Ij
IW
•J
•T*
KEN
NFO-kring verwacht in Zuidwesten normale
tot goede appeloogst en minder peren
Ambitie bij volkstuinders loopt terug
Schei uit met je eigen zak te beliegen
Hevige junirui
Alweer veel leeg land
Vakantie voor iedereen?
5
ggjjl
K
BRABANTS FRUITMIX. Een vast
weer hebben we dit jaar wel. Al we
ken droog met geen hoge temperatu
ren. Op veel plaatsen zit men nu
toch al uit te kijken naar wat nattig
heid. Op bedrijven met druppelbe-
vloeiing of beregening heeft men dit
gemis goed in de hand. Praktisch al
le fruitbedrijven in het Brabantse en
zeker op de zandgronden, beschik
ken over een vochtvoorziening.
Deels uit pure noodzaak, deels om
de vochtvoorziening ten alle tijden
in de hand te hebben. Nu werpt dat
dubbel z'n vruchten af en dat is
mooi meegenomen.
De oogst groeit momenteel voor
spoedig, zeker waar voldoende ge
dund is. De rui is echter nog steeds
niet achter de rug. In dit gebied zal
er echter ruim voldoende blijven
hangen. Algemeen is dat ook het
landelijke beeld. Nu nog afwachten
hoe de oogst in het zuidelijk deel van
Europa zich ontwikkeld. Gelukkig
zijn wij met onze nieuwe rassen min
der afhankelijk van de produktie uit
de zuidelijke landen, waar toch
tweederde van de totale Europese
produktie vandaan komt. Wij heb
ben wat dat betreft toch een eigen
markt gekreëerd, hoewel de prijzen
toch nog danig onder druk kunnen
staan ten gevolge van een grote
oogst in het zuidelijk deel van Euro
pa. Straks weten wij dat wel, dus
voorlopig afwachten.
Landelijk is er reeds veel hagelscha-
de gemeld, wat voor de premie ont
wikkeling desastreus is. Een dure
grap, maar onontkoombaar, want
het hagelrisiko is dusdanig groot dat
we geen keus hebben. Het kan de
ondergang van het bedrijf inhouden,
wanneer dat risiko niet verzekerd is.
Wij mogen alleen maar hopen, dat
De BEVELANDSE fruittelers zijn
volop aan het dunnen. Niet alle ras
sen zijn nodig, maar ieder jaar op
nieuw hangen verschillende appel
en pererassen net iets te dik om een
mooie maatsortering te verkrijgen.
Bij alle rassen is een goeie maat heel
belangrijk, maar bij het ras Golden
Delicious is dit van het grootste be
lang. Golden beneden de 70 mm hal
veert de laatste jaren in prijs, waar
door de geldelijke opbrengst van de
percelen Golden Delicious nadelig
wordt beïnvloed.
Ook bij de rassen Elstar en Cox
brengen de grote maten meer geld
op, maar er is altijd een zekere
markt voor de kleinere maten. Met
name Cox vraagt dit jaar weinig
dunwerk, want we moeten bij dit ras
terdege rekening houden met een la
tere rui, het is eigenlijk een juli-
ruier. Elstar daarentegen is zwaar
bezet, ook al is bij dit ras vroeg dun
nen moeilijk, omdat de ruivruchtjes
wel zichtbaar zijn, maar gewoon niet
naar beneden vallen, althans heel
laat. Dezelfde eigenschappen zien
we bij dit ras een heel jaar door.
Ook de vruchten vallen in het najaar
niet van de bomen, al worden ze
rijp. Bij de pluk is deze eigenschap
zelfs een voordeel. Elstar blijft ook
lang doorgroeien, hierdoor blijft het
blad tot in de winter aan de jonge
scheuten hangen. Dan weer een na
deel, met het oog op de kanker en
bevriezen. Maar zo is het nu een
maal, goed betaalde rassen hebben
in de teelt vaak nadelen en vergen
veel vakmanschap. Gelukkig maar!!
De peren zijn erg zwaar geruid. Op
de meeste bedrijven hoeft alleen het
ras Conference gedund te worden.
De andere pererassen zijn dermate
zwaar geruild, dat handdunning
overbodig is.
Vrijdag 1 juli 1988
vele kollega's zich dit jaar verzeke
ren, want hoe groter de groep, des te
draaglijker wordt de premie.
In de 'wandelgangen' hoor je veel,
soms te veel. Opvallend is, dat er
nogal wat kollega's zijn die enorm
'met spek' kunnen schieten. Verha
len die met veel verve gebracht wor
den, over de zeer hoge produktie,
vooral de nieuwe rassen, en de zeer
hoge geldelijke opbrengsten. Op die
manier brengt men naar buiten, dat
de fruitteelt een gouden zaak is, een
kwestie van ƒ100.000,— per ha!!!
Een ding begrijp ik echter van die
lieden niet. Als je op die basis een
fruitbedrijf runt van zeg 10 ha, geeft
dat toch een aardig inkomen. Toch
blijkt dat diezelfde lieden zowat dag
en nacht werken inklusief vrouw en
eventuele huisgenoten. Doe je dat
nou werkelijk uit weelde??? Nie
mand die dat gelooft. De realiteit zal
voor het gehele bedrijf zowat op een
vierde van deze rekensom liggen. Ie
dereen zal wel eens een hoek hebben
liggen die erg hoog uitkomt. Schei
uit met je eigen zak te beliegen, daar
koop je niets voor. Erger nog, je
hebt binnen de kortste keren de ge
hele akkerbouw op je nek.
Ook zijn er nogal wat kollega's die
beslissingen voor hun bedrijf niet
zelf meer nemen, maar klakkeloos
alles overnemen wat nu 'mode' is,
zonder te weten wat de gevolgen op
termijn zijn. Een gevaarlijke ont
wikkeling voor hen die op die ma
nier proberen 'bij' te blijven. Vroeg
of laat breekt dat op en dat betekent
gelijk het einde. Als ondernemer
dien je zelf beslissingen te nemen en
die keuze te doen die voor jou ge
schikt is. Je breed laten informeren
en de beslissing niet je buurman la
ten doen, dat is de taak van de on
dernemer, en dat ben je zelf.
Bij het ras Conference geldt eigen
lijk hetzelfde als bij de Golden Deli
cious, de kleine maten beneden 50
mm zijn waardeloos geworden, zo
dat een goeie dunning op maat van
groot belang is voor de teler. Het
dunnen van Conference vergt meer
vakmanschap dan het dunnen van
b.v. Golden Delicious. De Golden
kan dan ook gemakkelijk met va
kantiewerker gebeuren. Het veel ge
hoorde 'd'r is niks beter dan het zelf
te doen' is meestal waar, maar er
zijn op een modern fruitteeltbedrijf
zoveel werkzaamheden te verrich-
Het feit dat sommige rassen het la
ten afweten op een aantal bedrijven
heeft te maken met grondsoort, lig
ging, beurtjaareffekt, nachtvorst of
andere faktoren, waardoor het over
het gehele zuidwesten soms een gril
lig beeld kan opleveren. Zowel langs
de Oosterschelde als op een aantal
bedrijven in Zeeuws-Vlaanderen is
de invloed van de nachtvorst tijdens
de bloei duidelijk merkbaar, o.a. bij
Jonagold en Cox.
Ook op Walcheren is het behang
zeer wisselend zelfs per perceel, in
tegenstelling tot West Noord-
Het perkgoedseizoen in WEST
BRABANT is op dit moment zo
goed als afgelopen. Op de veiling
hebben de zomerplanten zoals gera
niums, vlijtige liesje, dahlia's en be
gonia's het maar matig tot slecht ge
daan. Dit voorjaar zag het er in eer
ste instantie naar uit dat er 17%
minder aangevoerd zou worden dan
in 1987 maar nu blijkt er 13% meer
aangevoerd te zijn.
De afzet van de planten in een pers
kluit of potje is nog redelijk verlo
pen maar de setjes teelt was ronduit
slecht. Bij setjes teelt worden ionee
plantjes automatisch in plastic pot
jes gedaan waarbij ze in aantallen
van 4, 8 of 12 verkocht worden. In
de praktijk blijken deze planten te
zwak en te kwetsbaar te zijn. Vooral
het buitenland is wat huiverig ge
worden om op deze manier geteelde
planten aan te kopen. Met name ge
raniums in de perskluit of pot zijn
veel sterker en worden zodoende
meer gevraagd, ook al ligt de prijs
wat hoger. Ondanks minder produk-
Op SCHOU WEN-DUIVEL AND is
het toeristenseizoen weer in volle
drukte begonnen. De maand juli be
looft een topdrukte te geven, door
dat verschillende sektoren in Neder
land en West-Duitsland gelijktijdig
vrijaf krijgen. Volle bungalowpar
ken en kampings, terwijl ook een
toenemend aantal minikampings een
graantje hiervan probeert mee te
pikken.
Ook land- en tuinbouwers proberen
er even tussen uit te knijpen om het
dagelijks werk en z'n spanningen te
onderbreken. Sommige tuinbouwers
doen het gemakkelijk in de winter
periode, voor fruittelers komt de zo
mer gunstiger uit. Vakanties van 3
of 4 weken behoren nog echt tot de,
uitzonderingen, maar ook een korte
re periode kan verfrissend werken,
terwijl dan bij thuiskomst de achter
stand beter in te halen is.
Juni-rui
De peren zwaar geruid, vooral de
Conference, zodat op een aantal
percelen onvoldoende peren zijn
ten, losse krachten zijn een welkome
verlichting in de arbeidspieken. Een
goeie instruktie en kontrole van deze
losse arbeidskrachten kan een hoop
narigheid en ergernis voorkomen.
Al met al zullen de oogstramingen
waarschijnlijk naar beneden worden
bijgesteld. Op zich hoeft dat niet na
delig te zijn, want vaak is een betere
maat, ook een betere prijs. Zelf kun
nen we veel aan de kwaliteit doen,
maar de natuur heeft het laatste
woord en op dit moment is een flin
ke bui regen welkom.
Brabant, waar een volle oogst wordt
verwacht. Men kan stellen dat, af
hankelijk van de groei, de plaats en
het bedrijf bij de appels de schattin
gen uiteenlopen van 80-120% t.o.v.
een normaal jaar. Op dit moment
zijn de vruchten duidelijk groter dan
vorig jaar om deze tijd.
Bij de peren is de situatie duidelijk
anders dan de topoogst van 1987. De
Doyenné du Cornice laat het dit jaar
op de meeste bedrijven volledig zit
ten, mede veroorzaakt door de ster
ke rui en het beurtjaareffekt. Hoe
wel men bij de Conference enkele
tie per vierkante meter zal de tradi
tionele opkweekmethode het voorlo
pig blijven winnen van de setjesteelt.
Wat bijna niemand had verwacht
blijkt toch uit te komen. De aardbei
en blijven ondanks rekordop-
brengsten goed aan de prijs. Deze
topopbrengsten zorgen voor een la
gere kostprijs doordat het plukloon
per kilogram lager ligt. Bij aardbei
en is dit jaar te zien dat een forse
areaalsuitbreiding niet altijd voor la
gere prijzen hoeft te zorgen.. Een
goed lopende eksport en dan indien
mogelijk vooraf gepland is in Neder
land de belangrijkste faktor om een
teelt financieel te laten slagen. Als
op de gok bepaalde gewassen geteeld
moeten worden is men eigenlijk ver
keerd bezig.
Dit seizoen is het areaal land dat
door volkstuinder gebruikt wordt
aanzienlijk teruggelopen. Tot vorig
jaar zat er nog een lichte stijging in
de verhuur van land voor zelftuinie-
ren. De wat lagere groenteprijzen en
dan speciaal de aardappelen en uien,
overgebleven. Kromme en flesvor-
mige vruchten komen veel voor en
zullen toch nog verwijderd moeten
worden. De rui bij de appels is laat
op gang gekomen, vooral bij de Cox
en James zijn het al grote vruchten
die er nog afvallen. Nadunnen met
de hand is nodig om het juist aantal
vruchten over te houden. Het sorte
ren van het fruit naar kwaliteit be
gint al met de vruchtdunning.
Spint
De spintbestrijding blijft de aan-
Er zijn nog nooit zoveel vroege aard
appelen op THOLEN voor de rooi-
datum weggeweest, waarbij ook de
financiële kant tot hiertoe bijzonder
goed is. Door de droogte zijn de kg-
opbrengsten wel niet bijzonder
hoog, maar doordat er vanwege de
prijs met man en macht en zonder
verletdagen gerooid is, ontstond
hierdoor vorige week toch een top
drukte op veiling St. Annaland e.o.
De prijs zakte hierdoor behoorlijk
terug naar 60 cent de kg voor de
Doré's, dat hier nog steeds het
hoofdras is. De andere rassen, zoals
het AM-ras Première, komen toch
soms aardig mee in prijs, terwijl
hiervan de kg-opbrengsten gemid
deld heel wat hoger liggen.
Ondanks de droogte staan de meeste
gewassen er vanwege het koele weer
goed bij. De fijnere gewassen zoals
een aantal bloemzaden hebben ech
ter moeite om aan de gang te komen.
weken geleden erg optimistisch was,
mede door de aanwas van jonge per
celen, blijkt nu echter dat ook hier
de schattingen naar beneden moeten
worden bijgesteld. Bij dit ras vindt
men veel kromme en parthenocarpi-
sche vruchten. Ook bij de rassen
Beurré Hardy, Bonne Louise en
stoofperen ziet men een grillig en
wisselend beeld. Alleen vanuit
Noord-Zeeland zijn de geluiden po
sitiever. Ook de Beurré Alexander
Lucas heeft op veel bedrijven te lij
den gehad van de nachtvorst.
Gekonkludeerd kan worden dat een
percentage van 60-65% van normaal
aan de optimistische kant zou kun
nen zijn. Ook dit jaar zijn diverse
percelen licht en soms matig verha-
geld, waardoor veel vruchten tot
klasse II of lager worden geredu
ceerd. Met name op Zuid-Beveland,
maar ook plaatselijk op Tholen en
Zeeuws-Vlaanderen zijn deze buien
terecht gekomen.
die vaak voor weggeefprijzen te
koop zijn, maakt het niet interessant
meer. Het hobbymatig bezig zijn
met tuinieren moet voor de meesten
financieel wat opbrengen anders
hoeft het niet. Verschillende ge
meenten die tot voor kort een wacht
lijst hadden kunnen nu niet van alle
perceeltjes af zodat ze noodgedwon
gen moeten braken.
Wat de financiële kant aangaat zijn
er voor de volkstuinders nogal wat
kosten aan verbonden! Alleen al de
huur per m2 bedraagt meestal ƒ0,75
tot ƒ1,00. Niet zelden mislukt de
oogst omdat de goedkopere zaad
soorten gebruikt worden daar ze de
tuinderskwaliteit te duur vinden.
Burgers die zijn gaan tuinieren voor
het sociaal kontakt hebben dikwijls
te maken met een teleurstelling om
dat de onderlinge sfeer niet altijd
even goed is. Bij een onverwachte
ziekte in een gewas wordt al gauw
naar de buurman gekeken of het
daar niet vandaan komt. Een ont
wikkeling dus waar de echte tuinder
niet wakker van ligt.
dacht vragen. Door het vroeg uitko
men van de wintereieren is de eerste
bestrijding niet overal optimaal ver
lopen, zodat begin juni nogal wat
zomereieren waren te vinden. Het
goed raken van alle bladeren kan bij
de spintbestrijding in de zomer wel
eens tegenvallen. Ekstra aandacht
bij het spuiten tegen spint is nodig.
De roestmijt breidt zich weer uit,
ook op peren kunnen ze massaal
voorkomen. Op droogte gevoelige
gronden gaat het watertekort zich
aftekenen, een lekkere bui is het eni
ge wat in onze regio kan baten.
Een paar buitjes kunnen hier soms
wonderen doen, zodat het in korte
tijd een gewas is wat dan in de rest
van het groeiseizoen behoorlijk te
gen droogte kan. Onder glas heeft
het koele weer ook zeker zijn in
vloed, in de eerste plaats op het kli
maat binnen ,'wat meestal niet on
gunstig is) en voor een aantal gewas
sen ook op de prijs, met name de
snijbonen hebben het dit seizoen
goed gedaan. Het is al een aantal ia-
ren zo dat de hete Iuchtteelt naar ver
houding beter betaald wordt dan
stookteelt van snijbonen. In de
stookteelt werden een aantal jaren
geleden soms ekstreem hoge prijzen
betaald voor een kg. snijbonen.
Echter de laatste jaren wordt de bui
tenlandse konkurrentie in deze pe
riode steeds sterker vooral Spanje
gaat hierin een steeds grotere rol spe
len. Het buitenlandse produkt is dik
wijls minder van kwaliteit dan onze
kasbonen maar goedkoper, en wordt
daardoor toch gekocht.
Later in het seizoen kan men schijn
baar met prijzen van rond de ƒ6,
de kg beter tegen het buitenlandse
produkt konkurreren. Wanneer de
vollegrondsbonen wat lang op zich
laten wachten, zoals we al met zo
veel koude voorjaars gehad hebben,
dan blijft deze prijs nog dikwijls een
poosje hangen zodat het zeker ook
voor de telers in onze streek een goe
de teelt kan zijn.
Fransen verwachten kleine
appel- en perenoogst
In de zeven belangrijkste regio's in
Frankrijk, waar 85% van de appel-
oogst vandaan komt, verwachten de
telers gemiddeld 7% minder te
oogsten dan vorig jaar. Na de grote
Golden-oogst van vorig jaar volgt
nu een kleine. Uit de eerste raming
blijkt dat de Fransen 20% minder
Golden Delicious verwachten te
oogsten.
De Franse perenoogst zal dit jaar
niet erg groot zijn. In totaal schatten
de Fransen de perenproduktie bijna
een vijfde kleiner in dan vorig jaar.
19
Uit een jaarlijks in juni door de kring Zeeland/West Noord-Brabant
van de Nederlandse Fruittelers Organisatie gehouden enquête over de
te verwachten oogst van het komend seizoen, blijkt dat dit jaar een
normale tot goede appeloogst verwacht mag worden, ondanks het
feit dat er bedrijven zijn waar sommige rassen het dit jaar geheel la
ten zitten. De situatie bij de peren geeft aan dat er duidelijk minder
peren zullen komen dan vorig jaar.
