groot is reeds
gepasseerd, als dit stukje gelezen
wordt, vooral voor de jeugd is het
een enerverende tijd, voor wat er in
het schoentje zit. Voor onze be
drijfstak staan ook veranderingen te
wachten, nl. de voorlichtingsdienst
zal geheel gestroomlijnd worden, er
zal voorbetaald moeten worden, de
mensen moeten nog worden opge
leid. Dergelijke slogans worden op
de ondernemer afgevuurd. Maar on
ze jonge ondernemers zien het niet
zitten om met zo'n (waarschijnlijk)
log lichaam te worden gekonfron-
teerd en met een algehele heffing via
het Landbouwschap. Want de tegen
woordige toeleveringsbedrijven in
onze landbouw hebben zelf veelal
een dienst omgebouwd die heel
nauw betrokken is in de materie van
hun branche.
De voorlichters van onze organisa
tie, die ook veel goede kontakten
hebben met de leden, en vooral op
het sociale vlak, veel nuttig werk
verrichten, zullen ook moeten
blijven.
De meer ekstensieve bedrijfsvoering
wordt steeds meer aangeprezen,
minder stikstof gebruik, betere voe
dingsmiddelen met minder belasten
de bestanddelen, dus minder ammo-
niakuitstoot. De veehouderij krijgt
veel belastende maatregelen op haar
bordje geschreven, maar ook andere
onderdelen van onze samenleving,
b.v. auto en verbrandingsovens en
andere bedrijven komen niet zo ge
makkelijk met maatregelen opzade
len. Ook de samenstelling en de
kwaliteit van onze mengvoeders zal
meer op kwaliteit gericht moeten
worden uitgeband, want water in het
verleden is gebeurd 'met lood' ver
ontreinigd vervoer gebruiken, dat is
toch absurd. In deze louche handel
zal wel meer het eerst het ander ge
beuren, want partijen 'daar wat aan
is' moeten toch verhandeld worden.
Maar het is wel zaak dat het be
drijfsleven en het verrichten onder
zoek daarop moet inspelen, om dat
te verbeteren, om verdere katastrofes
te voorkomen.
De akkerbouwer is klaar 'met zijn
werk, oogstjaar '89 is voorbij, de
weersomstandigheden waren gunstig
om ook de laatste gewassen te
oogsten, de ha-opbrengsten van de
bieten zijn buitengewoon. Met ge
volg een hogere opbrengst van C-
suiker.
De organisaties hebben met hun le
den nu het vergaderseizoen aan
breekt, tijd om de verschillende wer
kers te berichten. Op onze algemene
ledenvergadering wordt daarbij het
voortouw genomen om de verschil
lende bedreigingen te bespreken, en
in te spelen op de gebeurtenissen die
op ons af komen.
A
voor een haas, konijn of fazant ver
pacht wordt. Meestal is de jager een
kollega of een goede bekende zodat
het meer gezien wordt als een vrien
dendienst. Nu er geruchten de ronde
gaan doen dat in de polders soms per
jaar 10,- of meer per ha wordt be
taald, zet dat de mensen aan het den
ken. Vooral als de jager zijn groep
heeft uitgebreid met gast jagers
waarmee de eigenaar eigenlijk niets
mee van doen heeft. Om deze reden
wordt niet overal spontaan een
handtekening gezet. Het ontbreekt
de eigenaren 'van grond aan infor
matie over wat reëel is voor een ha
grond met een goede bezetting van
wild. Vaststaat in ieder geval wel dat
een haas een wat karige vergoeding
is. Sport kost nu eenmaal geld en
mag geld kosten.
Veel vergaderingen hebben momen
teel als onderwerp: de aanpassende
maatregelen in de milieusfeer. Op
zo'n vergadering stond de inleider
even met de mond vol tanden toen
een vollegrondstuinder de opmer
king plaatste dat hij de nacht liever
doorbracht in een stal met 100 koei
en dan in eenzelfde ruimte met één
auto met draaiende motor.
Spanje 6 dec.
Sint stond op de dijk en keek
de polders in.
Wat of hij zag dat was wel
naar z'n zin.
De velden waren omgeploegd in
lange rechte reien.
Groene blokken wintertarwe
nooit eerder zag hij ze zo goed
gedeien.
De bieten die op een hoop bij
de schuur waren gelegd.
Verdwenen, de één na de
ander, dus ging alles goed,
"wat zeg je nu Piet m'n
knecht".
Piet bekeek alles door een
zwarte bril, dat hoort bij
zwarte Pieten.
Hij zag niet de zon die scheen
van 's morgens tot 's avonds,
telde enkel de nieten.
Dus kregen Sint en Piet ruzie
over het wel en wee van de
boerenstand.
Sint verweet Piet dat hij was
veel te zwaar op de hand.
"Heb je ooit eerder gehoord
van een opbrengst van 60 ton
aardappels per hektare.
En dat ze ook nog 12 ton
suiker per bunder vergaren.
De prijs geeft een blij gezicht.
Zelfs de C suiker brengt op 80
cent per kilo gewicht.
De tranen van de uien zijn dit
jaar opgedroogd.
Dat is iets wat de feestvreugde
verhoogd.
In het voorjaar was de
struktuur van de grond bitter
slecht.
Maar dankzij Moeder natuur
kregen wij een rekordoogst, nu
jij weer m'n knecht".
"Ja, ja", zei Piet, "jij vergeet
de tarweprijs.
Daarvoor maakten de boeren
een vergeefse reis.
Den Haag gaf geen antwoord,
want in Brussel daar maken ze
het uit.
Daar worden zaken gedaan en
daar verdelen ze de buit.
En dan het milieu daar kun je
om huilen.
Wordt de prijs die dat gaat
kosten eerlijk verdeeld over alle
kuilen.
Want dat iedereen schuldig is
begint zo langzamerhand te
dagen.
Door al die regelgeving en
verboden zullen ze veel boeren
in de gordijnen jagen".
Sint schudde verdrietig z'n oude
grijze hoofd en zei, we zullen
moeten begrijpen,
Dat we er ons geen van allen
tussenuit kunnen knijpen.
De boeren willen van de grond
geen gifbelt maken.
Verontreinigde lucht en zure
regen zijn slechte zaken.
Daarom zullen ze een gulden
middenweg moeten zoeken met
elkaar.
Wel een inkomen, want de
koek moet eerlijk verdeeld niet
waar!"
Sint en Piet hielden de ruzie
voor gezien.
Keken beiden wat het gezicht
vanaf de dijk nog meer had te
bien.
Ze zagen de dijken waar in
december de schapen nog liepen
in groen gras.
Genoten van de Vliet die als
een wit lint zich slingerde naar
het Beneden Sas.
Ze begrepen dat het altijd wel
wat zou zijn, zo is dat in de
boerenstand.
En daarom verlieten Sint en
Piet, maar weer voor een
jaartje ons land.
11
