Linden in Zeeland
Maak zelf omheining
van wilgentenen
Kleine landschapselementen
Zeeland Museumland van
start met fietsfestijn
korte wenken
akkerbouw
'Tuun '-dag in het Nederlands Openluchtmuseum
Linden staan vaak op bijzondere plaatsen, soms op splitsingen van wegen en
dijken, maar ook wel ter markering van een oud toegangshek. Deze kunt u
vinden in de omgeving van Kapelle.
sa
Als vervolg op een eerder artikel
over waardevolle bomen in Zee
land passeren enkele soorten de
revue, die in Zeeland regelmatig
waardevolle bomen opleveren.
Eerste in de rij is de linde.
De linde komt in verschillende soor
ten in de loofbossen van bijna geheel
Europa voor. In Nederland zijn
slechts twee soorten inheems. Deze
vinden we nu voornamelijk aange
plant op dorpspleinen, in parken en
plantsoenen, langs wegen en als lei
bomen voor huizen. Het zijn de
Grootbladige Linde (Tilia platyphyl-
los) en de Kleinbladige Linde (Tilia
cordata). De Kleinbladige Linde
heeft, zoals de naam al zegt, gemid
deld een kleiner blad, 3-8 cm, dan de
Grootbladige Linde met een blad dat
5-15 cm breed is. Een groot blad van
de Kleinbladige Linde kan dus gro
ter zijn dan een klein blad van de
Grootbladige Linde. De vlugge de-
termineerder is dus gewaarschuwd.
Men kan de twee soorten beter van
elkaar onderscheiden door te kijken
naar de onderkant van het blad. Die
is bij de Kleinbladige Linde kaal en
bij de Grootbladige Linde zacht be
haard. Teneinde determinatie nog
wat moeilijker te maken, is in Ne
derland vaak een kruising tussen bei
de genoemde soorten aangeplant; de
Hollandse Linde.
Andere lindesoorten die tegenwoor
dig wel geplant worden, zijn onder
andere de Krimiinde en de Zilverlin
de. Beide soorten zijn afkomstig uit
het gebied rond de Zwarte Zee. Ze
worden hoofdzakelijk binnen de be
bouwde kom aangeplant.
Bijzonder oud
De linde kan bijzonder oud worden.
Een leeftijd van 1.000 jaar of meer is
mogelijk. Onder ideale omstandig
heden kan een linde ook een forse
hoogte bereiken: 50 meter is moge
lijk. De wellicht meest imposante
Hollandse Linde die in Nederland
staat is de linde van Sambeek. Deze
boom is ongeveer 800 jaar oud, 23
meter hoog en heeft onderaan een
omtrek van 700 cm. In Zeeland wor
den de linden, evenals andere boom
soorten, niet zo hoog, omdat de re
gelmatig voorkomende hoge wind
snelheden dan niet toelaten.
Het hout van de linde is tamelijk
zacht. Het leent zich uitstekend voor
houtsnijwerk. In het verleden wer
den er bijvoorbeeld beelden voor
kerken en altaren uit gesneden. Het
hout leverde ook goede houtskool
op, onder andere bestemd voor de
fabrikage van buskruit.
In Zeeland veel grenslinden
Er staan in Zeeland betrekkelijk veel
linden. In de eerste plaats ongeveer
100 zogenaamde grenslinden op
Zuid-Beveland. Deze bomen geven
niet altijd een duidelijke grens aan.
Ze staan echter meestal wel op bij
zondere plaatsen. Soms op kruisin
gen of splitsingen van dijken en we
gen, soms daar waar ooit een dijk
doorbraak plaatsvond, soms bij een
veedrinkput. De leeftijd van deze
grenslinden is over het algemeen niet
bekend. Enige honderden jaren zul
len diverse bomen zeker halen. Hier
en daar zien we oude linden op erven
van boerderijen, soms twee ter mar
kering van een oud toegangshek.
Linden zijn geen uitzondering op
dorpspleinen, in grote tuinen of
parken.
Enkele bijzondere vormen treffen
we regelmatig aan. Door de hele
provincie heen staan leilinden. Soms
een enkel exemplaar voor de zuidge
vel van een huis om 's zomers het
zonlicht buiten te houden, soms ook
in honderden meters lange lanen. De
Dorpsstraat in Wemeldinge is daar
zeker één van de mooiste voorbeel
den van. Tenslotte zien we hier en
daar nog korte laantjes naar de kerk
toe, waarlangs linden staan die zo
danig zijn gesnoeid, dat ze het hele
laantje overkappen. Fraaie voor
beelden zien we in Kloetinge en in
Poortvliet.
Enkele bijzonderheden
De linde is al zeer lang nauw met de
méns verbonden. Karei de Grote be
vorderde bijvoorbeeld meer dan
1.000 jaar geleden al het aanplanten
van linden in dorpen, op marktplei
nen en rond kerken, omdat juist de
linde een goede bescherming tegen
blikseminslag zou bieden. Bij tal van
gelegenheden worden linden als her
denkingsbomen geplant. Dit jaar
zijn bijvoorbeeld in veel Nederland
se gemeente Beatrixlinden geplant.
De linde stond bij de Germanen be
kend als de boom van de godin
Freya, die vrede en geluk in huis
bracht. Wellicht heeft dat tot gevolg
gehad dat zo veel linden bij huizen
en op erven geplant zijn. En mis
schien zijn daarom ook linden op de
Zeeuwse dijken gezet. Kortom de
linde is een al lang tot de verbeelding
sprekende boom, en dergelijke oude
gewoonten kunnen best in stand ge
houden worden. Linden zijn nog al
tijd te planten!
Inlichtingen: Stichting Landschaps
verzorging Zeeland, Grote Markt 28
te Goes. Telefoon: 01100-30936.
Op zaterdag 20 augustus wordt in
het Nederlands Openluchtmuseum
in Arnhem voor het zesde achtereen
volgende jaar in het museum een
vlechtdag met wilgentenen voor
amateurs georganiseerd, een z.g.
'tuun'-dag. Het 'tunnen', maken
van vlechtwerk met meerjarige verti-
kale wilgenstokken en éénjarige ho
rizontale wilgentwijgen is een heel
oude bezigheid, die bijna tot het ver
leden behoort.
Vroeger kwamen deze gevlochten af
rasteringen veel voor, tegenwoordig
nog sporadisch en voornamelijk in
de omgeving van de rivieren in Zuid-
Holland, Utrecht en in het noord
westen van Overijssel, waar de na
tuur het benodigde materiaal ople
vert. Men noemt deze afzetting
tuun, toen of horde. Het oude Duit
se woord Zaun omheining, schut
ting werd later gebruikt voor het
stuk grond, waaromheen de omhei
ning lag, in onze taal tuin. Het En
gelse town, vroeger de gevlochten
omheining om een nederzetting en
later de nederzetting zelf, betekent
nu zelfs stad. Het tuinen of vlechten
in het museum gebeurt op het weitje
achter de Zaanse buurt. Dit alles wel
op verkleinde schaal, zodat jong en
oud deze eeuwenoude vlechtwijze
kan beoefenen.
Op ware grootte werden deze scher
men ook wel horden genoemd. Het
tuinen van zo'n horde betekent
zwaar vlechtwerk van 3 a 4 jarig wil
genhout. De horden werden ook wel
gebruikt over dammen van sloten
om het verzakken van wagens te
voorkomen.
Zaterdag 6 augustus wordt het start
sein gegeven voor Zeeland Museum-
land. De hele maand augustus zal
Zeeland centraal staan in het natio
nale Museumjaar.
Om dit gebeuren op 6 augustus
luister bij te zetten heeft het Zeeuws
Museum een aantal aktiviteiten op
het Abdijplein georganiseerd.
Deze dag zullen alle Zeeuwse Musea
"aan-elkaar-gefietst" worden. Van
af 13.00 tot 15.30 uur kan men op
het Abdijplein een kollektie oude en
vooroorlogse fietsen bekijken. Om
14.00 uur zullen de wielrenners van
de wielerklub "Theo Middelkamp",
Vrijdag 15 juli 1988
waaronder zich ook burgemeester
Rutten van Middelburg heeft ge
schaard, het Abdijplein aandoen om
hier even op adem te komen.
Om 15.00 uur zal de Stichting "het
Walchers Kostuum" een show in
klederdrachten organiseren, deze
show zal worden afgesloten met het
Zeeuwse volkslied.
Het Zeeuws Museum te Middelburg
zal deze dag gratis toegankelijk zijn
voor bezoekers.
Op zondag 7 augustus om 17.30 uur
op Nederland 1 zal het Zeeuws Mu
seum te zien zijn in het televisiepro
gramma van de VARA "Nederland
Museumland".
De afdeling Land- en Tuinbouwme-
chanisatie van Cebeco-Handelsraad
heeft de Cebeco-containerhakselaar
geïntroduceerd, een machine die uit
komponenten wordt vervaardigd in
de eigen fabriek in Steenwijk.
De Cebeco-containerhakselaar
bestaat uit een voorstuk met haksel-
unit, een motor met een vermogen
van 254 kW, knikbesturing en een
containerdrager, waarop de contai
ner met een inhoud van 40 mJ wordt
geplaatst. De basis van de machine is
de Hesston-hakselaar 7725. Het ge
heel rijdt op zes hydrostatisch aan
gedreven wielen. De maat van de
voorbanden is 28.1 x 26, de vier ach
terwielen zijn uitgevoerd met Terra
Tyres in de maat 66 x 4400. De beide
achterste wielen zijn meesturend uit
gevoerd.
Het gehakselde produkt wordt door
de machine rechtstreeks in de contai
ner geblazen. Wanneer de container
vol is, wordt deze met de op de hak-
selaar gemonteerde laadarm afgezet.
Het voordeel is dat op transport
kosten wordt bespaard en dat het
hakselen onafhankelijk van de af
voer plaatsvindt. Het transport van
de containers geschiedt met
vrachtauto's.
De oorspronkelijke Hesston-
hakselaar 7725 is op een groot aantal
punten gewijzigd. Zo is de radiateur
aan de zijkant van de machine ge
plaatst, waardoor de hakselaar een
stuk korter is geworden; de totale
lengte is elf meter.
Bij gr oenvoeder drogerij Timmerman te Kortgene is sinds enkele weken een
Cebeco-containerhakselaar in gebruik.
KALK neemt in het totale be
mestingpatroon een belangrijke
plaats in. Het is niet zozeer een
meststof, maar meer een bodemver
beteraar. Een goed bekalkingsgebied
bevordert een uitstekend milieu in de
grond voor een maximaal rendement
van de toegepaste kunstmest en de
organische mest.
Voor het handhaven van een GOE
DE STRUKTUUR is vooral op de
kleigronden een goede kalktoestand
onontbeerlijk. Reparatie en onder
houd van de kalktoestand, geleid
door een grondonderzoek, is dan
ook voor alle gronden een rendabele
investering.
LUIZEN IN TARWE kunnen veel
schade aanrichten. Uit proeven met
wel en geen luisbestrijding kwamen
grote opbrengstverschillen voor.
Wanneer op 70 van de 100 halmen
luizen aanwezig zijn is een bespui
ting ter bestrijding verantwoord.
Denk om de veiligheidstermijn van
het te gebruiken middel.
De betekenis van AALTJES-
BESMETTE GROND is voor vele
bietentelers nu wel duidelijk. Laat
het een goede les voor u zijn. Be
monster Uw percelen waar volgend
jaar bieten moeten komen. U kunt
dan indien nodig tijdig maatregelen
nemen en veel narigheid en schade
voorkomen.
Blijf zelf uw BIETENPERCELEN
KONTROLEREN op aanwezigheid
van luis. Ondanks dat een waarschu-
wingsbericht volgt bij een te zware
luisbezetting op de telpercelen, kan
dat voor uw perceel te laat zijn.
Hebt u reeds een bestrijding uitge
voerd, ga dan door met uw waarne
mingen. Laat u niet verrassen. Een
tweede bespuiting kan nog nodig
zijn.
11
