GS Zeeland: Betekenis WOV in vierde
nota RO onvoldoende ingezien
SLZ sloot 139 onderhoud
overeenkomsten af in 1987
De zandloper
Mengelingen
PERSONALIA
'Vierde nota RO heeft te weinig
aandacht voor landelijk gebied'
Definitieve
overeenstemming tussen
Cebeco Handelsraad en
Ruiten Troef
Drooggevallen Veerse
Meer gronden bij
waterschappen
Braakregeling in Duitsland Federaal stelsel
struikelblok
Gedeputeerde Staten van Zeeland
kunnen voor een belangrijk deel in
stemmen met het karakter, de opzet
en de inhoud van het beleidsvoorne
men van de regering ten aanzien van
de Vierde Nota over de ruimtelijke
ordening. Wel blijven er enkele pun
ten van kritiek.
GS vinden dat de belangrijkste bete
kenis van de WOV met aansluitende
infrastruktuur een positievere ver
melding in de vierde nota rechtvaar
digt. Totstandkoming van de vaste
oeververbinding Westerschelde
maakt een aantal verbeteringen in
het hoofdwegennet nog urgenter,
zoals ombouw van de oost-west ver
binding door Zeeuws-Vlaanderen
tot volwaardige enkelbaans auto
weg, aanleg van een tunnel bij Sluis
kil en een direkte aansluiting op
rijksweg A58 en de aan te leggen
Dammenweg op Walcheren.
Ten dele samenhangend met de aan
leg van de WOV behoeven ook de
noord-zuid routes door Zeeland ver
betering, bijvoorbeeld ten aanzien
van de knelpunten bij de sluizen in
de Grevelingendam en de Zand-
kreekdam.
Landelijk gebied
In de nota wordt verwacht dat ver
anderingen in de landbouw in de
zeekleigebieden over het algemeen
zullen passen in de huidige ruimtelij
ke struktuur, stellen GS. Als moge
lijke veranderingen in deze gebieden
De Stichting Landschapsverzorging
Zeeland was in 1987 erg suksesvol in
het afsluiten van onderhoudovereen-
komsten met partikulieren. In totaal
werden er 139 overeenkomsten af
gesloten. Dit staat in het jaarverslag
van de SLZ over 1987.
Voor het onderhoud kleine land
schapselementen ontvangt de SLZ
sinds 1985 subsidies van de provin
cie. Deze subsidie bedroeg in 1985
ƒ40.000,werd in 1986 verdubbeld
tot ƒ82.000,en bedroeg vorig jaar
ƒ110.000,—. Dit jaar bedraagt de
subsidie ƒ135.100,Door de subsi
die kon sinds 1987 één volledige ar-
De direktie van Cebeco-
Handelsraad in Rotterdam en de
aandeelhouders van Ruiten Troef
Konservenfabriek B.V. in Roeiofa-
rendsveen hebben volledige over
eenstemming bereikt over de gefa
seerde overname van Ruiten Troef
door Cebeco-Handelsraad.
De Vierde Nota over de Ruimtelijke
Ordening besteedt te weinig aan
dacht aan de kwaliteit van het lande
lijk gebied. Dit stelt de Natuurbe-
schermingsraad in zijn kommentaar
op de Vierde Nota over de Ruimte
lijke Ordening.
De aandacht van de Vierde Nota
gaat vooral uit naar de ontwikkeling
van de Randstad, waaraan alle ruim
te wordt geboden. Hoe de regering
dit denkt te kombineren met het
streven naar handhaven en verster
ken van de landschappelijke diversi
teit in het westen van ons land is de
raad niet duidelijk.
De Vierde Nota biedt in het alge
meen te weinig houvast voor het
ruimtelijk beleid in het landelijk ge
bied. Zo doen zich snelle veranderin
gen voor binnen de landbouw. De
raad had verwacht dat de Vierde No
ta beleidsuitspraken zou bevatten
4
worden daarbij met name genoemd
het gebruik van meer ziektebestendi-
ge rassen, ekstensivering van het
grondgebrui kbedr i j fsvergroting
braakliggen van gronden, ruimere
toepassing van 'geïntegreerde' land
bouw met gebruik van minder
meststoffen en gewasbescher
mingsmiddelen, overschakeling van
akkerbouw op fruit- of groenteteelt
en een bij de struktuur van deze ge
bieden passende geleidelijke ontwik
keling van natuur- en boselementen.
In grote lijnen stemmen GS in met
deze zienswijze, die zij beschouwen
als een erkenning van de betekenis -
ook in nationaal-ekonomische zin -
van de primaire land- en tuinbouw
en de bedrijvigheid in het verlengde
daarvan. Overigens moet worden
opgemerkt dat de toekomstige ont
wikkelingen in de landbouw met tal
van onzekerheden zijn omgeven,
hetgeen in de Vierde nota ook wordt
erkend, en dat in bepaalde gebieden
sterkere funktieveranderingen denk
baar zijn. Onzekerheden betreffen
met name het toekomstige land
bouwbeleid op EG- en rijksnivo en
de mogelijke gevolgen van Zeeland
daarvan. Eventuele overgang van
agrarisch grondgebruik naar andere
funkties houdt hiermee verband,
maar evenzeer met de mate waarin
overgang naar andere funkties mo
gelijk en gewenst is. Wat dit betreft
liggen funktieveranderingen in de
kustgebieden (bijvoorbeeld naar re-
beidsplaats gefinancierd worden.
Voor speciale onderhoudsaktivitei-
ten worden overeenkomsten afgeslo
ten met de eigenaren of gebruikers
van kleine landschapselementen. Na
uitvoering van het werk ontvangt
men een onderhoudsbijdrage, die
wordt betaald aan de uitvoerder van
het werk. In verband met het natte
weer vorig jaar bleef het aantal over
eenkomsten voor onderhoud van
veedrinkputten achter bij de ver
wachting. Andere voorbeelden van
kleine landschapselementen zijn
knotbomen, heggen, houtwallen,
hoogstamfruitbomen, leibomen en
Cebeco-Handelsraad neemt direkt
een belang van 30%, dat binnen één
jaar zal worden omgezet in een
meerderheidsbelang. In een periode
van drie jaar zal het aandeel van
Cebeco-Handelsraad groeien naar
100%. De gefaseerde overname van
Ruiten Troef is een direkt gevolg van
de strategie van Cebeco-
Handelsraad om ook in de groente
en fruitverwerkende sektor een aan
merkelijk groter belang te verwerven
en de positie van Cebeco-
Handelsraad op dit terrein in
binnen- en buitenland te versterken.
over de ruimtelijke gevolgen van de
ze ontwikkelingen. Helaas blijkt dit
niet het geval te zijn. Deze zaken
worden vooruitgeschoven naar no
ta's, die het ministerie van Land
bouw en Visserij in de loop van dit
jaar zal publiceren, namelijk de
Struktuurnota Landbouw en het Na
tionaal Natuurbeleidsplan.
Ook voor de sektoren verkeer en
toerisme is de Vierde Nota weinig
sturend. De raad pleit daarentegen
voor een aktieve bijsturing van
ruimtelijke ontwikkelingen waarbij
het natuur- en milieubelang in de
knel dreigt te komen.
De relatie tussen ruimtelijke orde
ning en milieubeleid wordt onvol
doende gelegd. Daardoor komen mi
lieuproblemen als versnippering van
het landelijk gebied en de aantasting
van het (leef)milieu te weinig uit de
verf.
kreatie, landschapsbouw en/of na
tuurontwikkeling) en bij de grotere
kernen (naar funkties in de stedelij
ke sfeer, uitloopgebieden, etc.) meer
voor de hand dan in andere delen
van de provincie. Hieraan en aan in
dat kader benodigde inzet van
rijksmiddelen, zoals ten behoeve van
nu reeds ook in landinrichtingsver-
band aktuele vraagstukken met be
trekking tot landschapsbouw in de
kustgebieden, zou in de Vierde nota
meer aandacht besteed moeten wor
den, aldus GS. Ook ontwikkelingen
met betrekking tot niet aan de grond
gebonden agrarische en agrarisch-
aanverwante aktiviteiten zouden
zich ten opzichte van het verleden
versterkt kunnen aandienen. Mede
gelet hierop is het gewenst om, zon
der daar direkt vergaande konse-
kwenties voor de tekst van de Vierde
nota over de ruimtelijke ordening
aan te verbinden, te komen tot een
nadere bestudering van mogelijke en
gewenste toekomstige ontwikkelin
gen - met inbegrip van eventuele
funktieveranderingen - ten aanzien
van het landelijk gebied.
Met betrekking tot de voorgestelde
studie naar de aanwijzing van het
Zoommeer als gebied met een strate
gische watervoorraad merken GS op
dat dit bekken als mogelijke leveran
cier van zoet water voor de land- en
tuinbouw in Zuidwest Nederland
thans als zodanig reeds aangemerkt
kan worden.
hakhoutbosjes. Met uitzondering
van de veedrinkputten wordt de bij
drage beperkt tot een symbolisch be
drag. Er wordt geen bijdrage gege
ven aan natuurbeherende instanties,
waterschappen, gemeenten e.d.
Naast de SLZ-regeling bestaat mo
menteel de ROL (regeling onder
houd landschapselementen) en de
beschikking beheersovereenkomsten
van het ministerie van landbouw.
Deze twee regelingen gelden voor be
paalde landschapselementen in be
paalde gebieden. De overeen
komsten gelden voor een periode
van zes jaar. Ze geven wat meer
waarborgen voor het voortbestaan
van een landschapselement dan de
SLZ-regeling. De vergoeding die ge
geven wordt is meestal zodanig hoog
dat een loonwerker er volledig uit
betaald kan worden.
Het dagelijks bestuur van de provin
cie Zeeland (GS) stellen aan de pro
vinciale staten voor om de
drooggevallen Veerse-Meergronden
in het verband te brengen van de wa
terschappen Walcheren en Noord- en
Zuid-Beveland. Voorts willen GS de
Calandpolder en de Bastiaan de
Langepolder opheffen (de laatste
formeel)
Het gaat om ongeveer 1435 ha.
drooggevallen Veerse-Meergronden.
Deze gronden vormen geografisch
één geheel met het aansluitende wa
terschapterritorium. Voorts stemmen
GS in met het uitgangspunt van het
Rijk dat de lokale en regionale wa
terstaatkundige verzorging in ons
land primair door waterschappen
dient te worden verricht. Dit brengt
met zich mee, dat in beginsel alle
gronden in waterschapsverband die
nen te worden gebracht. Over de be-
heersgrens tussen de beide
waterschappen is overeenstemming
bereikt. Het overgrote deel van de
drooggevallen gronden komt bij het
waterschap Noord- en Zuid-
Beveland. Het zelfstandige water
schap Calandpolder (75 ha) wordt
geheel en de (thans voormalige)
Bastiaan de Langepolder grotendeels
gevoegd bij het waterschap Noord
en Zuid-Beveland, zo is het voorstel.
Het overige deel van deze laatste
komt bij het waterschap Walcheren.
De zandloper is een tijdmeter. Ze
bestaat uit en in het midden sterk
ingesnoerd glazen vaatje dat ten
dele met zand is gevuld. Als dit
instrument loodrecht staat loopt
het zand naar de onderste afde
ling. Al naar de grootte en vul
ling is er een bepaalde tijd van
doorlopen als een uur, een half
uur of enkele minuten. Het is al
een oud instrument voor het me
ten van tijd. Volgens de Encyclo
pedie van Friesland uit 1958
stond tijdens de Republiek een
zandloper gevat in een koperen
armatuur op de kansels. Dit was
voor de predikaat; de preek
mocht niet te lang duren.
In de jongste tijd is de zandloper
met een looptijd van vier a vijf
minuten nog bekend. Met deze
loopduur werd dit instrument ge
bruikt bij het koken van eieren.
Ook dit is alreeds verleden tijd
geworden. Dit als gevolg van het
De doorvoering van het braakpro-
gramma in West-Duitsland onder
vindt momenteel nogal wat hinder
door het federale stelsel van het
staatsbestel. De Europese commissie
heeft namelijk aan de ontwerp-rege-
ling geen toestemming verleend.
Hoofdreden daarvoor was het finan
cieringssysteem dat in moeilijk over
leg tussen bond en deelstaten was be
reikt. In totaal zijn omgerekend
400 miljoen voor het zogenaamde
extensiveringsprogramma ter be
schikking gesteld waarvan de bonds-
schatkist 70 procent en de deelstaten
30 procent zouden overnemen. Deze
plafonnering is de commissie in het
verkeerde keelgat geschoten. Zij vindt
dat dit niet met de Europese verorde
ning klopt.
Oorspronkelijk wilde het ministerie
van Landbouw dat in totaal 470
miljoen alleen voor de braakrege
ling zou worden ingetrokken - vol
doende voor rond 400.000 hectare.
In de loop van het overleg bleek ech
ter dat de deelstaten die 40 procent
zouden moeten overnemen het met
de financiële last niet eens waren. De
regeling moest worden afgeslankt.
Het aan de commissie gepresenteer
de programma bevat slechts 295
miljoen voor de braaklegging in
Veertiendaagse nieuwsbrief
over één Europese markt voor
ondernemend Nederland
Bij Samson Uitgeverij uit Alphen
aan den Rijn verschijnt sinds kort el
ke veertien dagen een nieuwsbrief
over één Europese markt, zoals die
in 1992 zal zijn gerealiseerd. In dit
periodiek, genaamd 1992-nieuws'
wordt uitsluitend informatie gege
ven die betrekking heeft op kansen
en bedreigingen voor ondernemers
in Nederland.
beschikbaar zijn van moderne
hulpmiddelen voor dit doel. De
zandloper is een symbool van de
voortschrijdende tijd.
De vorm of het beeld van de
zandloper wordt ook gebruikt als
ornament. De afbeelding van de
zandloper komt soms voor op de
grote deuren van landbouwschu-
ren en ook op raamluiken van
woningen. De voorstelling van de
zandloper is wit of geel van
kleur. Het overige vlak is met een
donkerder kleur geverfd. Het te
ken van de zandloper op deuren
en luiken treft men thans nog
weinig aan. Mogelijk is dat een
afbeelding van een zandloper op
de grote schuurdeuren een oud
teken symboliseert dat de bewo
ner eigenaar is.
J.H. Lantinga
nauwe zin hetgeen voldoende is voor
slechts 250.000 hectare. De rest van
het geld is bestemd voor andere "ex
tensiveringsmaatregelen" waaron
der ook de zoogkoeienpremie.
Detlef Stachetzki, Agra-Europe,
Bonn.
Tiny Brouwers hoofdredakteur Zui-
velzicht FNZ
Het bestuur van de Koninklijke Ne
derlandse Zuivelbond FNZ heeft de
landbouwjournalist ing. T. Brou
wers benoemd tot hoofdredakteur
van 'Zuivelzicht'. Tevens is hij be
last met pr-aktiviteiten ten behoeve
van de FNZ. Hij volgt in deze funk-
tie de heer H. Siemes op, die toege
treden is tot de redaktie van
Boerderij.
De heer Brouwers is gedurende meer
dan tien jaar aan Boer en Tuinder
verbonden geweest, sinds 1986 is hij
als voorlichter werkzaam bij Hagel-
unie Agrarische Verzekeringen. Ti
ny Brouwers zal per 1 september zijn
werkzaamheden bij de FNZ be
ginnen.
In het kader van de uitbreiding van
het buitenlandse vestigingennet van
Rabobank Nederland hebben de vol
gende benoemingen plaatsgevonden.
De heer W.H. Sillevis Smitt (50)
wordt per 1 augustus hoofd van de
vertegenwoordiging van Rabobank
Nederland in Zwitserland, welke te
Zürich wordt gevestigd. Hij is thans
nog algemeen direkteur van de ef-
fektenbank Schretlen Co. nv te
Amsterdam, een volledige dochter
van Rabobank Nederland. Dr.ir. T.
de Boon (46) wordt per 1 september
managing director Latijns-Amerika.
De heer De Boon bekleedt momen
teel de funktie van direkteur bij
Cebeco-Handelsraad te Rotterdam.
Vrijdag 29 juli 1988
Op raamluiken en soms op schuurdeuren komt men de zandloperfi
guur nog regelmatig tegen
