Deel inkomen zal uit plattelandsfunkties
en uit toegevoegde waarde moeten komen"
Direkteur D. Kommer Z.O.N.: "Incorporatie
regeling slechte zaak voor Nederland"
Z.O.N. versterkt financiële positie
WEST-BRABANTSE AKKERBOUWERS IN STUDIE:
HET BLIJFT REKENEN EN CALCULEREN
Akkerbouwers komen
met bijdragevoor
hun eigen
ontwikkelings
mogelijkheden
Bedrijfsekonomisch gezien boekt ca.
de helft van de in totaal 660 West-
Brabantse akkerbouwbedrijven de
laatste jaren een inkomenstekort van
gemiddeld f 26.000,Voor de
groep middelgrote bedrijven is dit
ruim f 13.350,De ca. 120 kleine
bedrijven in dit gebied zullen voor
een niet onbelangrijk deel hun inko
men moeten zien aan te vullen bui
ten de direkte sfeer van de akker
bouw matige produktie.
Hierbij kan o.m. worden gedacht
aan een deugdelijke beloning voor
beheersfunkties bij waardevolle
landschapselementen en aan het tot
waarde brengen van rekreatieve en
of toeristische mogelijkheden die het
landschap biedt. De ca. 200 middel
grote bedrijven kunnen hun inko
mensachterstand wegwerken door
meer waarde toe te voegen aan de
door hen voortgebrachte produkten.
Suggestie
Dit staat in het rapport "Bijdragen"
dat een vijftal akkerbouwers uit
West-Brabant op verzoek van het
bestuur van de ZLM afdeling Steen-
bergen/Dinteloord heeft samen
gesteld. De werkgroep was gevraagd
een aantal suggesties te doen voor
inkomensverbetering in de akker
bouw. Het rapport van de groep die
bestaat uit de heren J.C. Zandee
(voorzitter) uit Nieuw-Vossemeer,
P.A.A. Mol uit Dinteloord, J.C.M.
Akkermans uit De Heen, C.A.J. Si
mons uit Steenbergen en M.P. Hage
uit Kruisland zal volgende week
donderdag 24 november in de afde
ling aan de leden ter bespreking wor
den aangeboden.
De markt
De werkgroep wijst er o.m. op dat
kostenverlaging, kwaliteitsverbete
ring en produktieverhoging moge
lijkheden zijir om het inkomen te
verbeteren. Ze merkt op dat produ
centen meer en zeer nauw betrokken
moeten worden bij verwerking en af
zet. Ook de markt voor milieuvrien
delijk geteelde produkten moet de
aandacht krijgen. Produktie, ver
pakking en presentatie moeten meer
afgestemd zijn op wat de markt
vraagt. De suggestie wordt gedaan
of het wellicht gewenst is om een ei
gen herkenbaar zuidwestelijk aan
bod van be- en verwerkte produkten
te introduceren zoals eigen bier, ei
gen brood en eigen aardappelen.
Biomassa
De werkgroep is verder van mening
dat de mogelijkheden van het ont
wikkelen van nieuwe produkten niet
moet worden onderschat. Zij wijst
hier op de produktie van bio-ethanol
en bio-massa volgens het zgn.
Zweeds koncept, een methode waar
bij graanmassa omgezet kan worden
in veevoeder of energie. Bij het ont
wikkelen van nieuwe produkten is
een nauwe samenwerking tussen de
akkerbouwers en de verwerkers van
produkten noodzakelijk.
Voor wat betreft de toevoeging van
waarde aan de geteelde produkten
Deze vijf Westbrabantse akkerbouwers hebben een studie verricht naar de mogelijkheden voor inkomensverbetering
in de akkerbouw. Hun rapport "Bijdragen" zal de volgende week in de afdeling Steenbergen/Dinteloord van de
ZLM worden besproken. V.l.n.r. J.C.M. Akkermans uit De Heen, P.A.A. Mol uit Dinteloord, C.A.J. Simons uit
Steenbergen, M.P. Hage uit Kruisland en J.C. Zandee uit Nieuw-Vossemeer (voorz.).
ziet de werkgroep mogelijkheden bij
de produktie en afzet van uit
gangsmateriaal. Zelf sorteren van
aardappelen voor de verwerkende
industrie is overigens alleen mogelijk
bij kombinaties van bedrijven en
nieuwe systemen van sorteren.
Aardappelen voor de verse markt
zouden kunnen worden verpakt.
Voor de teelt van grove tuinbouwge-
wassen liggen er beperkte kansen.
Waar ze zijn moet worden gewezen
op de mogelijkheden van wassen,
verpakking en dergelijke.
Voorts ziet de groep enkele moge
lijkheden voor verruiming van het
bouwplan; de aardpeer en hennep
bieden in principe perspektief en dat
geldt zeker ook voor de teelt van
brouwgerst. Onder voorwaarden
zijn er mogelijkheden voor vlas, ge
neeskrachtige planten, erwten en
veldbonen voor zaaizaad en voor
suikermaïs.
Het Produktschap voor Veevoeder heeft minister Braks laten weten
de incorporatieregeling onacceptabel te vinden. De regeling wordt
een dezer dagen in de landbouwraad besproken. Aanvaarding ervan
zou voor de konkurrentiepositie van de intensieve veehouderij in ons
land een slechte zaak zijn. Met de incorporatieregeling beoogt Euro
pees Kommissaris mr. F. Andriessen een vergroting van het graan-
verbruik in de veevoeding.
Veevoederproducenten die tussen 20
en 45% graan in hun veevoeders ver
werken komen volgens de regeling
voor een premie in aanmerking.
Voor de verwerking van graan in het
voer tussen 20 en 45% ontvangt de
fabrikant per ton graan 45 ECU (ca.
100,Een fabrikant die al meer
dan 45% graan verwerkt krijgt bo
ven 45% een extra premie van ca.
12,per ton. Het produktschap is
het geheel oneens met het minimum
percentage van 20%. "Juridisch ge
zien dient voldaan te worden aan de
eis van een voor iedere verwerker
neutrale en non-diskriminatoire re
geling. Een minimum percentage is
hiermee in strijd. Om dezelfde reden
is ieder maximum percentage ver
werpelijk", aldus het Produktschap
voor Veevoeder. Het verwer
kingspercentage van graan in het
veevoer verschilt sterk van EG-land
tot EG-land. In Spanje is dit percen
tage 64%, in Italië 48,2%, in Ierland
40%, in het Verenigd Koninkrijk
37,7%, Frankrijk 35,6%, Denemar
ken 33,3%, Portugal 41%, West-
Duitsland 20,2%, België/Luxem
burg 18,0% en Nederland 12,1%.
Het gemiddeld verwerkingspercenta
ge is 32,5%.
Het produktschap vindt het verder
onacceptabel dat zelfmengende vee
houders, die zijn vrijgesteld van de
Medeverantwoordelijkheidsheffing,
ook in aanmerking zouden komen
voor een incorporatiepremie. Kon-,
troletechnisch is dit onuitvoerbaar
bij gebrek aan gegevens. Bovendien
Vrijdag 18 november 1988
bestaan er in de veevoedersektor ern
stige twijfels omtrent de GATT-
konformiteit van deze regeling.
In de brief aan de minister wordt
gesteld dat bij de vaststelling van de
premie niet de mogelijkheid tot pe
riodieke aanpassingen wordt open
gelaten, wat de kans op succes on
dermijnt. Om onzekerheden voor
het bedrijfsleven te voorkomen zou
de premie naar de mening van het
produktschap voor één jaar vast die
nen te zijn.
Kostprijs
Volgens een woordvoerder van het
Produktschap voor Veevoeder is de
ze nieuwe EG-regeling, die overigens
nog niet formeel is vastgesteld,
gunstig voor een land als Frankrijk
dat wat lager ligt met haar kostprijs
van granen en bovendien op deze
wijze nog eens een flinke prijson
dersteuning ontvangt. De kans dat
de niet-granen even snel en even veel
mee zakken in prijs is namelijk niet
groot. Onze kostprijs zal dus relatief
minder zakken. Toch gaat het hier
om een zo komplexe materie met tal
van produkten, markten, kompo-
nenten, wisselkoersen en dergelijke
dat thans nog moeilijk is vast te stel
len welke gevolgen de EG-regeling
precies zal hebben op de samenstel
ling van de veevoeders, de kostprij
zen en de handelsstromen.
De Nederlandse mengvoederin
dustrie ligt gemiddeld ver beneden
de drempel van 20% graanverwer-
king in hun veevoeders en wordt dus
op een enkele uitzondering na van
deelname aan de regeling uitgeslo
ten. In ons land worden zoals be
kend veel graanvervangers zoals
maïsgluten, tapioka en dergelijke
verwerkt. Alleen fabrikanten met
veel pluimveevoeders in hun pakket
komen voor de regeling in aan
merking.
Rekenen en calculeren
De Coöperatie Zuid-Oost Nederland
te Eindhoven, de ZON, is één van de
weinige mengvoederfabrikanten in
ons land die voor de subsidieregeling
in aanmerking komen. De ZON ver
werkte in 1987/1988 ca. 27.000 ton
graan op een totaal van 126.000 ton
produkt hetgeen ruim 21% bete
kent. "Dat wij net mee kunnen doen
hangt inderdaad samen met het feit
dat wij relatief veel pluimveevoeders
fabriceren", zo zegt direkteur D.
Kommer. Of de door Andriessen
voorgestelde subsidie op graanver-
werking in voeders tot gevolg zal
hebben dat de ZON meer granen
gaat verwerken acht hij vooralsnog
onzeker. "Het is voortdurend een
rekensom. Tarwe- en gerstprijzen
liggen nu tussen 44,en 46,
franko terwijl bijvoorbeeld tapioka
inklusief kosten op 33,komt.
Trek je van de graanprijzen de subsi
die van 10,af dan worden de
verschillen wel erg klein. En als het
gelijk ligt dan geven we zeker de
voorkeur aan granen boven maïsglu
ten en tapioka". Overigens verwacht
ook Kommer dat de prijzen van de
graanvervangers naar beneden zul
len gaan. Het blijft dus steeds meer
rekenen en calculeren. Ook Kommer
meent dat de op stapel staande Eu
ropese maatregel de Franse intensie
ve veehouderij in een gunstiger kon
kurrentiepositie brengt ten opzichte
van die in ons land. Dit nadeel is vol
gens Kommer groter dan het ver
wachte voordeel van lagere
grondstofprijzen voor de vee
voeders.
Overigens heeft hij meer bezwaren
tegen de voorgestelde regeling. Ze
bevoordeelt gebieden waar veel
graan wordt geteeld (zoals Frank
rijk). Verder is de uitvoering in Ne
derland zeer goed mogelijk en bo
vendien kontroleerbaar, dit in tegen
stelling tot de Zuideuropese landen
waar de regeling door tekortkomin
gen in de administratie niet toepas
baar, niet kontroleerbaar en dus zeer
fraudegevoelig is. Politiek gezien is
er dan ook nog de handelspartner de
VS die zich sterk tegen de maatrege
len van Andriessen zal verzetten.
Het zou zeer kwalijk zijn als deze re
geling er door zou komen, aldus de
heer Kommer.
J. Wierenga
De werkgroep ziet zeker in het Bra
bantse mogelijkheden voor het eko-
nomiseren van plattelandsfunkties.
"Het in sterke mate door de land
bouw gevormde landschap heeft
maatschappelijk gezien een specifie
ke waarde gekregen. Een landbouw
die het "produceren" of het in
standhouden en ontwikkelen van de
ze natuur en rekreatieve waarden tot
een van zijn doelstellingen maakt,
zal goed kunnen passen binnen de
hedendaagse samenleving. "We
gaan niet meer uit van belangente
genstellingen maar van gemeen
schappelijke belangen bij natuur en
milieu en landbouw.
De arbeid welke nodig is om de na
tuurwaarden in stand te houden zal
deugdelijk beloond moeten worden
en dient vooral geleverd te worden
door de inwoners van de streek, in
casu met name floor ons, de boeren.
Het zou de maatschappij in z'n alge
meen en de terzake verantwoordelij
ke bestuurders in Noord-Brabant in
het bijzonder sieren wanneer een be
langrijk deel van het inkomenstekort
zou kunnen worden verdiend door
een beloning van deze funkties", al
dus de akkerbouwers in hun
rapport. J.W.
Algemene vergadering
Coöperatie ZON
Op donderdag 24 november zal er
een algemene vergadering worden
gehouden van de ZON in de zaal van
de vereniging Hastelweg 159, Bea-
trixkade 40 te Eindhoven. Zaal open
en ontvangst met koffie vanaf 19.30
uur. Het bestuur rekent erop dat de
dames zoals gebruikelijk mee komen
en dat er na de vergadering nog een
gezellige bijeenkomst zal zijn.
Het gaat goed met de Coöperatie
Zuid Oost Nederland, de ZON, te
Eindhoven. In het pas verschenen
jaarverslag maakt het dagelijks
bestuur melding van een versterking
van de financiële positie van de
Oost-Brabantse coöperatie.
Weliswaar lag de omzet in het ver
slagjaar 1987/1988 met
68.016.003,iets onder dat van
1986/1987 toen de omzet
68.772.170,bedroeg, maar de
eerste helft van het lopend boekjaar
geeft een flinke omzetgroei te zien.
Deze is vrijwel uitsluitend te danken
aan nieuwe leden en afnemers. De
nieuwe aktiviteiten op het gebied
van de ontvangst van granen, peul
vruchten en korrelmaïs geven de
coöperatie een breder draagvlak.
Het bedrijfsresultaat na belastingen
bedraagt voor het boekjaar
1987/1988 115.718,— (voorgaand
boekjaar 256.234,—). De bonus
korting bedraagt 400.000,het
geen evenveel is als het vorig boek
jaar. De algemene vergadering zal
gevraagd worden haar goedkeuring
te verlenen aan de bestemming van
het netto resultaat: 79.404,— gaat
naar de statutaire reserve (8% inte
rest), 31.950,— naar het Fonds
voor prijsverschillen en het restant
ad 4.364,gaat naar de statutaire
reserve.
Door de leden werd afgenomen voor
een waarde van ƒ25.682.700,
(exkl. BTW) en dat is per lid gemid
deld 167.900,—.
De algemene vergadering vindt
plaats op donderdag 24 november in
de zaal van de landbouwvereniging
aan de Beatrixkade te Eindhoven.
13
