uit dew
praktijk
DE VROEGE
WINTERTARWE
e
Wat men 's nachts doet
'Werkbare dagen' als kriterium ter bepaling uitrijdata drijfmest
Na regen komt zonneschijn
Verloren week in drukke periode van het jaar
Steeds minder'eigen werk'bij bieten rooien
ROfNODE
Met een neerslag van 50 tot meer
dan 80 mm in één dag, lagen we op
NOORD-BEVELAND wel even stil
met de aardappel- en suikerbieten-
oogst. Toch kon er na enkele dagen
weer gerooid worden op diverse per
celen aardappelen en suikerbieten.
Voor diegenen die een goede draina
ge hebben, of hierin de laatste jaren
hebben geïnvesteerd, blijkt maar
weer eens te meer, dat een dergelijke
investering zijn geld waard is. Men
zal toch minder wateroverlast heb
ben, waarbij de gevolgen voor zichzelf
spreken.
Wat betreft de suikerbietenoogst
zijn er naar de opbrengstzijde hoge
verwachtingen, hetgeen betekent dat
weer behoorlijk C-suiker geprodu
ceerd zal worden. Bij de aardappe
len zijn de opbrengstverwachtingen
heel verschillend. Met toch wel pro
blemen t.a.v. de blauwgevoeligheid
als gevolg van het hoge onderwater
gewicht zal het vakmanschap van de
boer, zowel bij rooien als bij inschu-
ren, van belang zijn.
Met een voorlopige oogstraming, die
200.000 ton lager uitvalt dan de defi
nitieve opbrengst van vorig jaar is er
hopelijk een mogelijkheid voor een
betere prijsrealisering van aardappe
len. Iets waar de akkerbouw heel erg
hard aan toe is. De vrije produkten
zijn toch doorslaggevend voor onze
bedrijven. Zeker als je het ZLM-
blad thuis krijgt en je leest op de
voorpagina een artikel als: 'Var
kenshouderij weg uit Nederland',
met als reden dat de varkenshouderij
naar gebieden moet waar tarwe ge
teeld wordt. Met andere woorden:
de tarweteelt is door de heren be
windslieden uit Brussel voor Neder
land al helemaal afgeschreven!
Dit zou toch wel heel dramatisch
zijn voor beide agrarische takken
Naar mijn mening is voor beide sek
toren een flinke 'know-how' aanwe
zig. We zullen het dan nog maar niet
hebben over het gezinsleed of de ka
pitaalsvernietiging binnen de agrari
sche sektoren, een klap die echt wel
hard aan zou komen!!
Eén ding staat voor mij vast: 1992
zal ook in onze bedrijfstak veel ver
anderingen brengen, waarbij we nog
weinig weten van hetgeen ons te
wachten staat. Maar afwachten zal
er niet bij zijn!!
In het Zuidwesten hebben we goede
gronden en een redelijk tot goed kli
maat, dus zullen we moeten laten
zien, dat we ook na 1992 onze 'deun'
kunnen meeblazen in één Europese
gemeenschap.
Door de overvloedige regen van 24
september zijn door onberijdbaar
land verschillende drijfmestkelders
in WEST-BRABANT-ZUID vol
blijven zitten. Zoals gebruikelijk
wordt op het maisland de laatste
drijfmest gereden voordat de winter
invalt. Hoe het nu moet is een groot
vraagteken.
Van overheidswege zou een onthef
fing van enkele dagen zeer welkom
zijn. De oogst van de snijmais is
door de slechte weersomstandighe
den ook 10 dagen verlaat. Sommige
veehouders hebben met akkerbou
wers op de kleigrond al een afspraak
gemaakt om voor het op wintervoor-
ploegen het land van drijfmest te
voorzien. Uit milieutechnisch oog
punt bezien kan veel beter gekeken
worden naar werkbare dagen dan
naar een bepaald tijdvak op de ka
lender. Als bij goede weersomstan
digheden en berijdbaar land drijf
mest gereden wordt kan dit 's
avonds al ondergewerkt worden.
Waarom komt er trouwens geen
maatregel dat met lage temperaturen
drijfmest gereden moet worden. Van
vervluchtigen is dan weinig sprake
en dit voorkomt weer een ekstra do
sis zure regen, als tenminste drijf
mest hierop van invloed is. Sommige
onderzoeksrapporten spreken elkaar
nog steeds tegen.
Op 1 oktober waren er praktisch nog
geen aardappelen gerooid. Weinig
vraag en geen bereidheid van telers
om voor te lage prijzen te verkopgn
deed de meeste sorteerbedrijven nog
stilliggen. Naast zeer veel percelen
goede kwaliteit aardappelen zijn er
ook diverse die alleen maar voor
veevoer verkocht kunnen worden.
Zeer veel groeischeuren en een zware
pokaantasting maken deze voor in
dustriële verwerking ongeschikt.
De suikerbietenoogst is dit jaar wat
trager op gang gekomen. Maar niet
van dien aard dat er fabrieken in de
regio niet konden draaien. Wat kg-
opbrengsten betreft zit het dit jaar
met de zandbieten wel goed maar het
Een overvloedige regenval in het
weekeinde van 24 september met
neerslaghoeveelheden van 70 a 80
mm, waar in de eerste dagen van de
daarop volgende week nog zo'n 10
mm bijkwam, heeft op THOLEN
EN ST. PHILIPSLAND gezorgd
voor een verloren week wat het na-
jaarswerk betreft.
Alleen in het laatste gedeelte van de
week konden er weer suikerbieten
gerooid worden. Het feit echter dat
er minstens 4 dagen nauwelijks ge
rooid kon worden heeft een achter
stand opgeleverd in het afvoeren van
de bieten, gewoon omdat de bieten
niet voorradig waren. Gehoopt
wordt dat deze achterstand nog ihge-
haald kan worden, doch de eerste
aanwijzingen dat dit zal lukken lij
ken niet gunstig. Ons inziens niet te
recht omdat tegen een dergelijke
overmachtsituatie in het begin van
de kampagne weinig valt te doen.
Maandag jl. konden we weer begin
nen met het rooien van de aardappe
len, vooral op de lichtere gronden.
Dat was ook nodig, we schreven
toen al 3 oktober en naar een globale
schatting anderzijds moet er toen
toch nog wel zo'n 60% van de Bint
jes en andere konsumptieaardappels
gerooid worden, en dat met her
fstdagen die dagelijks korter worden
en een weertype dat meestal minder
drogend is. De vraag dringt zich dan
INGEZONDEN MEDEDELING
^AVIR
suikergehalte viel met 14.60 wat te
gen. Er zijn op enkele plaatsen bie
ten gerooid met het tweefasen
systeem en de resultaten zijn ook
voor suikerbieten op de lichtere
grond zeer goed. Waar normaal ge
rooid wordt met een tarrapercentage
van 18 is de tarra met het tweefa
sen systeem teruggebracht naar
11%. Met de nieuwe tarraregeling
van de suikerindustrie is dan gemak
kelijk een rekensom te maken.
Zoals het er nu naar uitziet is het
vers opvoeren en inkuilen van sui-
kerbietenloof verleden tijd gewon
den. Iedereen is er nu wel van over
tuigd dat loof verkopen of zelf op
voeren meer kost aan struktuurbe-
derf en organische stofverlies dan
dat het aan voederwaarde opbrengt.
Als je zo door onze WESTHOEK
rijdt en het is stil dan hoor je al op
heel veel plaatsen de ventilatoren
draaien. De aardappelen zijn nogal
vochtig als ze binnenkomen, zodat
droog blazen een eerste vereiste is.
Na die vele regen die vooral ook in
West-Brabant is gevallen is het ver
wonderlijk dat dit jaar de zwaardere
gronden op veel plaatsen zo goed
rooien. Toch maar proberen ze er zo
snel mogelijk uit zien te krijgen. Hoe
zal het nu met al dat tegenweer met
de kwaliteit van de uien aflopen?
Met die, die op de ruggen lagen en er
nog in staan? De vroeg gerooide vol
gens de nieuwe methode zien er heel
goed uit, ondanks de toch wel hoge
kosten van even voordrogen op het
land en dan inschuren.
Maar zo als overal mee, nog even en
de opbrengstenbalans in kg kan weer
worden opgemaakt van onze gewas
sen. Zo te horen zullen de verschillen
nogal groot zijn per gewas maar de
a.s. oogstramingen zullen daar toch
veel klaarheid in brengen. De afgelo
pen weken is nogal veel geploegd of
het nu zaai voor is of winterland, het
ligt er net bij. De eerste wintertarwe
is al weer gezaaid. Ondanks alle be
richten over overschotten en eventu
ele nog grotere heffingen zoeken we
toch het meest oogstzekere gewas
ook in 1988 is gebleken dat het met
andere produkten nogal eens wat is.
Dit najaar heeft ook goed gelegen
heid gegeven voor graszaad inzaai.
Jammer dat sommige percelen over-
gezaaid moesten worden vanwege
slakkenvraat.
Rondom de bieten hoor je niet zo
veel, niet dat het niet doorgaat. Als
je buiten komt je de stoomwolk bo
ven de fabriek de lucht ingaan. Er
komt tegenwoordig zo weinig eigen
werk meer aan te pas. Het eigen
transport gaat steeds minder worden
en wanneer de bieten door de loon
werker met z'n grote kapaciteit ge
rooid worden moet alles opgetrom
meld worden om de afvoer vanaf het
land rond te zetten. Zodat dit ook
haast allemaal door de loonwerker
of afhaaldienst in ons gebied
gebeurt.
In het verleden kostte zelf vervoeren
naar de fabriek en daar dan soms
uren wachten om gelost te worden
ook niet weinig. Maar de tijden ver
anderen en de manier hoe onze be
drijven daar in funktioneren ook.
toch wel eens op of we met het
doodspuiten van de aardappelen niet
te veel risiko gaan nemen. De rooi-
kapaciteit van onze aardappelrooi
lijn is wel groot maar we moeten ge
middeld per rooimachine toch wel
meer dan tien rooibare dagen heb
ben en in sommige najaren is dat wel
eens een probleem.
Wij vernamen dat het met de prij
sontwikkeling van de aardappels
goed gaat. Wij hopen dat dit zo
blijft en dat het geen 'slecht weer
opleving' betekent. De financiële re
sultaten in de akkerbouw zijn tot nu
toe weinig hoopgevend en ons land
bouwblad verwoordt wekelijks de
zorgen daaromtrent, maar Braks en
zijn kollega's trekken zich daar
blijkbaar weinig van aan.
De door de heer Duffhues reeds aan
gekondigde koude sanering op de al
gemene kringvergadering van afge
lopen voorjaar komt onheilspellend
op ons af. Velen weten dan ook niet
hoe ze hun bouwplan voor a.s. jaar
moeten aankleden. De tarweprijs is
hoger dan was verwacht, alhoewel
ongeveer een dubbeltje per kg lager
dan enkele jaren geleden als men de
medeverantwoordelijkheidsheffing
inkalkuleert, en dat brengt velen er
blijkbaar toe om toch maar weer
meer tarwe te gaan zaaien. Op zich
best begrijpelijk, maar of het in
groot verband gezien zo verstandig
is weten wij nog niet! Maar wat dan?
Helaas kunnen wij dit antwoord ook
niet geven.
Het verwerken van graan, aardappe
len en suiker voor non-food produk
ten zou mogelijk een oplossing bie
den, maar dan vinden wij de aardo
lie maatschappijen en vele regerin
gen op onze weg.
Toch zijn wij van mening dat het to
tale kostenplaatje afgezet tegen de
totale wegvallende werkgelegenheid-
saspekten van een verdere verpau
perde akkerbouw, die andere agrari
sche sektoren zal meeslepen, best
eens positief zou kunnen uitvallen.
Jammer dat er geen fraudebestendig
paspoort van gemaakt kan worden.
Ongeveer een week geleden wer
den grote verschillen in neerslag
gemeten. In West-Brabant viel er
95 mm, in Flipland idem hetzelf
de en in Zuid-Beveland 75 mm.
In Borssele ongeveer de helft en
zo zijn we in ons gebied gelukkig
toch nog goed weggekomen.
Plaatselijk bleven de buien soms
erg lang hangen. Het regende
'blaasjes' en de piasvorming was
ongekend groot. In het begin van
de week lag al het veldwerk stil
en in de tweede helft van de week
kwam op de lichte grond' het
rooien van de bieten geleidelijk
weer op gang. In de aardappelen
zijn er zaterdag bij goed weer tot
in de late avond veel gerooid. Bij
een paar weken met goed weer
zal de aardappeloogst wel weer
aan de kant zijn. Het kan dus
weer gauw gaan en laten we ho
pen, dat onze plannen in vervul
ling mogen gaan. Te diep poten
is een foute zaak is ook thans
weer gebleken, want bij het rooi
en krijgen we er alleen maar last
van. Door de vele regen zijn de
grondkluiten in de ruggen zach
ter geworden en de kans op be
schadiging is daardoor aanzien
lijk kleiner geworden.
In de bieten gaat het rooien op de
meeste kavels weer naar wens.
De rooimachines zijn weer verbe
terd en daardoor is het tarraper
centage lager geworden. De vele
neerslag heeft de grond zachter
gemaakt en het puntverlies is nu
zeer gering. Als boer moet men
wat geluk hebben en zeker op de
ekstreem zware grond. Genoem
de grond moet vroeg, op tijd,
droog en goed geploegd worden.
Vroeger streefde onze familie er
aan om rond vijf november met
alle werk in het land klaar te zijn.
Dit kwam de struktuur van de
grond zeer ten goede en gegaran
deerd konden we in het vroege
voorjaar weer op tijd van start
gaan. Droge grond vernielt men
nooit, maar natte grond wordt
als maar slechter en daarom
moeten we de kalender goed in
de gaten houden. Dat is de ma
nier om blijvend voor veel onhei
len gespaard te blijven. Onze
overkapaciteit is bij de huidige
mechanisatie groot genoeg en
dus behoeven we helemaal niet te
knoeien.
Op de eerste zaterdag in septem
ber wordt er altijd voor de pro
vinciale ploegwedstrijd geploegd.
We zien dan dat de grond goed
geploegd wordt, dat in een kort
bestek de geploegde grond al
gauw scheurt en dat we dan ma
chinaal alles met die grond kun
nen doen. Dat is dus het geheim
van de smid en om dat te weten
hebben we geen hogerev land
bouwschool nodig.
Tegenwoordig is ons boerenleven
drastisch aan het veranderen.
Overdag en tot 's avonds laat le
veren we aardappelen af en 's
nachts worden meestal de bieten
op het erf op de vrachtauto's ge
laden. Een heel ander systeem
dan we gewend waren. Wat men
's nachts doet moet men ook 's
nachts bekijken, dat wil zeggen
dat de kwaliteit van werken in
het duister in de regel minder is.
Zo is ons leven in de herfst op en
rond de boerderij en alles gaat
dan ook met meer lawaai ge
paard. Door de doktoren wordt
daarom in ons vak geadviseerd
oorbeschermers toe te passen en
die moeten we niet in de kast Ia-
ten liggen.
Doofheid is een zeer groot
gemis,
waar geen recept voor te vinden
is
Vrijdag 7 oktober 1988