VOOIt in:
VI'Oil w
90 Zeeuwse plattelandsvrouwen
waren in Wenen
p.j. zuid
geluid
Als wij het niet doen, doet
een ander het
redaktie Henk Tegels
Drie keer zoveel ruimte:
PJZ AGENDA
REC en ZDASG
organiseren samen
schakelcursus
onder redaktie van de Redaktiekommis-
sie Bond van Plattelandsvrouwen voor
Zeeland en Brabant.
Redaktieadres:
Mevr. P. J. de Rooy-Janse M.A.
Postbus 42, 4424 ZG Wemeldinge.
De Internationale Commissie
van de Nederlandse Bond van
Plattelandsvrouwen maakte een
reis naar Wenen. In een volgend
nummer zullen we op deze reis
terugkomen maar nu eerst geven
we het hoogtepunt van de reis:
het bezoek aan de plattelands
vrouwen in de omgeving.
Mevrouw C.C. van Arenthals-
Haasdonk schreef onderstaand
verslag over het bezoek aan twee
bedrijven.
plaats in, de bodemgesteldheid is er
niet geschikt voor. Onze gids was
een zeer gezond uitziende Oosten
rijkse boer in een mooi Tiroler pak
gestoken. Hij was trots op zijn ge
bied en sprak er met elan over. Hij
bracht ons naar het bedrijf van de
familie Grafeneder in St. Aegyd, een
melkveebedrijf. Behalve uit de land
bouw haalden ze hun inkomsten uit
het verhuren van kamers in hun boe
renhuis. Zij wonen in een gebied,
dat zowel 's-winters als 's-zomers in
teressant is om met een bezoek te
vereren, 's Zomers de rust van de
almweiden met de kleurige bloemen
en fijne wandelmogelijkheden en 's
winters de wintersport, met een door
henzelf aangelegde langlaufloipe op
een hoger gelegen almweide. De
'Ik wilde u vertellen over ons bezoek
aan de plattelandsvrouwen in St.
Aegyd, gelegen in het berggebied ten
zuidwesten van Wenen. Na ongeveer
60 km autobaan reden we de mooie
natuur in. Dwars door de bergdorp
jes met steeds maar weer de zon. De
natuur zou nooit mooier tot zijn
recht kunnen komen. Eén van de da
mes ontlokte het de opmerking: 'als
engeltjes reizen, schijnt de zon'. La
ten we het daar maar op houden.
In Lilienfeld stond ons op te wach
ten de voorzitter van de landbouw
organisatie, de z.g. 'Bauern Interes
se Vertretung', een christelijk kon-
servatieve vereniging van boeren,
waarbij 1300 bedrijven zijn aan
gesloten. Totaal vertegenwoordigen
de 100.000 ha, bestaande uit 75%
woud en slechts 25% landbouw. Ak
kerbouw neemt een bescheiden
Tijdens de laatste Agrarische Kom-
missievergadering van de PJGNvan
dit seizoen, was het woord aan de
heer Klaas van der Woude, tuinder
en mede-voorzitter van de afdeling
tuinbouw van het KNLC. Tuinbouw
is nu niet direkt een sector waar de
aanwezige leden veel kaas van heb
ben gegeten, maar als je de heer Van
der Woude mag geloven is daar nog
volop ruimte. Er is één grote maar:
mits de afzet coöperatief en gebun
deld aangepakt wordt.
Er moet meer discipline komen in de
tuinbouw. De grotere tuinders slui
ten veel contracten af met particulie
re bedrijven. Daarbij ondermijnen
zij de veiling en daarmee de prijs. De
veiling bepaalt de prijs, de particu
lier hobbelt hier achteraan. Ook ak
kerbouwers zie je vaak hun tuin-
bouwprodukten op kontrakt telen.
Begon opdrachtgever Fatels in
Oosternijkerk met zo'n 100 ha, het
areaal is nu opgelopen tot 1200 ha.
Daarmee zit Fatels aan z'n top en
dan komen de nadelen van contract
teelt boven drijven. De teler wordt
gekonfronteerd met hogere kwali
teitseisen en deze moet dan maar
zien dat hij hier aan voldoet. Zo
niet, dan is Fatels niet thuis en als
het goed is, is de veiling dit dan ook
20
niet. Leveren aan beide gaat nu een
maal niet. Wie dan de dupe is, be
hoeft geen nadere uitleg.
De veiling moet een liberale houding
aannemen, meent Van der Woude.
Voorheen was de klok heilig, echter
tegenwoordig is er behoefte aan an
dere systemen. "Ik hecht dan ook
minder belang aan de klok, als het
produkt maar via de veiling wordt
afgezet. Doen we dit niet, dan on
dermijnen wij onze eigen prijs. Een
particulier is er nu eenmaal niet op
uit om de hoogst mogelijke prijs te
betalen. Contractteelt, maar dan via
de veiling". Tevens moeten we voor
andere landen veilen, dit versterkt de
coöperatie in Nederland alleen
maar.
Spilfunctie
Er is drie keer zoveel meer ruimte in
de tuinbouw dan de huidige produk-
tie. "Als wij het niet doen, doet een
ander het". Graan is niet meer aan
trekkelijk voor de akkerbouw en zal
het ook een-twee-drie niet weer wor
den. Daarmee wil ik de spilfunctie
van de graanprijs niet in het discre-
diet brengen. Het graan heeft wel
degelijk deze functie. Echter een on
dersteuning van de graanprijs moet
een incidentele zaak zijn. De akker
bouw zal om moeten kijken naar an-
Zodra we uit de bus gestapt waren, werden we toegezongen
De familie Grafeneder haalt haar inkomsten uit de landbouw (melkvee) en
uit het verhuren van kamers. Het gebied is zowel 's zomers als 's winters inte
ressant
dere gewassen. "In de tuinbouw zit
nog voldoende rek, maar ook de
bollenteelt is nog niet aan zijn pla
fond. Net zoals in de tuinbouw, zal
de afzet hier meer coöperatief moe
ten gebeuren en dan liefst door een
sterke coöperatie. De bollenexpor-
teurs (te veel in getal) voeren een
moordende concurrentie, iets wat de
bollenprijs niet ten goede komt.
Meer discipline zal er toe leiden, dat
het bollenareaal kan blijven groeien.
Vooral de aanwezige akkerbouwers
zijn niet zo optimistisch over de
vooruitzichten in de tuinbouw, maar
de KNLC-tuinbouwman is niet van
zijn stuk te brengen. Prof. De Wit
heeft ooit eens gezegd: de toekomst
is aan de plantaardige produktie.
"Ik. denk dat dit een enorme toe
komst is. De consument wil vezels
eten". Natuurlijk kon het commen
taar op de niet altijd even frisse
komkommers niet achterwege blij
ven. Op het gebruikte middel staat
een doodskop en wel op advies van
de fabrikant zelf. Waarom doet zo'n
fabrikant dat: simpel, als je een
doodskop op je midddel zet is de
toelatingsprocedure niet zo lang.
Het middel mag dan weliswaar niet
gebruikt worden op etenswaar, maar
wel in de sierteelt. Door de steeds be
tere teeltmogelijkheden neemt het
gebruik van gif overigens af. De hier
gebruikte hoeveelheden vallen in het
niet vergeleken met de in Zuid-
Europa gebruikte hoeveelheid gif.
Kleine veilingen
Kleine veilingen met een omzet van
500 miljoen gulden en minder heb
ben op termijn geen bestaansrecht
meer. De aanvoerskosten zullen wel
hoger worden, echter de grotere vei
lingen hebben veel lagere veiling-
kosten, zodat de ekstra aanvoer-
kosten ruimschoots terug worden
verdiend. Coöperatief staan we
sterk. Met meer discipline kan het
areaal tuinbouw nog flink worden
uitgebreid. Anders doet een ander
het.
Sjoerd Politiek.
boer zelf ontving ons op z'n bedrijf.
Eerst later kwam de vrouw des hui
zes te voorschijn en nog wat later de
schoondochter. De vrouwen blijven
toch nog wat meer op de achter
grond; zien de man toch echt nog als
hoofd van de familie en handelen
daar ook naar. Op het bedrijf dat
wij bezochten, werkten drie genera
ties vrouwen en zo te zien hadden zij
hun zaken prima voor elkaar. Veel
vakantie is er voor hun niet bij. De
mannen jagen, wat te zien was aan
de vele jacht trofeeën in huis. Voor
de vrouwen is er gelukkig de boeren
vrouwen organisatie. Na uitleg van
de boer over de samenstelling van
het gezin, het machinepark, aantal
stuks vee, melkkwotum (22.000 li
ter) en het aantal te verhuren bedden
(30), werden we binnen gevraagd om
het hele huis te bekijken. Het lijkt
me een feest, om daar in die rustige
omgeving een vakantie door te bren
gen. Geen geraas van verkeer, maar
rust en natuur. We liepen even naar
de iets hoger gelegen alm, en werden
daar ontvangen met een schnapps of
een heerlijke appelcider en lekker ei
gengebakken brood met spek.
Oostenrijkse gastvrijheid; wél even
iets anders dan onze vertrouwde
koffie met cake. Hoewel sommigen
van ons wat vreemd tegen zo'n ster
ke borrel aankeken, lieten de
meesten het zich toch lekker sma
ken. Wat leuk dat ons gezelschap
werd opgeluisterd door een dame in
Walcherse klederdracht! Zij stond
vanzelfsprekend in de volle belang
stelling en genoot daar zelf terecht
ook zichtbaar van. Wij misten daar
toch wel wat het kontakt met de
Oostenrijkse vrouwen, zij bleven be
scheiden op de achtergrond, maar
wat genoten we met z'n allen daar
op die alm bij de hütte, gezellig pra
tend met elkaar. Ook leuk dat daar
alle 90 dames bijeen waren, en we
hadden natuurlijk al heel wat erva
ringen en belevenissen uit te wisse
len. Rond het middaguur een heerlij
ke warme lunch in gasthof 'Engl' in
Rainfeld en er waren zeker 40 da
mes, die zich dat echt goed lieten
smaken.
Gemeinde Bauerin
Onder leiding van onze gastheer ver
trokken we na een zeer geanimeerde
lunch naar het bedrijf van de familie
Sauer. Daar stond een 10-tal dames
in Oostenrijks kostuum ons op te
wachten. Later hoorden we dat er ei
genlijk 35 hadden moeten zijn, maar
Land van Heusden, Altena en
Biesbosch
Schuurfeest op initiatief van de
agrarische gespreksgroep op 23 juni
bij de familie Quartel, Heijmansgat-
weg 1 te Werkendam. Aanvang:
21.00 uur.
Afd. West Zeeuws-Vlaanderen: 23
juni kanoën: We vertrekken om 7.00
uur en zijn pas tegen de avond terug.
In verband met de kanohuur moet je
je daar nu al voor opgeven. Opgave
bij Bram Dieleman, tel. 01173 -
1341.
Afd. Tholen/St. Philipsland 17 juni
Schuurfeest aan de Langeweg 1 te
Oud-Vossemeer. Aanvang 21.00
uur.
tweederde van het gezelschap had
het moeten laten afweten, omdat het
hooien in volle gang was. De harte
lijkheid was echter wél voor de volle
100% aanwezig. Zodra we uit de bus
gestapt waren, werden we toegezon
gen. Ze brachten een paar mooie
volksliedjes ten gehore. Wat een
feest! En wat een feest voor de jarige
mevrouw Hamer, die een koor van
90 dames mocht dirigeren, dat het
Zeeuws volkslied ten gehore bracht.
Alles bij elkaar een ontroerende
happening. Het ijs was natuurlijk
snel gebroken. We werden toe
gesproken door de zg. 'gemeinde
bauerin', wat hetzelfde is als bij ons
een afdelin£spresidente; met dat ver
schil, dat daar alleen boerenvrouwen
lid zijn van de vereniging, en zij noe
men zich niet alleen boerin; zij zijn
dat ook werkelijk.
Mostheurigen
Dit tweede bedrijf dat door ons be
zocht werd, was een 'mostheurigen',
een bedrijf waar ze een bepaalde tijd
van het jaar vergunning hebben hun
eigen produkten aan huis te verko
pen. Die produkten zijn dan b.v.
most van appels en peren, eigenge
bakken brood, spek, zelfgestookte
obstler, een heerlijke, zij het sterke
schnapps, gemaakt van diverse
vruchten, honing etc.
Welke voorbijkomende wandelaar
wil niet even genieten van die eigen
gemaakte produkten van de boerde
rij? Dit bedrijf was wél helemaal in
gesteld op het ontvangen van gasten,
hetgeen natuurlijk een ekstra bron
van inkomsten voor hun betekende.
Wat hebben we daar onder de appel
bomen, zittend aan lange tafels ge
noten van al die heerlijkheden. Ge
lukkig dat we daar ook met de vrou
wen van gedachten konden wisselen,
want daar ging het toch om. Aan het
eind van de bijeenkomst, pakte de
musiker zijn harmonika en klonk uit
alle monden het 'auf wiedersehen'
en sommigen van ons gingen al wal
send de bus in. Jammer, jammer,
dat die dag voorbij was, maar voor
ons allen een herinnering voor het
leven'.
C.G. van Arenthals-Haasdonk
Per 1 september a.s. start de ver
nieuwde SCHAKELCURSUS. Het
gaat om een oude cursus in een ge
heel nieuw jasje. De cursus wordt
door het REC en de ZDASG samen
gegeven.
De SCHAKELCURSUS is bedoeld
voor volwassenen die naar een vorm
van Middelbaar Beroeps Onderwijs
willen (sociale dienstverlening, acti
viteitenbegeleiding, inrichtingswerk,
e.d.), maar over onvoldoende voor
opleiding beschikken (toelatingseis
is MAVO-diploma). Verder is de
cursus prima geschikt voor iedereen
die wel aan de MBO-toelatingseisen
voldoet, maar de schooltijd al weer
ver achter zich heeft gelaten, en eerst
wel weer eens wat "ervaring" wil
opdoen.
Wie belangstelling heeft kan bellen
met het Regionaal Educatief Cen
trum in Goes, telefoonnummer
01100 - 31170, of langskomen aan de
Zusterstraat 11.
Vrijdag 16 juni 1989
