uit de
praktijk
Minimumprijs graszaad 1990 omlaag
Bietenprijzen: Opsteker voor akkerbouwers
één lijn komen
Niet thuis afwachten
EG moet op milieugebied op
10 juni 1989 vijftig jaar P.J.Z.
Twee keepjes dieper of ondieper...
De eerste 2 maanden van 1989 zijn
op THOLEN EN ST. PHILIPS-
LAND vrij droog geweest. De lichte
re gronden zijn dan ook onder goede
omstandigheden geploegd. Hoe gaat
echter de maand maart zich gedra
gen. Na de geringe neerslag van de
afgelopen maanden zou dit wel eens
kunnen veranderen.
Dan dient zich de vraag aan of ploe
gen, direkt bewerken en zaaien of
poten geen betere methode is. Ar-
beidstechnisch gezien vraagt dit nog
al wat improvisatie, maar kan voor
lichte goed bewerkbare gronden een
goede keus zijn. Vooral bij het poten
van vroege aardappelen wordt op
Tholen deze manier van werken toe
gepast. Men is dan veel minder weers
afhankelijk. Maart roert zijn staart
kan dit jaar wel eens van toepassing
zijn.
Door de geringe neerslag is het
schoonmaken van de drainage niet
overal mogelijk geweest. Te weinig
water in kavelsloten en geen afvoer
van grondwater, zorgen voor een
minder goede doorspoeling. Een
goed werkende drainage is een eerste
aanzet voor het verkrijgen van een
kwalitatief goed produkt.
Bij het vergelijken van de minimum
prijzen graszaad oogst 1990 bliikt
Al dachten we dat we met dat voor
de tijd van het jaar rustig en droge
weer het voorjaar zouden ingaan, is
ook in onze WESTHOEK wel geble
ken, dat het toch ook anders kan.
Maartse buien, ze zijn er altijd al ge
weest. Ik heb onder mensen wel eens
horen zeggen, dat die 72 in getal
zijn, gelukkig dat ze niet allemaal op
een plaats vallen.
Het blijft op het prijzenfront maar
steeds rustig. Met name de aardap
pel en voorzover er nog zijn de uien-
prijzen hebben eerder neiging tot da
len dan tot stijgen. Jammer we had
den het ons anders voorgesteld. Dit
alles bevordert de mineurstemming
in de akkerbouw, en de perspektie-
ven op langere termijn zijn ook niet
zo hoopgevend.
Gelukkig zijn we nu toch eindelijk
op het punt aangeland dat de irrita
tie van onderaf er toch toe heeft ge
leid dat men het niet langer zo maar
op ons af laat komen. De ontevre
denheid en gebrek aan uitzicht op
beter zijn nu toch zover doorgedron
gen naar de top, dat hoe moeilijk
ook, men niet langer zo verder kan.
Voor enkelingen is het al te laat. Is
het niet ver gekomen dat er al vele
jonge boeren op een goed bedrijf el
ders een werkkring (soms tijdelijk)
moeten zoeken om aan alle verplich
tingen te kunnen voldoen. Maar ook
dit is niet voor ieder weggelegd om
dat niet overal die gelegenheid daar
voor is.
't Is te hopen dat de overheid er toch
eens anders over gaat denken. Ook
wij weten dat er weer gestemd moet
worden. Men verkondigt maar
steeds dat het met de ekonomie goed
gaat in ons land, met onder meer als
gevolg looneisen van de bonden.
Maar wij als landbouw zijn wij niet
de Z... bak van de maatschappij. Al
les wordt maar naar ons toegescho
ven. Denken die ministers die het
voortouw nu zo nemen, ook aan het
Europa '92 en weten ze wat er bin
nen de EEG in de andere partnerlan-
6
dat verschillende firma's ten opzich
te van 1989 flink gedaald zijn. Bij
hogere uitbetalingsprijzen dan de
minimum prijs speelt de garantie
prijs minder mee, maar kan ook een
rem zijn op een te grote areaaluit
breiding. Niet alleen rassen met min
der goede marktvooruitzichten zijn
gedaald, maar ook rassen die goed
tot zeer goed in de markt liggen. We
kunnen vaststellen dat ook het gras
zaad mee doet in de malaise van vele
akkerbouwgewassen. Graszaad telen
gaat niet zonder risiko's gezien de
opbrengsten, die in 1988 in onze re
gio behaald zijn. Hagelschade,
slechte bloeiomstandigheden en
oogstproblemen zijn hier mede de
bet aan. Lagere garantieprijzen ver
hoogt het risiko voor teler.
Niet alleen de natuur is van slag,
maar ook de ministers Braks en Nij-
pels zijn van slag gezien hun onver
antwoorde beleidsbeslissingen. Aan
komende heffingen op kunstmest en
gewasbeschermingsmiddelen zijn
beslissingen die de laatste druppel in
de emmer betekent.
We willen ons niet onttrekken aan
een beter milieubeleid, maar willen
wel de kans krijgen ons aan te pas
sen en mogelijkheden behouden
voor het produceren van een kwali
tatief goed produkt.
lang dat niet op één lijn zit kunnen
we het wel vergeten, bergen geld er
tegen aan gooien (dweilen met de
kraan open) en maar denken dat het
goed gaat. Er moet wat gebeuren.
Maar niet zo rigoreus alles ineens en
zoveel mogelijk naar de kwets
baarste groep toeschuiven.
Door voorlichting en ontwikkelin
gen zijn we zover gekomen. Maar nu
geen ontwikkeling meer, geen
stilstand maar achteruit (afbraak)
dus. Hebben wij dat verdiend? Geen
enkel weldenkend mens gelooft dat
dit zo verder kan, ook Braks niet.
Komen de uiteindelijke beslissingen
niet verder weg, ergens van ver over
zee, om de zgn. handelsoorlog te
vermijden?
Konden we u de vorige keer nog een
prima barometerstand melden, nu
twee weken later is de situatie danig
veranderd. Tot nu toe zijn we eigen
lijk nog goed weggekomen want bij
zo'n lage luchtdruk zijn zware re
genval en storm onvermijdelijk, op
storm zitten we natuurlijk niet te
wachten maar slagregens zouden wel
zeer slecht zijn voor die WEST
ZEEUWS-VLAAMSE percelen die
al zijn ingezaaid. Voor het overige is
er in de praktijk bijzonder weinig
veranderd de afgelopen twee weken.
De regen heeft het landwerk stilge
legd en hoewel we graag op tijd zijn
is er geen reden tot paniek. Mis
schien dat een latere start de totale
opbrengst wat drukt ^n daardoor de
prijs wat aantrekt. De suikerin
dustrie heeft zijn definitieve prijs
ook gelanceerd, een meevallertje in
deze duistere tijden. Maar we wor
den vast voorbereid dat ook suiker
in de negatieve prijsspiraal meemoet
vanwege de konkurrentie. Hoe ko
men we uit deze door de politiek op
gelegde dwangbuis van uitbuiting en
kortzichtige voordeelzoekerij. Als
straks het platteland verpaupert (in
veel opzichten) of de handelsbalans
Wat ons bietentelers in OOST-
ZUID-BEVELAND meegevallen is
zijn de bietenprijzen. Prijzen van
ongeveer 120,exkl. btw. zijn
toch meer dan we verwacht hadden.
Ook de prijzen voor de C-bieten zijn
hoog. Te hoog vind ik zelf. Deze
prijzen voor C-bieten uitbetalen
werkt zeker niet remmend op het
aantal ha's bieten.
Het lijkt er op dat de suikerin
dustrieën toch veel belang hebben
bij een behoorlijk quotum C bieten.
Mij lijkt het beter de prijzen van de
A en B bieten dan maar wat verder
op te trekken en dan voor de C bie
ten wat minder uit te betalen.
Alhoewel we van hogerhand (Land
bouwschap, standsorganisaties) dan
te horen krijgen dat een marktge
richt prijsbeleid het beste voor de
akkerbouw zou zijn, lijkt de quote-
Ook in het "LAND VAN AXEL"
maakte afgelopen weekeinde een
aantal boeren, met name akkerbou
wers, zich op om adhesie te betuigen
aan de voormannen van de standsor
ganisaties. De maat is vol stond er te
lezen in het Z.L.M.-blad van vorige
week.
En wie daarvan overtuigd is, is dan
geneigd om met de trekker de straat
op te gaan. Maar niet iederéén wil
dit middel gebruiken, ook al is men
overtuigd dat wanneer dit beleid
doorgang vindt er slachtoffers onder
de akkerbouwers zullen vallen, beter
gezegd ijskoude sanering zal het ge
volg zijn. En dan zijn er de tegen
standers van akties uit principiële
overweging, wat men zonder meer
dient te respekteren. Het gekozen
middel is mijns inziens ook niet het
meest sympathieke middel. En we
moeten heel goed oppassen dat het
middel niet erger is dan de kwaal. De
publieke opinie keert zich vlug tegen
de agrariër, al vraag je je af of dat al
niet zo is, gezien de toch wel éénzij
dige aantijgingen tegen de
landbouw.
Maar hoe moet het dan om wat te
bereiken? De politiek luistert nog
niet, hoewel, de verkiezingen komen
in zicht. Maar dan nog gaat het om
de stemmen van enkele procenten
verdeelde kiezers. Na de verkiezin
gen is men weer vlug vergeten, im
mers er zijn nog zoveel belangrijke
zaken te doen bijv. nieuwe paspoor
ten of dienstreizen van ministers.
Men krijgt ogenschijnlijk pas aan
dacht als men de straat op gaat. Kijk
maar naar de politie, zij sleepten er
door akties enkele miljoenen uit. En
de onderwijzers voor de kleine scho
len? Plotseling was er ergens nog 50
miljoen ergens vandaan getoverd.
Maar eigenlijk zijn we niet op de
goede weg met akties, want oordeelt
U zelf, kunt U sympathie opbrengen
wanneer U op Uw t.v. de de
monstranten bezig ziet?
Op 10 juni 1989 zal het 50 jaar gele
den zijn dat in Axel de Z.L.J. werd
opgericht. In navolging van de
C.B.T.B. en N.C.B. had nu ook de
Z.L.M. een eigen jongerenorganisa
tie. Later kwam de Z.P.M. voor de
meisjes, en voor de jongens werd het
verslechtert omdat landbouw achter
blijft is Den Haag in last.
Het blinde gedroom van politiek en
ambtenarij heeft er helaas toe moe
ten lijden dat we naar het aktiewa-
pen hebben moeten grijpen. Nie
mand van ons doet dat graag maar
we menen dat de slechte situatie van
onze tak geen verder uitstel meer
kan hebben. Een massale opkomst
zal moeten duidelijk maken aan Den
Haag dat het niet aangaat om alleen
van een sektor te plukken. De dage
lijkse inzet van duizenden boeren ge
zinnen zorgt voor een positieve han
delsbalans en veel werkgelegenheid.
We hopen dat een massale aktie,
eventueel met een vervolg, onze
voormannen kan steunen in de on
derhandelingen. Een duidelijk sig
naal uit de achterban is nodig want
met mopperen op een verjaardag of
aan de tap redden we ons bedrijf
echt niet!
ring van de suikerbieten toch het te
gendeel te bewijzen. Want wat zou
den de bietenprijzen zijn als er geen
quotering ingesteld was? 70 gulden?
80 gulden? Ik weet het niet, maar
mij is wel duidelijk dat we op dit
moment met de quotering van de
suikerbieten financieel veel beter uit
zijn. Er zou dan ook maar voor
meer gewassen een quotering moe
ten komen, want met het huidige
marktgerichte beleid houden we fi
nancieel niets over. Dan maar beter
een aantal ha's braak laten liggen en
op de overige ha's iets verdienen.
Beide suikerindustrieën hebben de
resultaten van het teeltonderzoek
van het afgelopen teeltseizoen weer
bekendgemaakt. Wat een grote ver
schillen in financiële opbrengst zit
ten hier ook in ons werkgebied weer
in. Vooral de verschillen in kosten
van gebruikte onkruidbestrij-
L.J.G. Kortom de huidige P.J.Z.
bestaat dit jaar dus 50 jaar. Een feit
om niet onopgemerkt voorbij te la
ten gaan. Er zijn daarom plannen
ontloken om dit jubileum met een
grootse reünie te vieren op 10 juni
a.s.
Er zal ongetwijfeld nog hier en daar
wat interessant dokumentatiemateri-
aal van vroeger aanwezig zijn. De
voorbereidingskommissie is hierin
zeker geinteresseerd. Heeft U nog
wat liggen wat U denkt dat kan bij
dragen aan een geslaagde dag, kunt
U kontakt opnemen met tel.
01157-1395. Veel Oost-Zeeuws-
Vlamingen, die nu her en der wonen
hebben vast nog aangename herin
neringen aan het lidmaatschap van
voornoemde verenigingen.
Over het algemeen zijn de weer
berichten heel slecht geweest én
ook de barometer doet daar aan
mee. Toch valt het weer bijna ie
dere dag mee op enkele uitzonde
ringen na. Wat het land ge
droogd was is nu weer natter ge
worden, maar in de maand maart
kan het weer vlug drogen.
De maand februari is weer voor
bij en echt winterweer is er niet
geweest en dat verwachten we
ook niet meer. De wintertarwe is
de gehele maand volop aan de
groei geweest en heeft een gewel
dige voorsprong behaald. Ook de
late spruiten zijn door het zachte
weer te snel blijven groeien en
zijn daardoor te grof geworden
en zitten nu gebarsten aan de
stronken. Daardoor zijn vele
spruiten tot rotting overgegaan
en die kwaliteit past niet in het
veilingsysteem. Naar verwach
ting worden de late spruiten een
mislukking en dat hadden we be
gin januari niet verwacht.
Een boer moet altijd iets hebben
wat een andere kollega niet heeft,
maar dat is nu juist de kunst.
Met de konsumptie-aardappelen
hadden we afzet en de prijs ook
anders verwacht, maar in de toe
komst kijken hebben we nog
nooit gekund. De partijen aard
appelen welke op tijd zijn ge
rooid en volgens plan met kiem-
remmingsmiddelen zijn behan
deld liggen er nu mooi bij in de
bewaar cellen. We zijn trots op
zulke partijen en op onze kwali
teitsbewaking, maar al die zorg
wordt jammer genoeg niet be
taald. De konsumptie-
aardappelen welke door omstan
digheden pas eind november en
dingsmiddelen waren erg groot. Va
riërend van 50,tot 600,
per ha. Hier moet toch voor sommi
ge telers nog wat te verdienen zijn.
Rijenbespuiten, machinaal wieden
e.d. Dat gaat dan meteen in de rich
ting van de zo vaak genoemde geïn
tegreerde teelt.
Hoewel de vergelingsziekte hier af
gelopen jaar gemiddeld niet zo erg
was als in de rest van Zeeland, moe
ten we voor dit jaar zeker rekening
houden met vergeling. Door het uit
blijven van behoorlijke vorst zullen
veel luizen overwinteren. Wat ook in
ons nadeel kan zijn is het voorko
men van veel waardplanten met ver-
gelings virus. Vroeger waren dat
vooral de bietenloofkuilen, tegen
woordig zijn dat vooral de met spit-
machines bewerkte bietenpercelen.
Want als je eens op zo'n perceel
kijkt zie je behoorlijk wat bieten
koppen met groen geel loof boven de
grond steken.
Waar hier natuurlijk veel over
gesproken wordt zijn de bij het
schrijven van dit stukje nog uit te
voeren akties tegen het huidige
landbouw- en milieubeleid. Of er
onder de Oost-Zuid-Bevelandse boe
ren veel animo is om de straat op te
gaan met trekkers is nog niet te over
zien. Een aantal boeren (waaronder
ook deze praktijkschrijver) vindt de
voorgestelde akties zeker niet ver ge
noeg gaan. Er wordt dan wel gezegd
dat we er voor op moeten passen het
publiek niet te veel te hinderen om
onze goodwill niet te verliezen. Per
soonlijk denk ik dat we amper nog
goodwill bij de burgers te verliezen
hebben.
Om de verantwoordelijken voor het
huidige beleid aan te pakken, zou
het veel beter zijn om onze betalin
gen aan overheid en Landbouw
schap maar eens flink uit te stellen.
Als we dat massaal zouden doen is
daar stellig meer mee te bereiken.
later zijn gerooid, hebben het te
koud gehad en hebben daardoor
nogal wat blauw opgelopen. Een
koopman koopt geen werk en
laat ons daarom met zulke slech
te partijen zitten. Volledig zijn
we geautomatiseerd, maar zon
der het oog en de kennis van de
teler komen we nergens. Op tijd
poten, vroeg rooien en goed be
waren zijn de eerste vereisten om
goede partijen konsumptie-
aardappelen te kunnen afleveren.
Kostenbewaking moeten we goed
in de gaten blijven houden. Acht
tot tien maanden konsumptie-
aardappelen in de cel bewaren is
een dure zaak. Winterland 33 cm
diep omploegen, weten we niet of
dat beslist we! nodig is. Vroeger
toen we nog met de paarden
ploegden, was de eerste vraag
van de knechts altijd: "Baas wat
moet er op deze kavel?" Wan
neer het antwoord van de baas
dan was: aardappelendan
werd de ploeg 2 keepjes dieper
afgesteld. Kwamen er echter
"bieten" op genoemd perceel,
dan werd de ploeg 2 kneepjes on
dieper afgesteld. De vroegere ge
neratie maakte dus duidelijk ver
schil in de ploegdiepte naar het
gewas van haar keuze. Het geld
in de zak houden en niets uitge
ven was de hobby van ons voor
geslacht.
Graag zouden we wat meer bie
ten in ons bouwplan '89 opne
men, want voor ons op de zware
grond zit daar wel wat in. We
kunnen niet alles verbouwen op
die Zeeuwse zware klei, maar
bieten voelen zicft daar goed
thuis. Het zou dus nog niet zo
gek zijn om de minister daar eens
op attent te maken?
Vrijdag 3 maart 1989