Slechte situatie akkerbouwbedrijf
drukt stempel op werk SEV
Graag meer
zekerheid
/Oy)0£K
Distelsin duizenden soorten
op de Flevohof
Al doende leert men
Accent werk meer op sociale kant
AMrtKtN
Dwangbuis melkquotering bedreigt
toekomst melkveehouderij"
"De slechte akkerbouwsituatie heeft in het verslagjaar 1987/88 zeer
zeker een stempel gedrukt op de aktiviteiten van de SEV. Veel akker
bouwers raakten in financiële moeilijkheden. Er was dan ook veel
verdriet te betreuren binnen deze gezinnen. Na het op een rijtje zetten
van de cijfers bleek in veel gevallen dat het eigen vermogen met vele
tienduizenden guldens achteruit was gegaan de laatste jaren. Vaak
realiseerden de mensen zich dat niet. In feite heeft men al die jaren
de afschrijvingen opgegeten en waren er geen mogelijkheden om te
investeren. Zulke situaties leggen een zware druk op een boerengezin.
Men en vrouw verwijten elkaar soms de situatie waarin ze zijn ge
raakt. De voorlichters zelf weten ook niet altijd hoe ze in zulke situa
ties moeten handelen. Het vereist naast kunde en kennis, takt". Dit
meldt het deze week uitgebrachte jaarverslag van de SEV van de
ZLM.
In het verslag wordt opgemerkt dat
bij veel probleemsituaties de econo
mische kant van de voorlichting
plaats maakt voor de sociale. Veelal
levert een gesprek met een bank iets
op, in andere gevallen niet en zal een
beroep gedaan moeten worden op
het Bijstandsbesluit Zelfstandigen of
het Borgstellingsfonds voor de
Landbouw. Deze laatste twee oplos
singen biedenvoor de akkerbouw
weinig soelaas. Bedrijfsbeëindiging
is dan het enigste wat resteert. Het
nemen van die stap is uiteraard zeer
moeilijk. Indien de prijzen zich niet
verbeteren zal in de akkerbouw een
drastische sanering plaats gaan vin
den, zo vreest de SEV-dienst.
De akkerbouw is niet de enige sector
die met problemen kampt. De var
kenshouderij en de pluimveehoude
rij hebben hun eigen problemen.
Ook hier is de slechte prijsvorming
debet aan de zorgwekkende situatie.
De varkenshouderij hoopt ooit weer
uit het dal van de steeds weer terug
kerende varkenscyclus te komen.
V ermogensvorming
In het verslag wordt voorts ge-
konstateerd dat er minder bedrijfs
opvolging plaatsvindt dan in andere
jaren. Wellicht ligt de slechte situatie
in de akkerbouw hieraan ten grond
slag. Vooral de vorming van nieuwe
maatschappen blijft achter. "Ver
ontrustend is wel dat er momenteel
veel maatschappen zijn waarbij de
zo noodzakelijke vermogensvor
ming achterwege blijft. Vermogens
vorming is nu eenmaal noodzakelijk
met het oog op de toekomstige volle
dige bedrijfsovername", aldus het
verslag. In de melkveehouderij vond
een stagnatie plaats in de bedrijfsop
volging i.v.m. de zeer onduidelijke
regelgeving rondom de Superheffing
zowel fiskaal als juridisch. Hopelijk
komt hierover snel duidelijkheid.
Tenslotte was in het verslagjaar op
vallend een toegenomen interesse
voor de Commanditaire Vennoot
schap, waarbij de ouders geldschie
ters zijn voor het bedrijf van de op
volger. Het niet hoeven af te rekenen
over de stille reserves kan hierbij één
van de motieven zijn, terwijl de
ouders zich niet meer met hét bedrijf
behoeven te bemoeien.
Bedrijfsbeker
Ten aanzien van bedrijfsbeheer
wordt de SEV meer en meer inge
schakeld bij het beoordelen van kre
dietoffers van de banken. Het blijkt
dat de kleine lettertjes steeds minder
verschillen tussen de banken. Er is
ook vaak nog bereidheid om de of
fertes te herzien. In deze tijd van da
lende opbrengstprijzen is het voor de
ondernemer pure noodzaak om op
de kleintjes te letten. Nog steeds ha
mert de SEV op samenwerking met
bijv. werktuigen, ook hier is een
kostenbesparing mogelijk. Het SEV-
advies: "werk nu vrijwillig samen
voordat het straks moet!". Kritiek is
er op het bezuinigingsbeleid van de
overheid. Kredieten blijken de ge
meente (o.a. Bijstandsbesluit
Zelfstandigen) steeds minder een
voudig te verkrijgen. "Het bezuini
gingsbeleid van de Rijksoverheid
dwingt hen hier de hand op de knip
te houden". Het Borgstellingsfonds
voor de Landbouw blijkt in de ak
kerbouw onvoldoende te werken.
Het stokpaardje van Minister Braks
biedt geen soelaas voor de structure
le problematiek in de akkerbouw.
Het probleem bij de akkerbouw zit
hem niet in de zekerheid maar in de
rentabiliteit".
Bedrijfsaanpassing
Vanwege de dalende grondprijzen en
de noodzaak om de bedrijven te ver
groten waren er veel ondernemers
voornemens grond aan ie kopen.
Derhalve is de SEV vele malen inge
schakeld om de maximale grondprijs
te berekenen die die ondernemer in
zijn bedrijfssituatie maximaal kon
betalen. Ook de eventuele financie
ring door middel van erfpacht werd
in de beschouwing meegenomen.
Bedrijfsbeëindiging
Sommigen moesten noodgedwongen
hun bedrijf beëindigen. Faillisse
menten hebben zich gelukkig niet
voorgedaan. Het moeten stoppen
wordt door velen als vernederend er
varen". Hier ligt duidelijk een taak
voor de SEV om deze mensen te be
geleiden".
\£D£KATI£ ZELLAND
Voor 1988 is het kamperen op onze
boerderijen weer bijna voltooid ver
leden tijd.
We kunnen terugzien op een redelijk
seizoen, dat overigens wat moei
zaam op gang kwam, door het wat
minder gunstige weer in de eerste
helft van juli; de grote toeloop naar
zee en strand bleef weg en de piek
opvang waar iedere kampeerboer op
rekent kon dan niet in werking tre
den. De piek opvang leverde in Wal
cheren bestuurlijk weer heel wat
problemen op. Moest de piekopvang
nu wel open gaan van 10 naar 12-15
eenheden of niet?
Dit is niet een rubriek om vanuit een
regio - alle problemen van kampeer-
boeren die er met de gemeenten ge
weest zijn - neer te schrijven, maar
toch is het goed om naar de land
bouworganisaties toe, weer te geven
hoe moeilijk een kampeerboer het
gemaakt kan worden. We hebben de
steun van de standsorganisaties dan
ook hard nodig.
Uit dit alles kunt u wel opmaken dat
het bestuurlijk voor Vekabo een ru
moerig jaar is geweest, met
A.R.O.B. procedures en een kort ge
ding dat aangespannen was tegen de
gemeente Veere. De gemeente ging
overigens een uur voordat deze zaak
diende bij de rechtbank in Middel
burg overstag.
Er zijn al veel harde woorden geval
len en door een onaanvaardbaar be
leid en geen begrip voor de praktijk
is er voor enkele kampeerboeren niet
enkel financiële schade geleden,
maar waren er ook veel spanningen
20
in de gezinnen.
Het is bekend dat (kampeer)boeren
gezagsgetrouwe mensen zijn. Als de
politie op het erf komt om te kontro-
leren voelen de meesten zich al een
misdadiger. Of moeten we toch een
voorbeeld nemen aan de binnen
schippers en vissers en tot harde ak-
ties overgaan, wanneer dat gesol met
ons aanhoudt?
Vooruitlopend op de Wet Openluch-
trekreatie heeft Vekabo Walcheren
in mei j.l. een brief gericht aan alle
college's van B. en W. met het ver
zoek om het gehele seizoen 10 eenhe
den te mogen plaatsen, en het week
end van Hemelvaart en Pinksteren
en de maanden juli en augustus 5
tenten of caravans erbij, tot maxi
maal 15 eenheden per kampeerboer
derij, naar voorbeeld van Midden-
Schouwen waar men zonder meer
een pluim verdiend voor een voor
uitstrevend beleid. Immers dan kun
nen de rekreanten die bewust kiezen
voor "onze" vorm van kamperen
een plaats reserveren op onze bedrij
ven en hoeven we niet meer te zeg
gen, ja "maar op voorwaarde dat"
de piekopvang dan in werking
treedt.
Het geeft ook duidelijkheid en ze
kerheid naar de kampeerboeren toe
en zijn we minder afhankelijk van de
grillen en grollen van de bestuurders
en hun ambtenaren.
Het is bekend dat ambtelijke molens
langzaam malen, maar we zouden
het toch op prijs stellen als we voor
1 januari 1989 antwoord krijgen, en
dan liefst positief natuurlijk!
Boer en distel zijn geen vrienden.
Toch staan er op de Nationale
Landbouw Manifestatie, die ie
dere Nederlander kent als 'Flevo
hof', duizenden distels. Alleen
worden ze hier aangeduid met
hun griekse naam: Cactus. En
dan blijken die zo stekelige, ek-
sotische planten toch een bijzon
dere attraktie te zijn. De kaktus-
ekspositie in het themapark Fle
vohof is niet zo-maar-even weer
een trekker in een van de vele pa
viljoens. In de kassen staat hier
de wetenschappelijke onder-
zoekskollektie van de Landbouw
universiteit in Wageningen die
geschonken is aan de Flevohof.
De kollektie, inmiddels 25 jaar
oud, wordt beschouwd als een
unieke vetplanten-verzameling.
Ze omvat duizenden soorten,
waarvan verscheidene een impo
sante hoogte hebben bereikt.
Ook bevat de kollektie enkele
zeldzame soorten, zoals de Peres-
kia, die nog volledig ontwikkelde
bladeren heeft. Net als een boom
in de herfst laat ook deze cactus
in een rustperiode het blad val
len, daarmee het vocht verliezend
oppervlak tot een minimum be
perkend.
De liefhebbers kunnen alleen al
hier enkele uren zeer aange-
naamd doorbrengen. En ze zul
len dan ook wel niet of nauwe
lijks toekomen aan al die andere
boeiende zaken, die in de diverse
paviljoens over het groene Ne
derland worden verteld. En mis
schien komt men dan zelfs tijd te
kort voor een bezoek aan de
enorme kollektie fuchsia's, of de
vlinderkas en al die andere bloei
ende zaken op Flevohof. Dat is
het 'nadeel' van de Flevohof: je
hebt er aan één dag niet genoeg
maar een tweede bezoek in
1988 is dan ook gratis.
Een stekelige affaire daarop de Flevohof...
99
ZLM teleurgesteld
over diskussie LEB
in Landbouwschap
Een diskussie over het Landbouw
Economisch Bericht (LEB) heeft
woensdag bij de maandelijkse verga
dering van het landbouwschap in
Den Haag geen nieuwe gezichts- of
aktiepunten opgeleverd. In het LEB
konstateert het LEI dat de situatie in
de akkerbouw op een krisis dreigt uit
te lopen wanneer de inkomsten zich
de komende jaren niet verbeteren.
Hoewel verschillende leden van het
schap de ernst van de situatie onder
kennen leverde de diskussie niet veel
aanknopingspunten op die kunnen
leiden naar een nieuw perspektief
biedend beleid.
De sekretaris van de ZLM mr. J.
Oggel die de vergadering bijwoonde,
reageerde dan ook teleurgesteld:
"Helaas geen nieuwe gezichtspunten
en openingen. Ook het door ZLM-
voorzitter H.C. van der Maas aange
dragen idee van een verhoging van
het BTW-forfait voor de akkerbouw
kwam niet in diskussie. Jammer."
KNLC-voorzitter Varekamp
konstateerde dat er in de akkerbouw
sprake is van een strukturele proble
matiek. Hij bepleitte een sterk
te/zwakte analyse voor de sektor om
aanknopingspunten te vinden voor
een gezondere basis. De heer Blok
land stelde dat er geen ruimte is voor
een verder aantasting van het akker-
bouwinkomen. "Anders dreigt er
een katastrofe."
De voorzitter van de Groninger Mij.
J. Leeuwma onderstreepte nog eens
de ernst van de situatie in de akker
bouw. Hij zei te vrezen dat de inko
mensdaling die door Brussel is inge
zet nog niet is afgelopen. Hij pleitte
voor een nationale kompensatie van
elke verdere aantasting van het inko
men in de akkerbouw, dit om een ern
stige krisis te voorkomen.
Het dwangbuis van de melkquote
ring bedreigt de toekomst van de Ne
derlandse melkveehouderij. We
moeten alles doen om het einde van
het quotumsysteem dichter bij te
brengen en alles nalaten dat dit einde
kan vertragen. Aldus de voorzitter
van het Landbouwschap, de heer
Gerard Doornbos, woensdag aan
het begin van de openbare bestuurs
vergadering. Doornbos pleitte in het
bestuur voor een snelle studie naar
de beste manier om van het quotum
systeem af te komen. Hij wees er
daarbij op dat het principe van de
quotering niet aangetast wordt door
de melkquota alleen maar te verrui
men. Daarvoor zijn aanpassingen
nodig op bijvoorbeeld het terrein
van de prijzen en de afzet.
Doornbos betuigde in zijn openings
woord steun aan het verschepte con
trolebeleid van minister Braks naar
oneigenlijk of illegaal gebruik van
clenbuterol en andere dierge
neesmiddelen.
De landbouwvoorzitter protesteerde
tegen het plan van het kabinet om
door verlaging van het zogenaamde
landbouwforfait de met veel fanfare
aangekondigde lastenverlichting,
aan boeren en tuinders te ont
houden.
Langzamerhand is werkend Ne
derland weer terug op de vaste
stek en kunnen we allen nog van
de vakantie genieten via de foto
en dia.
Als je bij de buren op vakantie
bent geweest dan zie je als
duiven- en eendenjager haast net
zoveel hoogzitten bij hen als er
bij ons hutten staan. Helaas ook
nog te veel de waarschuwing
voor de beruchte hondsdolheid.
Een kollegajager vertelde me dat
alleen het korthouden van de vos
dit gevaar kan tegenhouden. Aan
de kleur van zijn haar kon ik op
maken dat hij niet voor het eerst
in het veld was, trouwens zijn jas
was ook niet nieuw gezien de slij
tage. Maar ervaring van jaren
schijnt niet op te wegen tegen
"burogeleerdheid". Zo komt het
tenminste nogal eens over en af
en toe laat ik de moed wel eens
zakken, denk alleen maar aan de
ganzen...
Op visite bij verre vrienden
hoorde ik van een zeer jonge kol-
lega jager een verhaal over zijn
ervaringen tijdens de eenden-
jacht. Er kwamen nogal wat een
den en hij dacht "Als ik nu wat
spaar dan schiet ik over enkele
dagen weer wat". De gedachte
was natuurlijk goed maar waar
hij niet mee gerekend had was
dat eenden een bijzonder goede
neus hebben voor verstoring en
helaas voor hem schoot hij enke
le dagen naderhand geen enkel
stuk. Bij navraag bleek hij nogal
laat geschoten te hebben. Hier
ligt ook de oplossing voor de
loop van Uw geweer: Schiet niet
te laat! Ik weet wel dat tegen een
lichte lucht de vogel zich goed af
tekent maar maak het niet te
laat, het kan wel eens zo uitpak
ken dat er weken overheen gaan
voordat er weer een eend over het
bewuste perceel durft te vliegen.
T. Huis in 't Veld
Vrijdag 9 september 1988
