"Vollegrondstuinbouw staat voor
gevecht om bestaan"
De privo moet zich binnen
vier jaar waarmaken
Einduitkomst spruiten valt negatief uit
Kiemlustige poters
Een vorstperiode welkom
Voorzitter A. Sandee Z.G.O.:
Minister Nijpels opent Westfriese Flora 1989
KNLC-tuinbouwdag
Prachtig weer voor de volle-
grondstuinder in WEST-BRABANT
met temperaturen die soms uitnodi
gen om op het land koffie te drin
ken. Werk is er nog volop. Winter
peen die normaal gesproken in deze
tijd van het jaar bevroren is wordt
nu nog gerooid. Een meevaller is dat
de prijs voor de winterpeen wat aan
begint te trekken. Partijen waar veel
aandacht aan is besteed en die in 2 a
3 maten zijn gesorteerd brengen 35
cent per kg op.
De einduitkomst van de spruiten valt
dit jaar negatief uit. Enkele percelen
zijn het plukken niet waard, omdat
de kosten van plukken en sorteren
hoger zijn dan de opbrengst. In veel
gevallen wordt dit veroorzaakt door
een witte schimmel die op de sprui
ten zit en de partij onverkoopbaar
maakt. Deze schimmel is bijna zeker
afkomstig van het onkruid her
derstasje dat op veel plaatsen te vin
den is. Normaal gesproken tast de
schimmel, vaak op herderstasjes
aanwezig, geen spruiten en overige
koolsoorten aan maar het vochtige
warme weer van de laatste tijd werkt
dit verschijnsel in de hand. Spruiten
zijn evenals het herderstasje kruis-
bloemig.
De kilogramopbrengst van de sprui
ten is gemiddeld genomen goed. Erg
belangrijk is ook bij deze teelt dat de
kwaliteit van doorslaggevende bete
kenis is. Krijgt een partij de klassifi-
katie binnenland, dan brengt dit
hooguit 16 a 17 cent op maar bij
eksportkwaliteit ligt de uitbeta-
lingsprijs tussen de 40 en 65 cent.
Door de uitzonderlijke weersom
standigheden is er zelfs al winter
bloemkool afgeleverd en dit is zeer
vroeg. Het betreft dan wel die perce
len die vroeg zijn uitgeplant, maar
januari is toch erg vroeg tegenover
normaal maart.
Op verschillende plaatsen begint de
spinazie nieuwe oogst al boven te
komen. Ook dit is erg vroeg en wat
opkomst aangaat is er hoegenaamd
geen verschil te zien tussen spinazie
die in de vollegrond is uitgezaaid en
die in de kas. Het areaal lijkt wat
kleiner te zijn dan vorig jaar. Dit ei
genlijk buiten verwachting omdat
het goede spinaziejaar van 1988 nor
maal gesproken de interesse voor de
ze teelt doet vergroten. Door de vele
regen van vorig jaar is veel spinazie
verloren gegaan zodat dit misschien
de reden is van een lichte inkrim
ping. Een gewas spinazie dat mislukt
kost de tuinder alleen aan zaaizaad
al ƒ45,— a ƒ50,— per are. Voor een
are is 4 kg zaad nodig dat per kg
ƒ10,a 12,kost. Als het meer
dan 6 a 7 graden vriest moet bere
gend worden of de spinazie van een
laag plastic voorzien. Al met al een
aantal negatieve faktoren dus die
een ekstra vroege teelt met zich mee
brengt.
Omtrent het areaal vroege aardappe
len valt nog geen zinnig woord te
zeggen omdat lang niet overal poot-
goed is ingekocht. Misschien dat de
uitzonderlijk hoge prijs die voor
pootgoed gevraagd wordt telers doet
besluiten hun oppervlakte wat te
verkleinen. Er gaan zelfs geruchten
dat sommige rassen niet meer te le
veren zijn.
Het bijzondere zachte weer van deze
winter tot nog toe wordt door de
meeste mensen wel als prettig erva
ren al brengen ekstreme weersom
standigheden in onze sektor altijd
problemen mee. Ook voor de boer
en tuinder in THOLEN, met name
ook bij de bewaring van het vroege
aardappel pootgoed, moet men ze
ker alert zijn of deze niet te hard van
stapel lopen.
Na het uitlopen van de poters is af
harden noodzakelijk om een stevige
kiem te verkrijgen, licht en lucht in
de bewaarplaats is dan een vereiste
om dit te bereiken. Er worden in on
ze streek veel goede maten pootgoed
gekocht en doorgesneden om hier
mee in de eerste plaats wat vroeger te
zijn, maar zeker ook door het grote
prijsverschil tegenover de kleinere
maten pootgoed. Men kan er toch
wel wat geld mee in de zak houden.
De meeste bedrijven nemen hier dan
ook volop de tijd voor. Men maakt
er veel werk van de poters rechtop in
de kistjes te plaatsen. Alle spruiten
krijgen zo evenveel licht en men
hoopt zodoende straks met gelijk
matig plantmateriaal van start te
gaan.
Onder glas scheelt het weliswaar
toch wel in de stookkosten met deze
buitentemperaturen, het is zeker al
lemaal geen winst zoals weieens
wordt gedacht. Het donkere vochti
ge weer brengt ook de nodige pro
blemen met zich mee. Wanneer er
weinig verschil is tussen binnen- en
buitentemperatuur dan is de lucht
vochtigheid om deze tijd onder glas
altijd hoog. Wanneer dit te lang gaat
duren krijgen vooral de schimmel
ziekten een kans om het gewas te
belagen.
Botrytis ziet men ook in de slateelt
steeds meer de kop op steken. Hierin
speelt ook de verminderde gevoelig
heid voor de middelen Rovral/Roni-
lan een rol. Met het gebruik van de
cupareen spuitkorrel kan dit toch
enigszins worden tegengegaan, al
blijft het alsnog een moeilijk te
bestrijden kwaal in de heteluchtteelt.
De prijsvorming van de kropsla was
de afgelopen periode aan zeer grote
schommelingen onderhevig. Vooral
de lichte sla moest het dikwijls ont
gelden en ging soms voor afbraak-
prijzen over de klok. Ook bij de
krulsla, een tussentype van botersla
en ijsbergsla, was prijs dikwijls te
leurstellend.
Ook de prijzen tussen eenmalig en
meermalig fust van de zware sla
kunnen soms grote schommelingen
vertonen, zodat het soms moeilijk is
een keus te maken in welk fust men
moet steken. Met achter de prijzen
aanhollen is men meestal net te laat.
In de BEVELANDSE boomgaarden
is het in deze tijd van het jaar erg
stil. De natuur is in rust, alleen over
dag, als het tenminste droog is, kun
je het knippen van de snoeischaren
in de wijde omtrek horen. De snoei
is in volle gang. Een belangrijke
teeltmaatregel in de fruitteelt.
Een fruitteler, die de snoeikunst
goed meester is zal vaak een goeie
kwaliteit fruit kweken. Het snoeien
is de eerste stap in de teelt van appels
en peren om vruchten te telen met
een goeie maat en kleur. Tot nu toe
snoeien de meesten de appelpercelen
en dan vooral de oudere percelen.
Later in de winter worden de jongere
percelen gesnoeid, omdat hier vaak
minder werk aan is en jonge bomen
zijn gevoeliger voor vorst.
Ja, een koude periode is er in de win
ter '88/'89 nog niet geweest, de tem
peraturen zijn aan de hoge kant voor
de tijd van het jaar. Voor het afrem
men van de knoppen kunnen we best
wat vorst gebruiken en bovendien,
De vollegrondstuinbouw staat als gevolg van de druk uit de andere
sektoren voor een gevecht om het bestaan. Toch moet de sektor vrij
blijven. Wel zullen de bestaande regelingen voor bijvoorbeeld de ka
velruil en de bedrijfsaanpassingen meer toegesneden moeten worden
op de situatie in de vollegrondsgroenteteelt. Het ondernemersschap
zal bepalend zijn of we onze boterham blijven verdienen. Daartoe zal
bundeling van krachten meer dan alleen op het gebied van de afzet
geboden zijn."
Dit zei de voorzitter van de Zeeuwse Groentetelersorganisatie de heer
A. Sandee dinsdagavond op de algemene jaarvergadering van de
Z.G.O. in "Hotel Goes" te Goes.
De voorzitter zei te hebben ge-
konstateerd dat de ontwikkeling van
de tuinbouw op Walcheren momen
teel stagneert. Er is inmiddels een
werkgroepje geformeerd dat moet
analyseren wat hiervan de oorzaken
zijn. Het bestuur van de Z.G.O.
heeft verder aan de landbouworga
nisaties op Walcheren voorgesteld te
proberen de ruilverkaveling Walche
ren te benutten om een aantal volle-
grondsgroentetelers wat meer moge
lijkheden te geven. Daarbij wordt
gedacht aan bedrijfsverplaatsing en -
vergroting, zoetwatervoorziening en
mogelijke aanpassing van de bedrijfs
gebouwen.
Sterke punten
Voor de Zeeuwse situatie riep San
dee de vollegrondsgroentetelers op
de sterke punten van Zeeland in een
overvolle markt te benutten. Hij
noemde daarbij de relatief goede en
gezonde bodem en een klimaat dat
gunstig is voor teeltvervroeging en -
verlating met minder vorstrisico bij
de wintergewassen als spruiten, prei
en winterbloemkool. Als bijzonder
interessante nieuwe gewassen noem
de hij Broccoli (zowel zomer- als
Vrijdag 13 januari 1989
late herfstbloem
asperges en knol-
winterbroccoli,
kool, groene
venkel.
Uitbreiding
De voorzitter konstateerde voorts
een winter zonder vorst is eigenlijk
geen winter.
In de maand februari kan gestart
worden met de snoei van de peren,
de bloeitijd van de peren kan bij een
zachte winter tamelijk vroeg vallen,
we dienen hier terdege rekening mee
te houden. De kleinere pereoogst
van het afgelopen jaar uit zich ook
op dit moment door goeie prijzen
voor de peren. De Doyenné is zelfs
heel duur, met prijzen boven de
ƒ2,per kg, daarom lopen de voor
raden van dit goeie pereras snel te
rug. Ook Conference is een goeie
prijs, de peretelers kunnen tot op dit
moment tevreden zijn.
Bij de appelen ligt dit enigszins an
ders. Alleen heel mooi gekleurde Jo
nagold brengen goeie prijzen op.
Elstar en Cox zijn goed in prijs,
maar het is zaak deze snel af te zet
ten, want de kwaliteit gaat in de
maand januari snel achteruit. De
Golden kan vergeleken met de afge
lopen jaren goed meekomen, ze zijn
blank dit jaar en worden verkocht
voor ruim tachtig cent voor de goeie
maten klasse i. Alleen de Goudrei-
netten blijven volledig in prijs ach
ter.
Een grote oogst Goudreinetten in
zowel binnen- als buitenland heeft
een drukkende werking op de prijs
vorming. Ook voor de afzet van de
ze goeie moes- en handappel in de
winter zou een korte vorstperiode
welkom zijn.
dat het vollegrondsgroenteareaal in
Zeeland uitgebreid is van 1295 ha in
1987 naar 1620 ha in 1988; een groei
derhalve van ca. 25%. De uitbrei
ding vond vooral plaats bij de vol
gende gewassen: bloemkool van 32
naar 50 ha, spruitkool van 202 naar
256 ha, was/winterpeen van 236
naar 350 ha en witlofwortels van 416
naar 484 ha. De grootste uitbreiding
die behalve voor bloemkool, veelal
heeft plaatsgevonden op akker
bouwbedrijven, geeft het gebied
Zeeuws-Vlaanderen te zien.
Voorzitter Sandee heeft de indruk
dat de traditionele vollegronds-
groentebedrijven het momenteel
moeilijk hebben. De bedrijfsomvang
is nogal aan de kleine kant waardoor
mechanisatie en specialisatie niet
maximaal uitgebuit kunnen worden.
J.W.
Minister Ed Nijpels van Volkshuis
vesting, Ruimtelijke Ordening en
Milieubeheer opent op 15 februari
1989 de 56ste Westfriese Flora in
Bovenkarspel. Het thema van de
Westfriese Flora is 'Spelen met licht
en water'. Licht en water zijn voor
de bollen- en bloembollenteelt de be
langrijkste produktiefaktoren en het
zijn ook belangrijke milieufaktoren.
"Daarom lag het voor de hand om
minister Nijpels voor de officiële
opening te vragen. En wij zijn bij
zonder blij dat hij onze uitnodiging
heeft aanvaard", aldus Flora-
voorzitter Henk van Dam in een toe
lichting.
Naast de 4.000 m2 grote bolbloe-
mententoonstelling kent de West-
friese Flora een konsumentenbeurs
en een mechanisatietentoonstelling.
Voor het publiek is de Westfriese
Flora geopend van 16 tot en met 26
februari, dagelijks van 9 tot 18 uur
en donderdag 23 februari tot 22 uur.
De tentoonstelling wordt gehouden
in de hallen van de CNB-veiling te
Bovenkarspel en is met het openbaar
vervoer goed te bereiken. De toe
gangsprijs bedraagt 10,—. Kinde
ren tot 14 jaar, 65-plussers en groe
pen krijgen korting.
Oogstraming appelen voor
Zuid-Tirol naar beneden
bijgesteld
De appeloogst in Zuid-Tirol (Noord-
Italië) is aanmerkelijk kleiner uitge
vallen dan eerder geraamd. Uitein
delijk is er 729.600 ton geoogst, ter
wijl men bij de eerste schatting nog
uitging van een hoeveelheid van
837.000 ton. Niettemin is dit altijd
nog 5% meer dan in 1987.
Ook de oogstraming van appelen
voor het Nieder-Elbe gebied (W.
Duitsland) is fors naar beneden bij
gesteld. Werd er op het Prognos
fruitkongres in augustus nog een cij
fer van 175.600 ton gepresenteerd,
nu schat men de produktie slechts op
133.000 ton (1987: 175.000 ton,
1986; 224.000 ton).
De vergadering van de Zeeuwse groentetelers. Achter de bestuurstafel het da
gelijks bestuur van de ZGO met v.l.n.r. de heren P.C. Geluk (sekr.), A. San
dee voorzen J. Schouwenaar.
Tuinders/bestuurders hebben over
het algemeen de geprivatiseerde
voorlichting (privo) wel geaccep
teerd. Tuinders/telers nemen meer
een afwachtende houding aan. Over
vier jaar, wanneer het bedrijfsleven
gaat bijdragen aan de Privo moet
deze dienst zich waargemaakt heb
ben. Dit bleek uit de discussie op de
KNLC-tuinbouwdag, die op 10 ja
nuari is gehouden. Op de vraag of
het binnen het tuinbouwbedrijfsle
ven al een breed draagvlak voor de
privo aanwezig is antwoordden de
meeste aanwezigen dat goede voor
lichting zeker op voldoende draag
kracht kan rekenen. De kwaliteit
van de Privo is echter alles bepalend
voor de acceptatie ervan.
Uit de discussie bleek wel dat er kri
tische kanttekeningen geplaatst wer
den bij het samenspel tussen privo,
CAD (Consulentschappen in Alge
mene Dienst) en de beleidsconsulen-
ten. Op het ogenblik wordt er vanuit
een dienst geopereerd. In de toe
komst komen er drie diensten. Men
maakte zich zorgen of de vragen uit
de praktijk wel op de juiste plaatsen
terecht komen. Voor een tuinder is
het belangrijk dat de voorlichting
onmiddellijk de problemen erkent
en daarop met zijn programma in
speelt
Goede voorlichting kost geld. Een
collectieve bijdrage wordt dan ook
niet afgewezen. Toch zijn de
meesten het erover eens dat ook een
deel via het profijtbeginsel moet
worden betaald. En dit geldt vooral
voor intensieve teeltbegeleidingen en
bedrij fsbegeleiding
17