Oud fruitteler A. Suij te Kruiningen
vindt nieuwe veelbelovende stoofpeer
Grote belangstelling op
kleinfruitavond CVZ
Fruittelers luiden noodklok
in Brussel
CVZ moet meewerking verlenen
aan aanleg ontsluitingsweg
Nieuwe "Zoete Elisabeth" zeer
smakelijk en prima houdbaar
Premieteruggave glastuinbouw
verzekeringen in Noord-Nederland
Op de fruitteeltdag te Kapelle, op 13 januari 1989, presenteerde de
firma Van Liere, de gerenommeerde fruitboomkwekerij, een nieuwe
stoofpeer. Deze stoofpeer was gekweekt door de fruitkweker A. Suij
uit Kruiningen, die als hobby heeft om spontaan opgekomen zaailin
gen van vruchtbomen te verzamelen en uit te planten. Deze nieuwe
stoofpeer is zo'n zaailing en deze blijkt zeer goede eigenschappen te
hebben. Volgens boomkweker Van Liere is Suij's nieuwe stoofpeer
een goede aanvulling op het bestaande assortiment. Hij gaat er daar
om meer bomen van opkweken en uitplanten op zijn bedrijf.
"Het is ook wel een beetje een aar
digheidje van ons boomkweekbe-
drijf om te proberen om een nieuw
ras op de markt te brengen, maar we
zouden dit niet doen als er geen goe
de perspektieven voor zijn. We heb
ben de peer geproefd en hierbij bleek
dat de smaak beter is dan van de
twee bekendste stoofperenrassen
Gieser Wildeman en Saint-Remy
(uw verslaggever kan dat, na een
smaakproef tussen de drie rassen
volmondig beamen). Bovendien is
de bewaarbaarheid zeer goed. Ook
nadat je deze peren uit de koelcel
hebt gehaald, blijft de kwaliteit nog
zeker drie a vier weken prima", al
dus Van Liere.
In de loop der jaren heeft Suij hon
derden zaailingen, die spontaan in
de boomgaard opgekomen zijn, ver
zameld en uitgeplant. De nieuwe
stoofpeer is de eerste kruising waar
mee op professionele schaal wat ge
beurt. Suij: "Je ruimt de meeste al
bij een eerste selektie op, omdat ze
niet goed groeien of omdat ze, zoals
bij perenzaailingen vaak voorkomt
te doornig zijn. En dan maar af
wachten wat er aan komt".
Van het oorspronkelijk 28 ha. grote
fruitbedrijf heeft Suij na zijn pensio
nering nog ongeveer een halve hek-
tare rondom het bedrijf als boom
gaard in gebruik. Het is eigenlijk
meer een soort privé proeftuin, want
er staan in totaal liefst zo'n 80 soor
ten appels, peren en pruimen, waar
van nogal wat eigen nieuwe rassen,
die door Suij uitgeprobeerd worden.
Rassen die dus uitsluitend in zijn
boomgaard zijn te vinden. Hij heeft
er nu een aantal staan die naar zijn
mening goed zijn, de nieuwe stoof
peer dus, een paar vroege appelras
sen, waarvan er één zeer vroeg rijpt
en een andere die in augustus/sep
tember rijp is. Ook heeft Suij een
nieuwe zoete appel die eveneens op
de fruitteeltdag door de firma Van
Liere is gepresenteerd (zie kader).
Suij heeft zijn nieuwe stoofpeer zo'n
15 jaar geleden gevonden en er han
gen nu sinds acht jaar peren aan.
Mogelijk is het een kruising van Gie
ser Wildeman en Saint Rémy. In de
zomer van 1987 heeft boomkweker
Van Liere okulaties van de nieuwe
peer op kwee onderstammen gezet.
De hieruit gegroeide bomen zijn dit
voorjaar uitgeplant. Ook heeft Van
Liere dit voorjaar enten gezet op
kwee onderstammen met als tus-
senstam Beurré Hardy. In 1990 wil
hij hiervan enkele rijen uitplanten
op zijn bedrijf, "want er moet toch
een keer wat produktie van grotere
omvang komen". De eerste produk
tie kan dus over zo'n drie jaar ver
wacht worden.
Ook de zoon van Suij, die nu nog in
Amerika vertoeft, komt volgend
jaar weer terug naar Nederland en
wil het fruitbedrijf weer inplanten en
daarin zal het nieuwe stoofperenras
op ruime praktijkschaal beproefd
worden.
Inmiddels wordt de nieuwe stoof
peer ook uitgeprobeerd op het
Proefstation voor de fruitteelt te
Wilhelminadorp en de proefstations
te Numansdorp en Horst. Kesp.
staan daar tien, twee en twee bomen
aangeplant. De peer wordt dus on
der verschillende bodem- en groei-
omstandigheden getest.
Het hangt mede van de resultaten
hiervan af of de nieuwe peer met
succes aan het huidige assortiment
kan worden toegevoegd. In de tus
sentijd zorgt Van Liere ervoor dat
hij over plantmateriaal kan beschik
ken. Het ras is beschermd, dat wil
zeggen dat iemand anders het
kweekmateriaal niet mag gebruiken
om te vermeerderen. Volgens Van
Liere is de Stoofperenmarkt interes
sant en is deze de laatste 20 jaar flink
gegroeid. "Je moet van een goed
nieuw ras wel een bepaald quantum
hebben om het voor de afnemers
aantrekkelijk te maken, een paar
kistjes zijn voor een veilingkoper
niet interessant".
Van Liere vindt het nog te vroeg om
de nieuwe peer al een naam te geven.
"Laten we het voorlopig maar op
"Suijpeer" houden".
Lex Kattenwinkel
Een aantal enten van de nieuwe stoofpeer zijn door boomkwekers Van Liere
te Kapelle op twee onderstam geënt, met als tussenstam Beurré Hardy.
De Europese fruittelers vrezen dit
jaar opnieuw een katastrofale daling
van de appelprijs, als er geen halt
wordt toegeroepen aan de import uit
het zuidelijk halfrond.
Bij het COPA-demonstratie in Brus
sel eisten zij begin vorige week een
beperking van de invoer tot 400.000
ton. De appels moeten worden gele
verd vóór 15 juni, dus voordat de
Europese oogst op de markt komt.
Bovendien moet de stabilisator in de
Behalve de nieuwe veelbelovende
stoofpeer is in de boomgaard van
Suij ook een zoete appel ge
groeid, door Suij naar zijn vrouw
'Zoete Elisabeth' genoemd. Vol
gens de kweker is dit ras een zeer
goede aanvulling van het assorti
ment. "Qua vorm lijkt de nieuwe
appel wel wat op de zoete Erm-
gaard, ze is echter beter van
kleur en ook sappiger, dit zorgt
voor een uitstekende smaak als
de appel gestoofd is.
De bewaarbaarheid is zeer goed
en doordat de Zoete Elisabeth
sappig is blijft ze bij bewaring
goed stevig. De nieuwe appel
hangt prachtig aan de boom en
omdat ze niet afvallen kan met
de pluk gewacht worden tot ze
helemaal rood gekleurd zijn.
Wat schurftgevoeligheid betreft
geeft dit ras geen problemen, ik
heb het vorig seizoen zeer weinig
gespoten tegen schurft en toch
geen enkele schurftaantasting ge-
konstateerd".
Suij heeft medio maart nog
steeds appels van het nieuwe ras
in zijn mechanische koelcel
staan, om te kunnen beoordelen
hoe lang ze bewaard kunnen
worden. Hij realiseert zich dat er
voor zoete appels een kleine
markt is, en dat er bovendien en
kele goede rassen zijn: "Dan is
het heel moeilijk daar met een
nieuw ras tussen te komen. Maar
dat zijn zorgen die ik aan de vol
gende generatie laat".
De heer Suij met een kistje 'Zoete ElisabethRechts de oorspronkelij
ke zaailing, waar deze vruchten van geplukt zijn.
De veiling in Kapelle moet het ge
meentebestuur alle medewerking
verlenen om een ontsluitingsweg aan
te leggen, die aansluit op de toe
gangsweg van de veiling. De presi
dent van de rechtbank in Middel
burg, mr. G.R. André de la Porte,
heeft dit beslist in een door de ge
meente Kapelle aangespannen kort
geding. Als de veiling medewerking
weigert, moet het bestuur tiendui
zend gulden betalen voor iedere dag
dat het in gebreke blijft.
De gemeente Kapelle betaalde in
1987 honderdduizend gulden aan het
veilingbestuur onder de voorwaarde
dat de toegangsweg naar de veiling
gebruik mocht worden als ontslui
tingsweg voor het aangrenzende be
drijfsterrein Smokkelhoek.
Het veilingbestuur ging daarmee ak
koord. De veiling gaf de gemeente
echter geen toegang, ondanks de op
papier gestelde overeenkomst. Men
beriep zich hierbij op de verkeersvei
ligheid. De veiling voerde op de
Vrijdag 17 maart 1989
rechtszitting aan dat er nu al files
ontstaan op de toegangsweg, soms
zelfs tot op de rijksweg.
Maar de gemeente ontkent. Mr. An
dré de la Porte stelde in zijn vonnis
dat, mocht het bedrijventerrein
overlast veroorzaken voor de vei
ling, de gemeente Kapelle een voor
beide partijen bevredigende oplos
sing moet zoeken, bijvoorbeeld door
verbreding van de toegangsweg. Er
staat tevens in het vonnis dat de ge
meente natuurlijk in de eerste plaats
een publiekrechtelijke verantwoor
delijkheid heeft voor de verkeerssi
tuatie ter plaatse en dat, indien zou
vaststaan dat gebruik van de toe
gangsweg voor het bereiken van het
bedrijventerrein overlast aan de vei
ling zou toebrengen, zij ook privaat
rechtelijk in redelijkheid en billijk
heid zou moeten meewerken aan een
voor beide partijen bevredigende
oplossing, bijvoorbeeld door uit
breiding van de toegangsweg met
een of meer rijstroken.
appelsektor van tafel.
De invoer is opgelopen van minder
dan 300.000 ton in 1982 tot 550.000
km in 1988. Het kontrolesysteem dat
de Europese Kommissie heeft inge
voerd, stelt niets voor. De invoer uit
Argentinië en Zuidafrika is met on
geveer de helft gestegen, die uit
Nieuwzeeland en Chili zelfs ver
dubbeld.
Rekord-oogst
Tot overmaat van ramp bereikt de
oogst in de twaalf EG-landen dit
jaar waarschijnlijk een rekordpeil
van rond de 9,5 miljoen ton, waar
van bijna 400.000 ton in Nederland.
Het verbruik ligt slechts rond de 6,5
miljoen ton. Eksport wordt steeds
moeilijker door Amerikaanse en
Turkse konkurrentie op traditionele
markten in het Middenoosten en
Noord-Afrika.
Toch wil de COPA niet van overpro
duce spreken. Het weer hebben we
niet in de hand, aldus Urbain-
Door de gunstie resultaten in de
glastuinbouwsektor heeft de Onder
linge Noord-Nederlandse Hagelver-
zekering B.A. te Assen thans beslo
ten per 1 juli a.s. (eerstkomende pre
mievervaldag) een deel van de pre
mie terug te betalen. Afhankelijk
van de afgesloten verzekeringen
geeft de ONNH 20, 15 of 5 procent
van de premie terug.
De ONNH heeft zich eind 1988 aan-
Op de kleinfruitavond gehouden-in
de Coöperatieve Tuinbouwveiling
Zeeland (CVZ) heeft een drietal
praktijkmensen voor een groot aan
tal belangstellenden ervaringen over
vervroegen en verlaten van bessen,
bramen en aardbeien overgedragen.
J. Kodde, specialist bodem en be
mesting van het Konsulentschap
Akker- en Tuinbouw te Goes be
klemtoonde dat goede drainage de
beste beregeningsinstallatie is. De
kleinfruitteelt stelt hoge eisen aan
grondbewerking en ontwatering. De
laatste jaren draineert men dieper
waardoor meer waterberging en
minder wortelsterfte ontstaat. Ook
een betere berijdbaarheid en een die
pere beworteling is het gevolg en
daardoor zijn er minder stikstofver-
Avermaete van de COPA. Hij keert
zich daarom tegen het voorstel van
de Kommissie de aankoopprijs te
verlagen bij verschrijding van de ge
middelde produktie in de voorgaan
de vijf verkoopseizoenen met 3 pro
cent. De COPA wil eerst precies we
ten van welke soorten een overschot
bestaat. Een rooipremie is in princi
pe wel aanvaardbaar.
gesloten bij de AgriVer-groep, een
herverzekeringsmaatschappij waarin
alle risiko's gezamenlijk worden ge
poold en herverzekerd. Hierin heb
ben ook deel de Onderlinge Veenko
loniale Hagelverzekering Maat
schappij te Veendam en de Onder
linge Herverzekering Maatschappij
Hafimij te Den Haag. In Hafimij
zijn zes regionale hagelverzekeraars
gebundeld, waaronder vijf uit het
Zuidwesten.
liezen. De beste diepte is 100-110
cm. Het grondpeil mag niet boven
50 cm onder het maaiveld komen. In
kleinfruit moet men iets dichter bij
elkaar draineren, nl. op 7 tot 10 m.
Bij voorkeur enkelvoudig en als het
kan parallel aan plantrichting en
geen of nauwelijks verhang. Om de
grondwaterspiegel in de gaten te
houden is een plastik pijp met gaat
jes en een nylon kous erover vol
doende. Bij grondbewerking moet
niet te diep worden gegaan, zo waar
schuwde Kodde. Bij bemesting moet
niet te weinig worden gestrooid.
Frambozen en bramen vragen wat
meer stikstif, 200 kg N/ha. Aard
beien en bessen iets minder maar
meer kali.
Fertigatie lijkt zeker rendabel hoe
wel hier nog niet echt veel gegevens
over zijn. In de hardfruitteelt heeft
fertigatie al zijn nut bewezen. Voor
al het eerste jaar na het planten
werkt het zeer goed. Een goede
richtlijn is 50% breedwerpig en 50%
mestfertigatie. Het best is kontinu
water geven in kleine hoeveelheden.
J. Zuidweg had een interessant ver
haal over vervroegen van bramen en
frambozen. Hij heeft ervaring met 3
rassen. Thorufree: mooie vruchten,
goede groei, soms zijn ze te laat.
Black Satin: geeft goede op
brengsten, dikwijls plukken en wat
zwakke vruchten. Badford Giant: is
vroeg en goed maar er is moeilijk
een vol gewas van de kweken. Soms
is er wat last van stengelsterfte. Ook
is de kontainerteelt in opkomst.
Ad Schipper vertelde over vervroe
gen van aardbeien. Hij heeft een
grote tunnel, 10 dagen later een klei
ne tunnel, vervolgens geperforeerd
plastik én daarna vollegrondsteelt.
De kostprijs ligt op f5,—/kg, ƒ4,50,
ƒ3,50 en ƒ2,50. De rassen zijn Elsan-
ta en Elvira. Ook zijn er goede resul
taten met Frigo planten uit derjdiep-
vries en wachtbedplanten. Jaap de
Schipper verteld nog over overkap
pingen van rode bessen waardoor de
teelt verlaat wordt. Het lijkt zeker
rendabel.
19
