Braakregeling bouwland moet
overschotten beperken
Piet Verhoef: 'Landinrichting is ook
in belang van natuurbeschermers'
J.C. Geluk:
Braak/ekstensiveringsplannen
geen haalbare kaart
Luteijn: Financiering
vraagt extra aandacht
Aanpassing Europees Struktuurbeleid
Tulpen-doop op Keukenhof
Onlangs is een EG-verordening vastgesteld voor wat betreft het uit
produktie nemen van bouwland, ekstensivering en omschakeling van
de produktie. De verordening geeft een aantal voorwaarden aan: de
konkrete invulling moet door de lidstaten gebeuren. De landen zijn
verplicht om een dergelijke regeling in te voeren. Voor het uit pro
duktie nemen van bouwland moet dat vóór 1 juli, de ekstensiverings-
regeling voor rundvlees en wijn en de omschakelingsregeling moeten
voor het eind van dit jaar gereed zijn.
Het EG-landbouwbeleid is er op ge
richt de produktie in de overschot-
sektoren om te buigen. Het Euro
pees struktuurbeleid heeft als doel
de landbouwers te helpen zich aan
de nieuwe situatie aan te passen en
de gevolgen van de bijsturing van
het markt- en prijsbeleid op de land
bouwinkomens op te vangen. Daar
naast is het struktuurbeleid bedoeld
om een goede landbouwstruktuur te
bevorderen. Tot nu toe waren de
meeste struktuurmaatregelen gericht
op het bevorderen van een efficiënte
produktie. Nu komt er een nieuwe
doelstelling bij, namelijk het tegen
gaan van overproduktie. Het blijft
een vraag of dit op Europees nivo ef-
fekt kan hebben.
Set-aside
Bij de invulling van de 'set-aside re
geling' lag de keus tussen een alge
mene regel voor uit produktie nemen
van grond of een ekstensiveringsre-
geling per produkt. Gekozen is voor
een braakregeling voor alle bouwlan
waarop marktordeningsprodukten
worden verbouwd. De uitvoerings
richtlijnen zijn nog in diskussie.
Toegezegd is dat deze begin mei be
schikbaar komen. Voor de konkrete
invulling in ons land kan de dit jaar
tot stand gekomen konseptregeling
voor ekstensivering bij granen om
gebouwd worden. Afspraken daar
over worden in mei en juni in de
Landelijke Raad voor Bedrijfsont
wikkeling en het bestuur van het O.
en S. fonds gemaakt. Elke EG-
lidstaat moet voor 1 juli de nationale
invulling van de regeling rond heb
ben. In de EG-verordening gelden
voor het uit produktie nemen van
grond de volgende voorwaarden:
- alle bouwland, waarop marktorde
ningsprodukten worden geteeld
komt in aanmerking voor steun.
- tenminste 20 procent van de opper
vlakte bouwland, voor tenminste
vijf jaar niet 'worden bebouwd. Dat
houdt in dat het braak moet blijven
liggen, moet worden bebost of voor
andere doeleinden dan de landbouw
moet worden gebruikt. Braaklegging
mag in de vruchtwisseling worden
opgenomen.
- opzegging van de verbintenis na
drie jaar moet mogelijk zijn.
- maatregelen moeten worden geno
men om te zorgen dat de grond in
goede staat blijft. Dit kan een ver
plichting tot onderhoud inhouden.
- een lidstaat kan toestaan dat voor
het hele land of een deel ervan het
uit produktie genomen bouwland
wordt gebruikt voor ekstensieve vee
teelt of voor de teelt van linzen, ke
kers en wikke (vlinderbloemige ge
wassen uit de zuidelijke lidstaten).
Uiteraard wordt het steunbedrag
dan aangepast met het geringere in
komensverlies.
- producenten die tenminste 30 pro
cent van hun bouwland uit produk
tie nemen worden vrijgesteld van de
medeverantwoordelijkheidsheffing
voor granen met een maksimum van
20 ton.
- het bedrag van de steun wordt door
de lidstaten vastgesteld op het inko
mensverlies van de braakgelegen
grond. Als maksimum bedrag geldt
1.600,als minimum ƒ200,
- producenten die uit deze regeling
steun ontvangen komen niet in aan
merking voor steun uit de hierna
volgende regelingen voor ekstensive
ring of omschakeling.
Ekstensivering en
omschakeling
De regeling voor ekstensivering van
de produktie is bedoeld voor pro-
dukten waarvoor een overschot
bestaat. Het betrokken produkt
moet tenminste met 20 procent ver
minderd worden voor tenminste vijf
jaar, zonder verhoging van andere
overschotprodukten. Voor de over-
schotprodukten rundvlees en wijn
moet elke lidstaat verplicht een
ekstensiveringsregeling maken even
als een omschakelingsregeling. Beide
moeten voor 1 januari 1989 in wer
king treden.
Voor de omschakelingsregeling stelt
de kommissie nog een lijst vast van
produkten waarop mag worden
overgeschakeld. Voor beide regelin
gen geldt dat produkten die van de
ene regeling steun ontvangen geen
gebruik mogen maken van de andere
regeling of de braakregeling.
J. Boersma
De subsidies op de landinrichting
zijn de laatste jaren drastisch te
ruggeschroefd. Aan de uitgaven
voor natuur en landschap is niet
getornd. De aandacht voor na
tuur en milieu dreigt ten koste te
gaan van de landbouw. 'Fout',
vindt Piet Verhoef, bestuurslid
van het Landbouwschap voor de
Katholieke Nederlandse Boeren-
en Tuindersbond. 'Landbouw en
natuur kunnen niet zonder el
kaar', zegt hij. 'Een weiland
waar een jaar niets gebeurt, is
wildernis'.
'We moeten de plannen voor landin
richting toch doorzetten', vindt Ver
hoef, als het gaat over de bezuinigin
gen van het ministerie van landbouw
op de landinrichting. 'We moeten
het tempo van de ruilverkaveling er
in houden'.
Minister Braks van landbouw heeft
minder geld over voor de landinrich
ting waarmee gebieden worden ont
sloten en de waterhuishouding ver
beterd. Toch moet de boer volgens
Verhoef het hoofd niet in de schoot
•leggen. 'We mogen niet zeggen: dan
tillen we landinrichtingsprojekten
maar over de eeuwwisseling. Bij een
slechte bedrijfsstruktuur kun je in de
harde konkurrentiestrijd niet overle
ven. Bovendien krijg je dan nog gro
tere tegenstellingen tussen moderne
en achterstandsgebieden. Die gebie
den liggen vaak dicht bijelkaar! Dat
is maatschappelijk onaan
vaardbaar'.
Grote belangen
Verhoef, in het dagelijks leven bur
gemeester van het Zuidhollandse Ter
Aar, vindt dat waterschappen en ge
meenten gedeeltelijk de bezuinigin-
Vrijdag 29 april 1988
Piet Verhoef
gen moeten opvangen. Ze leveren
een vrij geringe bijdrage aan landin
richting terwijl ze grote belangen en
verantwoordelijkheden hebben.
Ook boeren moeten een groter offer
brengen. 'Je kunt beter lagere bedra
gen aksepteren dan vertraging in de
uitvoering. Je kunt je afvragen of de
landinrichtingsplannen niet iets
goedkoper kunnen zijn. Het zijn
vaak.ambitieuze plannen'.
De stoffering van landinrichtingsge-
bieden, zoals houtwallen, is buiten
de bezuiniging gebleven. Verhoef
verdenkt instanties ervan dat ze de
rol van de natuur willen vergroten
door die van de landbouw te verklei
nen. Dat fs echter een heilloze weg,
denkt hij. Hij vindt dat de natuur en
de landbouw niet zonder elkaar kun
nen, een opmerkelijk standpunt in
de agrarische wereld.
Stapje
Verhoef vindt dat natuurbescher
mers het belang van de landbouw
voor instandhouding van het platte
land moeten inzien, maar de boer
moet ook een stapje zetten in de
Volgens de heer J.C. Geluk,
voorzitter van de akkerbouw-
kommissie van de ZLM, zijn de
plannen voor een braak- c.q.
ekstensiveringsregeling voor ons
land geen haalbare kaart: 'Ik heb
de precieze voorstellen nog niet
onder ogen gehad, maar uit wat
ik ervan weet moet ik opmaken
dat er niet veel is veranderd in
vergelijking met eerdere voorstel
len. Voor Nederland is het nog
steeds onhaalbaar. De vergoedin
gen zijn te laag, maar vooral de
termijn van vijf jaar is een be
zwaar. Ik denk niet dat de boeren
daarin trappen. Over één jaar
willen ze misschien nog denken,
maar vijf jaar zeker niet. Men is
namelijk bang dat braak liggend
land niet als graanareaal wordt
aangemerkt als er een graankwo-
tering komt.
Het bebossen van land vind ik
voor ons land onzinnig. Daar
kom je niet meer vanaf, je hebt
bij wijze van spreken een kapver-
gunning nodig om je eigen hout
te oogsten.
Braaklegging betekent ook nog
eens bedrijfsverkleining. Je hebt
een bepaald arbeidsaanbod op je
bedrijf, waar werk voor is. Nu ga
je voor een aantal jaren een deel
van die werkzaamheden wegha
len en die eigenlijk buitenspel
zetten. De vergoeding die je
krijgt kan dat nooit goedmaken.
En dat terwijl Braks steeds roept
dat de enige hoop voor de Neder
landse akkerbouw bedrijfsver-
groting is. Maar ja, Braks
spreekt zichzelf wel op meer pun
ten tegen.
Al met al zie ik deze regeling echt
niet zitten. Ik ben nog geen kolle-
ga tegengekomen die zei: 'Ja, dat
zou ik willen'. Het is gewoon
geen haalbare kaart'.
richting van de natuur. In z'n eigen
belang. 'We zitten aan de boven
grens met onze mest en gewasbe
schermingsmiddelen. Ook hebben
we struktureel teveel bulkproduk-
ten. Is er nou geen mogelijkheid om
wat gronden van de bulkprodukten
te gebruiken voor een lichte ekstensi
vering? Je levert misschien een klei
ne bijdrage aan het wegwerken van
overschotten en je krijgt gezondere
produkten met minder bestrij
dingsmiddelen'.
Hiermee komt hij op de Relatienota.
'Met die beheergebieden hebben we
de boot gemist'. Verhoef tikt met
zijn hand op het bureau. 'Beheerover-
eenkomsten hebben we afgehou
den, afgehouden, afgehouden. Het
werd gezien als een tweede- of derde
rangs aktiviteit. In mijn ogen is het
gelijkwaardige arbeid. Nee, dit is
geen achteraf gepraat'. Tien tot
twaalf jaar geleden had Verhoef
spreekbeurten in moeilijk gestruktu-
reerde gebieden. Daar brak hij een
lans voor beheerregelingen. Dat riep
weerstanden op. Ik ben geen park
wachter, riepen de boeren.
Goede relatie
De politiek moet volgens Verhoef er
van overtuigd worden dat de belan
gen van land- en tuinbouw en het
milieu nauw samenhangen. Het is
ook van groot belang dat land-
bouwspecialisten in de politiek een
goede relatie hebben met milieugroe
pen, vindt hij.
Er zijn echter grenzen, vindt Ver
hoef. Het moet niet zo zijn dat kron
kelweggetjes en mini-akkertjes om
wille van het landschap in stand ge
houden worden. 'Dat zou te nostal
gisch zijn. Je moet tegen het publiek
zeggen: jullie wonen toch ook niet in
woningen uit de zeventiende eeuw?'
Magda de Vetten
Landbouwschap
Woensdagmiddag werd op KEUKENHOF door de echtgenote van Chairman
Chief Executive Officer van een van de grootste rederijen ter Wereld, Sea-
Land een tulp gedoopt met haar naam DOLLY HINTZ. De tulp is een produkt
van de Fa. Frans Roozen. Op bijgaande foto ziet U het moment van dopen
in beeld met geheel rechts op de foto mevr. mr. I. Bluemink, Public Relati
ons Executive van Europe Container Terminus b. v. Zij mocht de koeler met
champagne vast houden!
De financiering van de agrarische
koöperaties op weg naar de negenti
ger jaren is een vraagstuk dat de
aandacht van de Nationale Coöp.
Raad behoeft. Dat zei ir. David Lu
teijn bij zijn vertrek als voorzitter
van de NCR, tegelijk met het af
scheid van direkteur Ter Woorst.
Luteijn is in 1976 gekozen tot voor
zitter van de NCR.
"De vraag is of wij in de toekomst
over het benodigde risikodragend
kapitaal kunnen beschikken", aldus
Luteijn, die vervolgde: "De grote in
vesteringen in fundamenteel en toe
gepast onderzoek (biotechnologie),
de versterking van toeleveringen en
verwerking, de oplossing van mest
en milieuproblemen, maar ook de
ontwikkeling van nieuwe afzetmoge
lijkheden in zowel de food als non
food sektor om daarmee ten gunste
van boeren en tuinders een groter
deel van de konsumentengulden te
kunnen veroveren, zullen zeker niet
alleen uit de te verwachten cash-flow
gefinancierd kunnen worden. Waar
een extra beroep op boerengeld niet
mogelijk, noch wenselijk lijkt,
wordt het aantrekken van vreemd,
risikodragend kapitaal onvermijde
lijk. Belangrijk daarbij is dat we
vormen weten te ontwikkelen waar
bij ook de zeggenschap bij de koöpe-
ratie volledig in boerenhand blijft".
Turkije verwacht een goede
hazelnotenoogst
De oogst van hazelnoten in Turkije
wordt voor 1988 geraamd op
400.000 ton. In 1987 was de oogst
nog 300.000 ton. De agrarische in
dustrie verwacht echter dat door
slecht weer de raming van 400.000
ton niet gehaald zal worden.
In het Turkse gebied rond de Zwarte
Zee wordt ongeveer 65% van de to
tale wereldproduktie geteeld. Dit ge
bied neemt dan ook een belangrijke
plaats in bij de eksport van hazelno
ten naar de EG en het Verre Oosten.
