Geld om van te leren
Animo voor bijenhouden
loopt langzaam terug
Verschuiving van meerval
naar palingteelt
goede
Is een goede boer
automatisch ook een
ondernemer?
Kursus Training Vaardigheid
agrarische ondernemers
Zuur-neutraliserend vermogen van zandgronden
binnen enkele decennia uitgeput
Wanneer de kinderen van de basis
school af zijn en naar het vervolg
onderwijs gaan, breekt er voor het
gezin een dure periode aan. Geluk
kig heeft de overheid een paar rege
lingen voor een financiële tegemoet
koming voor gezinnen met een laag
inkomen.
Zo zijn er twee vormen van studiefi
nanciering namelijk:
1. De Tegemoetkoming Studie
kosten. Deze geldt voor scholieren
en studenten vanaf de basisschool
tot en met 17 jaar.
2. Studiefinanciering 18 Deze
geldt voor scholieren en studenten
van 18 jaar tot 30 jaar. Bij de eerste
vorm zijn voor het studiejaar
1988/1989 geen veranderingen te
verwachten. Maar de Wet Studiefi
nanciering 18+ is de laatste tijd
steeds in het nieuws. In dit artikel
vertel ik hoe de stand van zaken nu
op dit moment (september 1988)
voor het studiejaar 1988/1989 is.
Verder raad ik u aan om de
nieuwsmedia goed te volgen over de
veranderingen die nog zullen komen
en wanneer die ingevoerd worden.
De Wet Studiefinanciering 18
Sinds de invoering van de Wet Stu
diefinanciering 18+ per 1 oktober
1986 is het erg onrustig aan dit
front. Er hebben zich veel meer stu
denten voor een financiering aange
meld dan dat men verwachtte, wat
tot gevolg had dat de begroting met
zo'n 234 miljoen overschreden werd.
Er wordt nu aan alle kanten gesleu
teld aan het stelsel om te bezuinigen.
Er verschijnen allerlei berichten: er
komt een nieuw stelsel met een aan
vullende financiering bij banken;
reiskosten worden afgeschaft, in
plaats daarvan krijgt de student een
openbaar vervoerkaart; de leeftijds
grens wordt verlaagd. Het wordt al
lemaal erg ondoorzichtig, wat is een
voorstel en wat is al aangenomen.
Op dit moment zijn het allemaal nog
voorstellen. Hoogstwaarschijnlijk
krijgen alle studenten per september
1989 een openbaar vervoerkaart en
'Het aantal imkers loopt terug,
niet dramatisch, maar de animo
voor bijenhouden is minder. De
varroamijt vraagt een andere ma
nier van imkeren en hierdoor ha
ken juist oudere bijenhouders af.
Zij zijn niet gewend aan het ge
bruik van bestrijdingsmiddelen
in hun volken'. Eenmaal op haar
praatstoel geeft sekretaris
J.M.A. Pos van de Vereniging
tot Bevordering van de Bijenteelt
in Nederland een uitgebreide be
schrijving van de bijenhouderij.
Na een periode van bouwplanver
nauwing en rationalisatie is het aan
tal drachtplanten voor bijen sterk te
ruggelopen. Gewassen als klaver,
phacelia of serredelle worden nau
welijks geteeld. Ook de chemische
onkruidbestrijding heeft het aantal
drachtplanten verminderd. 'Op dit
moment is er voor bijen in de steden
meer te halen dan op het platteland'.
De terugloop van het aantal dracht
planten veroorzaakt drachtloze pe
rioden. Vooral de stuifmeelvoorzie-
ning, noodzakelijk voor de opbouw
van een sterk wintervolk, loopt ge
vaar, zodat het verzwakt de winter
in gaat en daardoor minder bestand
is tegen ongunstige omstandigheden.
Hele bijenvolken kunnen dan uit
sterven.
De laatste jaren groeit het besef dat
de bij van groot ekonomisch belang
is. Naar schatting vertegenwoordigt
de bestuiving door bijen een waarde
van ƒ40 - 45 miljoen. De waarde van
het instandhouden van het milieu is
niet in geld uit te drukken. Daarom
heeft het Landbouwschap een kom
missie drachtplanten ingesteld, en.de
Vrijdag 16 september 1988
worden dan gekort op hun basisbeurs.
Hoe hoog die korting is, is nog niet
bekend.
De regeling in het kort
De studiefinanciering 18+ geldt
voor scholieren en studenten van 18
jaar tot 30 jaar. De financiering gaat
in op de 1ste van het kwartaal nadat
men 18 jaar is geworden. (Dus word
je 20 september 18 jaar dan kun je
vanaf 1 oktober studiefinanciering
krijgen). Wie een studietoelage
krijgt, komt niet meer voor kinder
bijslag in aanmerking.
Waaruit bestaat de toelage
De toelage bestaat uit een basisbeurs
en een aanvullende financiering. De
ze laatste kan weer bestaan uit een
rentedragende lening en een aanvul
lende beurs.
De basisbeurs is voor iedereen. Deze
is in de plaats gekomen van kinder
bijslag. Voor thuiswonenden is de
basisbeurs 266,48 en voor uitwo
nenden 605,40 per maand. De ba
sisbeurs kent toeslagen, b.v. reis
kosten voor thuiswonenden. De ba
sisbeurs en de eventuele toeslagen
zijn een gift, die hoeft dus niet térug
betaald te worden en deze is onaf
hankelijk van het inkomen van de
ouders.
De aanvullende financiering is wel
afhankelijk van het inkomen van de
ouders. De rentedragende lening
wordt na de studie rentedragend en
moet in 15 jaar afgelost worden.
Voorwaarden
Leeftijd: de student moet 18 jaar of
ouder zijn maar nog geen 30. Ben je
een studie begonnen voor je 30ste en
heb je je studie na je 30ste niet
gestaakt dan mag je je studie afma
ken met WSF 18
Nationaliteit: je moet de Nederland
se nationaliteit hebben. Er zijn uit
zonderingssituaties.
Onderwijssoort: je moet als scholier
of student ingeschreven staan bij een
school of onderwijsinstelling die
door de overheid, bekostigd wordt,
aangewezen of erkend is.
EG stelt gelden beschikbaar om de
varroamijt te bestrijden.
Van oudsher worden bijenvolken in
gezet voor de bestuiving van gewas
sen. Een nieuwe ontwikkeling is het
inzetten van bijen bij de bestuiving
van tomaten in kassen. Het arbeids
intensieve trillen van tomaten kan
gedeeltelijk door deze insekten over
genomen worden. Overigens zijn
bijen niet de enige insekten die bloe
men bestuiven, ook hommels bestui
ven bloemen, maar door hun afwij
kende tong hebben ze andere dracht
planten dan bijen. In België worden
proeven genomen om hommels te
houden, ze leven ook in volken,
maar alleen de koningin overleeft de
winter. Na de winter moet een hom
melvolk dus weer helemaal opge-
De ouderlijke bijdrage
De basisbeurs staat los van het inko
men van de ouders. Bij aanvullende
financiering over kalenderjaar 1988
kijkt men naar het belastbaar inko
men van de ouders over 1986. Af
hankelijk van het belastbaar inko
men en de tariefgroep van de inkom
stenbelasting wordt bepaald of en zo
ja welk bedrag ouders kunnen beta
len aan de studiekosten van hun
kind. Afhankelijk van dit bedrag
wordt bepaald of een kind nog in
aanmerking komt voor een aanvul
lende beurs of een rentedragende
lening.
Eigen inkomsten
Ook de eigen inkomsten van de stu
dent hebben invloed op de studiefi
nanciering. Als de student veel eigen
inkomen heeft kan het zelfs dat er
gekort wordt op de basisbeurs. De
student mag per maand 203,35
2.440,20 per jaar) bij verdienen
zonder dat er gekort wordt. Verdient
de student meer dan dit vrijgelaten
bedrag dan is van dit meerdere voor
25% vrijgesteld en wordt 75% ge
kort. In eerste instantie wordt dit ge
kort op de rentedragende lening,
dan op de aanvullende beurs en
tenslotte op de basisbeurs.
Aanmelden
Als de student 18 jaar wordt en
hij/zij ontvangt al een tegemoetko
ming in de studiekosten, dan krijgt
hij/zij een aanmeldingsformulier
thuisgezonden. Ben je als student
nog onbekend bij de studiefinancie
ring, dan vraag je ruim voor het be
gin van het kwartaal waarin de stu
diefinanciering voor jou start een
toelage aan. Formulieren kun je
krijgen op de postkantoren.
In het bovenstaande wordt globaal
aangegeven wat de WSF 18+ in
houdt en aan welke voorwaarden u
moet voldoen om hiervoor in aan
merking te komen. Wilt u meer in
formatie hebben over de WSF of de
tegemoetkoming studiekosten dan
kunt u het beste kontakt opnemen
met een steunpunt studiefinancie
ring 06-4991122 of bij de SEV in uw
gebied.
bouwd worden. Dit is bij bijen niet
het geval.
Wensen
Hoewel al veel ten goede is veran
derd - zoals bloeiende bermen - heeft
mevrouw Pos nog wel enkele wen
sen. Zij hoopt dat de braakregeling
aanslaat en dat er dan groenbe-
mesters die drachtplant voor bijen
zijn, ingezaaid worden. Een ander
punt is het spuittijdstip. Worden in
droge perioden aardappels of bieten
gespoten dan komen de bijen op het
vocht af. Daarmee krijgen zij het
middel binnen. In dergelijke perio
den is het beter om 's avonds te spui
ten, als de bijen binnen zijn, waar
door ze niet in aanraking met de
spuitvloeistof kunnen komen.
G.J. v.d. Berg
Er is een duidelijke afnemende inte
resse voor kursussen over visteelt.
Bovendien begint zich een duidelijke
verschuiving in de belangstelling af
te tekenen van de Afrikaanse meer
val naar de oerhollandse paling. De
MAS in Helmond heeft dit jaar een
kursus visteelt, waarvoor 20 kur-
sisten hebben ingeschreven. Ruim de
helft daarvan wil vooral meer over
het kweken van paling weten.
Twee jaar geleden begon de Hel-
mondse school met 47 deelnemers
aan deze avondkursus, vorig jaar
waren dat er 34 en dit jaar dus
'slechts' 20. Toch is het volgens di-
rekteur Th. Coolen nog niet gedaan
met de meervalkweek. 'De tak breidt
zich inderdaad niet meer uit. Toch
krijgen we hier kwekers die goed
draaien en een groot deel van hun
omzet uit het buitenland halen. Zij
proberen hier hun kennis te ver-
Ten gevolge van zure depositie ('zu
re regen') gaat het aluminium in de
bodem versneld in oplossing. Door
dit proces kunnen vooral de zand
gronden binnen enkele tientallen ja
ren een belangrijk deel van hun
zuur-neutraliserend vermogen ver
liezen. De gevolgen zijn moeilijk te
voorspellen, maar zijn hoogstwaar
schijnlijk ingrijpend voor de vegeta
tie. Dat zijn enkele konklusies van
twee elkaar aanvullende promotie
onderzoeken van ir. J. Mulder en ir.
J.J.M. van Grinsven. Beiden pro
moveren op 16 september op deze
proefschriften aan de Landbouw
universiteit.
Opgelost aluminium tast planten
wortels aan, ondermeer via verdrin
ging van voor de plant belangrijke
voedingsstoffen als magnesium en
calcium. De plant kan ziek worden
en uiteindelijk afsterven. 'In bosge
bieden is dit probleem ekstra nij
pend', stelt Mulder. 'Want een bos
Heeft een kursus Training Onderne
mers Vaardigheden (T.O.V.) nut?
Als u de eerste vraag met ja beant
woordt en de tweede met nee, dan
kunt u zich met de rest van de in
houd van dit blad bezighouden en
hoeft u dit artikel niet verder te le
zen. In alle andere gevallen zou ik u
willen vragen door te lezen.
Er wordt in Zeeland al enkele jaren
een zogenaamde TOV-6-kursus
gegeven.
Voor wie is de kursus bedoeld, wat
kunt u er van verwachten en wie ver
zorgen de kursus?
De kursus is bedoeld voor onderne
mers in de agrarische sektor, voor
mensen die een leidinggevende funk-
tie bekleden in een bedrijf dat voor
de agrarische sektor werkt en voor
hen die in de agrarische sektor
dienstverlenend bezig zijn en vaak
zelfstandig werken.
De kursus duurt zes dagen. Aan de
orde kunnen onder andere komen
oefeningen waarbij men leert zich
zelf te presenteren, het stellen van
gerichte vragen aan anderen, het
presenteren van een produkt, het ge
ven en ontvangen van informatie en
het opstellen van oplossingswerkwij-
zen voor bepaalde problemen die
een agrarisch ondernemer tegen kan
komen.
De kursus wordt gekoördineerd
door Agramanagement uit Emmel-
oord, een instelling die op het ge
bied van agrarisch ondernemen de
nodige ervaring heeft. De kursuslei-
groten'.
De palingteelt is technisch een stuk
moeilijker dan die van de meerval;
als het lukt kan de paling echter een
zeer lukratieve handel vormen. Coo
len schrijft de groeiende belangstel
ling voor de aal vooral aan dit gun
stige vooruitzicht toe.
Bijna al zijn kursisten zijn varkens-
of melkveehouders, die met de vis-
kweek een tweede inkomen denken
te verdienen. Uitzonderingen op de
ze regel zijn enkele akkerbouwers.
Opvallend is dat de meesten een lan
ge reistijd voor het volgen van de
avondkursus over hebben. Geogra
fisch komen de deelnemers uit ge
heel Zuid-Nederland, van Zuid-
Holland en Zeeland tot Limburg.
Behalve op de MAS in Helmond
worden in Nederland alleen visteelt-
kursussen gegeven op agrarische
scholen in Utrecht en Dokkum.
werkt als een filter voor de zure
neerslag. Zuur dat via gas of deeltjes
in droge vorm neerslaat op de blade
ren komt na een regenbui in geoxi
deerde vorm op de grond terecht.
Bosbodems krijgen zo een hogere
zuurdosis te verwerken dan bijvoor
beeld een open heivlakte. Daarom is
de uitspoeling van aluminium in
bossen het grootst. Opgelost alumi
nium kan dan ook worden gezien als
een mogelijke oorzaak van
bossterfte.
De enige oplossing voor deze proble
matiek is het terugdringen van zure
regen. Van Grinsven: 'Alleen reduk-
tie van zure regen door vermindering
van de uitstoot van ammoniak en
zwavel kan verdere verzuring van de
Nederlandse zandgronden voorko
men. Uit ons model blijkt dat een
halvering van de ammoniakuitstoot
al binnen een jaar veertig procent
verlaging van de aluminiumkonsen-
traties in de bodemoplossing
oplevert'.
ding is in handen van MAS-
docenten. Uiteraard is de inbreng
van de kursisten zelf belangrijk.
We hopen dat uw belangstelling is
gewekt. De kursus start eind okto
ber. U kunt inschrijven tot 1 oktober
a.s. Voor meer informatie en/of een
inschrijfformulier kunt u zich wen
den tot de onderstaande adressen:
R.M.A.S.-Goes, Ravelijn de Groene
Jager 8, 4463 DJ Goes,
01100-27203. Kontakt-persoon:
J.M.Q. Sommeijer, (tel. privé:
01194-825).
Nieuw vroeg graszaadmengsel van
Barenbrug
Barenbrug Holland b.v. introdu
ceert deze zomer 'Vroege weide', een
nieuw vroeg weidemengsel, dat zeer
geschikt is om langs natuurlijke weg
groeitrappen aan te leggen. In het
voorjaar geeft het mengsel nl. 7 a 10
dagen eerder gras dan andere BG-
mengsels, aldus Barenbrug, die de
melkveehouders adviseert twee tot
vier percelen met 'Vroege weide' in
te zaaien.
De basis voor 'Vroege weide' is het
supervroege ras Barylou. Dit is aan
gevuld met timothee, Bariet diploid
Engels raaigras en Gambit/Meltra-
tetraploïd Engels raaigras. Het
mengsel is volgens Barenbrug hoog-
produktief, zeer standvastig en win-
tervast. 'Vroege weide'-percelen
kunnen al vanaf ca. 5 mei gemaaid
worden, zodat er vroeg etgroen is.
11
