Remote sensing maakt betere
oogstplanning mogelijk
Remote sensing toont vele details
A anmoedigingsprijzen
verkeersveiligheid
Onderzoek
Proef in Oost Zeeuws-Vlaanderen
Intentieverklaring voor vorming A0C in West-
Brabant ondertekend
Remote sensing; op afstand
waarnemen. Aan de hand van
luchtfoto's zijn verschillen in ge
wasontwikkeling gemakkelijk te
zien, maar de oorzaken zijn nog
niet vanuit de lucht vast te stel
len. U moet dus met de foto's het
veld in. Ir. J.G. Lamers: "Met
luchtfotografie kun je geen din
gen opsporen die onzichtbaar
zijn, alleen zie je het op een foto
veel beter. Je wordt nu opmerk
zaam gemaakt op dingen die je
anders niet waren opgevallen".
Remote sensing is niet rendabel voor
een individuele akkerbouwer. In stu-
dieklubverband is meer mogelijk.
Iets dergelijks gebeurt al in Zeeuws-
Vlaanderen. De vakgroep Land
meetkunde van de Landbouwuniver
siteit Wageningen heeft in samen
werking met de akkerbouwstudie-
klubs Hulst en Kloosterzande een
deel van Oost-Zeeuws-Vlaanderen
laten fotograferen. Koördinator ir.
T. Maenhout, akkerbouw te Clinge,
noemt het gebied erg bont: "Vier
kante percelen zijn een uitzonde
ring". Daarom is het zo belangrijk
percelen te leren kennen. Binnen één
perceel kan het nodig zijn de be
mesting te variëren of wel of niet een
ziektebestrijding uit te voeren. Dit
leerde een vlucht in augustus 1988.
Gezien de toenemende milieudruk
op de landbouw kan bij gedwongen
beperking van bemesting en chemi
sche gewasbescherming remote sen
sing de boer helpen bij het zo opti
maal mogelijk aanwenden van deze
stoffen. Afwijkende delen van een
perceel kunnen dan meer gericht be
handeld worden.
Andere voordelen van remote sen
sing zijn volgens Maenhout een mo
gelijke voorspelling van de aardap
pelopbrengst en de daaruit verbeter
de oogstplanning. U wordt dan niet
meer verrast door een grotere oogst,
zodat het gemakkelijker wordt een
prijs te bedingen. Bij voorspelling
van de suikerbietenopbrengsten zijn
rooidata beter te 'plannen'. Dit is
belangrijk om aan de kwotumver-
plichtingen te kunnen voldoen.
Remote sensing is niet alleen van be
lang voor de praktische boer, maar
het wordt ook gebruikt voor ruilver
kavelingen, oppervlakteramingen
van gewassen of het bosbeheer.
De heer Lamers onderzoekt aan het
Proefstation voor de Akkerbouw en
de Groenteteelt in de Vollegrond
(Lelystad) de mogelijkheden van re
mote sensing voor de landbouw. Een
belangrijk voordeel van luchtfoto
grafie is het kunnen terugvinden van
valplekken en struktuurplekken.
Ook na de oogst kunt u de plaatsen
nog terugvinden waar het gewas in
groei is achter gebleven, of de plaat
sen waar water bleef staan. Afwij
kende plekken zijn vanuit de lucht
duidelijk te zien en soms zijn er ook
verbanden tussen dergelijke plekken
waar te nemen.
Gewasverschillen zijn het duidelijkst
zichtbaar op het tijdstip van sluiten.
Is de grond volledig met blad be
dekt, dan is het kontrast gewas
bodem weg. Daar komt bij dat de
lucht in het voorjaar vaak schoon is,
wat de kwaliteit van de foto's ten
goede komt.
Op het gebied van bodemvrucht
baarheid kan remote sensing veel be
tekenen. Plaatsen met wateroverlast
of droogte veroorzaken verschillen
in gewasontwikkeling. Met de foto's
in de hand zijn die plaatsen gemak
kelijk te vinden en kunnen ingrepen
beperkt blijven tot struktuurplaat-
sen. Ook de invloed van drains is
met remote sensing zichtbaar te ma
ken. Door kleurverschillen in het ge-
Foto van de Klein Kieldrechtpol-
der in Clinge, gemaakt op 14 au
gustus 1988 op een hoogte van
ca. 3.000 m. Goed zichtbaar zijn
onder meer de oude verkaveling,
(oude) kreken, ondergrondver-
schillen en door bemesting of
bespuiting ontstane banen. Deze
foto is gemaakt met een zwart
wit film 'rood', die alleen gevoe
lig is voor rood licht. Donker is
groen, levend materiaal of water.
Hoe donkerder, hoe beter het ge
was. Op de oorspronkelijke foto
is goed te zien dat op sommige
plaatsen (de lichtere plekken in
het perceel) de aardappelen al
verder zijn afgestorven. Verder
kan worden gezien waar zich lage
plekken bevinden (donkere
streep perceel).
Gebruikte afkortingen ca -
consumptieaardappelen (Bintje);
sb suikerbieten; wt winter
tarwe; gz graszaad; vl vlas;
zg zomergerst. Linksonder
zijn vlasoppers te zien. In het
perceel aardappelen daarnaast
verraadt de donkere streep een
lage plek. In het suikerbietenper
ceel midden onder is een plaats
met zware aantasting van Apha-
nomyces te zien, ter plekke van
de streep (bij x) zijn zelfs alle
bieten weggevallen (het geteken
de kaartje is een schematische
weergave van een deel van de
foto).
Het kaartje links is een "overtrek" van een deel van bovenstaande foto. Ingetekend op het kaartje zijn onder meer
verschillende percelen met gewassen (verklaring: zie rechtsboven in kader).
Hetzelfde geldt voor onkruiden. Fo
to's uit opeenvolgende jaren laten de
ontwikkeling van valplekken en on
kruidhaarden zien. Overigens zijn
ook andere ziekten die kleurverschil
len in het gewas veroorzaken, met
remote sensing op te sporen. Als de
effekten van de ziekte op de foto's
zijn waar te nemen, bent u meestal
wel te laat met bestrijding.
Er zijn verschillende technieken
voor remote sensing beschikbaar.
Vaak wordt gebruik gemaakt van
het infrarode licht, maar ook van
licht in het zichtbare gebied, zoals
het rode licht. Met infrarood en
roodgevoelige films zijn goede resul
taten haalbaar. Welke techniek ge
bruikt wordt hangt ook van het doel
In Noord-Brabant 135
aanvragen voor
bijdrageregeling kleine
gasafname tuinbouw
De tuinbouwgasgebruikers met een
jaarverbruik van minder dan 30.000
m3 konden voor 1987 in aanmerking
komen voor een bijdrage van 11 cent
in het verschil tussen de kleinver-
bruikersprijs en de tuinbouwprijs
voor de verbruiken boven de 30.000
m3. Vanwege budgettaire redenen
wordt over de eerste 8.000 m3 geen
bijdrage verleend. In Noord-
Brabant zijn 135 aanvragen inge
diend voor de bijdrageregeling 1987.
af: wat wilt u zien? De foto's wor
den met een kamera vanuit een vlieg
tuig genomen. Dit kan met speciaal
uitgeruste vliegtuigen; kosten ca.
10.000,per vlucht. De kosten
voor een ultralicht vliegtuig zijn aan
merkelijk lager, ca. 3.000,per
vlucht. Ook is het mogelijk tijdens
De 'Aktie - 25%' wil bereiken
dat de aantallen verkeersslacht
offers in het jaar 2000 met 25%
zijn verminderd. Een van de ma
nieren om dat te bereiken is ie
dereen bewust maken van ver
keersonveiligheid en de verant
woordelijkheid die men heeft als
deelnemer aan het verkeer.
Daarvoor worden allerlei akties
gevoerd. Onlangs nog bijvoor
beeld een grootschalige Brabant
se autogordelkampagne. Door
deze kampagne is het autogordel-
gebruik in Noord-Brabant met
circa 20% toegenomen, van on
geveer 60% tot bijna 80%.
Een andere manier om de ver
keersveiligheid te bevorderen is
de instelling van de 'Aanmoedi
gingsprijzen Verkeersveiligheid'
Deze prijzen zijn door de minis
ter van Verkeer en Waterstaat in
een privé-rondvlucht overboordfo-
to's te nemen. De kosten blijven dan
beperkt tot zo'n 500,per vlucht.
Bij de overboordtechniek zijn de fo
to's vaak onnauwkeuriger. U heeft
wel de toestemming van Defensie
nodig om luchtfoto's te (laten)
maken.
gesteld in het kader van de
'Aktie-25%'. Iedereen die in
1987 of 1988 iets bijzonders heeft
gedaan op het gebied van ver
keersveiligheid kan voor zo'n
prijs in aanmerking komen. Ie
dereen, dat wil zeggen bewoners-
en aktiegroepen, partikulieren,
verenigingen, plaatselijke instel
lingen, bedrijven, gemeenten,
etc.
Het bijzondere moet bijvoor
beeld blijken uit de resultaten, of
een originele aanpak die ook el
ders kan worden toegepast. Een
jury zal de inzendingen beoorde
len en een voordracht voor de
minister opstellen. Aanmeldin
gen kunnen worden ingediend tot
23 januari 1989, naar Jury Aan
moedigingsprijzen Verkeersvei
ligheid 1988, Postbus 90151,
5200 MC 's-Hertogenbosch.
Drie schoolbesturen hebben via de
ondertekening van een intentiever
klaring hun voornemen voor de vor
ming van een Agrarisch Opleidings
centrum West-Brabant per 1 augus
tus 1990 officieel bekrachtigd. Het
onderwijs zal op de huidige lokaties,
als vestigingen van het AOC, uitge
voerd blijven worden.
De drie schoolbesturen met de door
hen in te brengen scholen zijn: de
Middelbare Land- en Tuinbouw
school te Breda (bestuur Breda); de
Lagere Agrarische School 'Princen-
tuin' te Breda (bestuur NCB Til
burg); de Lagere Agrarische School
12
te Oudenbosch (bestuur NCB Til
burg); de Lagere Agrarische School
'De Brug' te Steenbergen (bestuur
NCB Tilburg); de Christelijke Lage
re Land- en Tuinbouwschool te An-
del (bestuur Andel).
Het schoolbestuur van de NCB heeft
besloten de Tuinbouwvakscholen
van Vught te laten participeren in
het AOC Midden- en Oost-Brabant.
Om een aantal zaken m.b.t. het
agrarisch onderwijs in geheel
Noord-Brabant goed op elkaar te
kunnen afstemmen, is tevens een sa
menwerkingsverband aangegaan
met het AOC Midden- en Oost-
Brabant.
was zijn bemestingsfouten als strooi-
banen goed te zien. Dat geldt ook
voor zaaifouten.
Het bestrijden van aaltjes brengt ho
ge kosten met zich mee. Met remote
sensing zijn valplekken nauwkeurig
vast te stellen, zodat u gericht kunt
laten bemonsteren. De juiste plaats
voor grondontsmetting kan vast
gesteld worden, waardoor hoge
kosten voorkomen kunnen worden.
Vrijdag 13 januari 1989
