Droogte VS bewijst te ver doorschieten
produktiebeperkende maatregelen
zuidelijke landbouw maatschappij
ti m m$g&*£
Adder
Ganzenschade
Pacht
Voorlichting
Onderzoek groot fruitteeltkomplex
in Oost-Zuid-Beveland
Manifestatie
VRIJDAG 8 JULI 1988
76e JAARGANG NO. 3933
land- en
tuinbouwblad
Het is 35 jaar geleden dat Tholen getroffen werd door een zware hagelbui; maar donderdag 30 juni was
het goed raak: ca. 2.000 ha. werd getroffen door grote hagelstenen. Binnen 20 minuten is een schade aan
landbouwgewassen aangericht die voorlopig geschat wordt op bijna 2 miljoen. Het dagelijks bestuur van
de Onderlinge Zuidelijke Hagelverzekering stelde zich dinsdag jl. van de situatie op de hoogte. Taxateurs
van de OZH hebben vrijdag en zaterdag al een aantal percelen afgetaxateerd. Vooral in graszaad moet de
schade snel worden vastgesteld. Ook in West Zeeuws-Vlaanderen wordt hagelschade gemeld. (Zie voor uit
voeriger verslag elders in dit nummer).
"De grote droogte momenteel in Noord-Amerika
geeft nog eens aan dat in mondiaal verband (GATT)
zowel als in Brussel en in Den Haag de politiek te ver
is doorgeschoten met landbouwpolitieke beper-
kingsmaatregeien. In z'n algemeenheid zijn de facto
ren die de landbouwproduktie bepalen zwaar onder
schat. Na alle maatregelen van de laatste jaren is de
strategische wereldgraanvoorraad gezakt tot 70 da
gen en dat is de kleinste voorraad sinds 6 jaar. Eén
droge periode in een bepaald werelddeel en er is pa
niek op de grondstoffen markten! "Dat is nu precies,
zo zei algemeen voorzitter de heer H.C. van der Maas
in zijn openingswoord bij de vergadering van het
hoofdbestuur maandag 4 juli in Goes, waar wij practi
ci, de theoretische politici altijd voor gewaarschuwd
hebben. Oost-Indische doofheid was echter immer
ons deel".
Doelend op de bekrachtigde EG-prijsbesluiten vorige
week stelde de voorzitter vast dat onze "eigen" minis
ter van landbouw klaarblijkelijk ook lijdt aan dit euvel.
Per saldo hebben die nl. verdergaande prijsverlagingen
voor ons in Nederland opgeleverd (voornamelijk ver
oorzaakt door marktbeleidsmaatregelen). Toch pleitte
de heer Braks met verve (en als enige) in Brussel voor
nog veel verdergaande negatieve prijsaanpassingen.
Overigens kan als positieve noot worden toegevoegd
dat bij de onderhandelingen de bewaarstaffel voor gra
nen niet is gehalveerd maar dat de korting tot be
perkt is geworden hetgeen 1 Vz minder prijsverlaging
betekent.'
Van een flinke adder onder het gras sprak de voorzitter
bij de 3% extra medeverantwoordelijkheidsheffing bij
granen. Hij stelde vast dat deze heffing moet worden
betaald onafhankelijk van de uitkomst van de voorlopi
ge oogsttaxaties. Als dan bij de definitieve raming de
oogst op of onder de drempel van 160 miljoen ton
blijkt te liggen, dan zal tot terugbetaling van deze hef
fing worden overgegaan. "Het ministerie van land
bouw zal dit moeten verzorgen en we maken ons daar
zeer ongerust over want het kan wel eens zeer lang
duren voor we ons eigen geld weer terug hebben", al
dus de heer Van der Maas.
Kritiek had de voorzitter op het kabinet dat het be
schikbare budget voor ganzenschade aan landbouw
gewassen wil beperken tot 1,7 miljoen, terwijl minister
Braks als doelstelling kiest: "Nederland, ganzenland"
en terwijl de schade het afgelopen jaar méér dan 2 mil
joen bedroeg!! "Is het dan begrijpelijk dat ons wan
trouwen groeit? Hij duidde hier naast de ganzenschade
met name op de heroverweging van het pachtbeleid en
op de privatisering van de voorlichting.
Ten aanzien van de heroverweging van het pachtbe
leid zei hij zich oprecht ongerust te maken over een on
herstelbare aantasting van het continuatierecht. Daar
mee dreigt een volledige ondergraving van het regulie
re instituut pacht. Hij beklemtoonde dat het pachtinsti-
tuut in het kader van onze internationale concurrentie
verhoudingen een onmisbaar financieringselement is
en ook moet blijven voor de grondgebonden land- en
tuinbouw.
De afdeling Zeeland/West Noord-Brabant van de Ne
derlandse Fruittelers Organisatie (NFO) wil in Oost
Zuid-Beveland een groot fruitteeltkomplex op gaan zet
ten. Bestaande fruitteeltbedrijven die verouderd of te
klein zijn of een slechte struktuur hebben en eventuele
nieuwe fruittelers zullen zich hier kunnen vestigen. De
bedrijven in dit aaneengesloten komplex zullen ca. 12 a
15 ha groot worden. Het ligt in de bedoeling dat de
grond wordt gepacht. Er is inmiddels reeds een werk
groepje in het leven geroepen dat de plannen verder uit
gaat werken. In deze werkgroep hebben zitting de NFO,
de Rabobank, de SEV van de ZLM, het Konsulentschap
te Goes en de veiling CVZ te Kapelle. Uit enige eerste
verkenningen blijkt dat het idee van een groot fruitteelt
komplex aan slaat. Zowel de Rabobank, institutionele
beleggers als enige fruittelers hebben reeds positief ge
reageerd op het NFO-initiatief.
De heer M.J.A. Mol, sekretaris van afdeling Zee
land/West Noord-Brabant van de NFO, vertelt dat het
idee van een groot fruitteeltkomplex ontleend is aan het
NFO rapport "Fruitteelt 2000". Uit oogpunt van struk-
tuurverbetering van de fruitteelt in een aantal gebieden
in ons land wordt daarin de suggestie gedaan tot cluster
vorming van fruitteeltbedrijven over te gaan. Op veel be
drijven zijn nl. de kosten te hoog door een te versnipper
de ligging van de percelen. Een aaneengesloten bedrijf
betekent minder kosten. In de praktijk kan verder in een
groot komplex kostenbesparend worden gewerkt door
o.m. gezamenlijke inkoop en door het gezamenlijk ge
bruik van machines, werktuigen en eventueel gebouwen.
Clustervorming heeft ook het voordeel van een onderlin
ge positieve beïnvloeding van de ondernemers. Als bij
komend voordeel kan verder de aanwezigheid van de
nieuwe veiling in Kapelle worden genoemd. Deze week
gaat de werkgroep de belangstelling bij de fruittelers in
Zeeland en West Noord-Brabant peilen. Alle onderne
mers krijgen een vragenlijst waarop zij hun eventuele be
langstelling kenbaar kunnen maken.
Tijd rijp
De werkgroep doet momenteel in Oost Zuid-Beveland
onderzoek naar de meest geschikte plaats voor het kom
plex. Randvoorwaarden zijn dat er beregend moet kun
nen worden en dat er een groot gebied van 120 a 150 ha
kan worden gepacht. Wat dit laatste betreft zijn al de
volgende mogelijkheden genoemd: Fagoed, zelf een
grondbank oprichten, of pachten van een belegger. Be
keken zal worden in hoeverre het komplex kan worden
geïntegreerd in de landinrichtingsplannen in Ril-
land/Krabbendijke.
De heer Mol meent dat de tijd rijp is voor het opzetten
van een fruitteeltkomplex. De grondprijzen zijn momen
teel relatief gunstig en van de nieuwe veiling Kapelle mag
een stimulerende invloed worden verwacht, immers CVZ
zit momenteel aan een minimum oppervlakte fruit en
daar is een uitbreiding van de produktie welkom. Medio
augustus zullen de resultaten van de enquête in de werk
groep worden besproken.
Wat de privatisering van de landbouwvoorlichting be
treft, blijft het wantrouwen in de zakelijke opponent (in
deze kvyestie de Nederlandse overheid) aanwezig. "Dit
ondanks een vergaande tegemoetkoming de laatste
weken aan met name onze wens om in eigen verant
woordelijkheid zo flexibel mogelijk invulling te kunnen
geven aan de capaciteit en kwaliteit per sector en per
regio". De heer Van der Maas wil daarom dat er over
4 of 5 jaar een evaluatie komt met brede raadpleging
van de achterban. Blijkt daarbij dat de overheid haar af
spraken niet na is gekomen dan moet als stok achter
de deur een verbetering van de overeenkomst mogelijk
zijn. De evaluatie moet zelfs eventueel kunnen resulte
ren in een verbreking van de afspraken met de
overheid.
De algemeen voorzitter stelde terugkijkend vast dat de
ZLM-Manifestatie 1988 in alle opzichten geslaagd kan
worden genoemd. "Aan de tweeledige doelstelling,
die voor ogen stond nl. het vasthouden en versterken
van het zelfvertrouwen van onze leden, boeren en
tuinders; en de PR-funktie naar buiten toe (laten zien
wat we "willen" en "kunnen"), is op een goede en
aantrekkelijke maar ook nuchtere manier voldaan".
Hoogtepunt van de 3 daagse "happening" op Neeltje
Jans was ongetwijfeld het bezoek van Zijne Koninklij
ke Hoogheid Prins Claus. "Zijn interesse vóór - zijn
kennis van zaken vèn en bovenal zijn bewogenheid
mét onze sector, hebben ons getroffen. We zijn erg blij
met deze aandacht en benadering van Prins Claus en
vinden er (eens te meer) een bevestiging in dat onze rij
ke tentoonstellingstraditie, ook in tijden dat zorgen
over de toekomst terecht de meeste aandacht dienen
te hebben, nimmer doorbroken mag worden!" In de
persoon van de voorzitter Han Nieuwenhuijse bedank
te hij de Manifestatiecommissie en de ZLM-
medewerkers voor de voorbereidingen, voor de uitvoe
ring èn voor het welslagen van deze mijlpaal in de
ZLM-traditie.
