Vooruitzichten sommige gewassen minder gunstig geworden
Ezeltje rijden, kanootje varen
Gewasverschillen nog groter
Gemis aan breedwerkend middel in
erwten duidelijk voelbaar
Steeds meer hoort en leest men dat
vooral in WALCHEREN, het agra
rische bedrijfsgebeuren moet uitzien
naar rekreatieve aktiviteiten die een
inkomensaanvulling kunnen geven.
Van uit de landbouworganisaties,
Raad v. Bedrijfsontwikkeling en
zelfs van uit de Landinrichtingskom
missie worden de seinen hiervoor ge
geven en op de verwevenheid van
funkties gewezen van het platteland.
Mocht het inderdaad die kant op
moeten dan zullen diegenen die daar
verantwoordelijkheid op zich heb
ben genomen, zich daarin ook sterk
voor moeten maken. In 't verleden
en heden (zie de verwikkelingen rond
om het kamperen bij de boer) blijkt
de wet- en regelgeving via de over
heid van hoog tot laag vele initiatie
ven weer ongedaan te maken.
Het kan ook zijn dat de roep naar
rekreatie een symptoom van machte
loosheid is van de landbouworgani
saties, wegens de vele problemen
rondom de produktie van land-
bouwprodukten en nog meer van de
afzet en prijsvorming hiervan. De
brede verantwoordelijkheid van de
georganiseerde landbouw - dus ook
de bescherming van deze bedrijven
t.o.v. elkaar in de sektoren, planolo
gie, hinderwwet en dergelijke - zal
dan in een andere kontext geplaatst
dienen te worden. Zaken als kano
routes, fiets-, wandel- en ruiterpa
den met hier rondom allerlei vormen
van exploitatie zoals verhuur van
paarden, fietsen, kano's, bedrijfs-
openstelling en fotograveren (tegen
betaling) boerenpannekoekhuizen,
kamerverhuur, logies met ontbijt,
zullen dan van belang worden. Na
tuurlijk wie de mogelijkheden heeft
moet die benutten, maar soms vraag
je je dan toch af, is dit wel de goede
Begin juni werden wij verblijd met
regen, en volgens de weerberichten
krijgen we nog meer deze week.
Toch zullen de gewasverschillen in
WEST-ZUID-BEVELAND nog
groot blijven. In ons werkgebied is
het merendeel vóór de regen ge
zaaid. Toch zijn er nog percelen met
bieten, aardappelen en konserven-
erwten die geheel of gedeeltelijk
droog lagen. Wij zijn het er allemaal
over eens: 20% minder opbrengst
per gewas zou onze bedrijven ten
goede kunnen komen, maar helaas
je moet er maar net naast zitten.
Zo kan het gebeuren dat een teler de
aardappelen spuit voor phytophtho-
ra terwijl aan de andere kant van de
dijk het pootgoed nog droog in de
bedden lag. De droge en zonnige
meimaand brak alle rekords. Op
West-Zuid-Beveland hebben velen
gebruik gemaakt van de daar aanwe
zige zoetwaterbronnen. Onontbeer
lijk onder deze droge omstandighe
den voor gewassen als witlof, win
terwortelen en knolselderij.
Oude tijden keren weer. Vele perce
len wintertarwe waren in de mei
maand reeds in de aar. Diverse vroe
ge percelen hebben reeds in de herfst
infektie opgelopen van het verge-
lingsziektevirus Yellow Dwarf, door
overblijvende luis, vanwege de zach
te winter, vermoedelijk afkomstig
vanuit de gerstpercelen. We zouden
de tarwe graag wat zwaarder van
stand zien. De tweede gift hadden
we vroeger en hoger moeten strooien
ondanks het natte weer in de toch al
reeds bestaande sporen. Deze week
zal veel gespoten worden tegen brui-
weg, en ondergraaf je niet je eigen
positie van uit de landbouw gezien.
Primair moet 't inkomen toch uit de
agrarische sektor komen als het een
bedrijf is dat op redelijke maatsta
ven is gegrondvest.
Zouden de te snelle mutaties bij de
hoogste vertegenwoordigers van het
ministerie van landbouw in onze ei
gen provincie hier ook mee te maken
hebben! Niet dat we de rust of pro
motie aan deze heren niet gunnen
maar om in (partij)politieke termen
te spreken, 't karwei wordt niet afge
maakt. Het komt het verantwoorde
lijkheidsgevoel en rekenschap geven
van gestelde uitspraken niet ten
goede.
De stand van de gewassen loopt dit
jaar sterk uitéén: slechte struktuur,
late inzaai en droge meimaand zijn
wel het meeste debet hieraan. Nor
male boerenrisiko's, maar velen ma
ken zich zorgen hoe dit financieel af
zal lopen.
De kring Walcheren heeft de voorge
nomen periode inzake de werkweek
van de Scholengemeenschap "De
Amersfoortse Berg" afgesloten. We
kunnen terugzien op positieve ont
moetingen en er is van weerszijden
getracht begrip, kennis en waarde
ring voor elkaar op te brengen.
Vooral het mooie weer en de inzet en
de spontaniteit van deze derde klas
MAVO heeft de laatste werkweek
tot een succes gemaakt, wat ook tot
uiting kwam op de laatste avond in
samenzijn van gastouders, leerlin
gen, docenten en organiserend comi
té, die besloten werd met een barbe
cue en kampvuur. Vele goede woor
den en geschenken werden uitgewis
seld, wellicht dat de kring in de toe
komst een andere P.R.-aktiviteit zal
organiseren.
ne roest en luis als het weer het toe
laat. Ook het graanhaantje is in gro
te getale aanwezig. De in februari
gezaaide zomergerst staat in de aar,
maar ook de in april gezaaide gerst
vertoond reeds op de slechte struk-
tuurplekken neiging om in de aar te
komen.
De vroeg gezaaide erwten doen het
goed. Daarentegen liet het vroege
graszaad het door de droogte afwe
ten. De regenbuien van het afgelo
pen weekend kunnen dit nog wel wat
goed maken. Van hooi en stro zullen
we dit jaar veel minder oogsten. Als
dit maar in de prijs tot uitdrukking
zal komen.
In onze streek liggen veel mooie bie
tenpercelen die vóór de langste dag
het veld al lang dicht zullen hebben.
De onkruidbestrijding is ondanks
het warme en fel zonnige weer met
name voor hen die vroeg begonnen
zijn prima verlopen. Door het war
me weer is er ekstra ei-afzetting van
het schildpadtorretje. Nu zijn het de
larven die schade veroorzaken. De
bladeren vertonen vele gaatjes alsof
er een hagelbui is overgetrokken. Zo
zien we elk jaar wat nieuws, of heb
ben we het voorheen niet opge
merkt? De 10 kg Temik heeft on
danks de droogte goed gewerkt. We
hadden abnormale grote luisvluch-
ten. Ook op de Temik percelen was
er veel aangevlogen luis. Deze
moesten eerst zuigen voordat ze
dood gingen.
In de Zak van Zuid-Beveland, waar
veel beschutte percelen zijn, is reeds
tot driemaal toe gespoten. Intensieve
kontrole blijft noodzakelijk.
Voor diverse gewassen in "WEST
BRABANT ZUID" zijn de vooruit
zichten ten opzichte van 14 dagen
geleden heel wat minder gunstig ge
worden. De vroege en laat gezaaide
zomergerst begint bijna gelijktijdig
in de aar te komen en dit is geen po
sitieve ontwikkeling. Hetzelfde
beeld zien we bij verschillende perce
len erwten, de bloei begint te vroeg.
Bij de vroeg gezaaide gerst en erwten
is het in de aar en bloemen komen
nog geen ramp omdat tot heden toe
de temperatuur ver boven het gemid
delde heeft gelegen. Dit weertype is
er ook de oorzaak van dat zelfs win
tertarwe in mei in de aar begon te
komen. Op de wat hoger gelegen
gronden had de wintertarwe te kam
pen met droogte. De verschijnselen
waren al duidelijk zichtbaar. Wat la
gere temperaturen en tijdens het eer
ste weekend van juni tussen de 10 en
In het THOOLSE- EN FLIPLAND-
SE LAND was de regen van het af
gelopen weekend zeer welkom. Na
dat het in het westelijk gedeelte van
onze kring al op donderdag 10
mm geregend had, kwam daar in het
weekend voldoende neerslag bij om
ook in de andere gebieden de nog
droogliggende zaden te doen ont
kiemen.
Voor de aardappelen die wat laat en
op de zwaardere grond zijn gepoot
heeft het nog niet voldoende gere
gend om de poters van vocht te
voorzien. Voor de reeds geplante
knolselderij, bloemen en groenteza
den was het ook hard tijd dat er wat
neerslag kwam. Als noodoplossing
is op diverse plaatsen water vanuit
het Zoommeer aangevoerd. De
kosten zijn dan niet gering, al gauw
een 30,40,per mm per ha.
Hierbij komen dan nog de kosten
van beregening. Ook vanuit het
proefgebied zoetwatervoorziening
Tholen werd druk gereden met water
naar de aangelegen polders, waar
dan afgesloten stukken sloot dienst
deden als tussenopslag.
In het proefgebied heeft het zoetwa-
terprojekt Tholen, opgezet vapuit de
Landbouworganisaties, gedurende 5
jaar de beschikking over 3 ha grond
voor beregeningsproeven op diverse
gewassen. Dit jaar ligt er 1 Zi ha
vroege aardappelen, waarvan een
gedeelte onder plastik heeft gelegen.
Na deze aardappelen zullen er prei
en vaste planten geplant worden.
Door vooral de droogte van de laat
ste weken, kon er een leuke proef
worden opgezet met de speciaal voor
dit projekt aangeschafte beregenings-
installatie. Cijfers van deze proeven
zullen t.z.t. via de proefboerderij
"Rusthoeve", die deze proeven be
geleidt, gepubliceerd worden. Door
anderen is binnen het proefgebied
ook gebruik gemaakt van zoetwater
voor beregening. Jammer dat ook in
de Deurloopolder nog niet voldoen
de water in de sloten aanwezig was,
om de invloed van een hoger sloot-
peil na te kunnen gaan. Hiervoor
zullen eerst door het Waterschap
nog wat voorzieningen moeten wor
den getroffen.
Dankzij de Franse temperaturen van
de meimaand heeft de suikermais
het goedgedaan, hoewel de snijmais
een betere stand heeft.
De uienpercelen bestaan uit meren
deels plantuien in onze streek. Deze
staan er goed voor en liggen vroeg
aan. Telers met nog te verkopen aard
appels zullen momenteel teleur
gesteld zijn in het verloop van de
prijs. De bewaarvergoeding is er dit
jaar jammer genoeg niet uit
gekomen.
De grote verschillen in de stand der
gewassen zal doorwerken naar grote
verschillen in het bedrijfsresultaat.
Het zijn de normale bedrijfsrisiko's,
waarvoor wij de laatste jaren helaas
weinig of niets, hebben kunnen re
serveren.
20 mm neerslag hebben een versnel
de afrijping voorkomen.
Het Italiaans raaigras is dit jaar
vroeg en heeft tot heden toe een zeer
goede stand. De vroegste percelen
begonnen de 3e week van mei al in
de aar te komen. Dit betekent nor
maal gesproken dat dit gewas de eer
ste week van juli rijp is. Problemen
met de veldkeuring hebben zich bij
Italiaans niet voorgedaan. Alleen bij
Engels raaigras is op enkele plaatsen
een herkeuring nodig omdat andere
variëteiten de raszuiverheid in ge
vaar kunnen brengen.
Het areaal graszaad moet eigenlijk
ingekrompen worden om nog enigs
zins rendabel te blijven. De grote
voorraden in heel West Europa die
zijn ontstaan door areaalsuitbrei
ding komen een goede prijsvorming
niet ten goede. Door de zachte win
ters van de afgelopen twee jaar is er
Door het droge weer kregen niet veel
onkruiden de kans om te ontkiemen.
Het onkruid dat reeds aanwezig was,
was niet altijd even gemakkelijk te
bestrijden. Vooral in de erwten
vormden bepaalde onkruiden een
probleem.
Het gemis aan een goed en breed
werkend middel is hier duidelijk
voelbaar. Als dat in andere gewassen
ook zo moet gaan, zijn de proble
men nog niet te overzien en zullen de
milieueisen ook indirekt nog een
groot offer vragen. Meer spuiten
met veiliger middelen maar wel
duurder uit. Is dat de goede
oplossing??
Eindelijk heeft het zo'n 30 mm
geregend. De maand mei was zo
mers, heet en langdurig droog.
Het werd alsmaar droger en
meerdere gewassen stonden er
treurig bij. In Brabant werd vol
op beregend en die lichte grond
kan daar ook goed tegen. Meer
en meer worden we jaloers op de
Brabanders. Volop zoet water,
volop stalmest en volop lichte
grond. Dit zijn allemaal troeven
waar de huidige boer veel mee
kan doen. Percelen die een diepe
bouwvoor hebben en een goede
watercapaciteit paren aan vol
doende doorlatendheid, hebben
het minste last van droogte.
Vroeg zaaien en poten en de
grond in het voorjaar niet diep
bewerken zijn voorbehoedmid
delen tegen schade door droogte.
Tijdens de groei moet het bo
venste grond laagje door her
haald schoffelen los gehouden
worden. Hierdoor wordt de ver
damping tegengegaan.
Langdurige droogte kan evenals
veel regen onder bepaalde om
standigheden een beschadiging
van het gewas tengevolge heb
ben. In de eerste plaats denkt
men hierbij aan beschadiging
door dierlijke parasieten welke
zich bij droogte soms sterk ver
meerderen. Zo kunnen bieten en
veldbonen sterk van bladluis lij
den. Wanneer tijdig regen en
wind volgen, herstelt het gewas
zich dikwijls spoedig.
In de landbouw tracht men wel
een betere groei te krijgen door
water in de sloten te brengen.
Het resultaat is geheel afhanke
lijk van de grondsoort. Alleen op
gronden, die uit grofkorrelige
nergens gras uitgevroren zodat de
voorraden zijn blijven groeien.
Op verschillende percelen komen de
aardappelen wat ongelijkmatig bo
ven. Dit ligt niet aan de vochtvoor-
ziening omdat op de zandgronden
voldoende vocht aanwezig was voor
de wortels om zich te kunnen ont
wikkelen. Het warme weer is er wel
de oorzaak van dat in plaats van een
sterke loofgroei al knollen zijn ge
vormd. Heel wat vroeg geplante
aardappelen vertoonden begin juni
een wat lichtere kleur wat in de
meeste gevallen mangaangebrek
bleek te zijn. De percelen die flink
van drijfmest zijn voorzien kun je er
zo uithalen. Een sterke loofontwik-
keling en een wat donkergroene
kleur wijzen hierop.
Mangaangebrek in suikerbieten
kwam ook massaal voor tijdens de
temperatuurverlaging. Spuiten in
kombinatie met een middel tegen de
luizen voorkwam een terugslag in
groei. Over het algemeen staan de
suikerbieten er in onze streek goed
voor. Niet iedere akkerbouwer is te
vreden omdat heel wat bedrijven
ook beschikten over enkele hektares
kleigrond, en is hier laat gezaaid dan
is de stand ronduit slecht. Beregenen
heeft zelfs niet het gewenste resul
taat opgeleverd.
Met verbazing hebben deze telers het
artikel rond zaaien en opkomst in
het maandblad van Suiker Unie gele
zen. Hierin staat te lezen dat op dit
moment, eind mei, de situatie ten
aanzien van de opkomst vrij gunstig
is. Een rondrit door het kleigebied
van West Brabant laat een ander
beeld zien. Betere informatie in deze
zou op zijn plaats zijn omdat zulke
berichtgeving bij veel telers wrang
overkomt. En dan in het eigen koö-
peratieblad!
zand bestaan is resultaat te ver
wachten. Voor vele gronden
geldt het boerengezegde: "Het
water moet van boven komen".
Op de Zuid-Hollandse eilanden
boert op zware grond een goede
kennis welke door brand zijn ge
hele inventaris kwijtraakte. Ge
lukkig was hij goed verzekerd en
kon hij zich een nieuwe inventa
ris aanschaffen. Dat heeft hij
ook gedaan, maar uitgezonderd
een regeninstallatie, want die
past niet op zware klei. Berege
nen van zware grond laat al gauw
struktuurbederf achter en dat is
funest voor een gewas als aard
appelen. "MOEDER-
NATUUR" nadoen kunnen we
dus niet ongestraft op alle grond
soorten. Hier vlakbij de Schelde
konden we vanwege het brakke
water in de sloten het pootgoed
niet beregenen, maar was er ook
maar een geringe kans van slagen
geweest, dan hadden we toch be
regend. Thans lijkt het er op, dat
we ons met nog geen halve op
brengst aan pootgoed tevreden
zullen moeten stellen. Een prijs
van één gulden/kg is op de a.s.
rooidatum dus nog te weinig
voor de pootgoedteler.
Last van de droogte hebben niet
alleen de boeren gehad, maar
ook de zwaluwen. Zij zijn de
metselaars onder de vogels.
Modder en klei zijn de bouwstof
fen waarvan zij hun nest maken.
Bij regenachtig weer scheren de
zwaluwen kort over de grond en
over het water. Is het droog en
warm, dan zweven zij hoog in de
lucht, waar dan de meeste mug
gen zijn. Betere weerprofeten
kan de landbouw zich op deze
aarde dus niet voorstellen.
6
Vrijdag 9 juni 1989