mm
mm
w
Korrelmais en Corn Cob Mix(CCM)
bieden grote perspektieven voor
bouwplanverruiming in de akkerbouw
life
Spi* i
c i'ni
Goede mogelijkheden voor IMIRS
bij gewasbemonstering
Vijfde druk 'Benamingen
Land-, Tuin- en
Bosbouwtechniek'
Snijmais is het grootste akkerbouwgewas in de Nederlandse veehou-
derijgebieden. Sedert de introduktie van het gewas mais in de eind
zestiger, begin zeventigerjaren, is het areaal in Nederland tot en met
het jaar 1987 (197.500 ha) onafgebroken gegroeid. In 1988 is het snij-
maisareaal voor het eerst niet gestegen, maar licht gedaald tot een
kleine 195.000 ha. Daarmee lijken eerdere voorspellingen dat het
snijmaisareaal zijn plafond bereikt heeft, bewaarheid te woelen.
Maar inmiddels zijn nieuwe ontwikkelingen in de maisteelt op gang
gekomen, waarbij de teelt van korrelmais en Corn Cob Mix (CCM)
de belangrijkste zijn.
Corn Cob Mix. Het gedorste produkt - korrel plus deel van de spil - wordt
met een hamermolen gemalen en in een rijkuil of silo opgeslagen.
In 1988 is in Nederland ongeveer
5000 ha mais als korrelmais of CCM
geoogst. Naar verwachting zal het
areaal in 1989 aanzienlijk toenemen.
De teelt van korrelmais is een inte
ressant alternatief voor maistelers -
meestal akkerbouwers - die hun pro
dukt moeten verkopen. Veel var
kenshouders, die eveneens snijmais
teelden voor de verkoop, gaan over
op de teelt van CCM ten behoeve
van de krachtvoervoorziening op
hun eigen bedrijf. De opbrengst van
8.000 kg droge korrelmais komt
overeen met 12 tot 14 ton CCM, af
hankelijk van vocht- en spilgehalte.
CCM wordt verkregen door de mais-
korrels samen met het meegeoogste
spildeel met een hamermolen te ver
malen. Op praktijkschaal worden
proeven uitgevoerd om het effekt
van vervanging van krachtvoer door
CCM bij melkvee aan te tonen.
De teelt
De teelt van korrelmais en CCM
wijkt nauwelijks af van die van snij
mais. Bij een gerichte keuze van het
maisras is er zelfs de mogelijkheid
om de beslissing over de bestemming
van de teelt - snijmais, korrelmais of
CCM - tot kort voor de oogst uit te
stellen. Korrelmais en CCM vragen
echter een langer groeiseizoen dan
snijmais. Het zaaien dient zo moge
lijk vóór 1 mei te gebeuren. Vroeg
gezaaide mais rijpt eerder af, is ste
viger en heeft een hoger kolfaandeel
dan laat gezaaide mais. Men moet
niet te dicht zaaien. Indien bij de in
zaai reeds vaststaat dat het gewas als
korrelmais of CCM geoogst zal wor
den, dan is een plantgetal van onge
veer 80.000 per hektare voldoende.
Als bij het zaaien nog niet bekend is
of er als snijmais dan wel als korrel
mais of CCM geoogst zal worden,
dan is een plantgetal van 85.000
ton per hektare een goed uitgangs
punt. Dat is nog voldoende voor
snijmais en niet te veel voor korrel
mais en CCM. Bij een hoger plant
getal zal de korrel later afrijpen en
het kolfaandeel dalen.
Verbetering bodemvruchtbaarheid
In tegenstelling tot de teelt van snij
mais, waarbij de gehele plant wordt
gehakseld, wordt bij de korrelmais-
en CCM-teelt alleen de kolf geoogst.
De stengel en het blad blijven achter
op het veld, wat een positieve in
vloed heeft op de struktuur van de
grond. Er blijft in de vorm van blad
en stengel 6.000 a 7.000 kg drogestof
per hektare achter in de bouwvoor.
Ter vergelijking: een goed geslaagde
groenbemester in de vorm van Itali-
rassenbijlage 1989
aans raaigras levert 4.500 kg dro
gestof per hektare op. Telers van
CCM, die al verschillende jaren
CCM op hetzelfde perceel verbou
wen, konstateren dat de bodem
vruchtbaarheid en dus ook de op
brengsten toenemen. Bijkomende
voordelen zijn nog: betere benutting
van voedingsmineralen, beter vocht-
vasthoudend vermogen - vooral op
lichtere gronden -, minder uitspoe
ling van stikstof en gunstiger mine-
ralenbalans op de bedrijven door
besparing op kunstmest.
Rassenkeuze
Voor elke teelt is het kiezen van het
juiste ras belangrijk; dat geldt oók
voor mais. Bij korrelmais en CCM is
het belangrijk dat men kiest voor
een oogstzeker ras met een hoge kor
relopbrengst. Raseigenschappen die
belangrijk zijn voor de teelt van kor
relmais en CCM zijn:
vroegrijpheid van de kolf
resistentie tegen stengelrot (Fu-
sarium)
vroegheid van bloei; vroegbloeiende
rassen rijpen ook onder minder gun
stige omstandigheden in het najaar
meestal tijdig af en hebben door
gaans een hoger kolfaandeel
lengte; kortere rassen zijn bij storm
in het najaar minder gevoelig voor
het afbreken van de stengel.
Het maisras SCANA, dat als snij-
maisras op de Nederlandse rassen-
lijst is opgenomen, heeft zich inmid
dels ook bewezen als korrelmaisras.
Het ras heeft op de RIVRO-
proefvelden de afgelopen twee jaar 5
tot 8% meer opbrengst gegeven dan
de bestaande korrelmaisrassen. Dat
de kwaliteit van dit ras ook door de
praktijk wordt gewaardeerd, blijkt
wel uit het feit dat vorig jaar 80%
van het korrelmais - c.q. CCM-
areaal in Nederland door SCANA
werd ingenomen.
Oogst korrelmais
Voor het oogsten van korrelmais is
een combine nodig, waarop een kol-
venplukker is gemonteerd. Er zijn
kolvenplukkers die ook voorzien
zijn van een hakselaar die het
maisstro tegelijkertijd hakselt en
verspreidt over het land. Bij goed
weer en een staand gewas is het aan
te bevelen de oogst zo lang mogelijk
uit te stellen. Dan kan men een zo
laag mogelijk vochtgehafte bereiken
en korrelbreuk en oogstverliezen
voorkomen.
Oogst en bewaring CCM
De verzorging - zoals bemesting en
onkruidbestrijding - van het maisge-
was bestemd voor CCM wijkt niet af
van die bij smijmais. Hoewel zich
per teeltgebied zeer uiteenlopende si
tuaties kunnen voordoen - toepas
sing van drijfmest, voorschriften
voor onkruidbestrijding e.d. - is een
goede verzorging nodig en deze kan
leiden tot een vroeger en produktie-
ver gewas. Het oogsten van de mais
voor CCM valt ongeveer twee weken
na de snijmaisoogst en moet gebeu
ren bij een drogestofgehalte van de
mm
De teelt van korrelmais is een interessant alternatief voor akkerbouwers.
korrel van 55-60%. Naast de korrel
wordt ook een gedeelte van de spil
meegeoogst; dit heeft een gunstige
invloed op de vertering. Het ge
dorste produkt wordt met een ha
mermolen gemalen, waarbij de
grofste bestanddelen niet groter mo
gen zijn dan 5 mm. De gemalen mais
wordt tenslotte in een rijkuil of silo
opgeslagen. Goed aanrijden en snel
luchtdicht afsluiten van de rijkuil is
evenals bij snijmais zeer belangrijk.
In de praktijk worden bij CCM op
brengsten behaald van 12 tot 14 ton
vers produkt per ha.
Uit het voorgaande zal duidelijk zijn
dat men met mais verschillende kan
ten op kan. Er zijn meer mogelijkhe
den dan alleen de snijmaisteelt. Mais
is een eenvoudig te telen en oogstze
ker gewas. De kostprijs per hectare
is relatief laag t.o.v. andere gewas
sen. Aan de teelt van korrelmais zijn
weinig risico's verbonden. Boven
dien is het een gewas dat een belang
rijke rol in de vruchtwisseling kan
spelen en het is tenslotte 'graan te
len'. Een belangrijke voorwaarde
blijft overeind: een juiste ras
senkeuze.
Dankzij de inspanningen van de
maiskweker zijn en worden rassen
ontwikkeld, geschikt voor alterna
tieve doeleinden.
Koninklijk Kweekbedrijf
en Zaadhandel
D.J. VAN DER HAVE B.V.
Kapelle
Samas kuilvoeruithalers met
doseerinrichting
De serie Samas kuilvoeruithalers
geïntroduceerd door Louis Nagel
B.V. onderscheidt zich met het type
Desigrif van de meeste andere op de
markt zijnde apparatuur voor
3-punts bevestiging door een kantel
bare bak. Dit kantelen kan naar be
lieven hydraulisch door de trekker
bestuurder gebeuren. Het effekt van
deze mogelijkheid is, dat de bak be
ter kan worden gevuld (ca. 20-25%
meer), waardoor het aantal keren
heen en weer rijden van de kuil naar
de stal wordt beperkt.
De Samas type Desigrif is bovendien
standaard uitgevoerd met een meta
len uitloopklep, die met een bow-
denkabel door de trekkerbestuurder
volledig kan worden opgeklapt om
de uitloopopening af te sluiten, ter
voorkoming van verlies van vooral
kort materiaal.
Toepassing van Nabij-infrarood-
reflektie spectroscopie als techniek
biedt waardevolle aanvullende infor
matie voor waardering van ge
wasmonsters uit de praktijk. Nabij-
infrarood-reflektie spectroscopie
(NÏRS) wordt - hoewel het als tech
niek al tientallen jaren bekend is -
pas sinds kort voor voerevaluatie
ingezet.
De gegevens tot dusver maken
slechts voorzichtige konklusies mo
gelijk. De bruikbaarheid van de
techniek voor voorspelling van che
mische karakteristieken lijkt afhan
kelijk van het doel waarvoor die
kennis nodig is. Voor voorspelling
van verteerbaarheid/verteerbare
bestanddelen lijkt de NIRS-techniek
in vergelijking tot alternatieven goe
de mogelijkheden te hebben, c.a.
een techniek te zijn die waardevolle
aanvullende informatie kan geven.
Op grond van de beschikbare gege
vens streven de bedrijfslaboratoria
in Nederland naar een spoedige toe
passing van NIRS voor waardering
van gewasmonsters uit de praktijk.
Bij dit alles moet men zich realise
ren, dat voorspelling van verteer
baarheid of verteerbare bestandde
len geen doel op zich is, maar dat be
oogd wordt een zo goed mogelijke
voorspelling te geven van de bijdra
ge, die een gegeven voer voor een
specifieke dierlijke produktie kan
leveren.
Voor uitvoerige informatie kunt U
deze Mededelingen IVVO bestellen
door overmaking van T,50 op
postgiro 668470 t.n.v. van IVVO,
Postbus 160, 8200 AD Lelystad on
der vermelding van "zend mij MED
12".
Kramp en Fella gaan
samenwerken op het gebied
van onderdelen
Per 1 oktober jl. is Fella, fabrikant
van ruwvoederwinningsmachines,
zelfstandig op de Nederlandse markt
aanwezig. Middels zgn. Fella-area-
dealers wordt het assortiment in Ne
derland op de markt gebracht. Aan
gezien voor de gebruikers de be
schikbaarheid en snelle levering van
essentieel belang is, is Fella een sa
menwerking met Kramp aangegaan.
Naast de Fella-area-dealers, kan ook
Kramp Varsseveld en in de drie
Noordelijke provincies Perdok Tol-
bert de Fella onderdelen leveren.
In de nu verschenen 5e druk van 'Be
namingen Land-, Tuin- en Bos-
bouwtechniek' zijn zowel de goede
als de afgekeurde benamingen van
de werktuigen alfabetisch vermeld,
terwijl van de 1030 goedgekeurde
benamingen bovendien een definitie
is gegeven; dit aantal is ongeveer 140
hoger dan in de 4e druk.
De publikatie is verkrijgbaar bij het
Instituut voor Mechanisatie, Arbeid
en Gebouwen te Wageningen tegen
de prijs van ƒ9,per stuk, inklusief
de portokosten.
15
