uit de
praktijk
gezien
Tenzij hij gebukt gaat...
Velen kiezen voor de
magere tarwezekerheid
Kwaliteitsproblemen bij aardappelen
en uien, massale tarwe uitzaai
Sterke uitbreiding areaal wintertarwe op zandgrond
Vernieuwingen bij Valmet
Met het mooie weer van de laatste
dagen wordt er op SCHOUWEN-
DUIVELAND op het ogenblik erg
veel werk verzet. De aardappelen en
de uien zijn nu gelukkig allemaal ge
rooid. De vorst van vorige week
heeft er voor gezorgd dat de boven
liggende knolletjes voor het grootste
gedeelte zijn bevroren.
Het was weer eens als vanouds, de
zware nachtvorsten kwamen weer
eens vlak voor of in het week-end!
Erg veel bieten zijn er hier overigens
niet afgedekt, alhoewel het maar net
aan het randje was. Gemakzucht
kan je als teler wel duur komen te
staan. Merkwaardig overigens steeds
weer te zien, enerzijds hoe ontzet
tend veel aandacht er wordt besteed
aan de verzorging bij de teelt van een
gewas, kosten noch moeite worden
gespaard. En anderzijds zie je hier
en daar tijdens de oogst, in dit geval
bij de opslag, dat alle aandacht wijkt
voor gemakzucht en slordigheid.
Gelukkig zijn niet alle boeren zo!
De wintertarwe is voor het aller
grootste gedeelte gezaaid. Het ras
Oblisk was de grote favoriet. Op
verscheidene plaatsen werd er wel
tarwe gezaaid uit ongelabelde zak
ken. Ik vraag me werkelijk af of
hiermee de belangen van de boer, ze
ker die op de lange termijn, zijn
gediend.
De nachtvorst heeft er gelukkig voor
gezorgd dat de slakken die in grote
aantallen aanwezig waren wat dieper
in de grond gekropen zijn. Laten we
maar hopen dat zij daar blijven. Na
de natte sombere tijd die wij de afge
lopen jaren gehad hebben blijft
waakzaamheid geboden ten aanzien
van deze kruipgasten. Van veel kan
ten hoor je de klacht dat de grond
ontzettend zwaar ploegt. Het is in
elk geval goed te merken als je de
traktor 's avonds vol tankt met die
selolie. Er gaat nog al wat meer in.
Net als vorig jaar blijft de grond na
het ploegen nogal open staan. Voor
al op de zwaardere grond. Het netjes
onderploegen van de groenbe-
mesting is niet eenvoudig dit jaar.
Het rooien van de witlofwortels en
de gladiolen gebeurt nu onder rede
lijk goede omstandigheden.
De schouw van de sloten wordt deze
week ook gedreven. Er moet toch
hier en daar nog al wat aan de sloten
gebeuren. Het najaar is altijd weer
een drukke periode waarin veel
werkzaamheden tegelijkertijd moe
ten gebeuren. Er wordt veel ge
vraagd van mens en machines. Het
goed plannen maken van de werk
zaamheden is in zo'n periode nood
zaak, wil je niet voor verrassingen
komen te staan. En dikwijls is de
boosdoener het weer wat roet in het
eten gooit.
De prijzen van de uien zijn te laag,
de aardappelprijzen zijn nu ook niet
om over naar huis te schrijven. Als
je de berichten goed leest zou er mo
gelijk een iets betere prijs te ver
wachten zijn. De oogstramingen van
andere landen blijven onbetrouw
baar, terwijl die van eigen land zeker
Diepgevroren fruit uit Chili
Chili is van plan om naast vers fruit
ook diepgevroren fruit te gaan uit
voeren. De nadruk komt daarbij te
liggen op frambozen en aardbeien.
In de periode 1984 t/m 1987 nam de
eksport toe van 1,4 tot 7,3 min
dollar.
Vrijdag 18 november 1988
ook niet zo solide zijn. Elk jaar wor
den zij immers weer bijgesteld. Kort
om het blijft altijd afwachten, het
afgaan op publikaties, verwachtin
gen van derden is een hachelijke
zaak. Je eigen boeren verstand ge
bruiken dus.
Eén ding is zeker de werkzaamheden
op hel land schieten goed op en dat
is veel waard. Straks is er weer eens
tijd om over de ekonomische kant
van het bedrijf na te denken. Staken
zoals de politie doet is voor de boer
echt een onhaalbare kaart. Ineens
moet ik denken aan de spreuk van
Plinius (Romeins schrijver) "Een
ploeger houdt geen streek (richting),
tenzij hij gebukt gaat".
Gelukkig kunnen we deze maal eens
met positieve geluiden beginnen in
het WEST ZEEUWS VLAAMSE
praktijkverslag. Er is de laatste veer
tien dagen enorm veel werk verzet.
Tegen de verwachting in kregen we
alsnog de kans de aardappel- en uien-
oogst af te ronden. Zo'n oosten
windje doet wonderen, grond die
plakt van regen en mist is in een
mum van tijd weer goed berijdbaar.
Voor de toch al blauwgevoelige aard
appels was het wel wat fris maar
dat moeten we maar op de koop toe
nemen. Een onbeschadigde partij
die nu nog in de grond zit begint zijn
waarde ook te verliezen, want hoe
krijg je die er nog uit. Ook de meeste
bieten zijn gerooid. Hier en daar nog
een onaangeroerd blok maar dat zijn
dan wel kollega's die altijd laatst
zijn. De meesten hebben de bieten
liever op het droge. De industrie
prees onlangs de lage tarra-
hoeveelheden die de boeren aanleve
ren. Als de briefjes thuis komen valt
dat toch behoorlijk tegen ondanks
alle mooie machines. Zo'n acht ton
afval (of aftrek, hangt af van waar
je het bekijkt) uit iedere vrachtwa
gen is enorm veel. De geweldig goe
de gehalten blijken in ons distrikt
bepaald geen regel te zijn, we had
den ons weer al te vroeg rijk laten
rekenen.
Het goede weer was ook aanleiding
om de achterstand in tarwe zaaien in
te halen. Door de zeer slechte resul
taten van de alternatieven de afgelo
pen jaren kiezen velen voor de mage
re tarwezekerheid. De start was veel
al niet eenvoudig. Twee, drie keer
met een aangedreven eg om de klui
ten enigszins te breken. Voor het
zaaien werd nogal eens naar de
kunstmeststrooier gegrepen, dit
werkt zeer snel en het zaad moest
toch letterlijk met de aangedreven eg
in de grond gedwongen worden. Ge
lukkig hebben we niet direkt veel re
gen op deze intensief bewerkte
grond gehad. Als we nu even aan de
gang kunnen blijven zullen de
meeste ploegen met St. Nicolaas wel
in het vet staan.
Nu het wat minder druk wordt kun
nen we ons weer aan de politiek gaan
ergeren. Aan minister Braks bij
voorbeeld die ondanks duidelijke
taal door o.a. Huib v.d. Maas blijft
volhouden dat het in de akkerbouw
wel meevalt.
Of ons aller tante Neelie die nu weer
rondbazuint dat de landbouw de
grootste vervuiler is. Alsof bij ver
keer en waterstaat alles koek en ei is.
Als gewone man wisten we natuur-
Als het landelijk areaal wintertarwe
voor oogst 1989 zo'n stijging te zien
geeft als in WEST BRABANT
ZUID dan zal dit het overschotper
centage van de vrije produkten een
heel eind terugdringen. Wintertarwe
is twintig procent meer uitgezaaid
dan najaar 1987 en als de weersom
standigheden gunstig blijven kan dit
wel uitlopen naar 25%.
Al jaren wordt de oppervlakte win
tertarwe op de zandgronden jaar
lijks groter maar een stijging zoals
dit najaar te zien geeft had niemand
verwacht. Hieruit kan de voorzichti
ge konklusie getrokken worden dat
Onlangs introduceerde Kuiken N.V.
de nieuwe generatie Valmet trek
kers: de C-modellen. Het betreft
hier de derde generatie van de
05-modellen, die nu zo'n 6 jaar op
de markt zijn.
De nieuwe Valmet C-modellen zijn
qua uiterlijk afwijkend van hun
voorgangers; de kabines zijn zwart
en hebben een grijs interieur. Er kan
worden gekozen uit de nieuwe Val
met kleuren: rood, wit, blauw, geel
en groen.
Ook technisch zijn de nodige ver
nieuwingen doorgevoerd. De nieuwe
vooras is voorzien van een geïnte
greerde stuurcilinder. De zui
gerstang fungeert tegelijkertijd als
lijk al lang dal in de toekomst veel
schoner gewerkt zal moeten worden,
maar dat geldt niet alleen voor
landbouw.
Dank zij een periode van goed werk
baar weer is het veldwerk op THO-
LEN EN ST. PHILIPSLAND de
laatste tijd goed opgeschoten. Be
houdens een uitzonderlijk geval zijn
de aardappelen thans aan de kant,
maar de zorg van het afleveren van
een goed produkt blijft wel konstant
aanwezig. Op vele percelen kwamen
meer of minder rotte knollen voor.
Wij hebben ons best gedaan om de
plekken waar deze rotte knollen za
ten, zo goed mogelijk te lokaliseren
en ter plaatse de aardappels niet te
rooien, maar voor 100% lukt dat na
tuurlijk nooit.
Zodoende komt er dan ook in onze
koelcellen een aantal rotte knollen
voor, die de partij nat maken. Door
veel te ventileren trachten wij deze
cellen droog te draaien, maar dat
blijkt een moeilijk proces te zijn als
het aantal rotte knollen meer dan
een half tot één procent bedraagt.
Dit percentage blijkt bovendien snel
ler bereikt te worden dan we aan
vankelijk dachten, omdat vooral tij-
.dens de eerste rooibare dagen na de
overvloedige neerslag, de rotte knol
len niet voldoende herkenbaar wa
ren. Tijdens het rooien van de laat
ste aardappels zijn deze knollen on
dertussen helemaal verrot en blijven
ze grotendeels op het land achter.
Wij konstateren dat de aardappels
nogal kiemlustig zijn, zodat we ver
plicht zijn onze partijen tijdig met
een kiemremmingsmiddel te behan
delen; soms al voordat de partijen
helemaal droog zijn.
Gelukkig verloopt de prijsvorming
wat gunstiger dan vorig jaar, maar
dat is wel nodig ook voor de totaal
uitkomsten van ons bedrijf, want de
prijzen van de overige akkerbouw-
produkten vallen steeds niet mee.
Wij denken dan aan de uien, die
overigens in ons gebied lang niet al
lemaal geoogst zijn, meestal als ge
volg van de enorme hagelschade
waardoor de afrijping in het gedrang
kwam. Toen daar nog de natte
moesson van najaar 1988 op volgde
bleef er een nauwelijks rooibaar pro-
dit ten koste zal gaan van het areaal
erwten, sperciebonen, brouwgerst en
aardappelen. Alle uitgezaaide win-
tertarwerassen zijn op enkele hekta-
res na bakwaardige rassen.
Het heeft veel moeite gekost maar
op enkele stukjes na zijn alle aard
appelen nu gerooid. Op diverse
plaatsen zijn geheel of gedeeltelijk
percelen met de hand opgeraapt. Dit
kost per kg wel een paar centen,
maar aardappels die met 40% tarra
in opslag gaan kosten in januari
voor bewaarkosten alleen al 1 a 2
cent ekstra. Velen zijn benieuwd hoe
de kwaliteit van deze onder koude en
stuurstang. De casterhoek is terug
gebracht tot 0°, waardoor de ideale
mogelijkheid tot montage van dub-
bellucht op de voorwielen bestaat.
De wieluitslag is max. 55°, hetgeen
borg staat voor een extreem kleine
draaicirkel. De opbrengst van de
stuurpomp alsmede de kapaciteit
van de orbitrol zijn vergroot. In
kombinatie met toepassing van de
nieuwe vooras zijn hierdoor de
stuurkracht en de stuursnelheid be
langrijk vergroot. De regelventielen
voor de externe hydrauliek zijn
voorzien van zweefstand en automa
tische terugslag. Eventuele lekolie
bij aankoppelen van slangen aan de
veiligheidskoppelingen, wordt opge
vangen in een tankje.
Hefvermogen vergroot
De hefkapaciteit van de 505, 605,
655, 705 en 805 uit de C-serie is nu
4400 kg door het hele trajekt. De 905
tilt 5600 kg. De Valmet trekkers
kunnen worden uitgerust met de
Agrodata - prestatie komputer - en
de Autocontrol - elektro-
hydraulische hefinrichting -.
Verdere informatie kunt u krijgen
bij Kuiken N.V. in Emmeloord. Tel.
05270-14141.
dukt over, en meerderen hebben
toen de rooi- en droogkosten maar
in de zak gehouden en de verliespost
voor lief genomen. Anderen hebben
dit niet gedaan en wij hopen dat zij
voor werk en kosten beloond zullen
worden.
De kwaliteit heeft flink geleden zo
dat afleveren in de klasse II waar
schijnlijk wel heel wat problemen zal
geven. Voor de vroege percelen heeft
men geprobeerd om middels de snel
le oogstmethode een klasse I pro
dukt te bereiken. Dit blijkt echter dit
jaar met zijn slechte zomer een vrij-
Wat de natuur verwoest, herstelt
hij ook weer. Als we nu als 'op
pervlakkige toeschouwers de pol
ders inkijken zouden we zeggen:
"Het is waar, want alles lijkt op
een gewoon jaar". Er is ge
ploegd, gezaaid, mest uitgereden
en nu half november zijn we weer
bij. De vele lichtjes in de polder
in de nacht- en late avonduren
zijn verdwenen. Daar kunnen we
alleen maar blij mee zijn, want
de nacht is voor het ongedierte en
wordt liever niet in de kabine van
een traktor doorgebracht. Ook al
hebben we radio en verwarming
en een thermoskan met koffie bij
ons. De vele aardappels die zijn
blijven zitten, rot en goed door
elkaar, zijn verdwenen.
De spitploeg met zaaimachines
hebben hun werk gedaan. Op en
kele ha's suikerbieten na is de
oogst 1988 geborgen. Het jaar
zal toegevoegd worden aan de
reeks "van toen was het nat, te
nat". Dan hoor je meestal 1957,
'60, '74 en '88 doet ook een hoge
gooi om nooit meer vergeten te
worden.
natte weersomstandigheden gerooi
de aardappelen zich zal houden. Ten
opzichte van vorig jaar ligt het per
centage 50 mm opwaarts bijna 10%
hoger en de totaal opbrengst ligt
even onder de 50 ton p/ha. Als de
aardappelprijzen op het huidige nivo
blijven hangen zal 1988 wel een iets
beter maar bij lange na nog geen
goed aardappeljaar worden. De prij
zen veldsgewas voor goede zandaard-
appelen liggen tussen de 15 en 17
cent per kg, maar als er iets aan
mankeert vliegt de prijs omlaag.
Voor de rundveehouderij betekent
1988 wat de grasgroei betreft een re-
kordjaar. Zelfs nu heeft op de
meeste plaatsen het jongvee nog vol
doende gras zodat niet bijgevoerd
hoeft te worden. Enkele veehouders
hebben hun grasland met de maai-
machine getopt om de schade aan de
zode bij een strenge winter te beper
ken. Waar het gras wat lang was is
de opraapwagen er aan te pas geko
men. De ruwvoedervoorziening is
voor de komende wintermaanden
ruim voldoende.
Op veel melkveebedrijven zijn en
worden nogal wat investeringen ge
daan in grondverbetering. Vaak ging
men er nog vanuit dat weiland niet
gedraineerd hoefde te worden. Al of
niet in ruilverkavelingsverband wor
den nieuwe kavelsloten getrokken en
zorgt een kilverbord voor de juiste
vlakteligging. Dat een drainage op
gronden waar in hoofdzaak snijmais
geteeld wordt binnen twee jaar zich
zelf terugbetaalt is dit jaar wel ge
bleken.
Als de veehouder zijn gedraineerde
grond voor gladiolen of aardappelen
wil verhuren blijkt dat de huurder er
aanmerkelijk meer voor over heeft.
Voor 1989 ziet het er dan ook niet
naar uit dat de veehouder zijn door
de superheffing "overtollige" grond
zelf zal opzaaien.
wel onhaalbaar ideaal te zijn. On
danks hoge uitvalspercentages is het
uiteindelijk resultaat toch maar kla-
se II. Wij vinden dit een zorgelijke
ontwikkeling. Want als het na alle
mogelijke zorg toch nog niet lukt,
hoe moet het dan verder met de Ne
derlandse uienteelt?
Ons bouwplan is toch al zo eng, een
vierde gewas dient zich niet aan, hoe
dan? Men weet het niet en daarom
wordt er thans nog massaal tarwe
gezaaid, met het erg grote risiko dat
de prijs daarvan volgend jaar flink
zal kunnen dalen!
Wat we nog meer gemist hebben
zijn de lichtjes op de elfde van de
elfde. Het was zo'n vertrouwd
beeld geworden. De kinderen
met hun uitgeholde suikerbiet,
met daarin een kaars. Zingend
voor een paar centen (lees dub
beltjes) of een appel, peer en
mandarijn. Aarzelend kwamen
ze het modderig erf op. Een beet
je bang zo'n donkere boerderij.
Was de buit binnen dan vertrok
ken ze joelend richting dorp. Dit
jaar dus geen grillig brandende
kaarsen, geen kinderstemmen die
zingen op het feest van Sin te
Maarten. Het hoeft allemaal niet
meer en als je een traditioneel
mens bent net als ik, dan vind je
het jammer.
De zon, die steeds korter en lager
schijnt van dag tot dag, koestert
als het ware de gehavende gron
den in onze polders. Al lijken de
ze schijndood, ze zullen toch
weer krachten verzamelen voor
de zware inspanning van het ko
mende seizoen. Een rust die ook
voor de boer en z'n gezin nodig
is.
