Russen willen alles weten van Nederlandse landbouw
Voor Polen is Nederlandse
fruitteeltsektor het ideale model
Kommerciële
taalkursussen
bij de Kamer
Waarom worden de prijzen van de akkerbouwprodukten verlaagd en
waarom zijn de prijzen van veel produkten in winkels hier zo hoog,
terwijl de boeren maar weinig voor hun produkt krijgen. Hoe ziet het
boereninkomen eruit? Hoe kan grond handelswaar zijn, grond kun
je toch niet kopen en verkopen? De vier Russen die in het kader van
een overeenkomst tussen Cebeco-Handelsraad en de sovjet-Unie in
Zeeland stage lopen om kennis op te doen van de Nederlandse land
bouw blijven maar vragen. Alles willen ze weten van de Nederlandse
landbouw. Ze verblijven in ons land van 1 juli tot 1 oktober en ma
ken deel uit van een groep van 21 Russische boeren die leidinggeven
de funkties hebben op kolchozen en sovchozen uit heel de Sovjet
Unie.
Het programma begon met een be
zoek aan het Landbouwcentrum
waar het viertal door het hoofd Bu
reau Beheerlandbouwgronden ir. W.
van Zandbrink uitvoerig werd geïn
formeerd over grond- en pachtzaken
en de structuur van het ministerie
van landbouw. Ook kwamen inge
wikkelde zaken aan de orde als het
eigendomsrecht, pachtrecht, erf
pacht, ruilverkaveling, koop en ver
koop van grond en de totstandko
ming van de grondprijs. "Ze staan
verbaasd, zo licht een van de gasthe
ren, de heer A.J.G. Doeleman in
Nieuwerkerk toe, dat je grond kunt
kopen en verkopen. Zij kennen dat
helemaal niet. Ze willen ook precies
weten hoe dat zit. En dat je op vrij
willige basis grond kunt verkopen
voor natuur en landschap, daar be
grijpen ze al helemaal niet van".
Inkomen
Na een bezoek aan de Accountants
unie ZLM blijken ze het idee te heb
ben dat concrete cijfers over de in
komens van de boeren achter wor
den gehouden. Doeleman: "Dat is
natuurlijk niet juist maar ze begrij
pen niet dat onze inkomens van jaar
tot jaar en van boer tot boer ver uit
een kunnen lopen. Er is niet "een"
inkomen. Ze vatten niet dat prijzen
en dus ook inkomens in feite worden
bepaald door concurrentie".
Secretaris mr. J. Oggel gaf tijdens de
werklunch in het Landbouwhuis een
uiteenzetting over de structuur van
de ZLM en de organisatiestructuur
van de Nederlandse landbouw. Zo
maakte hij de Russen duidelijk dat
De Kamer van Koophandel Midden-
en Noord-Zeeland organiseert voor
het derde achtereenvolgende jaar
kommerciële taalkursussen. Naast
de wereldtalen Frans en Duits krij
gen kursisten de mogelijkheid om
zich de Spaanse taal eigen te maken.
Tijdens deze kursussen wordt de na
druk gelegd op het mondeling en
schriftelijk kommuniceren in een
vreemde taal. Het effektief voeren
van verkoopgesprekken, het indie
nen/afhandelen van klachten, on
derhandelen over leverings- en beta
lingsvoorwaarden per telefoon of
brief zijn onderwerpen die behan
deld zullen worden.
De kursussen bestaan uit 25 tot 30
lessen en gaan half september van
start. Voor de liefhebbers bestaat de
mogelijkheid om een officieel er
kend diploma te behalen. De kosten
om deel te nemen bedragen 750,
per persoon. Alle taalkursussen vin
den plaats bij de Kamer van Koop
handel te Middelburg.
Informatie tel. 01180-35536.
Vrijdag 25 augustus 1989
Voor de praktijkstage hebben ze
eerst een spoedcursus Engels ge
volgd. Daarna hebben ze een week
lang inleidingen aangehoord en dis
cussies gevolgd in het Internationaal
Agrarisch Centrum in Wageningen.
Ze verblijven bij enkele collega's in
het Zuidwesten en draaien daar
voorzover mogelijk gewoon ophet
bedrijf in de arbeidsfilm mee. De vo
rige week donderdag waren ze te
gast in het hart van agrarische Zee
land Goes. Hoofdmoot van het pro
gramma was een kennismaking met
de ZLM en haar dochters Accoun-
tantsunie ZLM en Verzekeringen
ZLM.
Grond kopen
met name de akkerbouwsector het
de laatste jaren erg moeilijk heeft.
"De politiek in Brussel straft onze
efficiënte produktie af met verlaging
van de prijzen en inkomens. Zo zijn
de prijzen van de granen de afgelo
pen jaren met 30% gedaald en dat
vindt zijn weerslag ook in de prijzen
van andere akkerbouwprodukten.
Agrarische bedrijven maken verlie
zen, haken af en de SEV-dienst van
de ZLM krijgt dan ook te maken
met meer probleemgevallen. De Ne
derlandse landbouw als slachtoffer
van zijn eigen succes". Een over
schot aan produkten, de vier Russen
vatten het wel maar begrijpen doen
ze er niets van....
J.W.
De vier Russische specialisten Joerij Kokoev, Nicolai Malai, Ivan Gontsa en Eugeniy Ahlamov op bezoek bij de ZLM.
Staande gastvrouw tevens tolk mevrouw Scherjon uit Burgh-Haamstede en gastheer J. v.d. Slikke uit Ellemeet. Zit
tend rechts gastheer A.J.G. Doeleman allen van Schouwen-Duiveland.
en erwten) en een boomkwekerij die
6 ha groot is. Thomasz komt van
buiten de fruitteelt maar heeft zich
volgens Makosz opgewerkt tot een
zeer goede vakman. Zijn echtgenote
studeert nog voor fruitteler. "Een
goede kombinatie dus", zo reageren
ze lachend. Thomasz met diep
respekt: "Ik heb nu met eigen ogen
kunnen zien waartoe de fruitteelt
hier in staat is. En ik geloof nu in
derdaad dat jullie systeem het beste
ter wereld is op dit gebied. Vroeger
keken we meer op tegen Amerika
maar. jullie hebben de VS al lang in
gehaald. We hebben hier fruitteelt
op z'n intensiefst gezien en tevens op
z'n best, zo voegt zijn vrouw eraan
toe. Dat gekoppeld aan de
marktstruktuur met koöperatieve
veilingen en een goed handelsappa
raat en de voorlichting moet ons
voorbeeld zijn". Ze beklemtonen
dat die mening voor de hele groep
geldt. Volgens de Poolse fruittelers
zou het Nederlands fruitteeltgebeu-
ren als een blauwdruk kunnen fun
geren dat zo overgeplant zou moeten
worden naar hun eigen land.
Welvarend
Makosz wijst er voor een goed be
grip op dat er in Polen fruitteeltbe-
drijven zijn die op vrijwel dezelfde
manier zijn ingericht als onze mo
derne bedrijven. Maar dat zijn de
voorlopers. De Poolse fruitteelt is
een relatief welvarende bedrijfstak.
Verreweg het grootste deel van de
fruittelers heeft een privé-bedrijf en
een goed inkomen en kan zich vrij
veel luxe veroorloven. Op menig be
drijf zijn twee (westerse) auto's. Van
de 320.000 ha fruitteelt in Polen is
100.000 ha appelteelt en daarvan is
nog ongeveer de helft hoogstam. De
bedrijven zijn tussen 4 en ca. 50 ha
groot. Beregening is er, maar nog
niet goed ontwikkeld. Chemische
middelen worden nauwelijks ge
bruikt en fertigatie wordt nog niet
toegepast. Na hetgeen hij in Neder
land heeft gezien is Jedrzejewski er
vast van overtuigd dat de fruitteelt
zich in Polen veel meer zal moeten
specialiseren. Veel bedrijven doen
het er maar bij en dat kan niet meer
in de toekomst. De helft van de te
lers zal van de markt verdwijnen. In
tensiveren is het wachtwoord na de
exkursie door het mekka van de
fruitteelt. Overdracht van kennis en
inzichten van onze moderne fruit
teelt naar Polen is een proces dat
volgens de Poolse fruittelers maar
langzaam plaats zal vinden. Door de
daar gevestigde onderzoekcentra
wordt bijvoorbeeld het Nederlands
meerrijensysteem in ieder geval
(nog) niet gestimuleerd. "Maar de
vooruitstrevende Poolse fruittelers
luisteren niet naar de behoudende
adviezen, zo verzekert dr. Makosz.
Zij gaan gewoon hun eigen gang en
intensiveren toch.
Kwaliteit
Polen heeft genoeg fruit en ongeveer
eenderde van de fruitoogst wordt
geëxporteerd naar met name de
Sovjet-Unie en Tsjecho-Slowakije.
De kwaliteit van het fruit is van een
zodanige kwaliteit dat West-Europa
het Poolse fruit de eerste decennia
nog niet hoeft te vrezen. Wel is men
er na bezoeken aan Nederland van
overtuigd dat de kwaliteit sterk ver
hoogd moet worden. Blijvende kon
takten met het westen en met name
met Nederland zijn daarbij onmis
baar zo is de stellige mening van de
groep.
Gevraagd naar wat hun hier het
meest tot de verbeelding heeft
gesproken zeggen Thomasz Jedrze
jewski en zijn vrouw eensluidend de
hoge opbrengsten van de 2e jaars
bomen op de proeftuin "Grebbe-
berg" in Wageningen. Jonagold,
Elstar en Alkmene zo jong en dan al
met opbrengsten van 20 ton, on
voorstelbaar, grandioos. Tweede
opvallend punt is het verkoop
systeem in ons land via de veilingen.
"We vinden het vooral een open
systeem waarbij door zowel telers als
kopers goed kan worden gevolgd en
gekontroleerd wat er gebeurt. Op die
manier dwingt de markt de sektor
om een goede kwaliteit te leveren.
Bij ons in Polen worden met de koö-
peraties kontrakten gesloten maar in
de praktijk werkt dat niet goed. Het
Hollands model past ons beter. Wel
zal er in Polen een mentaliteitsveran
dering moeten komen.
Na dit bezoek hebben we weer moed
gekregen voor de toekomst. We
gaan er tegenaan".
De meeste Polen zijn vast van plan
om over een paar jaar weer naar ons
land te komen. "Er is hier steeds wat
nieuws en we willen daarbij zoveel
mogelijk aansluiten. Maar eerst
brengt de ZLM een bezoek aan Po
len volgend jaar. Tijdens een bijeen
komst in het Landbouwhuis te Goes
zijn daarover met voorzitter H.C.
van der Maas reeds afspraken ge
maakt. De Polen zijn bijzonder ge
troffen door de gastvrijheid van ons
land. Bij een tegenbezoek zal die ze
ker niet minder groot zijn.
J.W.
9
"We hadden al veel over de Nederlandse fruitteelt gehoord maar wat
we gezien hebben heeft onze stoutste verwachtingen verre overtrof
fen. Zo efficiënt, zo goed geleid en vooral zo intensief hadden we het
ons toch niet voorgesteld". Duidelijk aangenaam verrast, wat verle
gen en een beetje overdonderd door alles wat het Poolse fruittelers
echtpaar Jedrzejewski uit Klobia de afgelopen week heeft gehoord en
gezien zitten ze op de bank in de huiskamer van LEI-medewerker de
heer J. Goedegebure te Kapelle, waar ze een week gelogeerd hebben.
Thomasz Jedrzejewski en zijn vrouw
treffen het want de op het Proefsta
tion voor de Fruitteelt in Wilhelmi-
nadorp gedetacheerde Goedegebure
is al enkele keren in Polen geweest
om daar voorlichting te geven over
de fruitteelt zoals die in ons land
wordt beoefend. Hij kent dus de
achtergronden en verstaat al een en
kel woordje Pools. Het Poolse echt
paar maakt deel uit van een gezel
schap van ca. 40 Poolse fruittelers
die ons land in het kader van een sa
menwerkingsovereenkomst tussen
de ZLM en de Poolse Vereniging
van Tuinbouw- en Bijenhouderij
bedrijf van de familie Zuidweg te
Kapelle, de veiling Zuid-Holland
Zuid te Barendrecht, een Fruit Ter
minal te Rotterdam, de proeftuin
"Grebbedijk" te Wageningen waar
de mechanisatie in de toekomst cen
traal stond, een bezoek aan een
fruitteeltbedrijf in de Betuwe en aan
het fruitteeltbedrijf van de heer Vo
gelaar te Krabbendijke. Dit bedrijf
is o.m. gespecialiseerd in het kweken
van onderstammen en vruchtbomen
en exporteert al enkele jaren jonge
vruchtbomen naar Polen. De week
werd vrijdag in het Landbouwcen
trum te Goes besloten met een inlei-
tevens tolk van de groep de heer Makosz. Tweede van rechts de heer Vogelaar
die uitleg geeft over snoei, beplantingssystemen, onderstammen enz. enz.
Coöperaties van 6 tot en met 12 au
gustus heeft bezocht (zie ZLM-blad
van 11 augustus). De groep die bij
gastgezinnen verspreid over het
ZLM werkgebied was ondergebracht
stond onder leiding van dr. Eber-
hard Makosz, hoofd van een Pools
voorlichtingsinstituut. Hij fungeer
de tevens als tolk. Bezoeken werden
o.m. gebracht aan de Coöperatieve
Tuinbouwveiling Zeeland (CVZ),
het fruitteeltbedrijf van de familie
Buijsrogge beide te Kapelle, het
Proefstation voor de Fruitteelt te
Wilhelminadorp, de ZLM aan de
Grote Markt te Goes, het fruitteelt-
ding door de direkteur van de Natio
nale Proeftuin voor Groot Fruit in
België, de heer J. de Coster. Op het
afsluitend barbecuefeest met gastge
zinnen en ZLM-organisatoren bij de
familie Vogelaar in Krabbendijke
werden over en weer veel vriendelij
ke woorden uitgesproken. Dr. Ma
kosz sprak van grote erkentelijkheid
en dankbaarheid voor de fantasti
sche dagen die de Polen hier hebben
doorgebracht.
Terug naar het gesprek met Tho
masz Jedrzejewski en zijn vrouw.
Zij hebben een gemengd bedrijf met
18 ha akkerbouw (koolzaad, tarwe
