'Het lijkt wel of landbouw alleen maar ervaren wordt
als bedreigende faktor voor het buitengebied'
Tot midden jaren 1990 nog zeer
belangrijke rol voor mestdistributie
Overleg tussen Gewestelijke Raad en
provinciebestuur over perspektieven
landbouw Noord-Brabant
Gewestelijke Raad in reaktie op nota provinciebestuur
Minister overtuigd van haalbaarheid mestverwerking
Samenwerking in een Platvorm voor Agrarische Markt Innovatie (PAMI)
De Gewestelijke Raad van het Land
bouwschap voor Noord-Brabant
heeft er in zijn reaktie op de nota
'Noord-Brabant in de ring' aan het
provinciebestuur op gewezen dat
men al lezend de indruk krijgt dat de
landbouw alleen maar ervaren wordt
als een bedreigende faktor voor het
buitengebied, terwijl de landbouw
toch een onmisbare faktor is voor
het beheer van het buitengebied en
de werkgelegenheid op het platte
land. Evenmin wordt uit deze nota
duidelijk welk perspektief de agrari
sche bedrijven voor de toekomst zul
len krijgen.
Omdat de Gewestelijke Raad inten
sief in overleg is met het provinciaal
bestuur om te komen tot het aange
ven van de perspektieven voor de
landbouw in Noord-Brabant, in het
licht van het provinciaal beleid, ver
trouwt hij erop dat het resultaat van
dat overleg zal doorwerken in het
ruimtelijk beleid voor het buiten
gebied.
Ophokregeling duiven
Gedeputeerde Staten hebben de op-
hoktermijnen voor duiven in 1989
vastgesteld voor de perioden 2 janu
ari tot en met 13 januari en 15 maart
tot en met 26 mei. Dit besluit is in
overeenstemming met het voorstel
dat in het overleg van de vertegen
woordigers van de Gewestelijke
Raad, het Konsulentschap Natuur,
Milieu en Faunabeheer, de Konink
lijke Nederlandse Jagersvereniging
en de Nederlandse Postduivenorga-
nisatie tot stand was gekomen. De
noodzakelijkheid van een ophokre
geling voor duiven is nog eens duide
lijk onderstreept door de resultaten
van een enquête over duivenschade.
Uit een enquête over de gehele pro
vincie is gebleken dat op 63 van de
deelnemende bedrijven in 1988 scha
de door duiven plaats had gevonden.
De omvang van de schade per scha
degeval varieerde van 50,tot
18.500,Deze schadegevallen
vonden vooral plaats in peulvruch
ten en granen, maar ook in tuin-
bouwgewassen en in mais, zowel tij
dens de opkomst van het zaad als ge
durende de groei en het afrijpen. De
ophokperioden geven een goede mo
gelijkheid om het aantal verwilderde
duiven door afschieten te reduceren.
Nationaal Park de Groote Peel
De Minister van Landbouw heeft
besloten het staatseigendom van de
Groote Peel (circa 900 ha) aan te
wijzen als staatsnatuurmonument.
Voor het gedeelte dat geen eigendom
is van de staat (circa 440 ha) heeft hij
de aanwijzing als beschermd natuur
monument in overweging genomen.
Het overlegorgaan Nationaal Park
i.o. heeft een koncept beheer- en in
richtingsplan opgesteld. Een belang
rijk onderdeel daarvan betreft de
scenario's voor de uit te voeren
maatregelen ten behoeve van het
scheppen van optimale omstandig
heden voor onder andere hoogveen-
regeneratie. In het beheer- en inrich
tingsplan wordt alleen aandacht ge
schonken aan de te verwachten ge
volgen voor de natuur. Inmiddels
heeft de Minister van Landbouw een
projektgroep ingesteld, die de te
treffen maatregelen nader zal uit
werken. Deze projektgroep zal mede
de gevolgen voor de landbouw be
zien. De adviesgroep landbouw had
verzocht om bij deze nadere uitwer
king ook de gevolgen van de reeds
getroffen maatregelen te betrekken.
De provinciale besturen van Lim
burg en Noord-Brabant hebben het
voornemen geuit een "stand-still"
situatie voor beregening en drainage
in het landbouwgebied rondom de
Groote Peel te realiseren met aan
vullende maatregelen. Bij deze
maatregelen wordt gedacht aan het
toepassen van de waterschapsregle
menten en aan de provinciale grond
waterverordeningen
Ekologische waterkwaliteitsdoelstel-
ling Chaamse Beken
In het provinciaal waterkwali
teitsplan is onder andere voor de
Chaamse Beken een voorlopig speci
fiek ekologische doelstelling opge
nomen. Het in dat plan aangekon
digde onderzoek is voor de Chaamse
Beken afgerond. Gebleken is dat een
groot aantal faktoren de waterkwali
teit beïnvloedt, zoals effluent van
waterzuiveringsinstallatie, rioolo-
verstorten, natte en droge depositie,
en af- en uitspoeling onder andere
van stikstof en fosfaat uit de
landbouw.
De diverse voorstellen uit het onder
zoek worden thans in konkrete
maatregelen uitgewerkt. Het lijkt er
op dat deze in samenhang met een
landinrichtingsplan uitvoerbaar zul
len zijn zonder dat de landbouw on
evenredig wordt geschaad.
Uitwerkingsplan Krammer-
Volkerak
In zijn reaktie aan het provincie
bestuur inzake dit uitwerkingsplan
van het streekplan heeft de Geweste
lijke Raad aandacht gevraagd voor
het inrichten van een opvanggebied
voor ganzen, voor het wildbeheer
dat ook afgestemd dient te zijn op de
landbouw in de omgeving en voor de
problematiek van de akkerdistel.
Overleg met de Brabantse leiding-
leggers
Met vertegenwoordigers van de Sa
menwerkende Regionale Bedrijven
en instellingen in Noord-Brabant is
Voor de korte termijn dient het transport van mest naar tekort gebieden ver
der te worden uitgebreid, aldus de Brabantse Gewestelijke Raad.
overleg geweest over de vergoedings
normen 1989 voor de aanleg van lei
dingen in landbouwgronden. Dit
overleg heeft ertoe geleid dat er over
het vergoedingenpakket 1989 volle
dig overeenstemming is bereikt.
Tijdens dit overleg is mededeling ge
daan dat alle deelnemende bedrijven
en instellingen ingestemd hebben
met het hanteren van een uniforme
overeenkomst en algemene voor
waarden. Afgesproken is dat dit mo
del per 1 januari 1989 in gebruik
wordt genomen.
Knolcy perusbestrijding
In het seizoen 1988 is in de provin
cies Noord-Brabant, Limburg en
Noord-Holland per provincie een
begeleider bestrijding knolcyperus
aangesteld. De kosten worden op
fifty-fifty basis gedragen door de
sektoren bloembollen en ak
kerbouw.
Voor Noord-Brabant en Limburg
zijn de begeleiders begeleid door een
werkgroep die samengesteld was uit
vertegenwoordigers van de Planten-
ziektenkundige Dienst, de Voorlich
tingsdienst en de Gewestelijke Raad
van het Landbouwschap. Gezien het
positief resultaat van deze begelei
ding heeft de Gewestelijke Raad het
Landbouwschap Den Haag verzocht
het projekt ook in 1989 te laten be
geleiden.
Rond het jaar 2000 zal het overgrote
deel van de mest uit de intensieve
veehouderij worden verwerkt tot or
ganische kunstmestkorrels. De dis
tributie van drijfmest over grotere
afstand zal in de toekomst dan ook
afnemen en uiteindelijk geen rol van
betekenis meer spelen. Tot het zover
is zal de distributie van mest een zeer
Op 22 december heeft een delegatie
van de Gewestelijke Raad van het
Landbouwschap voor Noord-
Brabant in een konstruktieve sfeer
overleg gehad met het provincie
bestuur in aanwezigheid van de di-
rekteur Landbouw, Natuur en
Openluchtrekreatie van het Ministe
rie van Landbouw en Visserij en de
inspektie milieuhygiëne van het Mi
nisterie van Volkshuisvesting, Ruim
telijke Ordening en Milieubeheer.
Het belangrijkste onderwerp van
bespreking was het eerste deel van
een diskussienota getiteld "Uit span
ning naar veerkracht", opgesteld
door een werkgroep met vertegen
woordigers van de betrokken partij
en. De notitie schetst de perspektie
ven van de landbouw in Noord-
Brabant tegen de achtergrond van
het provinciale beleid.
Eind 1987 zette de Gewestelijke
Raad zijn visie al uiteen in de nota
"Landbouw in een spanningsveld".
De notitie die werd besproken is
vooral verkennend en procedureel
van aard. Het volgende, tweede deel
van de notitie moet leiden tot een ak-
tieplan landbouw waarin konkrete
aktiepunten worden afgesproken om
de knelpunten tussen landbouw-
doelstellingen en doelstellingen van
provinciaal beleid op te lossen.
Een belangrijk onderwerp waarvoor
afspraken zullen worden gemaakt is
8
de wijze waarop de op rijksniveau
vastgestelde norm voor verzuring in
het jaar 2000 zal worden gereali
seerd. Volgens het huidige rijksbe
leid moet de ammoniakuitworp met
gemiddeld tenminste 50% worden
verminderd ten opzichte van de uit
worp in 1980. In de afspraken tussen
provincie en landbouw zullen de vol
gende taakstellingen worden op
genomen.
De ammoniakuitworp op provinci
aal niveau mag niet verder toene
men. Vanaf 1989 zal telkens voor
een periode van 3 jaar worden vast
gesteld welke vermindering van de
uitworp gerealiseerd moet zijn en
welke maatregelen daartoe zullen
worden uitgevoerd. Om de driejaar
zal bovendien een evaluatie plaats
vinden om te bezien in hoeverre de
vastgestelde taakstelling gehaald
wordt.
Binnen het sociaal-ekonomisch be
leid ziet de provincie in de agrarische
sektor aangrijpingspunten in het sti
muleren van initiatieven die speci
fiek voor Noord-Brabant perspek
tief bieden. Het partikulier be
drijfsleven is echter de eerste verant
woordelijke voor de ekonomische
ontwikkeling van de landbouw. Be
drijfsleven en provinciale overheid
zullen daarom samen gaan werken
in een Platform voor Agrarische
Markt Innovatie (P.A.M.I.).
P.A.M.I. zal een vooronderzoek
gaan koördineren voor belangwek
kende nieuwe ontwikkelingen. Daar
naast zullen vertegenwoordigers van
de agrarische industrie, landbouw
organisaties en provinciale overheid
regelmatig overleg gaan voeren over
de knelpunten in de ekonomische
ontwikkeling.
Voor de korte termijn dient het tran
sport van mest naar tekort gebieden
verder te worden uitgewerkt en ge
optimaliseerd. De verwachting is dat
de mestverwerking op grote schaal
binnen 5 jaar een wezenlijke bijdra
ge zal leveren aan de oplossing van
het mestprobleem.
Noord-Brabant in de ring
Deze nota van het provinciebestuur
heeft tot doel te bezien welke ruimte
lijke vraagstukken voor de komende
tijd aan de orde zijn en betrokken
dienen te worden bij de herziening
van de streekplannen.
De Gewestelijke Raad heeft er in
zijn reaktie aan het provinciebestuur
op gewezen dat men al lezend de in
druk krijgt dat de landbouw alleen
maar ervaren wordt als een bedrei
gende faktor voor het buitengebied,
terwijl de landbouw toch een onmis
bare faktor is voor het beheer van
het buitengebied en de werkgelegen
heid op het platteland. Evenmin
wordt duidelijk uit deze nota welk
perspektief de agrarische bedrijven
voor de toekomst zullen krijgen.
belangrijke rol moeten spelen bij de
oplossing van het probleem van de
mestoverschotten. Bij het doen van
investeringen in mestdistributie
moet men zich ervan bewust zijn,
dat distributie van mest over grote
afstand een tijdelijke (circa 10 jaar)
zaak is. Konkreet betekent dit, dat
bij investeringen in mestdistributie
beter gekozen kan worden voor
opslagsilo's met een korte afschrij
vingstermijn of demontabele silo's,
dan voor silo's met een lange af
schrijvingstermijn.
Deze konklusie trekt minister Braks
van Landbouw in een begeleidende
brief bij de strategienota mestdistri
butie, die hij op 4 januari jl. mede
namens zijn ambtgenoot van milieu
beheer naar de Tweede Kamer heeft
gestuurd. De nota is opgesteld door
vertegenwoordigers van beide mi
nisteries, de landelijke mestbank en
het Landbouwschap.
Kwaliteit en akseptatie
Een belangrijk initiatief ter bevorde
ring van de distributie van mest, dat
reeds wordt ondernomen is het sti
muleren van kwaliteitsverbetering en
het kwaliteitsbewustzijn ten aanzien
van dierlijke mest en daarmee verho
ging van de akseptatiegraad van
mest bij akkerbouwers.
Hiertoe is een kwaliteitsverbete-
ringspremiëringssysteem voor drijf
mest van de stichting landelijke
mestbank tot stand gebracht. Dit
systeem heeft ten doel kwaliteitsver
betering en distributie van de beste
mestsoorten over de grootste afstan
den. Het premiëringssysteem was
een proefprojekt van anderhalf jaar
en werd gefinancierd uit het mestak-
tieprogramma. Het liep op 1 januari
jl. af. Tot die tijd was 850.000 m3
mest getransporteerd, die in aanmer
king kwam voor premie. Gezien de
kwaliteitsverbetering van de mest en
de afgezette hoeveelheid zal het kwa-
liteitspremiëringssysteem in 1989,
mits de EG akkoord gaat, worden
voortgezet. Hiervoor is uit de op
brengst van de overschotheffing een
bedrag van ƒ5 min gereserveerd.
Een ander initiatief is voorlichting
aan veehouders en akkerbouwers.
Bedrijfsbezoekers van de landelijke
mestbank lichten bedrijfssituaties
van veehouders door op het facet
mest. Daarnaast geven overheids-
voorlichters voorlichting over aan
passingen in de bedrijfsvoering van
veehouders, waardoor de mestkwali-
teit kan verbeteren.
Binnenkort zal de Stichting Lande
lijke Mestbank bovendien twee advi
seurs aanstellen, die bij akkerbou
wers in tekortgebieden over het pro-
dukt mest zullen gaan adviseren. De
overheidsvoorlichting aan akker
bouwers met betrekking tot de mest-
kwaliteit en bemestingswaarde zal
eveneens worden geïntensiveerd.
Akseptatie
Andere lopende initiatieven ter ver
hoging van de akseptatie van dierlij
ke mest bij akkerbouwers zijn het
bevorderen van mestafzetovereen-
komsten, het ontwikkelen van een
bemonsteringssysteem en de ontwik
keling van een certificeringssysteem
om akkerbouwers een goed inzicht
te geven in de kwaliteit van de mest.
De landdijke mestbank is op dit mo
ment bezig met de ontwikkeling van
een goed bemonsterings- en certifi
ceringssysteem op bedrijfsnivo. In
dit verband wordt binnenkort in sa
menwerking met het instituut voor
mechanisatie, arbeid en gebouwen
een bemonsteringsproef in de prak
tijk gestart.
Opslag in tekortgebieden
Andere initiatieven zijn gericht op
de stimulering van de bouw van
mestopslagkapaciteit in tekortgebie
den. In het kader van de bijdragere
geling voor centrale (grootschalige)
opslag is een bedrag van ƒ14,6 min
gereserveerd. Daarnaast is er voor
de bijdrageregeling voor mestopslag
bij akkerbouwers een bedrag van ƒ4
min uitgetrokken.
Tenslotte zal de landelijke mestbank
binnenkort een proefprojekt op kor
te termijn opstarten. Het projekt zal
een opslagkapaciteit van 125.000 m3
in tekortgebieden opleveren. Met het
plan is een bedrag gemoeid van ƒ12
min, dat wordt voorgefinancierd uit
het mestaktieprogramma. Op basis
van huurkoop worden semi-
permanente opslagkapaciteit ter be
schikking gesteld.
Vrijdag 13 januari 1989
