uit dei
praktijk
Politiek moet landbouw kans geven
Opbrengst veldbonen valt tegen
Douche voor koeien
Moeder natuur rekent geen BTW
Waterschap snel met herstellen
ingezakte slootkanten
Wel of geen wintertarwe?
Grondprijzen nog steeds hoog
Vanuit een zwaar bewolkte dag op
NOORD-BEVELAND een berichtje
uit de praktijk. In ons gebied is nu
echt al het graan gedorst en het stro
geperst. Enkele percelen (vroege)
aardappels zijn al gerooid en vele
hektaren zijn doodgespoten. Het be
gin van de najaarswerkzaamheden.
Ook de eerste bieten zijn gerooid en
wachten op transport naar de
fabriek.
Tijdens deze drukke werkzaamhe
den zouden we zo nu en dan even
vergeten dat we in een moeilijke tijd
voor de landbouw leven. Vorige
week hebben we via het NOS-
journaal kunnen horen dat Braks
ook weer terug van vakantie is. Het
was natuurlijk geen nieuws te horen
dat deze minister van landbouw
vindt dat er 30 tot 40% van de boe
ren zullen moeten verdwijnen. Maar
De neerslag aan het eind van de vori
ge week heeft in het THOOLSE- en
FLIPLANDSE land de inzaai van
Engels raai vertraagd. Doordat de
huidige baktarwerassen niet zo ge
schikt zijn om als dekvrucht voor
het Engels raai te dienen, moest er
nog veel tarweland geploegd en inge
zaaid worden.
Velen dachten dat vorige week nog
wel te kunnen klaren om dan deze
week aan de aardappeloogst te kun
nen beginnen. Maar door de
neerslag op het vers geploegde land,
was het niet meer mogelijk om te
zaaien. Een aantal droge dagen is
daarvoor zeker gewenst. Gezien de
oppervlakte die geploegd is en wat
nog zal worden gezaaid na de aard
appelen, lijkt er behoorlijk uitge
breid te gaan worden. Dat ligt voor
de hand nu ook dit jaar weer is ge
bleken dat de opbrengst van de erw
ten niet beantwoord aan dat wat er
van verwacht wordt.
Verlaging van de prijs maakt het
ook al niet aantrekkelijk om nog
langer in een eigen Europese eiwit
voorziening een steentje bij te dra
gen. Velen wijken dan ook uit naar
de wintertarwe of graszaad, die be
wezen hebben de laatste jaren voor
een hoger saldo te kunnen zorgen.
Over de oogstverwachting van de
aardappelen wordt verschillend ge
dacht. Op de wat slempgevoelige
percelen valt de grofheid wat tegen.
De weersomstandigheden op ZUID-
BEVELAND zijn erg wisselend en
niet bevorderlijk voor de oogst. Veel
percelen aardappelen zijn al dood
gespoten op het moment dat dit ge
schreven wordt, maar er zijn ook
nog veel percelen waaraan nog niks
is gebeurd of alleen de kopeinden
doodgespoten zijn.
Het verlaat de oogst weer, waar we
eigenlijk geen behoefte hebben.
Naarmate het later wordt, worden
we wat gehaaster, dat zit nu eenmaal
in de aard van de mens, en wordt er
over het algemeen wat minder nauw
keurig gewerkt. Het blijft toch op
passen geblazen enerzijds voor onge
lukken en anderzijds voor het pro-
dukt aardappelen dat dit jaar over
het algemeen een hoog onderwater
gewicht heeft en daardoor blauwge-
voelig is.
Zoals we al eerder schreven dit jaar.
elke keer als je dit hoort, komt het
weer hard aan.
De reaktie van vooral de heer H. van
Arkel hierop, dat het ook de politiek
is die de landbouw een kans moet ge
ven, was zeer duidelijk.
We hebben ook kunnen lezen dat het
hoofdbestuur van de ZLM weer
dringende verzoeken heeft gestuurd
naar politiek Den Haag om nationa
le steun. Dat het soms vechten tegen
de bierkaai is, kunnen we ook lezen
in het artikel dat voorzitter v.d.
Haas vorige week in dit blad schreef.
Uit dit duidelijke artikel bleek ook
dat de ZLM niet van plan is af te
wachten en toe te kijken hoe de sa
nering plaats zal vinden.
Het is goed om vanuit de praktijk te
horen dat onze eigen organisatie be
reid is tegen deze bierkaai te
vechten.
Wel lijken ze wat ronder dan in ande
re jaren, zodat het percentage 50
nog wel meevalt.
De oogst van de eerste suikerbieten
zorgde direkt al weer voor zo hier en
daar vettige wegen. Vooral tijdens
motregen kunnen gevaarlijke situa
ties ontstaan, en als de weggebruiker
dat nog niet gewend is, levert dat
dubbel gevaar op. In ons gebied is
door een aantal kollega's dit seizoen
ook het Frans-Limburgse onkruid-
bestrijdingssysteem toegepast. Als er
op tijd en meerdere keren wordt
gespoten blijkt het toepasbaar. Op
vallend is wel dat er in Limburg zo
veel sterk vervuilde bietenpercelen
liggen, terwijl de naast gelegen ande
re gewassen er wel schoon bijliggen.
En dat terwijl er over de grens in
Duitsland gezocht moet worden
naar vuile percelen. De vraag rijst
dan, waarmee spuit die Duitse boer,
doet hij het beter, of is het risiko van
het Frans-Limburgse systeem te
groot?
Het Waterschap heeft snel in
gespeeld op het vroeg vrij komen
van het wintertarweland, door het
inzetten van ekstra materiaal om de
vele ingezakte slootkanten zo snel
mogelijk te herstellen, waardoor
schade aan nog in te zaaien gewassen
kon worden voorkomen. Het is te
hopen dat deze winter wat minder
water brengt dan de vorige, zodat
deze ekstra kosten bespaard kunnen
blijven.
is het een slechte start voor de kwali-
teitsui. Dit voorjaar een slechte, on
regelmatige opkomst en nu voor de
oogst ook niet te beste omstandighe
den. Maar ja, zoals ze wel eens zeg
gen, dat alle begin moeilijk is, zullen
we wat de uien betreft toch op de in
geslagen weg door moeten gaan wil
len we de uienteelt voor Nederland
niet verloren laten gaan.
Naast deze oogstperikelen is er de in
zaai van de wintertarwe. Allerlei ad
viezen komen weer op ons af. Het
meest opmerkelijke advies is wel van
de CZAV te Wemeldinge. Het ene
jaar wordt iedereen geadviseerd om
volop zomergerst te zaaien en dit
jaar moet, bij wijze van spreken, al
les weer wintertarwe zijn.
Wat zal het volgend jaar zijn? Weer
iedereen zomergerst? Er zit in het
beleid geen vaste lijn en dat maakt
het geheel erg ondoorzichtig voor de
telers.
Het gewas veldbonen dat de laatste
jaren in verschillende WALCHER-
SE bouwplannen is opgenomen valt
in opbrengst tegen. Door uitbreiding
van de teelt neemt ook de ziektedruk
toe. De toekomst is wel een goed
preventief spuitprogramma uitvoe
ren, of 't gewas uit het bouwplan
schrappen. Maar wat dan. Gerste-
geld is ook vlug geteld.
De bruine bonen telers hebben gro
tendeels de bonen op de ruiter, nog
altijd de zekerste methode voor kwa-
liteitsbehoud, en voor de prijs die
momenteel te maken is wordt de
ekstra arbeid hieraan besteed wel be
taald. Gezien het tijdstip van
doodspuiten van aardappelen zal de
oogst in de laatste week van septem
ber vallen en later. Hopelijk krijgen
we een periode met vast drogend
weer voor de vele werkzaamheden
die ons nog wachten. De planning
bij de bietenkampagne ondanks
komputer uitdraaien, groene
inventarisatie- en rose afnamesche-
makaarten, kunnen ook door de
Hoewel we onlangs nog een prachti
ge week zomers weer hebben gehad
zijn de meeste zwaluwen weer al in
WEST ZEEUWS-VLAANDEREN
vertrokken. Ze hadden niet helemaal
ongelijk want het mooie weer werd
gebroken door onweer en een fikse
hoeveelheid regen. De dagen erna
was het fris en bijzonder somber.
Komt regen meestal ongelegen, in
september lopen de plannen dan al
helemaal in het honderd.
De laatste resten stro zijn nog steeds
niet van het land en veel vlas is te ver
gedauwroot en bovendien komt er
nogal wat onkruid te voorschijn.
Ook het doodspuiten van de aardap
pelen gaf problemen; of het werd
laat of het was een knoeiboel en dit
nu de spuitsporen er nog steeds rede
lijk bij lagen.
Voor de vroeglevering van suikerbie
ten is weinig belangstelling, want er
is nog slechts hier en daar een hoekje
getrokken. Het regenachtige weer
net voor het weekend was ook niet
geschikt om een bietenperceel aan te
leggen. De kopakkers zijn dan gelijk
verknoeid. Hier en daar is er al wat
organische mest verspreid, maar
daarvoor is het nu ook te nat want
de kombinaties leggen nogal veel ge
wicht in de schaal. Af en toe horen
we klachten dat mest laat is inge
werkt. Dat geeft niet alleen onnodi
ge overlast, er gaat ook een deel van
de werking verloren, daarvoor koop
je toch geen mest.
Een enkeling heeft reeds een stukje
geploegd, ook bij dit werk is het
slechte seizoen dat vooraf ging nog
duidelijk te zien. Het zal niet een
voudig zijn vakwerk af te leveren.
Door een misverstand ging de regio
nale ploegwedstrijd niet door. Het
was een ideaal tijdstip, nu nog ge
noeg ploegers vinden voor een her
kansing zal niet meevallen vooral als
we niet vooruit kunnen met het
werk.
De fruittelers zijn momenteel volop
aan de pluk. Door de hagel is er nog
al wat tweederangs fruit wat waar
schijnlijk nauwelijks de kosten op
brengt. En die kosten zijn op de mo
derne bedrijven gigantisch, een dure
opstand, veel gewasbescherming en
vooral in de pluk een grote arbeids-
behoefte. Maar de laatste jaren mo
gen de telers niet klagen over de re
sultaten tenminste als je arbeidstijd
en verdienste niet met de industrie
vergelijkt.
Vorige week is er in het gebied nog
wat grond openbaar verkocht. De
ha-prijzen lagen nog steeds erg
Koeien houden, zoals men weet,
niet van warmte. Als de buiten
temperatuur tot boven de 30°C
stijgt, daalt de melkproduktie
merkbaar, konstateerden Hon
gaarse onderzoekers bij proeven
in geklimatiseerde stallen. Als te
genmaatregel adviseren ze om de
dieren regelmatig onder de dou
che te doen. Dit zou zowel de
produktie weer verhogen als de
eetlust opwekken. (De Voor)
weersomstandigheden danig in de
war worden gebracht. Door toepas
sing van uitgebreidere kwaliteitsei
sen ingaande deze kampagne zijn de
telers ook niet direkt bereid te gaan
rooien met veel grondtarra. Ander
zijds als men aanziet komen C-
bieten te gaan produceren kan men
dit afwegen tegen de geldelijke op
brengst van te vroege premies.
Het lijkt er nu toch op dat in het
BMS voor het aanstaande jaar een
vrije zone van 10 a 15% t.o.v. de re-
ferentieopbouw zal worden inge
voerd ingaande kampagne '88. Som
mige telers vinden het niet juist dat
tijdens een teeltseizoen veranderin
gen in het systeem worden doorge
voerd, vorig jaar de schijfgewijze
herverdeling van C-suiker na de in
stelling van een franchise. Het blijft
ingewikkeld in de suikersektor, niets
zou gemakkelijker zijn dan vrijheid
van telen binnen het landelijk kwo-
tum. De risiko's die hier uit voort
vloeien voor de bestaande bietente
ler zijn echter te groot.
hoog. Groot was de oppervlakte niet
maar het wordt door velen wel als
maatstaf gezien ook voor de land
bouw in het algemeen. Voor de indi
viduele kopers is dit een erg dure
manier van kavelverbetering, zeker
er van uitgaande dat de gehele streek
verkaveld kan worden. Voor de ad
ministratieve verkaveling in dit ge
bied is 5 oktober een belangrijke dag
dan kunnen de eigenaren en pachters
in het gebied Sluis-Oostburg stem
men over de herverkaveling. De
kans om de bedrijfsstruktuur goed
koop te verbeteren!
De ingezaaide groenbemesters gedij
en goed, je staat er van versteld wel
ke groeikracht deze gewassen in kor
te tijd opbrengen. Heeft men één
maal een goede groenbemester dan
is het een eis om later deze onder
goede omstandigheden en jiiet te
diep onder te ploegen, om 't struk-
tuurverbeterend effekt en kosten
hieraan gemaakt weer niet teniet te
doen.
De opbrengsten van de meest gezaai
de bakwaardige tarwerassen blijken
volgens oogst '88 weinig uit elkaar te
lopen. Zo de praktijk horende zal er
weer heel wat tarwe gezaaid worden
in de komende maanden.
Gezien recente uitspraken op een
boerenvergadering stelt minister
Braks zich keihard op tegenover de
akkerbouw, schaalvergroting is zijn
devies.
Nuchter berekend staat op uitbrei
ding door aankoop bij de huidige
grondprijzen een inkomensdaling.
De jaarlijkse netto grondlasten p/ha
worden amper gedekt door de bruto
geldelijke ha-opbrengsten van bijv.
graangewassen en grove peulvruch
ten. Tel uit je winst, en de onzalige
gedachte van de te verwachten waar
dedaling van de aangekochte grond
als men over leenkapaciteit spreekt
en denkt.
Was vroeger Zeeland het land van
veren en ponten geleidelijk aan is het
nu een gebied van bruggen en dam
men. Recentelijk is er weer één aan
toegevoegd en open gesteld voor het
verkeer.
We kunnen ons 'pondje boeren'
weer wat uitbreiden, we zijn toch al
tijd weer benieuwd wat onze kolle
ga's (konkurrenten) op hun akkers
verbouwen en hoe het er bij staat.
Thuis komende trek je dan de verge
lijking en konklusie, 't hemd blijft
nu eenmaal nader dan de rok.
Nog laat hebben we toprol in de
konsumptie-aardappelen ont
dekt. Door één bespuiting kan in
bijna alle gevallen toprol worden
voorkomen. De bladeren rollen,
kleuren paars en vaak treedt dat
in haarden op. Een belangrijke
rol hierbij speelt de aardappeltop-
luis. Rond half juni moeten we
met dezelfde middelen als bij
bladluizen in konsumptie-
aardappelen onze maatregelen
tijdig tegen de aardappeltopluis
genomen hebben. We krijgen de
indruk, dat we nogal eens te laat
preventief onze maatregelen heb
ben genomen en soms helemaal
niet tot aktie zijn overgegaan.
Zien we in het gewas reeds de
'haarden', dan zijn we te laat en
kunnen we onze fout niet meer
herstellen.
Enkele jaren geleden was het op
de zware grond een goede ge
woonte om rond half augustus de
konsumptie-aardappelen reeds
dood te spuiten. Men ging er
toen van uit, dat wie dat niet
deed, beter maar geen
konsumptie-aardappelen meer
moest blijven telen. Het risiko
werd anders te groot, maar gelei
delijk aan zijn de rooi- en be
waarmethoden aanzienlijk verbe
terd. Op een bedrijf van 50 ha
ziet men thans kans om in een
week tijds het gehele areaal aard
appelen te rooien. Het aantal
rooibare dagen kan daardoor
ook geringer zijn. Gaat men te
vroeg rooien, dan geeft men 3-4
ton opbrengst weg. Vroeg dood
gespoten betekent het rooische-
ma vervroegen en dat schept
weer de kans de wintertarwe op
tijd te zaaien. Het is allemaal een
rekensommetje, maar een boer
die voor is blijft voor.
Wanneer we momenteel ons ge
west rondrijden, dan zien we nog
heel wat aardappelen te velde
groen staan. Nu is het nog te nat
om deze dood te spuiten en eer
we die kans krijgen en eer we dan
kunnen rooien is het half okto
ber. Die risiko's die we nemen
zijn dus te groot. Het wordt alles
of niets, en alles kan ook wel
eens niets betekenen.
De veldbonenoogst is weer achter
de rug en de opbrengst is on
danks het koude voorjaar toch
nog meegevallen. Een goede ge
wasbescherming is in deze teelt
toch een steuntje in de rug. De
chemische onkruidbestrijding
moet goed en op tijd worden uit
gevoerd. Ook de bestrijding van
de schimmelziekten vraagt onze
voortdurende aandacht. Als de
teeltbegeleiding goed wordt uit
gevoerd kunnen we ook van stam
af dorsen en dan is het een leuke
teelt voor de boer.
De erwtenteelt is veel moeilijker,
want die peulen staan maar te
dicht bij de grond. Bij nat weer
gaan deze op den duur open en
nemen de verliezen per dag toe.
Hoe langer dit gewas op de natte
grond ligt, hoe slechter de kleur
van de erwten wordt. In een pak
huis erwten laten drogen is een
duur systeem. Toch worden er in
ons gewest nog veel erwten op de
ruiters gezet en daarop kunnen ze
lang staan, maar ze blijven goed.
Ruiteren kost 25 manuren per ha
en dat is nog te doen als men per
se erwten wil telen. Bruine bonen
zien we minder op de tol en
steeds meer op de ruiter staan.
Moeder Natuur helpt dan mee
aan de droging van het produkt
en aan de bescherming van de
kwaliteit en ze rekent geen BTW.
6
Vrijdag 23 september 1988
