Milieubescherming moet geen religie worden
Nog even en de laatste 'peefabriek'
in Zeeuws-Vlaanderen is dicht
'Rust'
De ganzen zijn ook weer gearriveerd
RONDDE
Geen risiko nemen...
Boerderijboek gespeende biggen
In het LAND VAN AXEL is het op
dit moment prachtig weer. Welis
waar temperaturen rond het
vriespunt, maar omdat wind er na
genoeg niet is, voelt het niet koud
aan. Mede doordat er geen wind is
valt de vorstschade in de suikerbie-
tenhopen nog wel mee, want bij het
invallen van de vorst lagen er toch
nog al wat bieten niet afgedekt. Ei
genlijk wordt er toch ieder jaar veel
geriskeerd door te lang te wachten
met ^(dekken.
In WEST ZUID-BEVELAND is het
rustig geworden in de polders. De
laatste werkzaamheden zijn onder
ideale omstandigheden verricht.
Werkzaamheden die erg soepel ver
liepen, wat een verschil met de 2
voorgaande najaren. Wanneer we
het land bekijken lijkt het wel voor
jaar. Vele boeren konden de verlei
ding dan ook niet weerstaan en
maakten het bietenland voor het
nieuwe jaar dan ook al zaaiklaar,
veelal gebruikmakend van de
roterra.
Of het gunstig uitpakt moeten we
vooral voor de lichtere gronden nog
afwachten. Als de regen valt, die we
dit jaar tekort zijn gekomen op het
jaarlijks gemiddelde 100 mm),
dan kan de fijne grondligging wel
eens funest zijn.
Velen van ons zijn nu al met hun
'winter'werk begonnen; werktuigen
krijgen een kontrolebeurt. Wat hier
natuurlijk erg meevalt is de onderde-
lenpost, want na zo'n najaar is de
slijtage geringOok het vergadersei
zoen vraagt weer z'n aandacht. Het
milieu staat hierbij erg centraal. We
moeten hier nog het nodige opste
ken, want elke dag is er wel weer iets
aan de hand. Dat de boer dan zwarte
Piet mag spelen is voor één keer mis
schien leuk, maar geen 12 maanden.
We zullen kennis moeten vergaren
om ons te kunnen verdedigen. Wat
de nieuwe Ministersploeg voor ons
landbouwers klaar stoomt is niet
veel goeds. De boer lijkt wel de
grootste boosdoener. Er wordt veel
over ons en voor ons medegedeeld,
meestal negatief uitpakkend. Zo ook
het verbieden van vele gewasbe
schermingsmiddelen, waarvoor gee».
alternatief is. Dit maakt het zoeken
naar alternatieve gewassen ook
ekstra moeilijk. Terug naar in de tijd
van Ot en Sien. Maar wat velen niet
willen zien is dat de kwaal soms er
ger is dan het middel. De keus is na
tuurlijk aan de konsument, maar
dan moet er wel voor betaald wor
den, en wel zodanig dat het kost-
prijsdekkend is.
Wat ook zomaar over ons heen
komt is de ekstra accijns van 10 cent
op dieselolie per 1 januari. Niet al
leen voor trekkerdiesel maar ook
huisbrandolie. Bewoners in het bui
tengebied zonder gas, worden weer
ekstra gepakt! Tegengas van onze
voormannen of heren politici nog
niet vernomen.
Met de hogere prijzen van aardappe
len en uien mogen we ons niet tevre
den stellen. Ook niet iedereen profi
teert hiervan, bijv. kontrakten, ver
droging of het niet telen van deze
produkten. Struktureel is er niets
veranderd, het wordt nog minder!
We zullen dan ook onze investe
ringsdriften zorgvuldig moeten be
kijken. Alhoewel dat moeilijk is
wanneer men alle shows afloopt!
10
Nog enkele dagen, en dan is voor
goed een punt gezet achter een perio
de die voor Zeeuws-Vlaanderen van
enorme betekenis is geweest. De
'peefabrieken' en 'de kampagne'
drukten bijna een eeuw lang een
stempel op deze streek en waren ook
voor niet-agrariërs een begrip.
Vorige week zagen we in Oostelijk
Zeeuws-Vlaanderen een nieuw soort
machine in werking, althans voor
deze contreien toch nieuw. Met deze
Duitse bietenopschepmachine, te
vens reiniger, worden vanuit de bie-
tenhoop de vuile bieten regelrecht
opgeschept, gereinigd via zee, ban
den en via een enorm wendbare
transportband op de vrachtwagen
gebracht. Een enorme kapaciteit,
doch dan moet wel aan enkele voor
waarden worden voldaan. O.a. een
goede bereikbaarheid voor zowel de
machine als de vrachtwagenkombi-
natie is een vereiste. De ligging van
de gestorte bieten, niet breder dan 6
meter, dient liefst evenwijdig van
richting te zijn als de vrachtwagen
kan staanLoopt alles mee dan is er
zo'n 70 ton in enkele minuten
geladen.
Dankzij het mooie, droge weer loopt
er ook hier en daar nog wat vee in de
wei, maar er wordt dan meestal wel
wat hooi bijgevoerd. Wanneer het
weer opdraait is opstallen aan de or
de. In elk geval zijn dit najaar de
weiden niet kapot gelopen, en dit is
één van de voorwaarden om volgend
voorjaar eventueel vroeg gras te
hebben.
Onlangs werd bekend dat de algeme
ne vergadering van het Waterschap
'de Drie Ambachten' heeft besloten
om het geschot voor 1990 niet te ver
hogen. Een loffelijk streven in deze
moeilijke tijden.
Hopelijk gaat het verzorgingspeil er
niet onder lijden. Ook de grote wer
ken zijn of worden afgerond. De
dijkverzwaringen zijn gerealiseerd,
de A2 werken worden in 1990 afge
rond, evenals de nieuwe ontwate
ringsgemalen bij Othene. Ook zijn
er nu, op enkele stukjes dijk na,
voor het waterschap geen verplich
tingen meer tot het verplanten van
bos of bomen, nu ook reeds het 'Lo-
venpolderbos' is ingeplant.
Resteert nog o.a. een onderzoek
naar het weer mogelijk plaatsen van
de otter op de kreken. Laten we er
van uit gaan dat dit in elk geval geen
geschotsverhoging met zich mee
brengt. Hooguit een aderlating voor
de palingvisser, wanneer in de toe
komst de otter weer terug zou (wil
len) keren.
Het gebeurt niet zo dikwijls dat het
ploegwerk op SCHOUWEN-
DUIVELAND voor Sinterklaas aan
de kant is. Het is zeker zo plezierig
om eens vroeg met de veldwerk-
zaamheden klaar te zijn. Tal van
karweitjes die reeds lange tijd zijn
uitgesteld kunnen nu eindelijk eens
worden opgeknapt. Vorig jaar en
ook het jaar daarvoor kwamen wij
door de korte winterperiodes, wij
waren toen immers steeds later
klaar, daar niet aan toe.
Toch zie je op het ogenblik ook bui
ten nog mensen met oogsten bezig,
voornamelijk in de groentegewas
sen. Akkerbouwers zullen er toch
zoveel mogelijk naar moeten streven
een zo hoog mogelijk rendement per
uur te behalen. Deze praktijkschrij
ver vraagt zich toch wel eens af of
dat nu in de winterperiode op veel
akkerbouwbedrijven het geval is.
Diegenen die nu buiten aan het werk
zijn treffen in elk geval prachtig
weer. De vorst van de afgelopen da
gen was meer een plagerijtje. De bie
ten moesten toch weer even afgedekt
worden. Nu alle werkzaamheden
praktisch achter de rug zijn is het
mogelijk om de balans van het
oogstjaar op te maken. Wij kunnen
op dit voormalig eiland terug zien op
fantastische productie-omstandighe
den. Vanaf het voorjaar zijn er grote
verschillen in groei-omstandigheden
per perceel te zien geweest. Hier en
daar zijn zeer hoge opbrengsten bij
de rooivruchten behaald. Toch weet
ik dat er op andere plaatsen zeer ma
tige opbrengsten uit de grond zijn
gehaald. Zoals altijd hoor je alleen
de hoge. Diegenen die veel minder
hebben geoogst houden wijselijk
hun mond! Via studieclubs is dit
echter een jaar om uit te zoeken
waardoor deze verschillen nu wor
den veroorzaakt.
Komende week wordt afscheid geno
men van onze dijkgraaf, die om leef
tijdsredenen van zijn welverdiende
rust gaat genieten. Voor het eerst
komt er nu een vrouwelijke dijk
graaf die niet uit de landbouwwereld
afkomstig is. Velen zien dit als een
verlies voor de landbouw. Dit lijkt
mij betrekkelijk, er zit immers nog
een flink aantal gezworenen en
hoofd ingelanden die wel degelijk uit
die kring komen. De signaalwerking
die ervan uitgaat is veel belangrijker.
Zeker ook met het oog op de ge
meenteraadsverkiezingen komend
voorjaar kan er slechts een advies
worden gegeven: Boeren let op uw
zaak. U kunt wel denken ik bemoei
me niet met de politiek, maar vergist
u niet, de politiek bemoeit zich wel
met u.
De nieuwe regering zit thans vast in
het zadel en heeft haar plannen uit
gestort over Nederland. De kwaliteit
van de samenleving staat nu voorop.
Ook voor de landbouw staan ons
grote veranderingen te wachten.
Ontwikkelingen gaan snel, het zal
ons moeite kosten deze bij te hou
den. Een uitzonderingspositie clai
men voor de land- en tuinbouw zal
erg moeilijk zoniet onmogelijk zijn.
Alle aandacht zal er op gericht moe
ten zijn dat er redelijke eisen op ons
afkomen.
Milieubescherming moet geen religie
worden. Handelen op basis van ge
fundeerd onderzoek in plaats van de
vermoedens is absolute voorwaarde.
Een ding is zeker, wij zullen ons snel
ler moeten aanpassen dan wij ver
moeden. Voor de landbouworgani
saties ligt er een taak om er voor te
zorgen dat wij dat dan ook (finan
cieel) kunnen.
Wat hebben we toch een mooi weer
achter de rug ook in onze WEST
HOEK. Al het buitenwerk is klaar
en die laatste bieten die aan de ho
pen lagen zijn meestal ook weg. Dit
najaar weer eens ekstra werk gehad
met de bewaring vanwege de vorst,
't Heeft wel gevroren maar met wei
nig wind erbij, 't valt anders niet zo
mee het afdekkingsmateriaal op z'n
plaats te houden. Met de ekstreem
hoge opbrengsten heeft haast elke
teler nogal wat C-bieten. Wat zal de
prijs worden? Spekulaties daarover
zijn nog wat vroeg dus maar even af
wachten.
De ploegen zijn nogal wat aan ekstra
slijtage onderhevig geweest, de een
meer dan de ander. Maar de schu
rende werking vanwege de droge
grond is hiervoor wel optimaal ge
weest. Ze schijnen bij de verwerking
van de bieten ook enkele delen van
installaties ekstra slijtageproblemen
te hebben, door aanvoer van bieten
uit de klei (droge grond) en zandbie-
ten (met droog zand) dus een veel
groter wrijving op de metalen delen.
De vergaderseizoenen gaan weer
zachtjesaan beginnen. Wat zullen de
onderwerpen voor deze winter weer
worden? Uitgaande van betere
marktontwikkeling met name voor
de vrije produkten is de stemming
bij het merendeel toch positiever dan
verleden jaar. Gelukkig!
Echter met een nieuw produktiejaar
in aantocht moeten we toch bijblij
ven. Er komt genoeg op ons af, het
geen wil zeggen: komen er zaken aan
de orde die ons raken, ga er naar
toe. Laat deze mensen die op velerlei
gebied een voorlichtende taak heb
ben niet voor een handjevol mensen
een avond moeten verzorgen. Neem
echt de tijd ervoor. De shows door
de mechanisatiebedrijven te geven
zijn aan de orde van de dag. En zo
te horen wordt er weer wat verkocht.
De belangstelling daarvoor is altijd
goed, vooral de jongeren trekken er
op af en weten dan precies waar de
pils het beste smaakt.
Echter met de aanpassing van de
sproeimachine moet van de winter
nog veel gebeuren, met name aan de
spoelbakken oftewel de fustreini
gers. Dat de fabrikant van de gewas
beschermingsmiddelen niet produk
ten maakt die gemakkelijk uit de
fust zijn te krijgen. Al die vele stro
perige middelen, 't Zou een gemak
kelijker ledigen van de bussen zijn.
De ganzen zijn ook weer gearri
veerd, met zeer velen. Wat opvalt is
toch wel dat de trek 's avonds rich
ting Volkerak (platen) is om dan bij
het aanbreken van de dag weer terug
te keren op de percelen, liefst waar
aardappelen gestaan hebben en nu
wintertarwe staat. Als het maar niet
te nat is, want anders kunnen ze veel
schade doen.
Of het een strenge winter wordt?
Een oude schipper zei weinig boven
water (Rijn) is een voorbode voor
een strenge winter. We zullen maar
afwachten, maar na een paar winters
met haast geen vorst zou het toch
voor vele overblijvende insekten der
overbrengers zijn van ziekten en in-
fekties goed zijn dat die wat opge
ruimd zouden worden.
In een samenwerkingsverband van
Misset B.V. en het Proefstation voor
de Varkenshouderij is de aktuele
kennis over gespeende biggen verza
meld en bijeengebracht. Van het
Proefstation verscheen echter een
verslag "Gespeende biggen" (P
1.42). Onderdelen uit dit verslag zijn
verwerkt tot artikelen en in een serie
verschenen in Boerderij/Varkens
houderij. Dit Boerderijboek is een
bundeling van de artikelenserie.
Exemplaren van dit Boerderijboek
kunnen worden verkregen door het
overmaken van 12,50 per exem
plaar op banknummer 47.04.17.358
t.n.v. Misset te Doetinchem onder
vermelding van "Het spenen van
biggen". Het gironummer van de
bank is 16.96.100.
Het is weer december en slechts
even en dan is 't jaar 1989 weer
haast aan zijn eind. Vorige week
hebben we al vroeg lichte vorst
gehad en dat begint in de regel
meestal op het eind van de week.
Op vrijdag 1 december was het al
4 graden onder nul en vele boe
ren waren druk bezig met het af
dekken van de bieten aan de
hoop met plastic. Bij zulke lage
temperaturen en zeker als dat
nog met veel noordenwind ge
paard gaat, kunnen we geen risi
ko nemen. Vorige week haden we
het vermoeden, dat we tot 13
december nog met bieten aan de
hoop zouden zitten. In het verle
den hebben we eens bieten aan de
hoop in een open schuur tussen
pakken stro opgeslagen. Dat was
veilig, maar vroeg afleveren is
nog steeds de veiligste manier.
Als teler moeten we zelf nooit ri
siko nemen, dat moeten we maar
overlaten aan de suikerfa
brieken.
Pas geleden waren we in Beijer-
land op exkursie en daar zijn we
rondgeleid op dat grote terrein
naast de Spuidijk waar een jaar
of wat terug nog een C.S.M. sui
kerfabriek heeft gestaan. Toen
werden de bieten daar nog aange
voerd met schepen, tram wagons,
boeren- en vrachtwagens. Tij
dens de campagne was het daar
dan een drukte van belang en nu
is daar alles wat met bieten te
maken heeft gehad gesloopt en
verdwenen. Nu zijn daar de sterf
putten en de losplaatsen geëgali
seerd en daarvoor zijn in de
plaats gekomen moderne wo
ningbouw en industrieterreinen.
Op korte afstand daar vandaan
liggen de gebouwen van "NE-
DATO" een grote koöperatieve
aardappelafzetorganisatie, welke
al enkele jaren geleden is ver
huisd uit de kom der gemeente
van Oud-Beijerland.
In de omgeving van Barendrecht
zien we de spruitenteelt alsmaar
uitbreiden. Meerdere kollega's
kunnen per dag ruim 20 ton
spruiten machinaal plukken en
afleveren aan de veiling. De vorst
moet niet strenger gaan worden,
want dan komt de kwaliteit van
de spruiten in de knel. De prijs
van spruiten was veertien dagen
geleden al 75 cent per kg. We
kunnen nog niet in het verschiet
kijken, maar met dit koude weer
kan er in de spruiten nog van al
les gebeuren.
In de boerenkool zat een paar
weken geleden al de bekende wit
te vlieg. Vanwege de lichte vorst
zijn deze insekten praktisch alle
maal gesneuveld en zo'n bestrij
ding is gelukkig geheel kosteloos.
Ook in de koolteelt moeten we
geluk hebben, want na wat lichte
vorst wordt de smaak van de
boerenkool alsmaar beter.
Het tweemaal voorbewerken van
het bevroren ploegland met een
kultivator heeft ons de kans ge
geven om veel kiemend zaadon
kruid te bestrijden op een een
voudige manier. Zo liggen er tij
dens vorst bijna altijd kansen,
maar daarvoor moeten we die
wel zien te grijpen.
Vrijdag 8 december 1989