Bestuur van de ZLM op bezoek
in de kring Langstraat
Advokaat noemt tussenvonnis levering
ondeugdelijk NAK-gekeurd pootgoed
hoopgevend voor aardappelteler
Leden Agrarische Commissie
teleurgesteld
over gesprek met Duffhues
Vervoerskosten
Het moet tot een goed gebruik
worden gerekend, dat het Dage
lijks Bestuur jaarlijks op werkbe
zoek gaat in enkele kringen. Op
deze manier kan direct kennis
worden genomen van wat in de
praktijk gaande is. Op 16 sep
tember werd de kring Langstraat
bezocht: als rode draad liepen
door het programma de mestpro
blematiek, de voortgang in de
ruilverkaveling Z.A.K.-Beneden
Donge en de tuinbouw.
De Arrondissementsrechtbank heeft op 14 juli jl. een tussenvonnis
gewezen in de zaak tussen de NAK (Nederlandse Algemene Keurings
dienst) te Ede en akkerbouwer P.W. Sneep te Dinteloord. Het gaat
om een proces, waarin Sneep stelt schade te hebben geleden als ge
volg van levering van een partij pootaardappelen, die door de NAK
was gekeurd, terwijl die een onaanvaardbaar hoog percentage ziek
bevatte. De NAK verwijst naar haar statuten, die nagenoeg elke fi
nanciële aansprakelijkheid uitsluiten. De Arrondissementsrechter is
een andere mening toegedaan en stelt, dat de NAK in dit geval niet
zondermeer kan volstaan met een verwijzing naar haar statuten en
stellen niet aansprakelijk te zijn.
P.W. Sneep spande eind januari
1987 een proces aan tegen de NAK te
Ede, de Keuringsdienst Rivieren
Delta Nederland van de NAK en de
aardappelhandelaar van wie hij de
partij heeft gekocht. Het betrof een
partij pootaardappelen van 18.000
kg, die door de NAK was gecertifi
ceerd als klasse A. In deze partij
bleek een zeer groot aantal zieke
knollen te zitten met een uiteenlo
pend skala van ziekten: zwartmo-
zaïëk, krinkel, fusarium, virus X, vi
rus Y en bladrolziekte. Dit is door
deskundigen, die Sneep heeft inge
schakeld, vastgesteld. De schade
wordt geraamd tussen 50.000,
en 100.000,—.
Aangesloten of niet
Cruciale vraag in het prees is of
Sneep als "aangeslotene" moet wor
den aangemerkt. De advokaat van
akkerbouwer P.W. Sneep, dr. mr.
ing. J.C. Sneep (broer van de eiser),
vindt van niet. P.W. Sneep heeft wel
een aangifteformulier ondertekend
met het verzoek om toelating bij de
NAK als aangeslotene, maar hij
heeft dit gedaan als kontraktteler
van graszaad en niet als pootgoedte-
ler. Volgens Sneep kent de NAK 3
sekties, te weten granen, pootgoed
en groenvoedergewassen (waaronder
graszaad valt). Een verzoek tot toe
lating bij de NAK in de hoedanig
heid als kontraktteler van graszaad
staat geheel los van de andere 2 sek
ties. Voor wat betreft pootgoed is
Sneep gewoon afnemer en werken de
statuten en reglementen (waarin de
uitsluiting van de aansprakelijkheid
van de NAK is opgenomen) tegen
over hem niet.
De NAK legt het aangifteformuleir
ruimer uit en zegt in feite dat er geen
onderscheid te maken valt en dat
Sneep, nu hij dat formulier heeft on
dertekend als aangeslotene moet
worden bestempeld. Wordt de NAK
in het gelijk gesteld dan mag de
rechtbank niet over deze zaak oorde
len, maar moet de in de Zaaizaad- en
Plantgoedwet genoemde Raad van
Beroep zich hierover uitspreken. Bo
vendien kan de NAK zich dan beroe
pen op de uitsluitingsklausule inzake
de aansprakelijkheid.
Komparitie
Met het oog op dit laatste punt heeft
de rechtbank een komparitie van
partijen gelast (d.w.z. overleg voor
nadere inlichtingen en eventueel een
schikking) op 31 augustus j.l. Aan
wezig waren een nogal zware delega
tie van NAK-zijde en de gebroeders
Sneep. De rechtbank heeft nadere
inlichtingen ingewonnen over de
kwestie "aangesloten of niet". Een
schikkingsvoorstel van de zijde van
Sneep werd door de NAK van de
hand gewezen. J.C. Sneep: "De
NAK ziet deze procedure als een zeer
principiële zaak en zal dit zonodig
tot in de hoogste instantie (de Hoge
Raad) uitvechten. Deze zaak kan een
toetssteen gaan vormen voor proce
dures die nog kunnen gaan volgen.
Jurisprudentie op dit punt is er nog
niet".
Bescherming van de belangen
Heeft de rechter zich nog niet uit
gesproken over de vraag of Sneep
aangeslotene is, wel heeft hij uit
gesproken, dat het tot de wettelijke
taak van de NAK behoort om ook
de belangen, waarin Sneep stelt te
zijn getroffen, te behartigen. De
Zaaizaad- en Plantgoedwet laat geen
andere uitleg toe, zo stelt de rechter.
Advokaat Sneep vindt het tussen
vonnis hoopgevend voor zijn broer.
Hij verwacht, dat de rechter zijn
broer als "niet aangeslotene" zal be
schouwen en dus zelf over deze zaak
verder zal oordelen. Als dat zo is
dan zal akkerbouwer Sneep de op
dracht krijgen om te bewijzen, dat
de NAK nalatig is geweest en dat dit
een onrechtmatige daad tegenover
hem oplevert. Bovendien zal Sneep
het oorzakelijk verband tussen de
nalatigheid en de schade, die hij stelt
te hebben geleden, voor de rechter
moeten aantonen.
Advokaat Sneep: "Dit laatste zal
nog niet zo'n eenvoudige zaak zijn".
Daarvoor zullen deskundigen inge
schakeld moeten worden. Vervol
gens zal de rechter dan een eindvon
nis kunnen uitspreken. Tenslotte
duidt advokaat Sneep nog op het be
lang van een rechtsbijstandverzeke
ring voor de boer. Zonder deze ver
zekering zou het voor zijn broer fi
nancieel onverantwoord zijn een
dergelijke procedure aan te gaan.
De busrit voerde vervolgens door het
Noordelijke gedeelte van de ruilver
kaveling Z.A.K.-Beneden Donge
(ca. 9.400 ha.). In de omgeving van
Waspik en Sprang-Capelle is men nu
bezig met uitvoering van de laatste
bestekken^ waarmee de cultuurtech
nische werkzaamheden in de loop Het gezelschap bezocht onder meer het veehouderijbedrijf van de heer W.
van 1989 zullen zijn beëindigd. Spierings (l.)
Vrijdag 23 september 1988
"Ik ben erg teleurgesteld en het
heeft ons alleen maar een flinke ka
ter opgeleverd". Zo vat Corry Dees
uit Waarde het resultaat samen van
een gesprek dat zij met mevrouw A.
Kostelijk en mevrouw A. Mol 7 sep
tember heeft gehad met ir. W.F.S.
Duffhues, directeur Akker- en Tuin
bouw van het Ministerie van Land
bouw. De drie dames spraken daar
als leden van de agrarische commis
sies in Zeeland, Flevoland en Zuid-
Holland namens de Nederlandse
Bond van Plattelandsvrouwen hun
grote zorg uit over de situatie in de
akkerbouw.
Mevrouw Dees stelt overigens vast
dat het een goed en open gesprek
was. "De heer Duffhues zei waar het
op stond: een koude sanering waar
bij veel bedrijven zullen moeten ver
dwijnen via natuurlijke en gedwon
gen afvloeiing.
De manifestatie te Bleiswijk en de
bijeenkomst van akkerbouwboerin-
nen te Mijnsherenland waren de
aanleiding tot het gesprek. Wat
Bleiswijk betreft zei de heer Duffhu
es geschrokken te zijn van de gelaten
houding van de boeren. Hij had een
schreeuwende mensenmassa ver
wacht en meent dat de politiek ge
voelig is voor harde aktie. Beleefde
aktie's worden vaak voor kennisge
ving aangenomen. "Wordt echter
geen beroepsaktievoerders zoals de
milieumensen".
De directeur Akker- en Tuinbouw
voorziet voorts een koude sanering
voor de akkerbouw. De overheid is
van mening dat de sektor wel als zo
danig moet blijven. Veel bedrijven
zullen echter moeten verdwijnen,
enerzijds via natuurlijke afvloeiing
anderzijds via gedwongen afvloei
ing. Bedrijven zullen moeten vergro
ten, bedrijfsopvolging zal financieel
gezien problematisch worden en de
graanprijs zal tot 0,35 zakken.
Kan hiervoor nog graan geteeld wor
den, vroegen de dames zich af.
Duffhues: "Jazeker, met op
brengsten van 14 15 ton per hecta
re en dat zal gebeuren met de huidige
technologische ontwikkelingen", zo
meent Duffhues. Hij vindt verder
dat men als ondernemer zakelijk met
het bedrijf moet omgaan. "Men
moet zich emotioneel niet binden
aan grond. De rentabiliteit is maat-
stafgevend. Hij spreekt echter wel
zijn bezorgdheid uit over de banken,
die te gemakkelijk en te ver gaan met
het geven van krediet.
Mevrouw Dees: "Telkens was er dan
weer de vraag onzerzijds: "Wat ge
beurt er op korte termijn?"" Er zal
weinig of niets gebeuren, er is geen
perspectief. De wil en de financiën
(bezuinigen) om te helpen zijn er
niet, want de overheid weet niet hoe.
Er is een Borgstellingsfonds en boe
ren hebben recht op de wettelijke be
palingen (uitkering), waar elke bur
ger recht op heeft, aldus de heer
Duffhues.
Mevrouw Dees (l): "Het gesprek met de heer Duffhues verliep wel zeer
open, maar datgene wat hij te vertellen had bezorgde ons een flinke kater.
5
In het kader van de mestproblema
tiek werden 3 bedrijven bezocht:
- Het bedrijf van de heer J. Koene,
dat te klein is om zelf investeringen
te doen voor opslag. De oplossing
zou kunnen worden gezocht in een
gezamenlijk of door een loonwerker
te bouwen opslag. Er zijn initiatie
ven van een loonwerker, die stagne
ren wegens onduidelijkheid over vol
doende deelname. De afdeling
Sprang-Capelle zou het voortouw
kunnen nemen om versneld tot een
inventarisatie en bundeling van de
belangstelling te komen.
- Op het bedrijf van de familie Ver
hoeven, heeft men zelf de hand aan
de ploeg geslagen om de mestopslag
te vergroten. In eigen beheer wordt
gewerkt aan een mestopslag van 540
ni3. Er zijn nog uitbreidingsmoge
lijkheden. Om een en ander te reali
seren is de inzet van het gehele gezin
nodig, maar daar staat tegenover dat
met relatief geringe geldelijke in
vesteringen een goede en noodzake
lijke bedrijfsaanpassing kan worden
gerealiseerd. Dat nfbet nog steeds als
een belangrijke kracht van het ge
zinsbedrijf worden gezien.
Aansluitend werd een bezoek ge
bracht aan het in de ruilverkaveling
verplaatste bedrijf (1977) van W.
Spierings. Onder de vloer van diens
ligboxenstal bevindt zich een kelder
met een inhoud van 500 m\ hetgeen
een opslag is voor 2Zi maand. Voor
de situatie ter plaatse was dat onvol
doende en er is een silo bijgebouwd
van 800 m3 waardoor de mest van
ca. 7 mnd. kan worden geborgen.
De heer A. Dekkers (m., met baard) heeft 21.000 meter potplanten. De afzet
vindt plaats via de veiling in Aalsemeer.
Daarna volgt de administratieve af
werking.
Het bezoek werd afgesloten met een
kennismaking met het bedrijf van A.
Dekkers aan de Wendelnesseweg.
Onder een oppervlakte van 21.000
m2 verwarmd glas worden potplan
ten geteeld (o.a. gloxinia, kerstster
ren, ficus). De afzet vindt druk
plaats via de veiling in Aalsmeer.
De afstand naar de veiling betekent
extra vervoerskosten. Ook de vesti
ging buiten de echte central bete
kent, dat extra inspanningen nodig
zijn om het kennisniveau op peil te
houden. Er wordt een groot beroep
op vakmanschap en ondernemers
schap gedaan om in deze vrije markt
voldoende "bij" te blijven, wat
noodzakelijk is om een gezinsinko
men te verwerven en het bedrijf op
peil te houden.