'Eén regio voor geprivatiseerde voorlichting'
Harde maatregelen nodig om
grondwater te beschermen
Eerste nummer
OOGST is visitekaartje
PERSONALIA
KNLC-kommissie boomkwekerij:
Boeren rond Vierlingsbeek de dupe
Nog één week
Limagrain neemt Shissler
over
De KNLC-kommissie boomkwekerij vergaderde op 7 oktober onder
andere over de privatisering van de voorlichting. Maar ook stelde de
heer Van Klaveren aan de orde dat de konsumenten nog al eens kla
gen over te kleine potten. Volgens de voorzitter Van der Smit ligt dat
aan het feit dat er nu meer vraag is naar wat grotere planten dan
vroeger.
'De kwekers moeten zich afvragen
of zij produkten van een groter for
maat kunnen gaan leveren. Dan zul
len ook de potten in omvang moeten
toenemen. De producenten zullen
moeten inspelen op het breder pak
ket dat de konsument vraagt. Daar
bij zal de prijsvorming uiteraard ook
een grote rol (gaan) spelen.
In het algemeen is de konsument be
reid iets meer voor eksklusiviteit te
betalen', aldus de voorzitter van de
kommissie boomkwekerij.
Privatisering voorlichting
De kommissie boomkwekerij
besprak de meest recente situatie aan
de hand van de diskussienota betref
fende de sektor-invulling van de ge
privatiseerde voorlichting. Het aan
tal van 21 boomteeltvoorlichters zal
in de nieuwe situatie teruggaan naar
17 voorlichters.
In andere sektoren van de land- en
tuinbouw zijn werkgroepen in
gesteld om de behoeftes in de desbe
treffende sektor te inventariseren.
De vraag dient zich aan met welke
regio-indeling de boomteelt gaat
werken. Is dat bijvoorbeeld 1 sekto-
rale afdeling met 2 regio's? Het nut
van 2 regio's zien de kommissieleden
niet in, er valt volgens hen geen logi
sche scheidingslijn te trekken. De
voltallige kommissie streeft voor de
boomteelt naar 1 gebied voor geheel
Nederland. Later kan per regio de
invulling plaatsvinden.
De kommissie merkt op dat zij daar
bij naar samenwerking met de fruit
teelt streeft op het gebied van onder
meer bemesting en gewasbescher
ming. Ook de kostenomslag in de
vorm van een algemene omslag, met
daaraan gekoppeld het profijtbegin
sel, zal ter sprake moeten komen.
De opvatting is dat de invoering van
de profijtheffing zo snel mogelijk
moet gebeuren, om commerciali
sering van de voorlichting en het be
wust handelen van de ondernemer te
bevorderen. De manier van invoe
ring is de volgende vraag. Het eerste
jaar van de overname zou het be
drijfsleven meer dan de 5 procent af
bouw van de overheid moeten gaan
opbrengen, bijvoorbeeld 10 procent-.
Op deze wijze is een zekere reserve te
vormen voor de daarop volgende ja
ren. Ook zou men de mogelijkheid
moeten nagaan om in de Hollanden
een verbinding tot stand te brengen
met de aldaar opgerichte teeltbege
leiding.
BTW-verhoging
De KNLC-kommissie boomkwekerij
gaat akkoord met de door het Land
bouwschap uitgegeven persbericht
over een mogelijk voornemen tot
verhoging van het BTW-tarief op
sierteeltprodukten. Ook minister
Braks heeft zich dienaangaande po
sitief opgesteld in Brussel. Waar
schijnlijk regelt het ministerie van fi
nanciën dit buiten Landbouw om.
De akties van de laatste jaren rond
om bakterievuur dijken vruchten af
te werpen. De slechte zomers hebben
daar ook aan meegeholpen. Een
opruiming van bakterievuur op zijn
bedrijf meldt de kweker veelal niet
aan de Plantenziektekundige Dienst.
Dat is wel begrijpelijk, maar houdt
volgens de kommissie ook bezwaren
in. De boomkweker zal beter in z'n
omgeving moeten opletten of daar
bakterievuur voorkomt.
LEI-bericht
Er blijkt zich een gunstige rentabili
teit in de boomkwekerij voor te
doen. Toch zijn er wel enkele vraag
tekens te plaatsen, die minder posi
tieve kanten vertonen. De verschil
len in rentabiliteit zijn zeer groot.
Het vreemd vermogen van gemid
deld 16 procent is erg laag. Boven
dien is op veel bedrijven sprake van
aangepaste gebouwen, die hier en
daar aan vervanging toe zijn.
De kommissie heeft het rapport van
de ad-hoc werkgroep 'Arbeidsvoor
ziening in de tuinbouw' besproken.
Dit rapport is met enkele andere no
tities over de arbeidsvoorziening on
derwerp van bespreking geweest in
het bestuur van het Landbouw
schap. Van werknemerszijde is daar
bij opgemerkt dat in 10 procent van
de gevallen van ziekmelding bij het
Agrarisch Sociaal Fonds in Gouda
sprake was van onderbetaling. Het is
wel duidelijk dat de werkgevers be
ter met de Tuinbouw Cao dienen om
te gaan. Nog te veel mensen komen
niet verder dan klasse 1 en 2.
Gelegenheidsarbeid dient gehand
haafd te blijven. Zo niet, dan zal er
volgens de kommisie boomkwekerij
ook reguliere arbeid verdwijnen met
daarmee het grote risiko dat'werkge
vers dan meer zwart zullen uit
betalen.
Gezien het aantal leden van de kom
missie Boomkwekerij zal het KNLC
trachten deze uit te breiden met le
den uit de provincies Utrecht, Gel
derland, Brabant en Zeeland.
Bob van der Toom
sekretaris boomkwekerij
Volgende week is het zover. Dan verschijnt het eerste nummer van
OOGST, samen met de organisatiebladen. Voorwaar een historisch
moment in de samenwerking tussen de drie Centrale Landbouw Or
ganisaties. OOGST zal de eerste keer bij alle georganiseerde boeren
en tuinders in de bus glijden. Op 3 november wordt het eerste num
mer - vers van de pers - aangeboden aan minister Braks van Land
bouw en Visserij. Een ruime vertegenwoordiging vanuit bedrijfsle
ven, politiek, reklamewereld, landbouworganisaties en pers is uitge
nodigd.
De mestmaatregelen in de grondwater-beschermingsgebieden in het
noordoosten van de provincie Brabant zijn niet best gevallen bij de
boeren. De maatregelen die de provincie heeft opgesteld komen zon
der uitzondering neer op beperking van de bedrijfsvoering van de
agrariërs ter plaatse. Met name in het beschermingsgebied Vierlings
beek, maar ook in Boxmeer, bestaat de vrees dat vele boeren het
loodje zullen leggen.
In het eerste nummer van OOGST
zal een aantal bijzondere onderwer
pen worden behandeld. Hoofdre-
dakteur Pieter Bos wil daar eigenlijk
nog niets over zeggen: 'Een primeur
verklap je niet een week voor publi-
katie. Ik hou liever m'n kruit droog.
Maar ik kan wel zeggen dat het een
opmerkelijk nummer wordt voor de
eerste keer. De redaktie wil meteen
een duidelijk herkenbaar, goed ver
zorgd visitekaartje afgeven'.
Een tipje van de sluier
Een tipje van de sluier over de in
houd wil Bos na enige aandrang dan
wel oplichten. Het betreft de uit
komst van een onderzoek dat in op
dracht van OOGST is uitgevoerd
door het Landbouw-Ekonomisch
Instituut. Het gaat over de werkgele
genheid, een uiterst aktueel onder
werp. De centrale vraag luidt: Hoe
veel mensen zijn voor hun werk af
hankelijk van boeren en tuinders en
in welke sektoren zijn zij werkzaam?
De uitkomst van het onderzoek is
volgens Pieter Bos verrassend.
Moet dit OOGST-onderzoek de le
zers een hart onder de riem steken?
De hoofdredakteur: 'Land- en tuin
bouw ligt momenteel onder vuur. De
kosten van het EG-landbouwbeleid,
de overschotten- en vooral de mi
lieuproblematiek overschaduwen de
betekenis van onze agrarische sektor
voor de nationale ekonomie en
werkgelegenheid. Daarom vinden
wij als OOGST-redaktie dat wij de
schijnwerper wel eens anders mogen
richten en vooral de kant van werk
gelegenheid belichten. En bij de pre
sentatie op 3 november zal hieraan
ook heel nadrukkelijk aandacht
worden besteed'.
Vanuit de praktijk
In het eerste nummer zal meteen dui
delijk blijken dat OOGST vanuit en
voor de praktijk schrijft. Het nieuwe
CLO-blad is bestemd voor de agrari
sche ondernemers en hun gezin. Zo
is er de rubriek Bedrijf waarin elke
week twee sektoren uitgebreid aan
bod komen. Volgende week tuin
bouw en rundvee. In het tweede
4
nummer komt vanwege de VIV te
Utrecht de Intensieve Veehouderij
uitgebreid aan de beurt, alsmede de
akkerbouw. 'Overigens wil ik de ak
kerbouwers wel even attenderen op
het eerste nummer, want voor hen
hebben we interessant nieuws', aldus
Bos, die zo de nieuwsgierigheid
prikkelt.
In Bedrijf treft men naast aktueel
nieuws en reportages ook twee pagi
na's 'Samengevat' aan met informa
tie uit binnen- en buitenlandse vak
bladen en onderzoeksrapporten.
Wie weinig tijd heeft blijft als onder
nemer met OOGST goed op de
hoogte. En anders zorgt daar een
groep van bedrijfsgenoten wel voor,
die regelmatig vanuit hun praktijk
ervaring in OOGST zal schrijven.
'Wij streven naar een twee
richtingsverkeer in ons blad', zegt
Bos. En tot slot: U zult kennis ma
ken met een aantal vaste gastschrij
vers van naam, zodat u verzekerd
bent van een groot aantal opvattin
gen en meningen. Ik zou zeggen:
Kijk zelf volgende week.
Bartele A. Bokma
Oogst deelname vergroot.
De deelname in OOGST is ver
groot, nu de Veenkoloniale Boe
renbond te Veendam heeft beslo
ten tot participatie in het CLO-
projekt OOGST. Inmiddels zijn
met de Zuidelijke Landbouw
Maatschappij te Goes goede af
spraken gemaakt voor een nauwe
redaktionele samenwerking en
individuele abonnementen. Dit
betekent dat alle provinciale en
gewestelijke organisaties, aan
gesloten bij de drie Centrale
Landbouw Organisaties mee
doen aan OOGST. Boer en Tuin
der, Ons (Friese) Platteland en
Landbode worden in een adres
band bij de leden bezorgd, ter
wijl de lezers van Fries Land
bouwblad en Landbouwcourant
van de Veenkoloniën OOGST
apart krijgen toegezonden en de
ZLM-leden zich zoals gemeld in
dividueel kunnen abonneren.
De maatregelen zijn beslist niet een
zijdig opgelegd door het provinciaal
bestuur; er is bestuurlijk overleg aan
vooraf gegaan met de gewestelijke
raad van het Landbouwschap en de
waterleidigbedrijven. De maatre
gelen zijn bedoeld om de hoeveel
heid nitraat in het grondwater bene
den de 50 milligram te houden. De
provincie streeft zelfs ngtar verscher
ping van deze norm naar 25 mg per
liter, als dit tenminste redelijk haal
baar is. De maatregelen mogen
voorts niet tot exorbitante schade
vergoedingen leiden.
In het gebied Vierlingsbeek is het
grondwater dermate aangetast, dat
daar aanvullende maatregelen nood
zakelijk zijn. Zo dient aanvullende
bemesting met kunstmest beperkt te
blijven tot in totaal 300 kg N op
grasland. Verder is vanaf 1990 alleen
dagbeweiding toegestaan, met uit
zondering voor jongvee. En tenslot
te dient voor 1991 al het bouwland
en maisland te zijn omgezet in
grasland.
De laatste maatregel gaat het verst;
Het zaaizaadconcern LIMAGRAIN
gaat de Zaaddivisie van SHISSLER:
kweekwerk, verwerking, verkoopap
paraat.
SHISSLER, een in 1934 opgericht
familiebedrijf, behaalt een omzet
van ongeveer 5 miljoen dollar, voor
70% bestaande uit verkopen van hy
bride maisrassen die onder eigen
merk worden vermarkt: GR8
(Great). SHISSLER biedt eveneens
sojazaden aan. SHISSLER, staat
bekend als één van de meest dynami
sche en snelst groeiende bedrijven in
Illinois.
Deze overname concretiseert de stra
tegie van de Groep LIMAGRAIN,
gericht op een actieve commerciële
aanwezigheid in de Amerikaanse
Corn-Belt, met hybride maisrassen,
ontstaan uit eigen kweekwerk. De
Groep LIMAGRAIN is in de USA
reeds vertegenwoordigd op de markt
van groenten en bloemen, via haar
dochteronderneming FERRY
MORSE (California).
wanneer een bedrijf door deze bepa
ling niet meer kan worden voort
gezet, kan de waterleidingmaat
schappij de betreffende grond
opkopen.
Schadevergoeding
TusSen de partijen is overeenstem
ming bereikt over de hoofdlijnen
van een schadevergoedingsprocedu
re, waarin ook de waterleidingbe
drijven een (betalende) rol spelen.
En daar wringt de schoen voor de
agrariërs in noordoost Brabant: er is
en blijft onzekerheid over de hoogte
van de vergoedingen. Zij hopen dat
de rekening dermate hoog uitvalt,
dat de plannen van de provincie eko-
nomisch onhaalbaar worden.
Dat er maatregelen nodig zijn om
het grondwater te beschermen tegen
de hoge konsentraties nitraat en
bestrijdingsmiddelen, staat als een
paal boven water. Volgens veel boe
ren kan echter worden volstaan met
een uitrijverbod of andere beperkin
gen bij het gebruik van mest. Met
name de akkerbouwers zullen hinder
van de maatregelen ondervinden. Zij
mogen maksimaal 125 kg fosfaat uit
dierlijke mest op het land brengen.
De boeren zijn ook van mening dat
zij teveel buiten de plannen zijn ge
houden, terwijl zij toch de grootste
belanghebbenden zijn. Zij zijn het in
dit geval zeker niet eens met de ge
westelijke raad van het Landbouw
schap, die namens hen de onderhan
delingen heeft gevoerd.
Dochter Cebeco neemt bedrijf
Unilever over
De Nederlandse Industrie van Eipro-
dukten (NIVE), een dochter van de
koöperatieve aan- en verkoopvereni
ging voor land- en tuinbouw
Cebeco-Handelsraad, heeft de Ierse
Unileverdochter Dehy-meats over
genomen.
Dehymeats is gespecialiseerd in het
drogen van vleesprodukten, die
voornamelijk in Engeland en Ierland
woren afgezet. De verkoop in ove
rige landen zal ter hand worden geno
men door NIVE-dochter Nidefo.
Tussen 14 en 20 november organi
seert de provincie nog enkele hoor
zittingen over de maatregelen. Op 16
december wordt een beslissing geno
men. Als provinciale staten dan ak
koord gaan met het plan, zullen de
boeren zich beraden over te nemen
stappen. In dat geval zou de rechter
er wel eens aan te pas kunnen
komen.
Het Kollege van Bestuur van de
Rijksuniversiteit Utrecht (RUU)
heeft dr. V.J. Feron benoemd tot
deeltijdhoogleraar in de Faculteit
Diergeneeskunde, om één dag per
week werkzaam te zijn op het vakge
bied van de biologische toxicologie.
Prof. Feron is onderdirekteur van
het Instituut CIVO-Toxicologie en
Voeding TNO te Zeist. Betrokkene
is tevens benoemd bij de Faculteiten
Geneeskunde en Farmacie van de
RUU.
Eveneens per 1 september 1988 werd
dr. R. Kroes, voormalig direkteur
bij CIVO-TNO, benoemd tot deel
tijdhoogleraar in de biologische
toxicologie aan de RUU. Prof.
Kroes is hoofddirekteur van het
RIVM.
FNZ direkteur Dijkstra
herkozen als voorzitter Inter
nationale Zuivelbond
Ir. W.M. Dijkstra, direkteur Alge
mene Zaken van de Koninklijke Ne
derlandse Zuivelbond FNZ, is voor
een nieuwe ambtsperiode van vier
jaar herkozen als voorzitter van de
International Dairy Federation (In
ternationale Zuivelbond). De heer
Dijkstra, 56 jaar, afkomstig uit het
Friese Siegerswoude (gemeente
Opsterland), werd onlangs tijdens de
jaarvergadering van de Internatio
nale Zuivelbond in het Hongaarse
Boedapest met algemene stemmen
herkozen.
De Internationale Zuivelbond, die
85 jaar bestaat, telt 35 aangesloten
landen. Het doel is de belangen van
de zuivelsektor voorzover ze op we-
reldnivo liggen te behartigen. Dat
geschiedt door middel van het bestu
deren van onderwerpen in de sfeer
van melkproduktie, zuiveltechnolo-
gie en -techniek, management, mi-
krobiologie en chemie, analyseme
thoden, opleiding en training.
Vrijdag 28 oktober 198)1