Dankdag
over geld
èn goed
Het ondernemingsplan
Op tijd de werkelijkheid onder
ogen zien is belangrijk!
Bij beëindiging pacht kwotum
terug naar verpachter
Kursus 'Geen opvolger, wat dan?'
in Walcheren
Zien jullie dan niet dat de grotere be
drijven steeds groter worden en de
kleine relatief kleiner. Als je mee
doet aan een wieier- of een hard
loopwedstrijd is er tenminste een fi
nish. In de Landbouw vragen we ons
af waar de eindstreep ligt. Volgens
ons wordt die iedere keer een paar
meter verder gelegd. En jij moet
toch weten dat gedwongen afscheid
moeten nemen van een bedrijf, waar
je als man en vrouw op hebt ge
werkt, je best hebt gedaan, zeer hard
en pijnlijk is. Met dat gedwongen af
scheid nemen, bedoelen wij dat je
het of om financiële redenen niet
meer kan bolwerken, of de geestelij
ke spanningen te groot worden of
dat je arbeidsongeschikt wordt. Nee,
nu moet jij niet zo sip kijken: Want
jij kent verschillende van die mensen
en wij ook.
Dit zijn de hoofdzaken van een ge
sprek dat ik vorige week in mijn
funktie als sociaal-ekonomisch
voorlichter had met een boer en
boerin, die het voor de toekomst van
hun bedrijf niet meer zo zagen
zitten.
Luisteren
Als voorlichter doe je het beste te
luisteren en je proberen te verplaat
sen in de situatie van het betreffende
gezin. Een oplossing aandragen
door middel van grond bijkopen, of
De kring Walcheren van de ZLM or
ganiseert in samenwerking met de
Ned. Bond van Plattelandsvrouwen,
de jongeren en de GEV de kursus
'Geen opvolger, wat dan?' In de
meeste gevallen is de voorlichting ge
richt op ondernemers met een be-
drijfsopvolger.
Agrariërs die vermoedelijk geen op
volger hebben hebben andere vragen
en 'problemen'. De SEV wil deze
ondernemers dan ook gerichte voor
lichting bieden met deze kursus.
In vier morgens staan de volgende
onderwerpen centraal: vermogens
ontwikkeling, bedrijfsboekhou-
ding, pacht, verhuur, beëindiging,
Enige tijd geleden is door een aantal
organisaties, waaronder de grote
banken en accountants, een unifor
me wijze van het totstandkomen van
een ondernemingsplan uitgewerkt.
Dit ondernemingsplan is in principe
bedoeld voor startende onderne
mers, maar gezien de wijze van op
zet is het tevens eveneens zeer ge
schikt voor bestaande onderne
mingen.
Zo'n ondernemingsplan geeft, om
dat men een aantal gegevens op een
logische manier op een rij zet een
goed inzicht in de mogelijkheden
van de onderneming. Zo wordt aan
dacht besteed aan financiering (waar
haal ik het geld vandaan), te ver
wachten investeringen in machines,
gronden, gebouwen, enz. (waar heb
ik dat geld voor nodig) en te ver
wachten omzetten, de te maken
kosten en waar het in feite om gaat
de te behalen winst. Uit deze winst
moeten immers de privé-uitgaven
betaald worden! Hierboven is reeds
Vrijdag 11 november 1988
verdere intensivering is er meestal
niet. Wel blijkt in veel gevallen dat
het bedrijf goed doorlichten aan de
kosten- en opbrengstenkant soelaas
biedt door aanpassingen aan te bren
gen in deze bestanddelen en hierdoor
tot een beter resultaat te komen.
Op tijd
Soms kom je voor de moeilijke si
tuatie te staan, na de boekhouding te
hebben geraadpleegd, na een indrin
gend gesprek met de boer en de
boerin en soms met de kinderen, te
vragen of door op tijd stoppen, het
gezin niet een hoop ellende bespaard
blijft, niet alleen financieel, maar
ook moreel en mentaal gezien.
In de praktijk blijkt dat op tijd on
der ogen durven zien dat het niet
meer gaat toch bijzonder belangrijk
is. Zeker geldt dat bij daling van de
grondprijzen, wat nu vooral in de
akkerbouw-gebieden plaatsvindt.
Ook als de boekhouding aangeeft
dat de vermogenspositie terugloopt,
is ingrijpen op tijd noodzakelijk.
Wie moet het antwoord geven?
Op de vraag stoppen of doorgaan
zal het betreffende gezin zelf een
antwoord moeten geven. Soms vra
gen wij ons af: is het dan soms wer
kelijk waar zoals sommigen zeggen
"Stoppen is nog moeilijker dan be
ginnen".
De ervaring is dat de behoefte om te
schenkingen, woning op naam van
de kinderen, WIR terugbetaling, sta
kingswinsten, Wet op bejaardenoor
den, huursubsidies, enz. Deze on
derwerpen worden door een notaris,
een accountant en een SE V-er gege
ven. Tevens zal de kringvoorzitter
van de ZLM een lezing verzorgen
met als onderwerp: 'Wat doet minis
ter Braks en de EEG voor deze groep
en wat niet?'
De kursus is op de volgende data
gepland: 10, 17, 24, 31 januari van
9.00 tot 11.15 uur in het Dorpshuis
in Meliskerke. Opgave vóór 17 de
cember bij de heer A. Langebeeke
tel. 01189-1311. Er zijn geen kosten
aan de kursus verbonden.
aangegeven dat een* onderne
mingsplan nuttig is voor de bestaan
de ondernemer. Dit komt omdat er
een raming wordt gemaakt van op
brengsten en kosten, en deze zijn er
ook bij een bestaande onderneming.
Een goede raming hiervan is een zeer
belangrijk gegeven, want ook de be
staande ondernemer zal van zijn
winst zijn privé-uitgaven moeten be
kostigen.
Een eeuwenoud goed Nederlands ge
zegde luidt: 'de tering naar de nering
zetten' hetgeen neerkomt dat de uit
gaven moeten worden aangepast aan
de inkomsten. Wordt meer privé be
steed dan er aan winst binnenkomt
dan zal dit ten laste van het eigen
vermogen gaan.
Het maken van uw onderne
mingsplan is minder moeilijk dan u
op het eerste gezicht denkt want veel
gegevens heeft u al. Wat uw kosten
betreft kunt u veel halen uit de ac
countantsrapporten van voorliggen
de jaren, waarin als het goed is de
praten over de vragen die op het
menselijk vlak liggen, even groot is
en voor sommigen nog belangrijker
dan de financiële gevolgen. Toch
moet de sentimentele houding t.o.v.
het bedrijf, de grond en de omgeving
worden doorbroken. Want alleen
van het sentiment kun je niet leven.
Vragen
Er zijn veel zaken en veel vragen die
bij doorgaan of stoppen op een ge
zin afkomen. Deze uit de weg gaan is
niet juist? Er zijn regelingen die wel
licht in uw situatie passen. Er moet
bekeken worden hoe het verder
moet, wat de mogelijkheden zijn.
Belangrijk is wat de belasting nog
komt halen, wat er met de grond
(pacht of eigendom) moet of kan ge
beuren.
Advies
Bekijk samen met een deskundige of
er aanpassingsmogelijkheden zijn in
uw bedrijf, die het bedrijfsresultaat
kunnen verbeteren. Kunt u dit niet
waarmaken. Stop dan op tijd. Aan
een gesprek met uw sociaal-
ekonomisch voorlichter(ster) in uw
gebied, kunt u ontzettend veel heb
ben. Hoe weet je dat, zult u wellicht
vragen. Omdat het ons vaak is ge
zegd, soms pas 1 of 2 jaar na het
stoppen of doorgaan.
J. Markusse
Grondprijzen in Brabant
sterk gezakt
De prijzen van landbouwgrond in
Noord-Brabant zijn, na. twee
ekstreem dure jaren, vorig jaar weer
gedaald naar het nivo van eind 1984.
Eén hektare landbouwgrond bracht
eind vorig jaar gemiddeld
ƒ46.500,— op, dat is ƒ12.000,—
minder dan eind 1985. Dit blijkt uit
het jaarverslag ruimtelijke ordening
van de provincie Noord-Brabant.
De hoogste prijzen voor landbouw
grond worden momenteel betaald in
De Kempen en De Peel. Het laagst
scoren het westelijk kleigebied en het
Land van Heusden en Altena.
samenstelling van die kosten is opge
nomen. U dient dan deze kosten van
de afgelopen twee jaar door te ne
men en op te tellen. Bij het doorne
men van die kosten dient u zich
steeds af te vragen of dezelfde
kosten ook in de toekomst gemaakt
moeten worden en zo ja of ze niet la
ger kunnen. Indien u er tijd aan
besteedt zult u merken dat er best
nog weieens bezuinigingen mogelijk
zullen blijken.
Als u alle kosten op een rijtje hebt
gezet is het zaak de opbrengsten te
ramen. Bent u akkerbouwer dan
kunt u voor de verwachte hoeveelhe
den produkten houvast hebben aan
uw bouwplan. Vanzelfsprekend zijn
er punten die u vooraf niet kunt we
ten zoals de weersomstandigheden.
Heeft u nu een indruk van de te ver
wachten hoeveelheden dan zult u een
berekening moeten maken van de
hiervoor te verkrijgen opbrengsten.
Dat laatste zal het moeilijkste zijn.
Heeft u nu ook nog een raming van
uw privé-uitgaven gemaakt en zijn
deze vermeerderd met de te verwach
ten kosten hoger dan de verwachte
opbrengsten dan zal uw vermogen
afnemen. Ik adviseer u het hierbo
ven aangegevene eens te proberen en
u zult merken dat uw inzicht in het
financiële gebeuren er door zal ver
beteren.
Opgemerkt wordt nog dat in de
privé-uitgaven de belastingen en pre
mieheffing begrepen zijn.
D. Duinkerke
"En die van Beth-Sémes maai
den de tarweoogst in het dal, en
als zij hun ogen ophieven, zagen
zij de ark, en verblijdden zich,
als zij die zagen"
1 Sam. 6 13
De mannen van Beth-Sémes zijn
druk bezig om de tarweoogst bin
nen te halen. Dat is altijd weer
een wonder als er geoogst kan
worden. We hebben dat nu een
maal niet in eigen hand. Dat mer
ken we zelfs in onze moderne
tijd. Met alle hulpmiddelen zijn
we als er overvloedige regenval is
niet in staat om te oogsten. We
blijven in alles van de Heere af
hankelijk. Hebben we de afgelo
pen tijd die les van de afhanke
lijkheid weer mogen leren? We
zijn met al onze wijsheid niet in
staat om één korenhalm te doen
groeien. Daar moet de Heere aan
te pas komen. De oogst is het
werk van Zijn handen. Als de
Heere er niet in mee komt dan
groeit er helemaal niets.
En als er niet geoogst kan wor
den of we de oogst niet binnen
kunnen halen vanwege de weers
omstandigheden dan merkt de
boer dat al gauw in zijn porte-
monnaie. Zonder gewas is er
geen welstand. Dat er ondanks
alles toch nog geoogst kon wor
den is een reden tot dankbaar
heid. Daarom is de dankdag voor
gewas en arbeid zeker geen over
bodige luxe. Als onze ogen er
voor open gaan zien we dat iede
re korenhalm en iedere aardappel
een bewijs van Gods genade is
aan ons. Een bewijs van Zijn
goedertierenheid. Dan kan het
niet anders of we komen in dank
op onze knieën terecht.
Het is pas dankdag als we bij de
Heere terecht mogen komen. Dat
gebeurde in Beth-Sémes. Terwijl
ze aan het maaien zijn worden
hun ogen naar de weg getrokken.
Wat ze daar zien kunnen ze nau
welijks geloven. Ja, toch is het
waar, het is de ark des Heer en.
De ark, die in de handen van de
Filistijnen was gevallen. En kijk
nu eens, de ark blijft staan. Met
een wordt het werk op het land
stil gelegd. Ze willen zo snel mo
gelijk bij de ark komen. Wonder
lijk! Nee, toch niet, want de ark
Minister Braks is van mening dat bij
beëindiging van een pachtovereen
komst het melkkwotum terug moet
naar de verpachter. Hiermee schaart
de minister zich achter de recente
uitspraak op dit onderwerp. Hij
schrijft dit in een toelichting op een
technische wijziging van de Beschik
king superheffing 1988 van 14 okto
ber jl.
Heeft de pachtovereenkomst betrek
king op het gehele bedrijf, dan moet
de pachter bij beëindiging meewer
ken aan de overgang van het hele
kwotum dat aan het bedrijf is ge
koppeld. Heeft de pachtovereen
komst alleen op een deel van het be
drijf betrekking, dan gaat bij beëin
diging een evenredig deel van het
kwotum over, tenzij pachter en ver
pachter iets anders besluiten. Hierbij
moeten zij zich wel altijd houden
aan de grens van 20.000 kg/ha. Bo
vendien moeten de pachter en ver
pachter de hoeveelheid kwotum die
ze willen overdragen in een schrifte
lijke overeenkomst vastleggen.
Uiteraard kunnen pachter en ver
pachter afspreken dat de pachter bij
beëindiging van de pacht in aanmer
king komt voor een vergoeding van
de verpachter. De Beschikking su
perheffing regelt dit niet, netzomin
als de overige kontraktuele verhou
ding tussen pachter en verpachter.
Wanneer de verpachter van mening
is dat de pachter ten onrechte geen
medewerking verleent, of wanneer
beiden het niet eens worden over de
hoogte van de hoeveelheid kwotum
die ze willen overdragen, kan de ver
I des Heeren was hen meer waard
i dan de oogst. Is de Heere voor
I ons ook meer waard dan alles
wat het land voortbrengt?
De ark wordt door de Levieten
van de wagen getild. De wagen in
I stukken geslagen om te dienen
als brandhout voor het dankof-
fer dat nu gebracht zal worden.
j De koeien worden geslacht en op
I het altaar geofferd aan de Heere.
I Het offer komt op de eerste
plaats en de oogst op de tweede
plaats. Dat is dankdag. Er was
j vreugde omdat de ark als het te
ken van Gods tegenwoordigheid
onder Zijn volk weer terug was.
De ark weg betekende voor Israël
dat God weg was. Nu de ark, die I
in de handen van de Filistijnen
i was gevallen weer terug is wil dat
I voor deze mensen zeggen, dat de
Heere weer temidden van Zijn
volk wil wonen. Daarom ver
blijdden ze zich. Temidden van j
I de drukte van de oogst kunnen ze
i niet anders dan dit dankoffer aan
i de Heere brengen.
Is het zo voor ons ook dankdag?
Dankdag, zelfs als we niet binnen
hebben kunnen halen wat we ge- j
hoopt en verwacht hadden? Of i
I zijn we meer verblijd om de op-
1 brengst van het land dan om de
Heere? Dat we het zo druk heb
ben, dat we niet aan een offer
toekomen? Aan dankdag? Als
we de gaven hebben en we missen
de Gever dan zijn we nog arm.
1 Ten diepste gaat het er niet om of
we veel of weinig hebben, maar I
of de Heere ons genoegzaam deel
j is. Dan kan het ook dankdag zijn
I onder moeitevolle omstandighe- j
den. Voor een ondankbaar mens
is het nooit genoeg. Niet het vele
is goed, maar het goede is veel.
Wie de Heere heeft, heeft genoeg
I en genoeg is alles. Dan kunnen
I we het met psalmdichter
I eindigen:
Gij hebt m' in 't hart meer
vreugd gegeven,
dan and'ren smaken in een tijd,
als zij, door aards geluk
verheven,
bij koorn en most wellustig
leven,
in hunnen overvloed verblijd.
Tholen ds. H. Verheul
pachter een rechterlijke procedure
beginnen. De bewindsman raadt ie
dereen die een pachtovereenkomst
wil afsluiten aan duidelijke afspra
ken te maken zodat dergelijke rech
terlijke procedures voorkomen kun
nen worden.
bestemmings
plannen
Made en Drimmelen
Een wijziging van het bestem
mingsplan Buitengebied wordt voor
bereid voor een perceel grond langs
de Dwarssteeg te Made. Het voorbe-
reidingsbesluit met de daarbij beho
rende tekening ligt voor een ieder ter
inzage ter gemeentesekretarie en
treedt in werking op vrijdag 4 no
vember 1988.
Zundert
Een herziening van het ter plaatse
geldende bestemmingsplan wordt
voorbereid voor het gebied van de
voormalige vuilstortplaats "De
Leemputten". Het voorbereidings-
besluit is genomen om te voorkomen
dat het gebied voor agrarische doel
einden wordt gebruikt. Het voorbe-
reidingsbesluit met bijbehorende te
kening dat op 4 november in wer
king treedt, ligt met ingang van 4 no
vember ter gemeentesekretarie, sek-
tor Ruimtelijke Ordening en Milieu,
Markt 1 te Zundert, voor een ieder
ter inzage.
