Pachtwet in diskussie
TaoO 8
Zelf-verzekerd op stap
zuidelijke landbouw maatschappij
Oogst rode bessen
verzekeringen zlm
Enkele punten uit dit rapport:
Pacht en Quotum.
Pachtprijzen-ontwikkeling anno '89.
land- en
tuinbouwblad
VRIJDAG 15 JULI 1988
76e JAARGANG NO. 3934
De oogst van de rode bessen is momenteel al weer voor een groot deel achter de rug, de meeste vroege
rassen zijn al geplukt. Hier ziet u een zestal vakantiewerkers bezig met het plukken van de Jonkheer van
Tets op het bedrijf van de heer J.A. Meijer te Kapelle. De opbrengst van dit vroege ras is wat lager dan
vorig jaar, doordat door de vorst van begin mei een deel van de jonge besjes is afgevroren. De prijs is rede
lijk. Van het late ras Stanza lijkt de opbrengst wel goed te worden. De heer Meijer, die ongeveer een kwart
hectare bessen heeft, denkt dat de pluk hiervan rond half juli kan beginnen.
Velen ondernemen de komende tijd een reisvakantie. De
voorbereidingen zijn in volle gang. De één doet dit
nauwgezet de ander chaotisch. Er zijn er ook die nauwe
lijks iets voorbereiden.
Iedereen heeft zo z'n eigen manier van organiseren en
beleven van de vakantie. Zo lang alles op rolletjes loopt,
prachtig! Een belangrijk gegeven is dat een reiziger zich
verplaatst, bagage meezeult en geld uitgeeft. Dit alles
dient zo te gebeuren dat men blijft lachen, zich blijft ont
spannen en er bovendien van uitrust. De zon is bij dit
proces de grote katalisator. O wee, als deze niet schijnt.
Bijna iedereen ervaart op vakantie gaan als een prettige
gebeurtenis. Maar ook het thuiskomen wordt weer fijn
gevonden. Zeker wanneer alles goed gegaan is. Om de
reisrisico's wat te verminderen krijgt u van Verzekerin
gen ZLM een paar adviezen mee.
- Beveilig uw huis voldoende (haal de brochure bij het
politiebureau).
- Wijs een "zaakwaarnemer" aan, die uw huis in de ga
ten houdt.
- Zorg dat u bereikbaar bent.
- Neem de Internationale Reis- en Kredietbrief van de
ANWB mee.
-Sluit een goede reisverzekering af. Voorkom dubbele
dekkingen, waardoor u onnodig te veel premie betaalt.
- Bel voor u vertrekt met onze afdeling Advies en Ver
koop en verzeker u en uw gezin voldoende.
Zelf doen met ons advies is Verstandig Verzekerd zijn.
Ik wens u een goede reis, behouden vaart en een prettige
thuiskomst.
H. Doeleman Hzn
Bijna alle Nederlandse kabinetskrisissen na de bevrijding
waren een gevolg van de grondpolitiek. Grond is door de
eeuwen heen altijd al een politiek geladen artikel geweest.
Er zijn al wat leuzen in de lucht geslingerd, die achteraf be
zien, toch weer te voorbarig waren en bijstelling behoefden.
"Boerenland in boerenhand!". "Nationalisatie van alle
grond!" En nu anno 1988 hebben we weer zo'n fenomeen:
"Moet de pachtwet nog langer in stand blijven?" 't Is een
van de vragen, die gesteld zijn aan een interdepartementale
werkgroep als gevolg van een regeringsuitspraak in sep
tember 1987. Er zijn op dit moment echter nog meer aktua-
liteiten aan het pachtfront. Zo heeft een werkgroep van het
Landbouwschap op verzoek van de Kommissie Grondge
bruik onderzoek en aanbevelingen gedaan omtrent het te
ruglopen van het pachtareaal in Nederland. Een ander heet
hangijzer is Pacht en Quotum. En of het nog niet genoeg is,
in 1989 staan er ook weer pachtprijswijzigingen te wach
ten. Op zichzelf best zaken om erop te reageren, zeker in
het Z.W.-gebied, waar na de IJsselmeerpolders procentueel
de meeste grond in pacht is uitgegeven.
Laten we maar met het eerste beginnen namelijk het rapport
van de ministeriële werkgroep het zogenaamde "Heroverwe
gingsrapport". Ons inziens is de kritiek juist, dat het departe
ment van financiën (beheerder der Domeingronden) teveel in
de melk te brokkelen heeft in deze werkgroep. Het direkte
belang van de Staat als verpachter bij pachtprijsverhoging en
-prijsniveau van verpachte gronden wordt onderdeel van de
doelstelling voor het algemeen pachtbeleid gemaakt. Doch
niet de Minister van Financiën, maar de Minister van Land
bouw is de eerste ondertekenaar van de Pachtwet, 't Is wat
Varekamp in de laatste hoofdbestuursvergadering van het
K.N.L.C. terecht opmerkte; Ruding en Nijpels proberen Braks
weg te drukken om hun eigen departementen te laten triom
feren, ten koste van Landbouw. De één doet het om meer
rendement uit de grond te halen (de Staat is immers de
grootste verpachter in Nederland) en de ander probeert de
boeren strenge normen inzake het gebruik van
gewasbeschermings- en grondontsmettingsmiddelen in de
maag te splitsen. Binnen de E.E.G. verzwakt hierdoor onze
konkurrentie-positie. Er is geen boer in Nederland die zal ont
kennen dat wanneer een bepaald artikel niet meer goed in de
markt ligt, dat je dan toch moet doorgaan met de produktie.
Zo is het ook met pacht!
Wanneer de pachtwet op onderdelen bijstelling behoeft dan
is dat een bespreekbare zaak. In 1970 is het Landbouwschap
reeds met wijzigingsvoorstellen voor de Pachtwet gekomen.
En het rapport van de bovengenoemde werkgroep komt ook
met voorstellen. Ze komt evenwel niet met het voorstel de
Pachtwet op te heffen. Neen, integendeel; ze is van mening
dat het instituut pacht een belangrijke financieringsbron blijft
voor de Nederlandse Landbouw.
Om grijze en zwarte pacht te voorkomen zou een tijdelijke
vorm van pacht (3 jaar zonder verlengings- en verhuur
recht) een oplossing kunnen bieden. Dit mag echter
slechts een x-percentage van de totale bedrijfsoppervlak-
te bedragen.
Tegen grijze en/of zwarte pacht zou daadwerkelijk moe
ten worden opgetreden.
Het begrip agrarische opbrengstwaarde is geïntro
duceerd.
Pachter dient rechtstreeks mee te betalen aan de Water
schapslasten. De nieuwe Waterschapswet gaat hier ook
vanuit (Pachtnormen aanpassen om dubbel betalen te
voorkomen).
Langdurige pacht wordt aanbevolen.
't Zijn slechts enkele grepen. Het lijkt mij verder aanbevelens
waardig ook in de ons omringende landen te bezien, wat
daar met de pachtwetgeving aan de hand is. 1992 Is niet ver
meer van ons vandaan. Onze indruk is dat de Nederlandse
Pachtwetgeving niet schril afsteekt tegen de andere landen
van de E.G. Dat is ook de moeite waard om in onze overwe
gingen mee te nemen. Er zijn zelfs landen binnen de E.G.
waar de pacht weer toeneemt in plaats van afneemt. Of af
name van pacht betiteld moet worden als zijnde dat de wet
niet meer funktioneert, betwijfel ik, 't is een eenzijdige op
merking.
Wat ons op dit moment ook boeit maar waar nog geen gege
vens over zijn is het gedrag van de Nederlandse belegger na
de zwarte oktober-maandag op het Damrak. Het zou best
wel eens kunnen zijn dat grond in de beleggershoek weer
meer de aandacht zou kunnen krijgen. De institutionele be
leggers hadden die aandacht reeds. En dat gewone beleg
gers grond gingen verkopen komt grotendeels door het hoge
successierecht dat we in Nederland hebben (bij vererving
van meer dan f 300.000,— betaalt men 26%, ook van
ouders naar kinderen).
Door een paar uitspraken van het Pachthof is de positie van
de pachter t.a.v. het quotum aanmerkelijk verzwakt, (ar
resten Vergeer/Dekens en Pasman/Lippinkhof). De minister
wil de rechter laten beslissen wanneer pachter en verpachter
het niet met elkaar eens kunnen worden. De georganiseerde
landbouw wil dat de minister een regeling in de Beschikking
Superheffing opneemt. De minister schijnt dit niet te willen
en zodoende blijft de onzekerheid. De Staat heeft intussen
met zijn pachters wel een regeling getroffen namelijk ieder
50% (pachter en verpachter).
Meer zekerheid omtrent deze zaak ware gewenst. Eer alle di-
versifikaties voor de rechter zijn uitgevochten kan er een he
leboel onheil gebeurd zijn voor verpachter en pachter!
Op dit moment nog niet aktueel, maar we mogen er van uit
gaan dat de minister eind dit jaar - begin volgend jaar zijn ad
viezen gaat vragen. Een voorzichtige eerste reaktie: Inflatie
is tot staan gebracht, art. 3 lid 3 van de pachtwet zegt dat
pachtprijzen in redelijke verhouding staan tot de bedrijfsuit-
komsten bij een redelijke bedrijfsvoering en ook dat de rede
lijke belangen van de verpachter mede in acht genomen wor
den. Art. 3 lid 3 van de pachtwet ten aanzien van inkomen
pachter zal zeker goed bekeken moeten worden: de rente
vertoont op langere termijn geen^stijgende tendens.
U ziet, er zijn dus best nog wat aktualiteiten ook in een perio
de waarin het lijkt dat de landbouworganisaties in de kom
kommertijd zitten. Er is altijd werk aan de winkel en vooral
in onze bedrijven gaat dit de komende weken spelen. Een
beetje medewerking van het weer kan die taak aanmerkelijk
verlichten en aangenaam maken en politiek Den Haag kan de
somberheid waarin wij toeven ook wat aangenamer maken.
A.H. Munters
