Nieuwe akties akkerbouwers noodzakelijk
Armzalige vertoning
in Luxemburg
Voorjaar 1989
Bont op het land
en in de politiek
RONDDE
Lage aanslagen
April doet wat hij wil, het is een oud
gezegde wat het weer betreft. Het is
ook in onze "WESTHOEK" van
toepassing. De voorjaarswerkzaam
heden van zaaien en poten zijn ge
heel tot stilstand gekomen. Het ging
toch al niet vanzelf met de slechte
struktuur van de grond.
Vooral de zwaardere percelen daar is
haast geen goed zaadbed te maken.
Er moeten daar op nog heel wat bie
ten gezaaid worden. Zelfs gerst en
uien, wel erg laat zo tegen mei, zitten
er op enkele plaatsen nog niet in.
Aardappelen geeft nog geen proble
men, al wordt het nu toch wel tijd.
Eer het goed droog is zitten we ook
al weer dik in mei.
De bewaring van het pootgoed, van
wege de spruitvorming, gaat nu ook
de nodige aandacht vragen. Omzet
ten bij tijd en wijle is de manier. Bij
in de mechanische koeling bewaard
pootgoed is dat nog niet nodig. Ook
het uitvoeren van bespuitingen met
gewasbeschermingsmiddelen en
voor onkruidbestrijding is moeilijk,
dan is het te nat om te rijden, of te
veel wind, of de temperatuur is te
laag. Gezien het kostenplaatje van
de te gebruiken middelen zijn opti
male omstandigheden toch wel ge
wenst. Voor de gewassen die inmid
dels zijn gezaaid onder niet zulke
beste omstandigheden betreffende
het zaaibed is van tijd tot tijd regen
niet slecht (pappen en nathouden).
Als het droog was gebleven was veel
zaad niet tot kieming gekomen daar
het tussen de droge kluitjes lag. Ver
leden jaar zijn daar ook veel moei
lijkheden mee geweest, een ongelijke
opkomst. Maar de op tijd gezaaide
zomertarwe en -gerst staan er goed
op. En de erwten laten zich ook al
goed zien, evenals de vroeg gezaaide
uien en bieten.
De afzet van de nog aanwezige voor
raad aardappelen gaat steeds door.
De hogere prijs waar velen op had
den gehoopt is nog steeds niet be
waarheid geworden. Al is er af en
toe wel wat beweging in de prijsvor
ming. Jammer dat in ons gebied een
bedrijf is weggevallen, met de nodi
ge financiële stroppen voor velen die
er bij hun afzet bij betrokken waren.
De uien zijn in ons gebied geruimd,
maar uit het zuidelijk halfrond ko
men de nieuwe importen al binnen.
Ook in het LAND VAN ALTENA
EN BIESBOS is de landbouw in al
zijn facetten een veelzijdige en door
het wisselvallige verloop van de na
tuur een boeiend en spannend be
roep. Door de regen wordt het zaai
en en poten wel op de proef gesteld,
ook de slechte struktuur maakt het
moeilijk om onze plannen te realise
ren. Het onkruid dat ook welig tiert
op vele percelen zal aangepakt moe
ten worden, wat extra kosten mee
brengt.
Vooral om voor de aardappels een
goede opbouw van de ruggen te krij
gen zal heel wat traktorarbeid nodig
zijn. Om struktuurbederf te voorko
men zal de teler, ieder op zijn eigen
wijze, maatregelen moeten nemen.
Toch is het ieder voorjaar boeiend
om het prille groene gewas te zien
groeien, soms tegen alle belemme
ringen in en dat het groeit tot een
volwaardig gewas. Mooi zijn ook de
Voor de akkerbouw zijn de EG-
prijsafspraken die in Luxemburg ge
maakt zijn bekend gemaakt. Zoals
gewoonlijk is Braks tevreden, maar
wij niet. Ook de Duitse boeren rie
pen tegen hun minister ga naar huis.
Als je daar zo staat achter de hek
ken, voor de negende keer overal
mee naar toegeweest met diverse ak
ties, wat een armzalige vertoning
vergeleken met vorige keren toen het
een goede aktie was met goede bege
leiding. Dan doen de landbouwvoor-
mannen (Doornbos gemist), voor
ons Varekamp, het woord, de ande
ren versta je niet. Maar allen zijn
roependen in de woestijn voor zo'n
handjevol mensen. Had dat niet an
ders gekund, ja zelfs gemoeten. Of
zien ze het niet meer zitten. Als er
een minister aankwam leek het wel
of er een weldoener stopte. Ze had
den toch een woord voor hun land
genoten. Angst hadden ze niet om
met de boeren te praten, er waren
meer politieagenten dan burgers
daar aanwezig. Maar tegen kollega's
uit een andere bus had Braks gezegd,
niets van de prijzen af, en ze waren
er gelukkig mee (een kinderhand is
gauw gevuld). Echter een voorzitter
uit het noorden zei: "Als het niet
klopt komen we in Den Haag ver
haal halen". En daar zijn we nu aan
toe. We wachten af wat onze voor
mannen nu gaan ondernemen. We
zijn er weer bij.
Gelezen dat prof. De Veer in een
deeltijdbedrijf een belangrijke rol
ziet om tot schaalvergroting te ko
men. Is dit niet een tijdelijke oplos
sing. Iemand die zover is dat hij het
op z'n eigen bedrijf niet meer kan
verdienen. Dat zijn alleen geen klei
ne want die hebben zich meestal al
ingedekt, maar zo van 35 tot 50 ha,
is het een aflopende zaak. Wat de
opvolging betreft stapt daar nie
mand in. Ze kunnen buiten de land
bouw beter.
En voor de grote bedrijven zal de fi
nanciering ook niet eenvoudiger zijn
onder deze omstandigheden. Maar
die ontwikkeling is toch aan de
gang, echter op een andere manier
als men soms wil sturen, 't Is een
kwestie van overleven en een pro
bleem dat toch ieder voor zich zelf
zal moeten oplossen..
vruchtbomen die hun kleuren ten
toon spreiden, sommige soorten ge
ven een grote bloemenpracht, het re
sultaat van die pracht moeten we la
ter vaststellen.
Het fruitbedrijf is tegenwoordig een
heel intensief bedrijf, kwaliteit en
vooral de kleur spelen een grote rol
in de opbouw van het bestand aan
bomen in onze fruitteelt. De investe
ringen zijn ook hier enorm groot en
de ondernemer is met zijn prijzen af
hankelijk van de veilingklok dus
produceren voor de vrije markt.
Voor sommige produkten van de ak
kerbouw hangt de vrije markt als
een Zwaard van Damocles boven de
ze tak van het agrarische bedrijf.
Toch moeten wij niet ontkennen dat
de kostprijs in ons land hoog is, en
dat dat wel een oorzaak is voor het
slechte financiële plaatje. Het is niet
alleen de akkerbouw die kampt met
lage prijzen, ook de varkens- en kip
penhouders moeten produceren op
Ook in OOST ZUID-BEVELAND
willen de voorjaarswerkzaamheden
maar niet vorderen. Men begon hier
in de week na Pasen al met het zaai
en van o.a. de suikerbieten. Als je
dan ziet dat nog steeds niet alle bie
ten gezaaid zijn, is het dit voorjaar
een langdurige geschiedenis aan het
worden.
Zelfs moeten er hier op de wat moei
lijkere percelen nog erwten en zo
mergranen gezaaid worden, wat een
verschil zullen die te geven zien met
de percelen die wel op tijd gezaaid
zijn. En dan de nog in de ploegsne-
den liggende percelen, wat worden
die groen van het onkruid. Daar zal
in vele gevallen een bespuiting voor
het zaaien nodig zijn.
Al zit er door het koele weer weinig
groei in de gewassen, de vroeg ge-
In het THOOLSE en FLIPLANDSE
LAND is het weer al geruime tijd te
nat om met de voorjaarswerkzaam-
heden voort te gaan. Ook de
neerslag in het weekend zorgde voor
verdere vertraging. Op de reeds ge
zaaide percelen treedt hier en daar
zelfs al wat piasvorming op. Een te
ken dat het van onder niet best is
met de doorlatendheid van de
grond.
Gezaaide percelen die na het zaaien
voldoende opgedroogd zijn, liggen
er wat beter bij qua kleur en struk
tuur, dan die waar men kort voor de
regen gezaaid heeft of daar waar
men uitgeregend is, ook niet ideaal
voor de opkomst van de reeds ge
zaaide bieten. Maar wat is er beter,
reeds gezaaid of nog moeten zaaien?
Aanstaande zomer of najaar zal
daar wellicht wel een antwoord op te
geven zijn.
Duidelijk is dat er in het noordelijk
en oostelijk gedeelte van ons gebied
meer is gebeurd dan in het westelijke
gedeelte. Hier was ook verleden za
terdag weer duidelijk te zien dat het
er natter was dan elders. Vroege
aardappelen en ook bintjes zijn er al
behoorlijk wat gepoot, maar toch
valt het op dat er op en rond de be
drijven nog al wat pootgoed in de
kistjes staat. Een voorzichtige schat
ting van een 25 a 35% nog te poten
voorgekiemde aardappelen lijkt dan
ook aannemelijk.
De reeds gezaaide oppervlakte bie
ten varieert van bedrijf tot bedrijf.
Zij die zelf hun bieten zaaien hebben
zo op het eerste gezicht meer gezaaid
dan diegenen waar de loonwerker
zaait. Als er gemiddeld 1/3 gedeelte
is gezaaid zal dat wel in de goede
richting zitten.
Regelmatig ziet men in ons gebied
ook bontgekleurde wintertarweper-
celen. Enerzijds ontstaan door het
wat laat geven van de stikstof en an
derzijds veroorzaakt door de slechte
struktuur van de ondergrond. Twee
jarige percelen Engels r&aigras ver
tonen soms ook een wat bont geheel,
dit wordt veelal veroorzaakt door
een sterke bezetting van luizen.
Daarnaast is er ook in het Engels al
een behoorlijke aantasting van meel
de vrije markt en zitten ook met
slechte resultaten.
Daar bij komen op deze bedrijven de
mestoverschotten, wat ook een apart
verhaal is. Wat hoge kosten vergt.
De veehouderij is met de superhef
fing, welke door vele veehouders een
ramp werd genoemd, de enige tak
van onze sektor waarin hoge prijzen
worden gemaakt. Op de bedrijven
met een goed quantum melk wordt
een goed inkomen gehaald. De prij
zen die betaald worden voor het lea
sen (huren) of kopen van melk met
de daarbij behorende beperkingen
en maatregelen zijn hoog.
Dat er ondanks weinig grote onder
nemingen in onze zuivelwereld een
goede konkurrentie is ontstaan is
een pluspunt voor de veehouders.
Toch moeten de zuivelbedrijven ook
in de toekomst blijven kijken en de
nodige investeringen doen. Want als
de ontwikkeling op verscheidene
fronten doorgang vindt, moet de fa
briek met de tijd mee kunnen gaan.
zaaide bieten zijn goed opgekomen.
We zullen het gewenste aantal plan
ten wel kunnen halen. Wat de aard
appels betreft,, die zitten er hier ze
ker nog niet voor de helft in. Vele
boeren moeten nog met poten begin
nen. Wel wordt het steeds moeilijker
de poters goed te houden. Sommi
gen zijn al begonnen met overstorten
en dergelijke maatregelen om te lan
ge kiemen tegen te gaan.
Het laat kunnen poten schijnt overi
gens weinig invloed te hebben op de
prijzen van de konsumptie-aardappe-
len. Deze blijven tegen de verwach
tingen in toch alsmaar rond de 18-20
cent hangen. Maar om deze prijs te
halen moeten je aardappels wel le
kwaliteit zijn want anders wordt je
flink gekort in prijs. Wat volgens
mij een verkeerde zaak is gezien de
dauw waar te nemen. Ook de slak
ken laten zich hier en daar niet on
betuigd.
Het was ook de uitspraak van minis
ter Braks die jl. zaterdag zei dat de
prijsverlagingen in de richting lagen
van wat hij voorstond. Duidelijk is
dat deze prijsverlagingen niet in de
richting van de Nederlandse boer lig
gen. De Nederlandse akkerbouwers
hadden duidelijk een opwaartse
richting voor ogen.
Braks heeft beloofd een neerwaartse
richting te zullen proberen te voor
komen. Hij is daar niet in geslaagd,
heeft hij het onderste niet uit de kan
willen halen? Stelt de Nederlandse
akkerbouw werkelijk niets meer
voor? Waren andere 'zaken' belang
rijker? Vragen waar iedere akker
bouwer antwoord op wil hebben en
ook het recht heeft om hier zo spoe
dig mogelijk antwoord op te krijgen.
kwaliteit van de aardappels, zijn de
door de handel ingestelde grondboe-
tes. Meestal moet je tegenwoordig
ƒ10,ƒ15,per ton grond beta
len. Dus wat zie je gebeuren? Boeren
zetten stortbakken, zeefkettingen
enz. in bij het afleveren van de aard
appelen, om zo de hoeveelheid
grond te beperken. Maar wat wor
den op die manier de aardappels
ekstra mishandeld. Het zou toch
veel beter zijn dat de aardappelhan-
del dit in één keer deed in plaats van
dat dit nu tweemaal gebeurt. Als je
zelf eens de weg af zou moeten leg
gen als de tegenwoordige konsump-
tie-aardappels zou je toch zeker ook
bont en blauw zijn.
In tegenstelling tot de aardappels zit
er in de uienprijzen weer wat leven
de laatste tijd. Sommige telers heb
ben toch gelukkig nog 30 cent
voor hun produkt ontvangen. Wel
geloof ik dat voor de gemiddelde ui-
enteler de markt moeilijk te door
zien is. De ene week krijg je nog
maar een paar cent voor je uien en
de volgende week is de prijs een paar
dubbeltjes opgelopen. Sommige
handelaren hier hebben (mis)bruik
van gemaakt en snel vele honderden
tonnen uien voor bijna niets op
gekocht.
Wat er nu precies met de kleinscha
ligheidstoeslag gaat gebeuren is ge
loof ik niemand in de landbouw pre
cies duidelijk. Maar mocht de k.s.t.
afgeschaft worden, dan is dat op
nieuw een slag voor de landbouw.
Ook de berichten uit Brussel betref
fende de landbouwprijzen zijn niet
wat we gehoopt hadden. De prijzen
voor suiker en granen zullen op
nieuw verder dalen. Al met al rede
nen genoeg voor de akkerbouw om
in mei weer volop aktie te gaan voe
ren tegen dit afbraakbeleid uit Brus
sel en Den Haag.
Thans is het in de aardappelkoel
cellen ook allemaal geen koek en
ei. In de konsumptie-aardappelen
die tijdig gegast zijn, hebben we
de kiemremming goed in de hand
weten te houden. Toch is er in de
laatgerooide partijen nog een
klein percentage knollen tot rot
ting overgegaan. Hierdoor wor
den de gezonde knollen nat en
deze zijn moeilijk droog te bla
zen. Vooral in partijen uit de
zware grond worden daardoor de
knollen erg besmeurd met klei en
deze worden er bij verwerking
niet mooier op. Zo'n ekstreem
laat en nat voorjaar is een groot
ongemak en bezorgt een heleboel
ekstra zorg.
Aardappelen geteeld op zeer
zware grond dienen we rond half
augustus dood te spuiten en
half september te rooien. Dat
bespaart een heleboel narigheid
en doen we dat niet, dan kunnen
we maar beter op zulke grond
geen aardappelen meer telen.
Voorkiemen in kiembakjes en
een maand buiten afharden,
heeft sterke korte scheuten tot
gevolg. Het gewas wordt daar
door vervroegd en kan dus eerder
geoogst worden. Op zware grond
kan dit een groot voordeel geven
en schenkt rust en zekerheid aan
de teler.
Afgelopen winter heeft het hele
maal niet gevroren en daarom
zien we momenteel in de jonge
bieten de aardappelopslag welig
tieren. Die opslag is een lastig on
kruid en heel moeilijk te bestrij
den. Vanwege de vele regen in de
maanden maart en april zijn er
heel wat bietenpercelen niet tegen
het zaadonkruid gespoten. Dit
wordt nu een probleem wat iede
re dag groter wordt en daarom
zien we verlangend uit naar dro
gend en vast weer. Klein en jong
zaadonkruid laat zich in de regel
goed chemisch bestrijden, maar
die perioden zijn we thans op
meerdere percelen al gepasseerd.
Er zijn ook zelfs kollega's die dit
voorjaar nog niets gezaaid heb
ben en al weken zitten te wachten
op beter weer. Als men in een
polder woont met late natte
grond, dan heb je ook nog niet
eerder kans gehad om wat in het
land te doen. Zij liggen op de
loer om hun bouwplan te wijzi
gen en idem ook hun spuit- en
bemestingsplan. Voor vele rijst
daarom de vraag wat komt er
nog terecht van oogst 1989, want
het begint nu toch wel erg laat te
worden. De jeugd die thans de
landbouwscholen bevolkt, krijgt
toch wel een nare indruk van wat
de toekomst haar te bieden heeft.
Op allerlei gebied zit het haar
vreselijk tegen. Van het boeren
vak is de lol af en de vraag is of
die ooit nog eens terugkomt.
Voor het belastingkantoor zijn
we hier nu als boeren hele slechte
klanten geworden. Nooit en te
nimmer hebben wij kunnen ver
moeden voor welke geringe be
dragen wij thans aangeslagen
zullen worden. Onze boekhouder
klaagde anders meestal voor zijn
geachte klientèle maar nu klaagt
hij voor zijn eigen en dat is hele
maal niet best.
Vroeger gold: 'Een boer die
schrijft, die blijft', maar daar
klopt tegenwoordig niet veel
meer van.
8
Vrijdag 28 april 1989
