Bietenklopper nieuw
wapen in tarrastrijd
Door betere afstelling bietenrooier meer-
opbrengst tot 300,- per ha mogelijk
Verslag beperking tarra en bietverlies bij suikerbieten
Op dinsdag 17 oktober is onder gunstige weers- en bodemomstandig-
heden een demonstratie gehouden ter beperking van tarra en bietver
lies bij de oogst van suikerbieten. De Koninklijke Maatschap "de
Wilhelminapolder" had hiervoor een rooimachine en een bietenper
ceel beschikbaar gesteld. Daags voor de demonstratie is een aantal
monsters genomen van verschillende afstellingen bij de rooimachine.
Deze monsters waren op de demonstratiedag uitgestald met de ver
kregen resultaten. Het perceel was zware grond van 45% afslibbaar,
het bietenras betrof Univers en het plantenaantal schommelde tussen
de 65-70.000 per ha, met een opbrengst van 55 ton per ha.
Als eerste objekt is gekozen voor de
standaardafstelling zoals die op dat
perceel van toepassing was. Tijdens
de monstername bleek dat het tarra-
percentage bijzonder laag was. In de
tabel is het totale percentage tarra
weergegeven van de monsters. Dit
percentage bestond echter nog voor
bijna 6% uit koptarra, waardoor het
percentage grondtarra bij de stan
daardafstelling nauwelijks 5% be
droeg. Wel bleek het puntverlies
hoog te zijn. De organisatoren heb
ben toen besloten meer de nadruk te
leggen op beperking van het punt
verlies. Uitgaande van de standaard
afstelling is telkens één onderdeel
in de afstelling gewijzigd, waarna
opnieuw is bemonsterd. Van de uit
komsten is een kostenberekening ge
maakt voor de tarraverrekening en
het bietverlies a 110,per ton. In
de tabel vindt men in de laatste ko
lom de behaalde winst per ha door
een gewijzigde afstelling ten opzich
te van de standaardafstelling.
tabel
Uit de tabel blijkt duidelijk dat het
tarrapercentage (inkl. koptarra) laag
is, dat het puntverlies hoog is en dat
door een andere afstelling een beter
financieel resultaat werd behaald
van 250,tot 300,per ha.
Door de verschillende afstellingen
werd onder deze omstandigheden
nauwelijks verschil in tarra ver
kregen.
Verlaging van het toerental van de
zeefraderen gaf minder puntverlies,
maar leidde spoedig tot verstopping
op de zeefraderen. Met behoud van
de rijsnelheid van 4,8 km werd het
beste resultaat bereikt door de tus
senruimte van de scharen te vergro
ten tot 5 cm. Onder deze omstandig
heden zou dit in kombinatie met die
per rooien mogelijk tot nog betere
resultaten hebben geleid.
Bijgaande foto's geven een beeld van
de rooidemonstratie. Op de foto
rechtsonder ziet u de heer Remijn
(wit haar) die de bezoekers uitleg
geeft.
Op de demonstratiedag was een 80
tal bezoekers aanwezig, die de ver
kregen resultaten konden beoorde
len. De organisatoren kunnen terug
zien op een nuttige en leerzame dag.
Aan de Koninklijke Maatschap "de
Wilhelminapolder" is de dank ge
richt voor de spontane mede
werking.
Namens het Organisatiecomité
Suikerindustrie en CAT Goes,
ing. A. Remijn
Tabel met diverse afstellingen en de resultaten
Niet nieuw, maar echt veel ervarin
gen zijn er ook nog niet mee opge
daan: de bietenklopper. Ruim twee
jaar geleden ontsproten aan het
brein van een boer in Zeeland die
een éénrijig prototype overdroeg aan
de suikerindustrie, die op haar beurt
Riecam BV uit Borssele inschakelde.
Vorig jaar werd onder één van de ei
gen Riecam zelfrijdende rooiers een
zesrijige klopper gehangen. De re
sultaten zijn in zoverre positief dat
het IMAG de machine de komende
jaren gaat beproeven. Afgelopen
donderdag konden de bezoekers van
de demonstratie bietenrooien, geor
ganiseerd door de Bedrijfsvoorlich
ting en de Tarra-werkgroep van de
suikerindustrie, op de Oostwaard-
hoeve in de Wieringermeer, alvast
kennis maken met de nieuwe
vinding.
Het principe van de bietenklopper
berust op een tik die op de kop van
de biet wordt uitgedeeld, waardoor
de haarwortels breken en daardoor
minder grond wordt vastgehouden
wanneer de bieten worden gelicht.
Dit moet een gunstig effekt hebben
op het tarra-gehalte.
Zesrijer
Het eerste, door de Zeeuwse boer ge
bouwde prototype, was een éénrijer.
Inmiddels heeft Riecam nog een één
rijer (die nu bij het IMAG in Wage-
ningen staat) ontwikkeld en de eer
der genoemde zesrijer. Er worden op
deze prototypen verschillende aan
drijvingsmethoden toegepast. Zo
ontvangen de slaghamers bij de door
Riecam gebouwde éénrijer hun slag
kracht via een hydraulisch aangedre
ven excentrische as, terwijl de beide
andere prototypen geheel mecha
nisch worden aangedreven.
8
De zesrijige klopunit is op de zelfrij-
der gemonteerd tussen de ontblade-
raar en de rooischaren. "Uitgangs
punt is namelijk dat de klopper inge
schakeld kan worden wanneer je
hem nodig hebt, maar ook verwij
derd kan worden wanneer hij over
bodig is", vertelt Cees Boone, verte
genwoordiger van Riecam. Volgens
hem heeft de inzet van de klopper al
leen zin als de rooiomstandigheden
voor het tarra-gehalte beroerd zijn.
"Op het moment praten we over tar-
rapercentages van 10 tot 15 procent.
Dan doet de bietenklopper meer
kwaad dan goed. Als de ondergrond
te droog is, is het te vergelijken met
een biet op een betonnen vloer waar
je een trap op geeft. De kans op het
barsten van de biet is dan te groot.
De bietenklopper wordt financieel
pas interessant als we worden gekon-
fronteerd met grondtarra's van
twintig procent en meer".
Deze kampagne zou de bietenklop
per op grote schaal worden be
proefd, maar aangezien het weer ons
zo goed gezind is, is dat voornemen
in het water gevallen. In Slootdorp
kon de machine dan ook niet tijdens
het werk worden bewonderd. De
zesrijige unit hing achter een trek
ker, die niet voorzien was van een
hydromotor. De zaak stond dus stil.
Puntverlies
Tijdens de demonstratie werd vooral
ingegaan op het effekt van de afstel
ling van de bietenrooiers en -
oprapers op de kombinatie grond
tarra en puntverlies. Ook het effekt
van zwadrooien was zichtbaar ge
maakt. "De bietenklopper past in
dit tarra-verhaal", aldus Cor Sonne-
veld, medewerker van het IMAG.
"Vandaar dat wij deze machine ook
in ons onderzoek willen
Object
Afstellingen
Totaal
tarra
punt
verlies
kosten tarra
en puntver-
verlies/ha
positief ver
schil t.o.v.
standaard/ha
1
Standaardafstelling
Snelheid 4,8 km per uur
Rooidiepte 4 cm
Tussenruimte scharen 3 cm
Toerental zeefraderen:
- voor 70 t/min.
- achter: 38 t/min.
10,8
9.9
78
599
f.677
2
Dieper rooien; op 6 cm
verder als object 1
12
5,5
95
333
f.428
f. 249
3
Toerental zeefrad lager:
Vóór 62 t. Achter 22 t.
11,6
5,5
89
333
f.422
f. 255
4
Rijsnelheid lager; 3 km+
toerental zeefrad als
obj.3. Verder als obj.l.
11,3
4,9
85
296
f.381
f. 296
5
Tussenruimte scharen 5 cm
Verder als object 1
12,6
4,5
104
272
f.376
f. 301
De bietenklopper van Riecam. Goed te zien zijn de "slaghamers", bestaande uit kunststof wielen, die de biet -indirekt-
een tik op de ontbladerde kop moeten geven.
meenemen". veld kon men zich in het principe wel
Omdat de machine niet draaide, vinden, maar rezen er ook vragen:
werd aan belangstellenden alleen de "De bieten staan dit jaar vrij los bo-
werking uitgelegd. Volgens Sonne- ven de grond. Wat is het effekt als je
daar een klap op geeft. Gaan ze om,
of blijven ze rechtovereind?"
(Uit Fr. lbb.)
Vrijdag 27 oktober 1989
