uit de
praktijk
Meer peulvruchten
minder graanoverschot
Doorgroei gras niet gunstig
Wat betekent marktgericht beleid
Geslaagde milieu-themaweek basisschool
Naar goeddoordachte en inhoudelijk juiste argumenten alléén
wordt niet meer geluisterd
In gesprek met een milieu-vereniging
Wat de weersomstandigheden aan
gaat hebben we ieder jaar wel een
nieuw rekord. Hetzij te nat, te koud
of te warm. Zoals het er nu naar uit
ziet zal deze winter als een van de
zachtste de geschiedenis ingaan. Dit
is onder meer duidelijk te zien aan
de groeiontwikkeling van de diverse
gewassen in WEST-BRABANT-
ZUID. Verschillende percelen twee
jarig Italiaans en Engels raaigras,
voor veevoer, kunnen gemaaid wor
den, maar het is er de tijd nog niet
voor. Voor voordroog schijnt de zon
te weinig en voor vers op te voeren
komt het rantsoen in de war. Het is
beslist geen gunstige ontwikkeling
dat het gras gewoon is doorgegroeid.
Als tot eind april-mei gewacht moet
worden om te kunnen maaien dan is
de kwaliteit zeker een eind terugge
lopen. Hier in de streek wordt het
niet meer gedaan maar maaien en in
een grasdrogerij laten drogen en
brokjes van laten persen is nog de
beste oplossing.
Beslist een rekord is het feit dat eind
februari de eerste zomergerst begint
boven te komen. Toch is op verschil
lende bedrijven nog gewacht om
gerst te zaaien. Als het land goed is
en de weersomstandigheden gunstig
moet gerst gezaaid worden. Uit de
praktijk blijkt dat de begin maart
gezaaide gerst ten opzichte van de
begin april gezaaide meestal een
meeropbrengst heeft van ongeveer
1000 kg per ha. De wintertarwe heeft
op dit moment een stand die past bij
april. Vooral op percelen waar met
drijfmest gewerkt wordt. Nu gaat
men toch duidelijk het effekt van
Terwijl ik dit stukje vanuit "de
LANGSTRAAT" schrijf trekken de
eerste maartse buien over het land.
Koud weer met regen en natte
sneeuwbuien, raakt het binnenshuis
aantrekkelijker dan buiten. Iets wat
we de laatste anderhalve maand nau
welijks meegemaakt hebben, omdat
deze tijd gekenmerkt werd door te
hoge temperaturen, volgens kenners
ook al weer een gevolg van te veel
uitstoten van gevaarlijke stoffen,
milieuverontreiniging en slechts een
zeer geringe hoeveelheid neerslag.
Thans zou men aan de barometer
gaan twijfelen, omdat deze helemaal
tegen de wijzers van de klok in te
rugloopt, naar een rekordlaagte van
955 milibar. Door de geringe
neerslag van de afgelopen tijd is er
veel drijfmest op de weilanden uitge
reden en duidelijk is te zien dat de
uitspoeling niet groot is geweest,
omdat het gras er goed op reageerde,
gezien de kleur en de stand op dit
moment.
Het uitrijverbod heeft in onze kring,
het eerste seizoen dat het van kracht
is, vrijwel nergens voor problemen
gezorgd. Zou het afgelopen jaar een
centrale restopslag zijn gebouwd,
dan denk ik dat hij door de boeren
niet gebruikt had geworden, en dat
de financiële konsekwenties voor de
eventuele eigenaar van deze
mestopslag aanzienlijk zouden zijn
geweest, daar direct op het land
brengen, indien mogelijk, het goed
koopste is. Toch moeten wij ons rea
liseren dat niet elk jaar het weer zo
goed gewild is, en in een seizoen met
mogelijk sneeuw en ijs en de even
tueel strenger wordende normen op
het gebied van bemesting en uitrij
den, kan een centrale mestopslag,
voor onze streek toch van groot be-
Vrijdag 3 maart 1989
drijfmestgebruik op akkerbouwbe
drijven zien.
De goede ontwikkeling is voor een
groot gedeelte te danken aan de na
werking van de drijfmest. Door mi
neralisering wordt stikstof vastge
legd die tot 3 jaar na de gift vrij
komt. Drijfmest is voor de akker
bouw een bijzonder goede meststof.
Alleen de vraag is wat dierlijke mest
mag kosten. Nu de prijzen van vrij
wel alle akkerbouwprodukten 25%
te laag zijn is men niet meer bereid
veel geld te betalen. Toch is een be-
grotingsopzet met aan de ene kant
kunstmest en aan de andere drijf
mest nuttig. Akkerbouwbedrijven
die, doordat vlakbij een
mestvarkens- of kippenbedrijf ge
vestigd is, al jaren dierlijke mest ge
bruiken komen uit op besparingen
van zo'n 400,per ha. Los nog
van de struktuurverbetering, verbe
tering van de bewerkbaarheid en een
verlaging van de slempgevoeligheid.
Al naar gelang het gebruik van var-
kensdrijfmest of pluimveedrijfmest
wordt een aanzienlijke hoeveelheid
organische stof toegevoegd. Het
drogestofgehalte ligt tussen de 5 en
15%.
Wat West Brabant Zuid betreft is er
op dit moment zo goed als geen
drijfmest meer beschikbaar. Er
wordt wel beweerd dat het aanbod
de vraag overtreft maar nu een dro
ge periode de gelegenheid heeft gege
ven om ook de lagere percelen van
drijfmest te voorzien is de voorraad
op. Zelfs bij mesthandelaren die het
produkt uit de overschotgebieden
halen zijn sommige soorten mest
moeilijk te leveren.
lang zijn, doch duidelijk is wel dat
het aanbod van mest, bestemd voor
de centrale restopslag, zal moeten
toenemen en er tevens zeer goede af
spraken moeten worden gemaakt,
om eventuele financiële consekwen-
ties voor dezen of genen te voorko
men. Allemaal weten we dat mest
van belang is voor een goede groei
en een goed kwaliteitsprodukt, wat
van veel minder belang is, is een hef
fing op reststoffen, waar de laatste
dagen over gesproken wordt, om op
die manier eventueel te proberen het
milieu te ontlasten en de agrariër
nog meer voor het milieuprobleem te
belasten dan nodig mag zijn. Een
punt waar we het als Tuinders, Vee
houders en Akkerbouwers over eens
moeten zijn en hopelijk, een vuist
maken, is de eensgezindheid in het
vechten tegen overheidsmaatregelen,
welke steeds stringenter en rigoreu-
zer worden.
Dat we onze kinderen, van de nood
zaak van een schoner milieu kenbaar
moeten proberen te maken, bleek af
gelopen week duidelijk, tijdens de
milieu themaweek op de Christelijke
Basisschool "de Rank". Veel werk
en aandacht was er door de kinderen
besteed aan het opruimen van afval,
het belang van de bomen en even
tueel verminderen van autorijden en
het gebruik van gevaarlijke spuit
bussen terug te dringen. Een week
die vast en zeker in haar opzet
geslaagd is omdat de kinderen het
van hun leraar of lerares willen aan
nemen, en er zelf mee bezig zijn.
Jammer is het dan wel als bui
tenstaander te moeten kontstateren
dat de landbouw min of meer als een
rode draad door de themaweek heen
loopt, terwijl een punt als het beste
den van huishoudelijk water, denk
maar aan de behoefte en daarop vol-
Bij dit schrijven is het op
SCHOUWEN-DUIVELAND echt
februari-weer, veel wind en buien en
het is er nog koud bij ook. De werk
zaamheden op het land liggen stil,
we kregen het idee dat het wel eens
een vroeg jaar kon worden, maar
men ziet dat het weer ook weer snel
veranderd is.
Het zou best wel eens weken kunnen
duren voor het land weer zo droog is
als dat het voorgaande weken ge
weest is. Gelukkig misschien maar
want bij voortdurend mooi weer
krijgt men toch de neiging om te
vroeg te gaan zaaien wat dikwijls re
sulteert in b.v. het overzaaien van
bieten e.d. Men krijgt bij vroeg zaai
en dikwijls een trage opkomst, vrete-
rij, korstvorming enz. Geduld is dik
wijls een goede zaak, maar iedereen
heeft dit echter niet.
Wanneer ik even de zaak op een rijt
je zet is er in feite nog niet zo veel in
het land gedaan, er is wat zomertar-
we, gerst gezaaid een groot gedeelte
van de plantuien zit in de grond; de
meeste kali is gestrooid, wat groen-
bemesting gezaaid, stikstof
gestrooid op graszaad en een gedeel
te op de tarwe. Op de tarwe is men
over het algemeen vrij voorzichtig.
De tarwe staat op de meeste plaatsen
nog al weelderig zodat men met de
le gift niet veel verder gaat dan
60-80 kg zuivere N per ha. Verder
zijn de meeste nieuwe rassen nogal
Het rustige droge weer wat we lange
tijd ook op WALCHEREN hebben ge
had lijkt voorbij te zijn. Regen en wind
zijn de laatste dagen weer een ver
trouwd verschijnsel, en in korte tijd
is er weer behoorlijk wat neerslag ge
vallen. Zodoende kan de kunstmest
die tot nu toe is gestrooid goed
oplossen. Toch is er momenteel nog
weinig verschil te zien tussen de wel
en niet gestrooide percelen. Alles ligt
er frisgroen bij. Zou naast het zachte
weer ook de aanwezige bodemv'óor-
raad hier debet aan zijn?
In de akkerbouw neemt de onrust
over de te verwachten over
heidsmaatregelen met betrekking tot
het milieu toe. Een heffing op kunst
mest en het te fors willen terugdrin
gen van het gebruik van gewasbe
schermingsmiddelen gevoegd bij het
Brusselse afbraakbeleid tasten de
positie van de akkerbouw funda
menteel aan. Geen wonder dat dit
leidt tot grote ongerustheid en ak-
ties. Een oproep vanuit de beide or
ganisaties in onze regio om met trek
kers in Goes present te zijn werd dan
ook spontaan ingevuld als een uiting
van ongenoegen en ongerustheid.
Het is alleen jammer dat de boer die
algemeen als gezagsgetrouw bekend
staat naar dit soort middelen moet
grijpen om naar burger en overheid
toe nog enige aandacht voor zijn
problemen te krijgen. Naar goed
doordachte en inhoudelijk juiste ar
gumenten alléén wordt weinig meer
geluisterd. Met de prijs van de vrije
produkten gaat het niet goed. De
aardappel export gaat niet hard ge
noeg. De prijs, kan zich nauwelijks
handhaven en het verkoopseizoen
gende uitdroging van de grond, en
het zuiveren van het verontreinigde
oppervlaktewater - het zijn meestal
kinderen die niet van boerenafkomst
zijn - geen of weinig aandacht kreeg.
Ook dit jaar krijgen wij in de kring
vermoedelijk weer een klas van de
Amersfoortse scholengemeenschap
op bezoek. Natuurlijk hoopt het
bestuur op uw hulp en bereidwillig
heid om enkele dagen een paar kin
deren gastvrij in huis te halen om
hen met een en ander van de land- en
tuinbouw bekend te maken.
Heeft u in eerdere jaren al kinderen
in huis genomen en het is u goed be
vallen of u wilt er een dienst mee be
wijzen, geef u dan de komende da
gen even op als gastgezin voor deze
praktijkweek bij de voorzitter van
de kring. Heeft u nog nooit meege
daan, probeer het dan eens een
keertje.
strorijk en de neiging tot legeren is
zeker aanwezig, men zal ze ook ze
ker met de CCC in de gaten moeten
houden.
Verder denk ik dat we toch met de
stikstofgift op de meeste gewassen
niet te ver moeten gaan. Zeker bij bv
de aardappels. Lang groen blijven,
te veel nitraat in de knollen, blauw
gevoelig, al met al een slechte zaak
voor de kwaliteit en nadelig voor de
export. Ook bij uien en bieten is een
te hoge gift zeker niet wenselijk.
Verder is het ook nog goed voor de
portemonnee.
De aardappel is dit jaar erg kiem-
lustig en zullen in de meeste cellen
vroeg versleten zijn, ook de meeste
partijen uien gaan snel in kwaliteit
achteruit. Ook met de prijsontwik
keling gaat het zeker niet vooruit.
Men ziet de termijn markt regelma
tig dalen, en dit moet niet te lang
doorgaan, want anders zou het best
nog eens slecht af kunnen lopen.
Verder hadden de meeste bestuur
ders een druk weekend, de een was
bezig met de enquête van het zoet
water waarvan begin deze week de
uitslag bekend is geworden. Ande
ren waren bezig met de trekker
estafette die jl. dinsdag plaats heeft
gehad. Hopende dat ook de achter
ban hieraan duidelijk zal meewer
ken, Nou, dat is gebleken van wel.
Wanneer alle zaken die op ons af ko
men doorgevoerd zullen worden
gaat door. Al met al voor de akker
bouw een uitzichtloze situatie. In de
veehouderij gaat ook in ons gebied
aan- en verkoop van grond met
melkkwotum (en daardoor struk
tuurverbetering) zij het incidenteel,
geregeld door. Het is nog afwachten
welk effect de mogelijkheid van lea
sen (verhuren) per 1 april van melk
kwotum in ons gebied tot gevolg zal
hebben. De eerste afspraken zijn al
gemaakt. De handel in gebruiksvee
is momenteel rustig. Mede door de
afloop van de wintertoeslag voor
melk en het vergevorderde melk
prijsjaar. Iedere melkveehouder kan
nu wel bekijken of het kwotum
onder- of overschreden wordt.
Bijstellen op zo korte termijn door
aan- of verkoop heeft dan niet zo
veel zin meer.
Buiten de landbouw neemt de onrust
aan het loonfront toe. Daardoor
verscheen er afgelopen zaterdag
geen PZC. Erg vervelend een week
end zonder krant. In groter verband
speelt er echter meer. We zien lande
lijk een toenemend aantal akties en
werkonderbrekingen in diverse be-
Ult de kring LAND VAN HEUS-
DEN EN ALTENA en de BIES-
BOSCH, organiseerde de afdeling
Eethen een gespreksavond met alter-
natuur, de plaatselijke milieu
vereniging. Doel van de avond was
meer begrip te krijgen voor eikaars
standpunten.
De mensen van alternatuur slaagden
er goed in om duidelijk te maken
dat:
- Alternatuur zich erop richt om
mensen, boeren én burgers, be
wuster te maken van het belang van
een (veel) zorgvuldiger omgang met
ons milieu.
- De boer niet voor de extra kosten
moet opdraaien, maar de kon-
sument.
Anderzijds kwam vanuit de ZLM
(heffing op kunstmest en bestrij
dingsmiddelen, 3/4 van de bestrij
dingsmiddelen mag binnen 5 jaar
niet meer gebruikt worden, steeds
verlaging van EEG-prijzen, pacht
prijsverhoging, zelf betalen van
voorlichting enz.) dan denk ik dat er
over 5 jaar niet veel akkerbouwers
meer over zijn. Ik hoop daarom dat
deze aktie wat succes zal hebben. Al
krijg ik wel eens de indruk dat ze in
Den Haag staan te lachen; zolang ze
geen last van de boeren hebben vin
den ze het wel goed.
Verder heb ik als praktijkschrijver al
jaren moeite met het feit dat organi
saties, Landbouwschap enz. het
marktgericht beleid zo hoog in hun
vaandel hebben. Marktgericht beleid
betekent in feite produceren tegen
wereldmarktprijs. Men moet toch
begrijpen dat we dat in Nederland
nooit kunnen. We zijn veel te klein
schalig, een klein dichtbevolkt land,
met veel meer beperkingen als de
omliggende landen. Daarbij nog een
politiek klimaat dat totaal niets voor
zijn landbouw overheeft, en zo mo
gelijk er nog van wil profiteren.
Ik kan me wat dat aangaat beter vin
den bij de jongeren, met andere
woorden inkomensgericht beleid,
produceren tegen kostendekkende
prijzen, waardoor er een inkomen
overblijft.
Verder hoop ik dat de komende we
ken de zon wat meer door de wolken
komt, zowel op het land als in Den
Haag, we hebben het beide hard
nodig.
drijfstakken om hogere looneisen
kracht bij te zetten. Looneisen die
na korte of lange tijd geheel of ge
deeltelijk worden ingewilligd.
Dit heeft een kostenstijging tot»ge-
volg. Daarnaast neemt in een aantal
geïndustrialiseerde landen de inflatie
toe en zijn ook in ons land de rente
tarieven al enkele keren verhoogd.
Als deze ontwikkeling doorzet heeft
dit ook voor de land- en tuinbouw
gevolgen. Juist door een beperking
van de kostenstijgingen en de lage
rente kan in een aantal sectoren bi-
nen de landbouw nog een bevredi
gend resultaat worden betaald.
De distriktsvergaderingen van het
waterschap mochten zich weer in een
goede belangstelling verheugen
evenals de excursie. De aanwezigen
kregen toelichting op een mogelijk
waterbeheersingsplan zoals dat in
het kader van de Ruilverkaveling zal
worden uitgevoerd. Bij de behande
ling van rekening en begroting is ons
duidelijk geworden dat we de eerst
komende jaren nog met een aanzien
lijke verhoging van het dijkgeschut
rekening zullen moeten houden.
naar voren:
- Slechts een klein percentage van de
konsumenten is bereid (nogal) extra
te betalen voor een (zeer) milieu
vriendelijk produkt.
- Zonder ook maar een dubbeltje
meeropbrengst staat het agrarische
gezinsbedrijf op dit moment voor
nogal extra kosten en problemen;
verplichte investering in mestopslag,
mestheffing, minder beschikbaar
zijn van 6 gewasbeschermingsmidde
len e.a.
Over en weer werd er voldoende stof
tot nadenken aangedragen. Dat er
meer werd nagedacht dan georeerd
mag blijken uit het feit dat op het
einde van de avond de diskussie
rustig, plezierig en "begripvol"
verliep.
INGEZONDEN MEDEDELING
