uit de
praktijk
Oriënterende gesprekken over
administratieve ruilverkaveling
Spoelinstallaties: weer
veel 'onnodig' geld
Gezamenlijk optreden tegen afbraak van graanteelt
RONDDE
Immer het beste recept
Tarwe zaaien, wat moet je anders
Na een week met wisselvallig weer
zijn we op SCHOUWEN-
DUIVELAND in de laatste week
van oktober terecht gekomen, plaat
selijk viel er nog al wat regen waar
door de werkzaamheden wat stag
neerden, ondanks alles zijn op een
enkel perceel na de aardappels ge
rooid, en handel en koöperatie mo
gen zich verheugen in kwalitatief
goed produkt. De meeste aardappels
zijn goed gerooid en met weinig
grond ingeschuurd.
De werkzaamheden vlotten goed. Er
is al veel tarwe gezaaid (onder goede
omstandigheden), het bieten rooien
gaat gestaag door, de suikerop
brengst per ha is goed en het tarra-
percentage zit dikwijls ver onder het
gehaltepercentage. Al met al zaken
die de boer goed doen, na enkele
zeer slechte akkerbouwjaren lijkt
1989 toch wat beter te worden, al
zijn de verschillen per bedrijf zeer
groot (hoeveelheid regen, droogtege
voeligheid van de grond, enz.). En
het negatieve van dit alles is dat er
struktureel in de akkerbouw niets
veranderd is, en men praat nu weer
al over prijsdalingen van granen en
suiker in het komende jaar, nu al
leen door toevallige omstandigheden
(droogte vooral in de omringende
landen) zal het inkomen van een ge
deelte van de akkerbouwers op een
wat hoger peil liggen, zeker onze
kollega's in de Veenkoloniën (Gro
ningen) zitten niet te juichen.
Ondanks dit alles moet men konsta
teren dat het weer ons dit jaar bijzon
der goed gezind geweest is, we heb
ben de meeste werkzaamheden on
der goede omstandigheden uit kun
nen voeren, en een jaar als 1989 is
zeker voor herhaling vatbaar.
Ook in de veehouderij gaat alles
naar wens door de hoge temperatu
ren zit er nog steeds groei in het gras
en de meeste veehouders hebben nog
Als je hier in OOST ZUID-
BEVELAND ziet hoeveel wintertar
we er nu al uitgezaaid is zou je haast
gaan denken dat er aan tarweteelt
nog veel te verdienen valt. Er is dus
ook hier een duidelijk gebrek aan al
ternatieven. Vooral op percelen met
een grasgroenbemester komen hier
behoorlijk wat slakken voor. We
zullen dus de pas gezaaide wintertar
we goed moeten kontroleren. Om
zodoende tijdig maatregelen te kun
nen nemen.
Opnieuw blijkt echter dat we minder
voor onze tarwe ontvangen en wor
den we beduveld door Braks die toch
waarachtig beweerd heeft dit voor
jaar, dat een reëele graanprijsdaling
gekompenseerd zou worden. Maar
we zijn als akkerbouw opnieuw aan
het lijntje gehouden. Maar hoe moe
ten we nu verder als akkerbouw? Als
al deze ellende die we als bedrijfstak
de laatste jaren meegemaakt heb
ben, andere bedrijfstakken of bevol
kingsgroepen aangedaan zou zijn,
dan zou de vlam allang in de pan
geslagen zijn!
Maar het blijkt dat we als akkerbou
wers toch veel te braaf gebleven zijn
afgelopen jaren, want we hebben in
feite nog niks bereikt wat tot verbe
tering van onze inkomsten geleid
heeft.
Ik ben dan ook van mening dat het
aanstaande winter tijd is om werke-
volop eten in de wei. En diegene die
wat schaars in het eten zit, kan dit
met weinig kosten bij zijn kollega
akkerbouwer betrekken (door b.v.
het maaien van een overjarige gras
zaadstoppel), de veehouder is er mee
geholpen, en de akkerbouwer is er
mee gediend (graszaad moet kort de
winter in).
Vanuit de achterban komen er regel
matig geluiden dat we 35 jaar na de
herverkaveling zo langzamerhand
weer toe zijn aan een (administratie
ve) verkaveling. Er zijn nogal bedrij
ven waarvan de percelen (door
grondaankopen enz.) zeer verspreid
over het eiland liggen, wat veel tijd
en kosten met zich meebrengt. Sa
menvoeging en ruiling (vergroting)
werkt zeer kostenbesparend en ver
gemakkelijkt de bedrijfsvoering.
Vandaar dat enkele weken geleden
de heer Markusse is geweest, om het
kringbestuur wat tekst en uitleg te
geven, over de mogelijkheden van
een administratieve ruilverkaveling,
voor zo'n verkaveling heeft men een
oppervlakte nodig (in blokken) van
3000 ha, waarvoor men het eiland
'in stukken moet delen' (b.v. 4 maal
of 2 maal 3000 ha, naar gelang er be
langstelling voor is). Van overheids
wege wordt er een groot gedeelte van
de kosten gesubsidieerd en de kosten
voor de boer bedragen zo ongeveer
20,per ha per jaar, met een va
riatie van 0-/ 50,Hoe groter het
voordeel hoe hoger de kosten.
De tijd tussen oriëntatie en uitvoe
ring zullen al gauw 8-10 jaar bedra
gen, vandaar dit oriënterend ge
sprek. De kring Schouwen-
Duiveland zal hier nog nader op te
rug komen, dit zijn maar wat globa
le inlichtingen en een ieder moet
maar bij zichzelf te rade gaan, wat
de eventuele voordelen zijn en of
men er belangstelling voor heeft, en
van suggesties van uw kant houdt
men zich aanbevolen.
lijk harde, langdurige, goed voorbe
reide (geen haastwerk zoals afgelo
pen keer) akties te voeren. Want het
is nu toch echt zover gekomen dat de
toekomst van onze bedrijfstak op
het spel staat, en daar moeten we
met z'n allen keihard voor vechten.
We moeten de (hopelijk andere) mi
nister van landbouw laten merken
dat ze niet over de akkerbouw heen
kunnen blijven lopen. Geen woor
den, maar daden!
Wat is er toch veel werk vlot verlo
pen dit najaar in onze WESTHOEK.
Het leek er op dat de laatste te rooi
en aardappelen wel wat moeilijker
zouden gaan vanwege de gevallen re
gen. Maar zoals zoveel keer afgelo
pen jaar wist het goede weer van
geen ophouden. Het zal een jaar
worden om nooit te vergeten.
Ook nu de oogstramingen achter de
rug zijn, zal blijken dat de op
brengsten gemiddeld dus niet tegen
vallen in ons gebied. Wat variatie zit
er natuurlijk wel in dat is meestal elk
jaar zo. Veel bieten zijn al gerooid,
meestal onder goede rooiomstandig-
heden. Opbrengst goed en het sui
kergehalte gemiddeld toch wel geste
gen. Er zullen nogal wat C-bieten
komen, dat zit er wel in, maar dat
Zoals het zich nu laat aanzien zal het
areaal zomergerst volgend jaar in
WEST-BRABANT-ZUID niet groot
zijn. Het onder ideale weersomstan
digheden uitzaaien van wintertarwe
geeft altijd al een oogstzekerder ge
was dan afwachten tot het voorjaar
om tussen de buien gerst te zaaien.
Meestal geeft het voor half april
geen kans zodat vooraf al bekend is
dat de top eraf is. Qua opbrengst
laat trouwens zomergerst het de laat
ste jaren afweten.
Triticale, een kruising van tarwe en
rogge, dat op beperkte schaal een
aantal jaren is uitgezaaid, is weer
verdwenen. Op de zandgronden zag
het er naar uit dat Triticale een
waardig vervanger van wintergraan
zou zijn maar de praktijk heeft ge
leerd dat ook op de droogtegevoelige
gronden wintertarwe wat meer op
brengt. Nu wordt er wel reklame ge
maakt met bepaalde variëteiten die
bak waardig zouden zijn en toch veel
kilo's geven. De telers laten zich
door het woord bakwaardig niet
meer verleiden om een nieuw ras uit
te proberen.
Praktisch op geen enkel bedrijf waar
zelf gespoten wordt is een spoel-
installatie op de spuitmachine aan
geschaft. In artikelen wordt wel
gesteld dat per 1 oktober zo'n instal
latie verplicht is, maar is dit wette
lijk wel zo? Voor de landbouwbe
drijven komt het er op neer dat er
weer veel geld uitgegeven moet wor
den voor iets dat op een veel eenvou
diger manier is te realiseren. Op de
meeste bedrijven wordt thuis de tank
gevuld met leidingwater. Het uit de
sloot halen van water komt niet veel
meer voor omdat in de sloot vaak
geen water meer staat of omdat door
begroeiing het filter te snel dicht
gaat zitten.
Met een slang is het heel goed te
doen om flessen en kunststof ver
pakkingsmateriaal schoon te maken.
Er is echt niet veel druk op het water
voor nodig om een bus grondig te
reinigen. Erg veel druk op de slang
zorgt voor schuimvorming zodat
omspoelen moeilijker wordt. De
aanschaf van een ronde spoelbak
zou misschien verplicht moeten wor
den om morsen te voorkomen. Dit is
moet nu eenmaal ingekalkuleeru
worden. Nooit is precies van te vo
ren de opbrengst te bepalen, daar
spelen te veel faktoren in mee.
Het op winterland ploegen gaat ook
gestaag voort. Met de met groenbe-
mesting beteelde percelen kan na
tuurlijk nog even gewacht worden
vanwege de groei van de onder te
werken massa. Vroeg gezaaide gele
mosterd werd van de week met de
loofklapper bewerkt, alvorens onder
te kunnen ploegen, zo lang kan dat
worden.
Vele hektares zijn de afgelopen we
ken gezaaid met wintertarwe, er
staan er zelfs al uit. De grond viel
goed om een goed zaadbed te krij
gen, en met de kombinatie
rotoregge-zaaimachine is dan snel te
een aanvaardbare investering waar
in de praktijk op korte termijn mee
valt te werken.
Verder moet het voor de industrie
niet moeilijk zijn om oplosbaar ver
pakkingsmateriaal op grote schaal
toe te passen. Soms lijkt het er wel
op dat bij zulk soort maatregelen,
als een verplichte spoelinstallatie, de
industrie erachter zit om hier snel op
te kunnen inspringen. Weer ekstra
kosten voor het zogenaamd alge
meen belang die op geen enkele ma
nier ergens verhaald kunnen
worden.
werken. Jammer voor die berichten
als zou de tarweprijs voor aanstaand
jaar, 1990 dus, weer omlaag gaan.
Ook van de medeverantwoordelijk-
heffing oogst 1989 zou niets te
rugkomen vanwege de overschrij
ding van de 160 miljoen ton. Velen
zeggen en denken dat het natte vin
gerwerk is om te bepalen hoeveel er
geproduceerd is. Maar we nemen er
weer genoegen mee of niet.
Waar blijven nu onze mensen die op
de bres staan (moeten staan) voor de
akkerbouwsektor. Kunnen ze dit al
lemaal nemen tegenover hun (ach
terban) ledenMen pleit voor natio
nale maatregelen. Komt niks van,
zegt de minister. Overleg met zo'n
minister opzeggen haalt toch niks
uit, als de een de ander afvalt na
zo'n besluit. Zijn we niet verkeerd
bezig? De minister schaart zich ach
ter Brussel. Onze nationale organi
satie blijft dan over hun krachten te
bundelen en dan samen met de ande
re lidstaat-organisaties de zaak aan
pakken. Als dit niet verwezenlijkt
kan worden komt er niets van
terecht.
Als je hoort dat het land 'Polen' een
hongerwinter tegemoet gaat en ook
andere landen behoefte hebben kan
er dan over een overschot gepraat
worden. Het roer moet om want zo
vallen er op den duur slachtoffers
wat niet nodig is.
Laten de organisaties eens zich sterk
maken en gezamenlijk optreden te
gen deze afbraak van onze graan
teelt in onze akkerbouw, een voor
beeld nemend aan andere in onze sa
menleving werkende belangenbehar
tiging groeperingen (bonden). De
aanhouder zal overwinnen, dat is en
blijft onze plicht.
Overwegend is het vorige week
nog mooi weer geweest met af en
toe nog een enkel regenbuitje. De
meeste dagen leken nog op sep
temberweer, maar a.s. week is
het al weer zo november. Van
morgen is de week met volop re
gen begonnen en het ziet er mo
menteel niet best uit. Even ge
duld is voor een boer immer het
beste recept, want het weer wordt
immer weer goed.
In de maand juli hadden we te
velde de bieten geschat en in di
verse polders vielen toen de op
brengsten hard tegen. Schatten is
en blijft een wat ruwe benadering
van het bietengewicht per kavel.
Beter is het om door weging het
zuiver gewicht en het tarraper-
centage vast te stellen. We heb
ben dat ook gedaan, maar afge
lopen zomer beloofde de bieten-
oogst '89 voor de telers niet zo
veel goeds. Uit het verleden is be
kend, dat in de akkerbouw een
droog jaar meestal meevalt en
dat is nu ook weer gebeurd.
Thans zijn de cijfers van de bieten
opbrengsten t/m oktober gepu
bliceerd en het is een wonder, dat
weer gebleken is hoe in zo'n
ekstreem droge zomer de bieten
zo hard hebben kunnen groeien.
In ons gebied kunnen we niet be
regenen, want anders hadden we
het zeker gedaan. Afgelopen
voorjaar konden we vanwege de
natte maanden maart en april
niet vroeg zaaien. Dankzij het ge
duld van diverse bietentelers en
het behoud van de goede struk-
tuur van de grond is er een gewas
bieten gegroeid als nooit tevoren.
Van diverse kavels is het bieten
blad in het begin van de oogst
geel geworden, maar dat heeft
zich weer tijdig hersteld. Op tijd
een buitje regen kan wonderen
doen, want daar blijven ze goed
van aan de groei.
Er zit verschil in bietenrooiers en
ook in bietverlies. Een te dunne
stand geeft onregelmatige grote
bieten. Deze rollen voor de rooi
er uit en bezorgen ons dan veel
last. De zeefraderen met hun
meenemers al of niet met rubber
bekleed kunnen de rooi kwaliteit
aanmerkelijk verbeteren, maar
het vakmanschap van de chauf
feur is ook hierbij van veel be
tekenis.
In het verleden hebben we het
rooien van onze bieten nogal
eens op de film opgenomen en
daarna in alle rust afgedraaid.
Zodoende kregen we een goede
indruk van wat er bij het bieten
rooien allemaal fout ging en wat
we daaraan wel eventueel zouden
kunnen verbeteren. Bij het aard
appelen rooien zouden we dat
ook moeten kunnen doen. Bij de
huidige rooisnelheden kunnen we
met het oog niet alles meer goed
waarnemen wat er zich in de
aardappelrooimachine afspeelt.
Grote en kleine maten komen
over en door elkaar op de trans
portbanden en de vraag is wat
daaraan nog valt te verbeteren.
Heel wat bladeren vallen er nu al
van de bomen en als het een beet
je stormt gaan er nog meer af.
Op de veiling wordt heel wat
fruit en spruiten doorgedraaid en
deze komen als voer bij het vee in
de weiden terecht. Alles wat te
veel is krijgt toch een bestem
ming, maar het brengt jammer
genoeg voor de telers niet veel
op.
6
Vrijdag 27 oktober 1989
