Boomteelt gaat tuinbouw volgen
'Gasprijskontrakt
gedeeltelijk invoeren"
Denk om aanvragen AM-
vrij-verklaring
Snel groeiverloop groenten heeft
negatieve gevolgen voor prijzen
Het jaargetij gaat gewoon door,
Iet bij zaadteelt op kiemkracht
KNLC kommissie boomkwekerij over CAO:
De uitzonderlijke goede weersom
standigheden hebben het groeiver
loop van een aantal teelten in
WEST-BRABANT zo versneld dat
dit qua prijs negatieve gevolgen
heeft. Spruiten brengen weinig op
doordat bladgroenten als bladselde
rij, kervel en spinazie vervroegd
worden aangevoerd. Van een gelijk
matige aanvoer van de diverse
groenten is geen sprake.
Bij spruiten zie je dit jaar het voor
val dat enkele soorten gelijk op de
markt komen. In tegenstelling tot
andere plukseizoenen brengen de
grote spruiten meer op dan de klei
ne. Prei heeft het laten zitten en
brengt niet meer op dan 40 cent per
kg en dat bij een kostprijs die het
dubbele bedraagt. Een absoluut
dieptepunt is te zien bij de diverse
koolsoorten. Prijzen van 7 a 8 cent
per kg, wat neerkomt op een dub
beltje per kool. Het afleveringsge
wicht van b.v. rode en witte kool ligt
tussen dé en 1500 gram. t
Bloemkool maakt hierin een uitzon
dering omdat het regelmatig nog een
rendabele prijs opbrengt. Onder
zoek heeft uitgewezen dat bloem
kool in Nederland de meest geliefde
groente is. Andere variëteiten zoals
de groene bloemkool beginnen meer
terrein te winnen. Zelfs de violette
bloemkool is in de winkel al ver
krijgbaar maar de konsument staat
hiervoor nog niet te dringen. In ver
gelijking met de andere koolsoorten
vraagt bloemkool veel meer werk.
Iedere dag moeten de kolen nagelo
pen worden en ondergedekt. Nieuwe
rassen brengen wat verlichting in de
ze handeling doordat het blad zich
als het ware over de bloemkool heen
buigt. Een groot nadeel is dat bij
donker weer alles gelijk komt en
hierdoor de prijs sterk wordt ge
drukt. Veel telers beschouwen om
deze reden het uitplanten van bloem
kool meer als een lot uit de loterij.
In de glastuinbouw brengen tomaten
nu eindelijk weer wat meer op. Het
werd tijd dat dit gewas wat duurder
werd. Met komkommers blijft het
slecht gaan. Een sterke inkrimping
van het aantal vierkante meters is bij
deze teelt noodzakelijk.
Een negatieve ontwikkeling voor de
gehele tuinbouw is de opmars van de
volkstuinderij. Tot vorig jaar liep
het zelf groenten kweken van de
konsument nog terug. Nu is het weer
helemaal terug van weggeweest en
ieder braak stukje terrein wordt
weer benut. In iedere plaats wordt
dit winterseizoen wel een kursus ge
geven waar de aspirant tuinder zijn
kennis kan opdoen. Binnen alle la
gen van de bevolking wordt zelf tui
nieren weer meer gezien als een nut
tige manier van vrijetijdsbesteding.
Een aspekt wat hier bij aansluit is
het, uit milieu-oogpunt, zelf opkwe
ken van zogenaamde gezondere
groenten. De beroepstuinders heb
ben van deze ontwikkeling dit jaar
zeker al een financiële veer moeten
laten. Een achtertuintje hoeft niet zo
erg groot te zijn om een aantal buren
dagelijks van een verse portie te
voorzien. Vooral tomaten en aard
appelen hebben het dit jaar goed ge
daan doordat schimmelaantastingen
achterwege bleven.
De borden langs de weg van aardap
pelen, bonen, kolen, aardbeien e.d.
te koop zijn weer meer te zien. Een
groot aantal mensen dat in de VUT
zit breidt zijn hobby tuinieren uit om
zo een zakcentje bij te kunnen ver
dienen.
Ondanks dat we een uitzonderlijke
mooie nazomer gehad hebben kan
men aan veel gewassen zien dat het
seizoen voorbij gaat. Vooral aan de
late zaadteeltgewassen hier op THO-
LEN is dit goed zichtbaar als men ze
wat beter bekijkt.
Mede door het goede weer is er nog
veel zaad gevormd in de nazomer,
maar op een gegeven moment houdt
het bij de meeste bloemzaden ge
woon op ondanks de toch wel dik
wijls zomerse temperaturen. De na
tuur regelt dit alles zelf want dit zou
zaad zijn wat nrrmaal gesproken
toch nooit meer tot zijn recht zou
komen. Dit in tegenstelling tot vele
onkruiden die meer op ons klimaat
zijn ingesteld en tot diep in het na
jaar kiemkrachtige zaden kunnen
produceren. Wanneer het eenmaal
oktober is moet men onder normale
omstandigheden met de meeste
zaadteeltgewassen binnen zien te ko
men. Doordat er dit jaar veel laat
opgekomen gewassen zijn zal men
deze tot het uiterste willen laten
staan, men kan hiermee echter niet
te veel gaan gokken omdat wanneer
het weer echt omdraait de kiem
kracht het dikwijls moet ontgelden.
Een partij zaad met te weinig kiem
kracht heeft nu eenmaal geen han
delswaarde.
De bijzonder ongelijke opkomst
heeft dit jaar zoals was te voorzien
voor een zeer moeilijk te bepalen
oogsttijdstip gezorgd. Veel percelen
zijn dan ook in gedeelten geoogst.
Wanneer de opkomst normaal verlo
pen was zou het zeker een zaadjaar
geworden zijn, echter de ongelijk
heid kost zeker bij deze gewassen be
hoorlijk wat produktie. Er is nog
weinig bekend over opbrengsten in
deze sektor. Het schonen, bepalen
van kiemkracht e.d. door de zaadfir
ma's vergt nogal wat tijd, zodat
men als zaadteler nogal eens geduld
en vertrouwen moet hebben voor
men weet wat het opgebracht heeft.
Er is vrijwel geen enkele sektor waar
de tegenstellingen in opbrengst zo
groot kunnen zijn.
Er is wel eens gezegd in de zaadteelt
is het altijd een bijzonder jaar want
ook dit jaar zullen de verschillen
weer bijzonder groot zijn en wel van
erg goed tot niets.
Ook onder glas is dit ondanks het
beschermde karakter van de zaad
teelt hier nog het geval. Zo zijn er
ook hier gewassen die weinig of geen
zaad gegeven hebben. Al heeft men
onder glas meer in de hand dan bui
ten, ook hier zijn soms weersom
standigheden van invloed waar men
weinig aan kan doen of wat belang
rijker is dat we zowel teler als zaad
firma er nog te weinig van afweten.
De KNLC kommissie boomkwekerij
heeft geen overwegende bezwaren
om na te gaan of een integratie kan
plaatsvinden tussen de CAO-
tuinbouw en die van boomteelt. Im
mers tijdens de onderhandelingen
over een nieuwe CAO voor de
boomkwekerij volgden de onder
handelaars in praktisch alle punten
de reeds afgesloten tuinbouw-CAO.
Wel wil de kommissie dat in het ver
volg de boomkwekerij nauwer bij
het overleg voor de tuinbouw-CAO
wordt betrokken.
In alle agrarische CAO's zijn afspra
ken gemaakt over het stichten van
een scholingsfonds. De kommissie is
van mening dat opleidingen in het
kader van het leerlingstelsel wèl voor
een tegemoetkoming in aanmerking
moeten komen. De stichting 'ont
wikkeling en scholing van werkne
mers in agrarische sektoren' kan te
gemoetkomingen geven voor reis
kosten en loonverlet. Deze financiële
bijdrage is voor de gehele boomteelt-
sektor van groot belang.
Containerteelt
Naar aanleiding van de korrespon-
dentie met het Landbouwschap over
drainage in de containerteelt besluit
de kommissie dat bij het proefstati
on voor de boomteelt om meer in
formatie zal worden gevraagd. Dat
zal vergezeld gaan met een verzoek
om een onderzoek te starten naar
containerteelt met een nagenoeg
gesloten systeem. Er bestaan tech
nieken waar, bij gebruikmaking van
een regenwagen met gerichtere drup-
pelbevloeiing, het probleem voor 60
procent wordt voorkomen.
Ook stond op de agenda de vraag of
de bronnen voor aanvulgronden niet
uitgeput raken. Nader onderzoek
zou volgens de kommissie moeten
volgen. De Afdeling Boomteelt van
het Landbouwschap heeft een werk
groep ingesteld die een kontrole-
systeem gaat opzetten voor aanvul
gronden.
De afdeling stelde zich allereerst de
vraag of de boomteelt op dit mo-
Sinds begin dit jaar is voor vrijwel
geheel Nederland voor het telen van
bloembollen een verklaring van de
Plantenziektenkundige Dienst nodig
waaruit blijkt dat een perceel, waar
op bloembollen worden geteeld, vrij
is van aardappelmoeheid. Kwekers,
die bloembollen of ander voortkwe-
kingsmateriaal telen, dienen er zelf
voor te zorgen dat zij in het bezit van
een dergelijke verklaring voor het
betreffende perceel zijn. De A.I.D.
heeft al op het bezit van de vergun
ningen gekontroleerd en er zijn
waarschuwingen uitgedeeld.
In nagenoeg het gehele land is dus
een AM-vrij-verklaring van de PD
nodig om bollen te kunnen telen.
Uitzondering vormen de traditionele
bloembollenteeltgebieden. De
Bloembollenstreek, het Kennemer-
land, het Noordelijk Zandgebied en
een aantal andere gebieden waar een
teeltverbod voor aardappelen geldt.
Op bijgaand kaartje is aangegeven
in welke gebieden geen AM-vrij-
verklaring voor de teelt van voort
gangsmateriaal is vereist. Kwekers
die twijfelen of ze wel of niet in zo'n
gebied telen, doen er goed aan kon-
takt op te nemen met het distrikts-
Denk om aanvragen AM-vrij-verklaring
m
m Gebieden wooi AM vtij veihloring
niet verplicht is (in Noord-Holland wel
verplicht direkt na een aardappelteelt
kantoor van de Plantenziektenkun
dige Dienst. Dat laatste geldt sowie
so voor bloembollenkwekers in de
rest van het land. Zij moeten name
lijk altijd in het bezit zijn van een
AM-vrij-ver k laring
De aanvraag moet worden ingediend
vergezeld van een kadastrale kaart
waarop de betreffende percelen wor
den aangegeven. De Plantenziekten-
kundige Dienst komt na het indienen
van de aanvraag een grondmonster
nemen en geeft, als geen besmetting
wordt gevonden, de AM-vrij-
verklaring af.
De teler is in principe verantwoorde
lijk voor het aanvragen van de ver
klaring, ook als hij huurder van de
percelen is. Bij percelen, die regel
matig worden verhuurd, kan de
AM-vrij-verklaring ook aan de eige
naar worden verstrekt. Hij kan dan
een afschrift verstrekken aan de
huurder. Aan de verklaring en de
grondmonstering zijn geen kosten
verbonden.
ment de richting van een keuring op
zou moeten gaan. Hier antwoordt de
kommissie boomteelt positief op.
"Al wordt er ook wel kaf van rijst
gebruikt bij aanvulgronden. En hoe
staat het met het gebruik van kaf
van graan en van afval van bierbrou
werijen", vroeg een kommissielid
zich af. Dit bevestigt volgens de
kommissie dat het een goede zaak
zou zijn, indien aanvulgrond onder
keur zou komen te staan.
Mechanisatiedag
De driejaarlijkse mechanisatiedag
boomteelt zou beter tot z'n recht
kunnen komen, indien deze gelijk
met de tuinbouw in de nazomer
plaatsvindt. Nu vindt die dag plaats
in de derde week van september.
Voordeel van deze wijziging is dat er
dan tevens mogelijkheden zijn om
eens bij andere bedrijfstakken te
kijken.
Kwaliteitsbevordering
De schattingen van het geld dat ge
moeid is om het ketenonderzoek van
de grond te krijgen lopen uiteen van
300.000 tot 400.000 gulden. De ver
deling zal zijn: 90 procent voor reke-
Het boomteeltareaal is volgens de mei-telling met 7% toegenomen tot 8335
ha.
Vanuit de bloemkwekerij is onder
tussen al wel gebleken dat er zich in
de totale keten nogal wat problemen
voordoen. Dat zal in de boomkwe
kerij niet veel minder zijn. De vraag
is hoe de resultaten van dit ketenon
derzoek naar buiten zullen komen.
Dat dient volgens de kommissie met
de nodige voorzichtigheid te gebeu
ren. De resultaten van het onderzoek
dienen later wel in de voorlichting te
worden doorgevoerd.
De voorlopige cijfers mei-telling ge
ven aan dat het areaal boomkweke
rij met 555 hektare is toegenomen.
Dat is een stijging van 7 procent. In
totaal omvat de boomteelt in Neder
land nu 8335 ha. Het aantal ha
boomteelt onder glas is verder ge
groeid tot 137. Uit de gepubliceerde
cijfers valt in wezen niet meer dan
een tendens op te maken.
Het nieuwe gasprijskontrakt voor de
tuinbouw gaat voorlopig per 1 okto
ber 1989 in, maar zonder de aftop
ping van de gasprijs als die boven de
33 cent komt. Het Landbouwschap,
Gasunie en de Vegin zijn het over
deze gedeeltelijke invoering eens.
De partijen hopen dat de Europese
Commissie binnen drie maanden ak
koord gaat met het hele kontrakt.
Als dat voor 15 december niet het
geval is dan geldt automatisch het
oude kontrakt vanaf 1 oktober, zo is
de afspraak. De tuinders krijgen dan
het teveel betaalde geld terug.
Landbouwschap, Vegin en Gasunie
hebben eind juni overeenstemming
bereikt over een nieuw kontrakt
voor de gasprijs in de tuinbouw voor
de komende vijf jaar. Het streven
was de grootste tariefschommelin
gen te voorkomen. De gasprijs is iets
losgekoppeld van de prijs van zware
stookolie, die soms een grillig ver
loop kent. Komt de olieprijs bene
den of boven een bepaalde grens dan
werken de prijsbewegingen maar
voor tachtig procent door.
De Europese Commissie lijkt be
zwaar te hebben tegen de verlaging
van de gasprijs boven een bepaalde
grens. Er zou sprake zijn van
staatssteun. De commissie beslist
vermoedelijk deze week of ze een
onderzoek gaat doen naar de Neder
landse gasafspraken. Gaat ze alle af
spraken onder de loep nemen dan
blijft vanaf 1 oktober toch het oude
kontrakt gelden. Dat is het geval tot
de Commissie een uitspraak heeft
gedaan.
Vrijdag 6 oktober 1989
11
