nieuws
uit
brussel
Quotum Slomboeren gekort
Ing. J.T. Mellema: "Er moet
internationaler gedacht worden
Andriessen stapt over van landbouw
naar buitenlandse betrekkingen
Minister Braks wijst Krammer-Volkerak
aan als staatsnatuurmonument
Rol van produktschappen in het Europa van na 1992
99
KNLC-kommissie Veredelingslandbouw
Opsplitsing van PPE in twee sektorbesturen is een goede zaak
(R. Winkel, Straatsburg)
Slomboeren zullen net als de andere
melkveehouders de afgelopen jaren
hebben gedaan quotum moeten inle
veren. De EG-landbouwministers
werden het daar maandag in Brussel
over eens. Volgens Braks betekent
dat voor Nederlandse Slomboeren
een korting van rond de 15 procent.
Er is nog onenigheid over de vraag
of daar ook kompensatie tegenover
moet staan. De eis dat de Slommers
de landbouw als hoofdberoep moe
ten hebben, zal Andriessen dan laten
vallen, vreest Braks.
Aan de andere kant voelt de land-
bouwkommissaris er niets voor om
de zuidelijke landen af te kopen met
extra quota. Braks had daar al op
gezinspeeld, maar slikte die sug
gestie haastig in. Besluiten worden
op zijn vroegst in december
verwacht.
De meeste EG-landen stemmen in
met het voorstel van de EG-
kommissie om de rundvleesinterven
tie te beperken tot 200.000 ton per
jaar. Alleen Ierland en Frankrijk
hebben grote bedenkingen, maar zij
kunnen overstemd worden. Neder
land en Duitsland vrezen problemen
met de interventie-inschrijvingen.
Andriessen wil hetzelfde systeem als
bij boter, maar volgens Braks is bo
ter geen rundvlees. Regionaal en
kwalitatief zijn er enorme verschil
len. De Nederlandse minister had
maandag kritiek op de verhoging
van de stierenpremie. In Nederland
profiteren de renteniers en de melk
veehouders met een paar stieren
daarvan. Als sociale maatregel
schiet het zijn doel dus voorbij, al
dus Braks.
GATT
De Landbouwraad heeft EG-
kommissaris Andriessen maandag
wat ruimte gegeven voor concessies
voor het GATT-overleg over de
landbouwhandel, begin volgende
maand in Montreal. Dat overleg
dreigt vast te lopen. De VS willen al
leen praten over afbraak van alle
steun over tien jaar, terwijl de EG de
nadruk legt op de korte termijn. An
driessen mag zijn voorstellen nu wat
aantrekkelijker maken voor de an
dere partijen, met name de Cairn-
groep (onder andere met Australië,
Canada, Nieuw-Zeeland en Argenti
nië). De Raad verklaart zich bereid
het huidige steunniveau te bevriezen
en op korte termijn met een nader te
bepalen percentage te verlagen. Ge
dacht wordt aan tien procent, maar
daarop bestaat nog geen over
eenstemming. Braks lanceerde het
voorstel om de extreem hoge tarief
muren van de EG wat te verlagen,
maar daarvan wilde de rest (nog)
niets weten. Braks wil de bodem on
der de voeten van de Europese boe
ren wegslaan, aldus de verontwaar
digde Westduitse minister. Volgens
Braks kan wat meer invloed geen
kwaad, zolang de interventie in
stand blijft. In ruil kan de EG een
ruimere toegang tot de andere afzet
markten verlangen. Volgende week
bepalen de ministers van buitenland
se zaken uiteindelijk hoe de EG zich
in Montreal zal opstellen. De
GATT-ronde gaat niet alleen over
landbouw, maar ook over de handel
in andere produkten en diensten.
Minister Braks heeft het Krammer-
Volkerak aangewezen als beschermd
staatsnatuurmonument. Het gebied,
circa 3300 ha, is grotendeels eigen
dom van de staat. Een gedeelte van
de partikuliere eigendommen was al
eerder aangewezen als beschermd
natuurmonument. Het gebied
bestaat uit water, platen, slikken en
schorren met de daarbij behorende
krekenstelsels.
De omstandigheden en voedselrijk-
dom in het Krammer-Volkerak zijn
voor planten en dieren erg gunstig.
Het gebied is van grote betekenis als
pleister- en fourageerplaats voor ve
le duizenden steltlopers, eenden en
ganzen. Regelmatig is meer dan 1%
van de Noord-West Europese popu
latie van bijvoorbeeld bergeenden,
kanoetstrandlopers en de steenlo
pers in het gebied aanwezig.
Nu de Oesterdam en de Philipsdam
gesloten zijn zal het karakter van het
gebied sterk veranderen. Deze slui
ting tast echter niet de wezenlijke
kenmerken van het gebied aan. Het
zoute getijdemilieu zal plaats maken
voor een zoet milieu, waarin getijde
werking ontbreekt. De laagste delen
van de slikken zullen door het weg
vallen van de getijdewerking voor
goed onder en de schorren in de ho
ger gelegen slikken permanent boven
water komen te staan. Flora en fau
na zullen zich door de verzoeting
van grond- en oppervlaktewater ge
leidelijk aanpassen. In ondiep water
kan op beschutte plaatsen een vege
tatie van waterplanten, voorname
lijk fonteinkruiden, gaan ontstaan.
Op de overgang van land naar water
zullen riet- en biezenvegetaties, die
zich spontaan zullen ontwikkelen,
goede mogelijkheden gaan bieden
voor riet- en moerasvogels. Uitein
delijk zullen weidevogels in het ge
bied, als gevolg van de veranderin
gen in de fauna, in aantal verminde
ren en geleidelijk verdwijnen en
plaats maken voor bijvoorbeeld de
Bruine kiekendief, de Velduil en
zangvogels. Typische bos- en park
vogels zullen zich bij moeras- en
bosvorming in het gebied gaan vesti
gen. Tevens zullen er mogelijkheden
gaan ontstaan voor kolonievormen-
de vogels, zoals aalscholvers en rei-
eersoorten.
Nederland heeft de hoop vrijwel op
gegeven dat Frans Andriessen
(CDA) aanblijft als EG-kommissaris
van Landbouw in Brussel. Het staat
praktisch vast dat Andriessen na 1
januari de portefeuille buitenlandse
betrekkingen overneemt van de Belg
Willy De Clercq. De zeventien porte
feuilles worden definitief verdeeld
op 16 december.
De overstap van Andriessen komt
niet helemaal onverwacht. Hoewel
met name minister Braks de voor
keur gaf aan landbouw, heeft de re
gering Andriessen de kans gegeven
zich in een goede uitgangspositie
voor een andere post te manoeuvre
ren, door zijn kandidatuur in een
vroeg stadium te bevestigen. Het
was bekend dat Andriessen min of
meer uitgekeken is op landbouw en
graag de buitenlandse betrekkingen
van de EG wil behartigen.
Door de portefeuille-wissel verliest
Nederland zijn direkte greep op het
landbouwgebeuren in Brussel.
Landbouw is sinds 1958 vrijwel on
onderbroken in Nederlandse handen
geweest, met Mansholt, Lardinois
en ten slotte Andriessen. De direkte
lijn met Brussel heeft de Nederland
se landbouw nooit windeieren ge
legd. Aan de andere kant zijn bui
tenlandse betrekkingen voor Neder
land als exportland van levensbe
lang. Op deze post moet Andriessen
de komende jaren met de andere
GATT-landen onderhandelen over
het wegnemen van handelsbelemme
ringen. De landbouw speelt in die
onderhandelingen een cruciale rol.
Andriessen's ervaring als landbouw-
kommissaris komt dan daarbij goed
van pas.
Wie Andriessen gaat opvolgen op
landbouw is vooralsnog onduidelijk.
Italië en Ierland hebben nog niet be
kend gemaakt wie zij de komende
vier jaar naar Brussel willen sturen.
Beide landen zijn eventueel in de
markt voor landbouw. In Brussel
wordt ook de naam van de huidige
begrotingskommissaris, de Deen
Henning Christophersen genoemd.
Denemarken leverde al eens een
landbouwkommissaris. Tegen een
Italiaan op landbouw bestaat in de
Noordelijke landen enige huiver, te
meer omdat er de komende jaren
vooral in de zuidelijke produktie zal
moeten worden gesneden.
De Krammer-Volkerak bestaat uit water, platen, slikken en schorren, alsmede
de daarbij horende krekenstelsels.
Tijdens het Symposium het Agra
risch Bedrijfsleven na 1992 heeft de
voorzitter van dit symposium ing.
J.T. Mellema zich bezig gehouden
met de vraag of er in het Europa van
na 1992 nog een rol zal zijn wegge
legd voor de produktschappen.
Dat de produktschappen ook na de
totstandkoming van de Europese
Gemeenschap gezien werden en nog
worden als verlengstukken van de
nationale overheid, kwalificeerde
De Kommissie Veredelingslandbouw
heeft op 3 november onder andere
gepraat over het voorstel tot opsplit
sing van het Produktschap voor
Pluimvee en Eieren in twee sektor
besturen. Verder kwamen aan de or
de het Europese voorstel ter bescher
ming van mestkalveren in intensieve
produktiesystemen en de Clenbuterol-
affaire.
Het bestuur van het Produktschap
voor Pluimvee en Eieren (PPE)
heeft in principe besloten tot opsplit
sing van het PPE in twee sektor
besturen: een voor de legsektor en
een voor de slachtsektor.
De kommissie Veredelingslandbouw
is het met dit besluit eens. Zij denkt
dat door de opsplitsing en de hier
mee vergrote zelfstandigheid van de
twee sektoren de besluitvorming zal
verbeteren.
Vrijdag 18 november 1988
Financiering
De financiering van het plan zal ech
ter moeilijk zijn. Een heffing bij de
fokkers heeft voordelen. Als belang
rijkste bezwaar kan echter aange
voerd worden dat de internationale
konkurrentiepositie wordt aange
tast. Ook wordt bezwaar aange
voerd tegen een hernieuwde diskus-
sie over de opzet van de gezond
heidszorg.
Marktsituatie
De eierprijzen blijven slecht on
danks de dalende inlegcijfers en het
verminderde aanbod. Binnen de
pluimveehouderij bestaat nog steeds
de indruk dat er gemanipuleerd
wordt in deze sektor. Er is namelijk
een gretige afname van eieren in
kombinatie met laag blijvende prij
zen. Het overgrote deel van de eieren
wordt buiten de veilingen afgezet. Er
moet geprobeerd worden hierin ver
andering aan te brengen.
Vleeskalverhouderij
De kommissie is tegen het invoeren
van het Europese voorstel ter be
scherming van mestkalveren in inten
sieve produktiesystemen. De Minis
ter mag volgens de kommissie Ver
edelingslandbouw ook geen voorstan
der zijn van deze regeling, omdat er
in de Nederlandse vleeskalverhoude
rij al veel is gedaan op het gebied
van welzijnseisen.
De voorgestelde aanpassingen, zo
betoogde de Kommissie verder, lei
den tot rose of zelfs rood vlees.
Hiervoor is nauwelijks een afzet
markt te vinden, omdat de vraag
voor 80-85% betrekking heeft op
blank vlees. De overgangsperiode is
korter dan de gebruikelijke afschrij
vingsperiode.
Mellema als een miskenning van de
ruimte die de wetgever aan die pu
bliekrechtelijke organen heeft mee
gegeven.
Nu we in de Gemeenschap zijn over
gegaan van een produktie-gericht
systeem naar een marktgericht
systeem komen de produktschappen
in een ander licht te staan, aldus
Mellema. Hij gewaagde van het ont
staan van toenemende belangente
genstellingen binnen de primaire
sektoren, die leiden tot nieuwe pro
blemen. Een primaire produktie
staat niet meer op zichzelf, er is een
sterke afhankelijkheid gekomen met
de opvolgende schakels.
Daarbij voldoet de vertikale opbouw
van de produktschappen naar de
mening van Mellema wonderwel aan
de behoefte alle opvolgende schakels
bij de huidige problematiek te be
trekken en die problematiek is niet
nationaal afgebakend.
Interprofessionele organisaties
Er is een grotere betrokkenheid van
de varkensmesters in Bretagne en
Brabant, en de Groningse akkerbou
wer heeft meer gemeen met de
graanteler in Sleeswijk Holstein dan
met zijn provinciale buurman de
Friese veehouder. Het is dan ook
niet verwonderlijk dat de Europese
Commissie zich de laatste maanden
intensief heeft bezig gehouden met
de "interprofessionelles" in de land
bouw. Dat wil zeggen organisaties in
bepaalde sektoren die zich over het
gehele gebied van de Gemeenschap
uitstrekken. Mellema zag echter een
ernstige fout in de diskussies daar
over, namelijk dat men nog steeds
Ing. J. T. Mellema
nationaal denkt. Van wezenlijk be
lang is echter dat internationaal ge
dacht wordt. De EG moet de be
voegdheden aan zichzelf houden en
.niet overlaten aan de afzonderlijke
lidstaten. Pas wanneer dat gebeurt
kunnen deze organen een bijdrage
leveren aan de realisering van de
technische problemen. Pas dan kun
nen oneigenlijke toepassingen van
algemene regels konkurrentieverval-
sing voorkomen.
Daarom, aldus Mellema is 1992 voor
de produktschappen geen eind-
maar een tussenstation. De trein
gaat door en de voedingsbonden van
CNV en FNV zullen zich ernstig ver
gissen als ze en de trein en het station
verlaten, aldus Mellema.
