Vooral ouderen slachtoffer van
teruglopende voorzieningen
op platteland
Agrarisch kursusprogramma 1989-1990
voor Zeeuws-Vlaanderen rond
Aanlokkelijk Oost Canada!
Agrarisch Zeeuws-Vlaanderen onderkent noodzaak van nascholing
"Agrarische Studiereizen 1989"
Geslaagden LHNO-examen
"Oranjezon" te Oostkapelle
Geslaagden MBO-INTAS-
opleiding aan "De
Leeuwtjes" te Terneuzen
Het agrarisch kursusonderwijs in
Zeeuws-Vlaanderen verheugt zich in
toenemende belangstelling. Dit
blijkt uit de toename van het aantal
kursussen en aanmeldingen voor het
kursusseizoen 1989-1990. Kwamen
er vroeger met moeite 2 kursussen
van de grond, afgelopen seizoen wa
ren dat er al 7 en voor komende win
ter worden dat zelfs 9 verschillende
kursussen.
Het is niet alleen meer de jonge star
tende agrariër die al vele jaren
zelfstandig bezig zijn. Bij vele van
deze oudere zelfstandige agrariërs
bestaat de behoefte om kennis te ne
men van nieuwe ontwikkelingen of
hierover meer achtergrondinforma
tie te verkrijgen. Voor velen blijft nl.
het 'waarom' van een groot aantal
zaken die men zelf al jaren uitvoert
en/of nieuwe ontwikkelingen on
beantwoord.
Voor bijna alle kursussen kunnen
nog belangstellenden geplaatst wor
den. Hieronder volgt een overzicht
van de te geven kursussen waar nog
De ruimte, de bergen, de waterval
len, de meren, de ligging aan de At
lantische Oceaan, het klimaat met
zachte zomers en strenge winters,
hebben al eeuwenlang mensen naar
Oost Canada gelokt, die op zoek wa
ren naar een beter bestaan. Eeuwen
terug vochten Britten en Fransen om
dit vruchtbare land. Nu nog hebben
vier van de vijf inwoners van Que
bec, de grootste provincie van Cana
da, het Frans als voertaal.
Ontario heeft de meeste inwoners,
meer dan 9 miljoen, en levert het be
langrijkste aandeel in de ekonomie.
New Brunswick is voor driekwart
bedekt met bos; de houtverwerkende
industrie neemt een belangrijke
plaats in. In de provincies Nova Sco
tia en Prince Edward Island zijn de
visserij en het toerisme van grote be
tekenis. Oost-Canada is een bij uit
stek agrarisch gebied, waar ook vele
Nederlanders een nieuw bestaan
hebben opgebouwd. Tijdens de
16-daagse vlieg/rondreis per bus,
9-24 augustus, zult u hen ont
moeten.
Het liefelijke Oxtongue Lake
(Ontario).
Op het programma staat onder meer
een rondrit door de Canadese
hoofdstad Ottawa, bezoek aan de
boerderij van een oud-Nederlander,
bezoeken aan een pluimvee-,
melkvee- en graanbedrijf, tocht naar
de top van de Mont Réal (koninklij
ke berg), later de plaats waar Mon
treal gesticht is, wandeling door het
historische centrum van Montreal,
Als gevolg van het overheidsbeleid
worden de dagelijkse voorzieningen
op het platteland zoals onderwijs,
winkels, sport en kulturele, medi
sche en sociale voorzieningen steeds
wijdmaziger. Deze voorzieningen
koncentreren zich namelijk meer en
meer in de middelgrote en de grote
kernen. Dit heeft een duidelijke ver
schraling van het leefklimaat op het
platteland en in de kleine kernen tot
gevolg en treft bepaalde groepen van
de plattelandsbevolking zwaar.
Deze konklusie trekt mw. ir. S.I.
Spijkers-Zwart uit een onderzoek
naar het agrarisch gezinsbedrijf in
Gelderland. Het doel van dit onder
zoek, dat in opdracht van de provin
cie Gelderland is uitgevoerd, was
materiaal op sociaal terrein, aan te
dragen voor een studie over de toe
komst van de Gelderse landbouw.
Mevrouw Spijkers is wetenschappe
lijk medewerkster bij de vakgroep
Huishoudkunde van de Landbouw
universiteit Wageningen.
De agrarische gezinnen en dan met
name de vrouwen vormen een ande
re kategorie die getroffen wordt
door de teruglopende voorzieningen
op het platteland. Zij zijn door hun
vele taken al zwaar belast; ze hebben
een taak in gezin èn bedrijf. Ook de
opvang van kinderen en de oudere
generatie kost veel tijd. Als daarbij
het aanbod van diverse voorzienin
gen vermindert of niet goed op el-
kaar is afgestemd zoals kinderop
vang en schooltijden, betekent dit
een extra belasting voor veel vrou
wen die werkzaam zijn op het agra
risch gezinsbedrijf.
Individualisering
De toekomst van het agrarisch ge
zinsbedrijf wordt, aldus mw. Spij-
Vrijdag 16 juni 1989
kers, mede bepaald door sociale ver
anderingsprocessen. Zij vat die pro
cessen samen onder de gemeen
schappelijke noemer 'individualise
ring'. Hierdoor zijn de onderlinge
verhoudingen in agrarische huishou
dens ingrijpend gewijzigd: verander
de gezagsverhoudingen tussen
ouders en kinderen en tussen man en
vrouw, andere samenlevingsvormen,
een toenemend aantal echtscheidin
gen en een toenemend aantal vrou
wen dat niet meer werkzaam is in het
gezinsbedrijf maar een andere baan
zoekt. De onderzoekster verwacht
dat er in de toekomst vier mogelijk
heden voor vrouwen op een agra
risch bedrijf zullen ontstaan:
zelfstandig onderneemster; werk
neemster; deelgenote in een bedrijf
samen met haar partner; en echtge
note van een boer met een eigen be-
plaats is, met dag en begindatum.
Vervolg komputerkursus algemeen:
tijdstip: dinsdag 14.00-17.00 uur;
begindatum: 20 november 1989.
Komputermanagement in de akker
bouw: tijdstip: dinsdag 19.00-22.00
uur; begindatum: 14 november
1989.
Bodem en bemesting: tijdstip: dins
dag 19.00-22.00 uur; begindatum:
24 oktober 1989.
Modern boekhouden: tijdstip: dins
dag 19.00-22.00 uur; begindatum:
24 oktober 1989.
Vakgebiedkursus ekonomie:
tijdstip: maandag 19.00-22.00 uur
(vóór 1 januari 1990); dinsdag
19.00-22.00 uur (na 1 januari 1990);
begindatum: 23 oktober 1989.
Geïntegreerde landbouw: Geïnte
greerde landbouw houdt in dat men
tracht met zo weinig mogelijk ge
bruik van o.a. meststoffen en gewas
beschermingsmiddelen dezelfde sal
do's per ha te halen als bij traditio
nele landbouw. Het gebruik van
meststoffen e.d. is dus wel toege
staan. Door deze manier vhn werken
wordt het milieu minimaal belast.
Tijdstip: woensdag of donderdag
(gehele dag); begindatum: half no
vember 1989.
Vollegrondsgroententeelt: tijdstip:
nog te bepalen; begindatum: half
november 1989.
Voor meer informatie over bovenge
noemde kursussen of subsidie
mogelijkheden kunt u kontakt opne
men met de heer R.A.A. v.d. Meij-
den op de RMAS te Schoondijke,
tel. 01173-1313. Aanmeldingen
schriftelijk aan RMAS, Dr. Huizin-
gastraat 28, 4507 AB Schoondijke.
R.A.A. v.d. Meijden,
kursuskoördinator
bezoek aan een aardappelbedrijf en
aan een boomkwekerij, toeristische
bezoeken aan onder meer het Grand
Lake en Saint John aan de baai van
Fundy (6 meter getijdeverschil). Ver
der nog tal van bezoeken aan agrari
sche bedrijven, wandelingen en
stadsrondritten en ook een bezoek
per veerboot aan Nova Scotia, een
groot schiereiland in de Atlantische
Oceaan.
En verder: Graubünden, Zwitser
land, 17-25 juli, 9-daagse busreis;
Schotland, 10-19 augustus,
10-daagse boot/rondreis per bus;
Hongarije, 15-22 augustus, 8-daagse
vliegreis/rondreis per bus; Harz,
Duitsland, 21-25 augustus, 5-daagse
busreis.
Voor uw aanmelding, nadere infor
matie over deze en andere reizen of
het aanvragen van de brochure
"Agrarische Studiereizen 1989"
kunt U opbellen naar het Sekretari-
aat van Agrarische Studiereizen,
mw. L. Deumer, Kleine Oord 179,
6811 HZ Arnhem, 085-512087, tus
sen 08.00 en 17.30 uur.
roep buiten de landbouw". Met na
me de laatste mogelijkheid zal vol
gens mw. Spijkers toenemen.
Bedrijfsopvolging
De individualisering en het zakelij
ker worden van de gezinsverhoudin
gen veroorzaakt een aantal ver
schijnselen die de toekomstmoge
lijkheden van het gezinsbedrijf ver
minderen.
Uit het onderzoek blijkt dat jonge
ren minder vanzelfsprekend in de
voetsporen van hun ouders treden.
Mw. Spijkers: "Hieruit kunnen
konflikten over de bedrijfsvoering
ontstaan. Ouders zullen bovendien
minder bereid zijn hun wensen voor
de oude dag ondergeschikt te maken
aan de belangen van hun kinderen.
Tevens bestaat er in geval van een er
fenis minder bereidheid bij broers en
zussen om te wachten met het op
eisen van hun deel tot de opvolger in
staat is hen uit te kopen".
Vooral ouderen worden het slachtoffer van de teruglopende voorzieningen
op het platteland.
De volgende leerlingen aan de
christelijke school voor LHNO der
ZLM "Oranjezon" te Oostkapelle
zijn geslaagd voor het LHNO-
examen 1989:
Marieke Abrahamse, Serooskerke;
Elma Blok, Aagtekerke; Jacqueline
Davidse, Oostkapelle; Inge Deij,
Oostkapelle; Angela Dominicus,
Westkapelle; Joyce v. Doornik,
Vrouwenpolder; Marianna Frede-
riks, Middelburg; Daniëlle Gideon-
se, Serooskerke; Coby v. Helleman,
Middelburg; Liesbeth den Hollan
der, Aagtekerke; Ellen Jakobsen,
Serooskerke; Winette Jobse, Oost
kapelle; Willie van Keulen, Melis-
kerke; Corina Koppejan, Melisker-
ke; Esther Lous, Oostkapelle; Anne
Geslaagden aan de opleiding
LHNO "De Leeuwtjes"
Helmie Bakker - Sluiskil; Judith
Bakker - Terneuzen; Bianca Boot -
Terneuzen; Elly Bos - Terneuzen;
Wendy v.d. Bosch - Terneuzen;
Fonny de Braai - Terneuzen; Edith
van Buren - Terneuzen; Monica Cij-
souw - Hoek; Jolanda Dieleman -
Biervliet; Petra Fransbergen - Ter
neuzen; Ingrid Harms - Terneuzen;
Michaëla Hauterman - Sas van
Gent; Colinda Helmendag - Terneu
zen; Patricia van Hoorn - Hoek;
Wendy van Kasteel - Terneuzen;
Marianne Klaassen - Terneuzen;
Esther Molewijk - Axel; Diana de
Ridder - Terneuzen; Regina Sol -
Terneuzen; Anita van Swaal - Hoek;
Corina Vink - Ossenisse; Charlotte
Willemsen - Terneuzen; Anita de
Zeeuw - Zaamslag; Danny de Zeeuw
- Terneuzen.
Geslaagden aan de opleiding
Lager Ekonomisch en
Administratief Onderwijs "De
Leeuwtjes"
Jeanine v.d. Bovekamp - Terneuzen;
Lilian de Braai - Terneuzen; Lizette
Constandse - Biervliet; Maureen
Crombeecke - Hoek; Chantal van
Dam - Vogelwaarde; Annyck Flik-
weert - Terneuzen; Ilona Frederiks
- Terneuzen; Meredith Hooi - Ter
neuzen; Corina Klaassen - Terneu
zen; Bianca Michielsen - Hoek; Mar-
ja Moeliker - Terneuzen; Chantal
Moes - Terneuzen; Mathilde Murre -
Hoek; Suzanne Risseeuw - Spui; In
ge Vergouwen - Aardenburg.
Geslaagden aan de opleiding
Lager Ekonomisch en
Administratief Onderwijs "De
Schans" te Terneuzen
Rini Boogerd - Zaamslag; Joerien
Buijsse - Breskens; Peter Dieleman -
Axel; Veronique v. Eetvelde - Ter
neuzen; Milan van Gorp - Oostburg;
Ellen Groosman - Westdorpe;
Christian Peij - Terneuzen; Annet
Puijt - Oostburg; Erwin de Putter -
Terneuzen; Marcel de Ronde - Ter
neuzen; Richard Scheele - Sluiskil;
Caroline Veer - Axel; Jeroen de
Vriend - Aardenburg; Helma Wes-
dijk - Hoek.
Marie Luijk, Veere; Monica Mal-
jaars, Vrouwenpolder; Chantal
Matthijsse, Meliskerke; Margreet
Nieuwenhuis, Oostkapelle; Janneke
Paardekooper, Aagtekerke; Mathil
da de Pagter, Middelburg; Mayke
van der Perk, Westkapelle; Nathalia
Pleune, Serooskerke; Evelyn van
Schaik, Westkapelle; Annabella Si-
an, Oostkapelle; Michelle Verschu
ren, Serooskerke; Anneke de Visser,
Aagtekerke; Ineke de Visser, Koude-
kerke; Erna de Voogd, Serooskerke;
Gerda Wattel, Middelburg, Esther
Wondergem, Serooskerke.
Op dinsdag 6 juni j.l. werd op de
scholengemeenschap "De Leeuw
tjes" in Terneuzen, de vlag gehesen,
vanwege het feit dat alle leerlingen
van de tweejarige Middelbare Be
roeps Opleiding - Intas - in één keer,
zonder herkansing, geslaagd waren
met goede - tot zeer goede resulta
ten. De Cito resultaten gaven aan,
dat zij hoger geskoord hadden voor
alle centrale eindexamens dan het
landelijk gemiddelde.
In augustus aanstaande start "De
Leeuwtjes" met een éénjarige Intas
opleiding, vanwege het feit dat ge
zondheidsinstellingen in Zeeuwsch-
Vlaanderen, wegens gebrek aan ar
beidskrachten hen, in het tweede
leerjaar, voortijdig wegzuigen.
De geslaagden zijn: Sultan Atmaca,
Sas van Gent; Miranda Boone, Ter
neuzen; Anja van de Broeke, Bier
vliet; Vera Bruins-Slot, Terneuzen;
Petra de Bruyn, Sluiskil; Brenda van
Delden, Sluiskil; Stella van Houcke,
Terneuzen; Simone van Kouwen-
berg, Oostburg; Marian Martens,
Hoofdplaat; Marijke Ooms, Ter
neuzen; Mariska de Pree, Terneu
zen; Michelle van der Putten, Axel;
Paula Scherbeyn, IJzendijke; Mau
reen Staal, Westdorpe.
Geslaagden aan de opleiding
Individueel Huishoud- en
Nijverheidsonderwijs "De
Leeuwtjes"
Tanja Boerman - Terneuzen; Anne-
lies de Feijter - Terneuzen; Anne
Marie v.d. Hooft - Terneuzen; Bri
gitte Imanse - Terneuzen; Zeynep
Kabaklar - Sluiskil; Sandra Karman
- Terneuzen; Liane Reef - Terneu
zen; Natasja Roth - Groede; Gina
Tordoor - Terneuzen; Anne Marie
v.d. Velde - Terneuzen; Ilja v.d. Vel
de - Breskens; Wendy v.d. Voorde -
Terneuzen; Chantal Wille - Groede.
Geslaagden aan de opleiding
MDG0 - Aktiviteiten
Begeleiding "De Leeuwtjes"
Annet Boeije - Axel; Anja de Bruijn
- Vogelwaarde; Karin Lensen - Ter
neuzen; Christine Meerman - Axel;
Mona Mollet - IJzendijke; Veroni
que van Osselaer - Hulst; Karin Pre-
rien - Hulst; Marion de Reu - Bres
kens; Jozina Scheele - Terneuzen;
Conny de Windt - Hulst.
19