Melkerskoorts bij de mens/
leptospirose bij het rund
Succesvolle WPN
keuring in Serooskerke
Advisering naar besmette en onbesmette veehouderijbedrijven
Vooral goede kwaliteit jeugd
Hoe zwaar was die
stier?
korte wenken
veehouderij
Risiko's bij geïmporteerde
runderen
De ziekte melkerskoorts/lep-
tospirose is betrekkelijk nieuw
voor de Nederlandse veehoude
rij. Dat betekent o.a. dat veel
van de kennis nog niet volledig
is. De ziekte wordt veroorzaakt
door de bakterie Leptospira in
terrogans serotype hardjo, kort
weg hardjo, en kan door bloed
onderzoek en in de toekomst
ook door melkonderzoek worden
aangetoond. Deze bakterie kan
zowel bij de mens als bij het rund
ziekteverschijnselen ver
oorzaken.
Niet op alle bèdrijven geeft de infek-
tie aanleiding tot duidelijke ziekte
verschijnselen (verwerpen, melkpro-
duktiedaling) bij het rundvee. Wel
bestaat bij elk bedrijf waar hardjo
voorkomt, ook al zijn er geen ver
schijnselen bij het vee, risiko voor de
mens. Een kenmerkend verschijnsel
bij het rund is de melkgiftdaling ge
durende 3-14 dagen, vaak gepaard
gaande met yoghurt-achtige dikke
melk in alle vier de kwartieren, even
tueel met stukjes erin ("mastitis").
De uier voelt slap aan alsof de koe al
gemolken is. De koe herstelt meestal
na enkele dagen, maar de melkgift
kan minder zijn dan voorheen.
De koe kan verwerpen, dit gebeurt
dan meestal in het laatste deel van de
dracht. Soms worden er slappe kal
veren geboren. De koe kan zeer lang
(meer dan een jaar) besmettelijke
urine blijven uitscheiden.
Verschijnselen bij de mens
De mens raakt besmet doordat uri-
nespetters van besmette koeien in
ogen of de mond of op wondjes te
recht komen. Besmetting via ge
pasteuriseerde of gekookte melk is
onmogelijk. De ziekte verloopt met
akute koorts, hoofdpijn en spier
pijn. Bij ernstig verloop produceert
de patiënt minder urine (nierfunk-
tiestoornis) en/of wordt geel (lever-
funktiestoornis). Soms is ziekenhuis
opname noodzakelijk.
Wanneer snel een diagnose wordt
gesteld door de huisarts en met een
behandeling met antibiotica wordt
begonnen, is een spoedig herstel
aannemelijk.
Insleep
De hoofdwegen waarlangs de infek-
tie op het melkveebedrijf kan wor
den ingesleept zijn: de aankoop van
besmet vee; het in- en uitscharen van
(jong) vee; het gebruik van (sperma
van) met hardjo besmette stieren.
Om insleep zoveel mogelijk te voor
komen moet het bedrijf gesloten
worden gehouden (koop dus geen
vee aan). Wanneer men toch rund
vee wil aankopen, doe dit dan uit
sluitend van bedrijven die vrij zijn
van melkerskoorts/leptospirose.
Schaar niet in of uit met ander, mo
gelijk met hardjo besmet, (jong)vee.
Gebruik sperma van stieren die
hardjo-vrij zijn. Denk hierbij ook
aan de pinkenstier.
Bedenk dat de infektie mogelijk ook
via besmette schapen, besmet opper
vlaktewater en door kontakt met
besmet vee, bijvoorbeeld op fokvee-
dagen, kan worden overgebracht.
Advies naar besmette bedrijven
Door de nog onvolledige kennis is
het niet mogelijk een algemeen ad
vies te geven. Aan de volgende maat
regelen kan gedacht worden:
Verdere verspreiding van de infektie
en schade op het bedrijf kan door
voorbehoedende inentingen, al dan
niet in kombinatie met een antibioti
cum behandeling, worden voorko
men. De beslissing tot behandelen
en/of vaccineren hangt af van de be
drijfssituatie. Hierbij spelen diverse
overwegingen een rol, zoals: het risi
ko voor de mens, het verminderen
van de kans op verwerpen en/of
melkproduktiedaling, de behande-
lingskosten, embryotransplantatie,
verkoop of exportbelangen. De
praktizerende dierenarts en de Ge
zondheidsdienst kunnen hierbij ad
viseren. Voorkom besmetting van
uzelf en anderen door, met name tij
dens het melken, beschermende kle
ding te dragen. Vermijd het kontakt
met urine-spetters. Raadpleeg bij
verschijnselen van melkerskoorts de
huisarts.
(Huisartsen kunnen zich voor nade
re informatie wenden tot de afdeling
Tropische Hygiëne, Referentie La
boratorium voor Leptospirose, Ko
ninklijk Instituut voor de Tropen,
Meybergdreef 39, 1105 AZ Amster
dam tel. 020-5665440/5665431.)
Voor de mens is geen voorbehoeden
de enting beschikbaar.
Voor verdere advisering kan men
zich wenden tot de dierenarts of de
Gezondheidsdienst voor Dieren.
Nogmaals wordt erop gewezen dat
dit advies is gebaseerd op de thans
bekende gegevens. De advisering zal
worden bijgesteld zodra nieuwe on-
derzoekgegevens bekend zijn.
Stuurgroep Hardjo
De stuurgroep Hardjo heeft bo
venstaand advies geschreven in sa
menwerking met de projektgroep
Hardjo, waarin vertegenwoordigd
zijn de regionale Gezondheids
diensten, het Centraal Diergenees
kundig Instituut, de Stichting Ge
zondheidszorg voor Dieren, de Vete
rinaire Dienst van het ministerie van
Landbouw, de Veterinaire Hoofd-
inspektie van het ministerie van
WVC, het Koninklijk Instituut voor
de Tropen en de Fakulteit der Dier
geneeskunde.
El ma, kampioen jonge merrieën, van D.A. van Gilst uit
Goes.
Berto, het beste tuigpaard, van de kombinatie Lous-
Roose-Wondergem uit Oostkapelle.
Charlette, kampioen oudere merrieën, van gebr. Van de
Kerkhove uit Koewacht-Vlij men.
Gemma, kampioen tuigpaarden bij de veulens, van kom
binatie Lous-Roose- Wondergem uit Oostkapelle.
Het KWPN afdeling Zeeland orga
niseerde haar jaarlijkse centrale pre
miekeuring als vanouds op de terrei
nen van manege "De Eendracht"
aan de Rijkebuurtweg in Seroosker
ke (W.). Er bestond een goede pu
blieke belangstelling, vooral doordat
ook de Provinciale bond voor Zee
land van landelijke rijverenigingen
daar een stimuleringswedstrijd voor
dressuur georganiseerd had voor
acht- en viertallen en individuele
dressuur.
m
"Onze centrale premiekeuring is wel
wat aan het veranderen, we zien veel
meer jeugd aangeboden voor de keu
ring; één-, twee- en driejarigen, met
nogal wat aangekochte produkten,
wat van een goed gehalte is, zodat in
afdeling Zeeland een opgaande lijn
te bemerken valt", aldus Piet van
Nieuwenhuyzen, secretaris uit
Nieuw- en Sint Joosland. Public Re
lation bestuurslid Cor Abrahamse
uit Serooskerke: "De regen is voor
onze keuring precies op tijd geko
men, anders was de bodem te hard
geweest". De bodem van de keu-
ringsbaan lag er dan ook voortreffe
lijk bij.
Uitslagen: Rubriek merrieveulens: een
eerste premie voor Gerdina van Gebr.
Van de Kerkhove Koewacht-Vlijmen,
Carole van Fam. de Feyter Terhole, n.n.
van Fam. Van Doorn Axel, n.n. van
Gebr. Van Stee Yerseke, Giana van G.
Kloet Nieuw en Sint Joosland, N.N. van
T. Picavet Hulst, Goya van E. van 't„
Westeinde Zaamslag, n.n. van C. Paau-
we Yerseke, en Giny van W. van de Vel
de Domburg.
Rubriek hengstveulens: een eerste premie
voor: Guido van C. Reijnierse Gapinge,
n.n. van W. Zandee/I. van Hoek Mid
delburg, Gallius van H. Brooijmans Sint
Annaland, n.n. van Fam. Van Doorn
Axel en n.n. van C. Koens Goes.
Rubriek éénjarige merriën: een eerste
premie voor Fatima van A. Hieftje Yer
seke, Fanbonnevanck van H. Poppelaars
Kortgene, Fatice van H. Picavet Hulst,
Fonnevanck van H. Poppelaars Kortge
ne, Fannymo van J. Boot Burgh-
Haamstede, Fame van R. de Badts
Hulst, en Figaro van H. Brooijmans Sint
Annaland.
Kampioenschap jongere merriën: Elma
van D. van Gilst Goes.
Rubriek tweejarige merriën: een eerste
premie voor Elma van D. van Gilst Goes,
Encorra van D. Bakker Goes, Emora van
M. de Feijter Terneuzen.
Rubriek driejarige merriën: een eerste
premie voor Decibelle van L. van Lieren
Schore, Dolly van A. de Buck Oostkapel
le, Darcy van C. Dingemanse Yerseke,
Doenja van G. Qüist Arnemuiden.
Rubriek vier- tot en met zevenjarige
Vrijdag 15 juli 1988
stamboekmerriën zonder veulen: een eer
ste premie voor Bellinda van Fam. De
Feyter Terhole, Battista van G. Timmer
man Kattendijke.
Rubriek vier- tot en met zevenjarige
stamboekmerriën met veulen: een eerste
premie voor Cireina van Fam. Van
Doorn Axel, Colette van Gebr. van Stee
Yerseke, Corlien van C. Paauwe Yerse
ke, Bonnevanck van H. Poppelaars
Kortgene.
Kampioene van de oudere merriën,
Charlette van Gebr. Van de Kerkhove
Koewacht en Vlijmen.
Rubriek vier- tot en met zevenjarige ster-
merriën met veulen: Charlette van Gebr.
van de Kerkhove Koewacht en Vlijmen
en Areina van Fam. Van Doorn, beiden
een eerste premie en voorlopig keur.
Rubriek vier jaar en oudere stermerriën
met veilen en IBOP: eerste premie en
keur Carole van Fam. de Feijter Terhole.
Rubriek drie- tot en met zevenjarige rui
nen: een eerste premie voor Avignon van
S. de Teiter Burgh, Condor van J. van
Sabben Middelburg, Cehadee van P.
Riemens Nieuwvliet.
Rijpaarden onder het zadel: 1Bardy van
B. Markusse 's Heer Abtskerke; 2. Col-
leen van J. Cornelissens Nieuw Namen;
3. Zenith van A. de Nooyer Gapinge.
Rubriek tuigpaarden aangespannen: 1.
Ciana van W. Kosten Middelburg; 2. Af-
rania van W. Kosten Middelburg; 3. Be-
ro van Lous-Roose-Wondergem Mid
delburg.
Rubriek acht jaar en ouder voor ster zon
der veulen: Vannet van C. Paauwe Yer
seke, Vicky van Fam. Van Nieuwenhuy
zen Nieuw en Sint Joosland, beide ster
waardig.
Jan M. Murre
Tijdens de ZLM-Manifestatie
van 23, 24 en 25 juni jl. kon het
gewicht worden geraden van de
Limousine stier. Zeer veel bezoe
kers deden hieraan mee. Het ge
wicht van het dier was: 545 kg.
De prijs 100,te besteden bij
de slager van eigen keuze) gaat
naar J. Kodde, Oostweg 11, Big-
gekerke. De tweede prijs 75,—
te besteden bij de slager) gaat
naar Peter Biemans uit Seven
Persons (Alberta, Canada) en de
derde prijs 25,— te besteden
bij de slager naar keuze) gaar
naar J. de Wild, P.C.
Quantstraat 31, Goes.
"Mosterd na de maaltijd". Met an
dere woorden: nu heeft het geen zin
meer. Dat is ook wanneer we te laat
zijn met het RUWVOERONDER-
ZOEK. Dan komt de uitslag als het
voer op is. Bel daarom op tijd de
monsternemer, zodat de uitslag er
op tijd is. Dan is er tenminste
"mosterd BIJ de maaltijd".
Het is gewenst om MET DE
MONSTERNEMER TE OVER
LEGGEN welke kuilen we wel en
welke kuilen we niet laten onderzoe
ken. Ook als er tegen elkaar is inge
kuild moet er goed worden bekeken
van welk deel het monster wordt ge
nomen, want als in één monster een
goede en een slechte partij zit, krij
gen we een gemiddelde waar we niks
mee kunnen doen.
In deze tijd van het jaar zijn er ver
schillende PERCELEN GRAS
LAND waar veel BOSSEN in staan.
Dat is meestal na enkele keren wei
den het geval. Dan is bloten noodza
kelijk. Niet te diep maaien, het beste
is zo'n 7 a 8 cm. stoppellengte aan
houden. Op deze manier komt er
weer smakelijk gras van goede kwa
liteit.
Augustus en september zijn ideale
maanden om GRASLAND TE
VERNIEUWEN. Dikwijls gebeurt
dit vernieuwen onnodig laat, waar
door de kans op uitvriezen groter
wordt. Bekijk daarom die percelen
nog eens goed, zoals de kwaliteit van
het grasland, ongelijke ligging, ont
watering e.d.
Indien nodig, kan tegelijk worden
gedraineerd, geëgaliseerd, sloten op
maken e.d. In augustus - september
hebben we meer kans op goed weer
en droge grond. Vooral draineren in
Het aantal geïmporteerde rundvlees
runderen en gebruiksrunderen in
1987 was 37.857. Het grootste ge
deelte was afkomstig uit België
(21.995) en Frankrijk (15.282). Het
aantal geïmporteerde witvleesrunde-
ren was 53.948, waarvan 33.100 uit
België en 11.851 afkomstig uit
Frankrijk.
Dat al deze importen - ook al is er
een certificaat bij - niet zonder risi-
ko's zijn blijkt uit het feit dat in het
totaal 52 dieren een positieve uitslag
hadden nl. t.a.v. brucellosis: 29; leu
cosis: 14; tuberculosis: 9.
droge grond is ideaal. Dit zijn zaken
die op tijd bekeken en geregeld moe
ten worden. DUS MAAK TIJDIG
AFSPRAKEN MET DE LOON
WERKER.
Welk GRASZAADMENGSEL IS
nou het best? Dat wordt bepaald
door de kwaliteit van de rassen die in
het mengsel zijn opgenomen. Kies
daarom een mengsel met de betere
rassen erin. Zo 'n mengsel is natuur
lijk duurder, maar denk hierbij ook
aan "goedkoop is meestal
duurkoop".
Voorlichtingsbrochure over B-
systeem melkquota
De zuivelbond FNZ heeft een voor
lichtingsbrochure uitgebracht waar
in informatie wordt gegeven over het
per 3 juli jl. ingevoerde B-systeem
bij de superheffing. Voor meer in
lichtingen hierover kunt u zich wen
den tot de FNZ, tel. 070-953100 of
uw eigen zuivelcoöperatie.
Er zijn met de importeurs goede af
spraken gemaakt: positief bevonden
dieren worden direkt geslacht.
17
