Nertsenfokkerij verandert door specialisatie
steeds meer van neventak in hoofdberoep
Open brief aan het kabinet
Verdwijnen superheffing vraagt volgens
Braks 20 tot 30 procent prijsdaling
D. Hoek opvolger van
D. Hooghiemstra bij de
SNUiF
"Pelsdierhouderij is
gewone
agrarische bedrijfstak"
Minister Braks stemt
in met verlenging
kwaliteitspremieregeling
Een van de meest verguisde bedrijfstakken binnen de Nederlandse
landbouw is zonder meer de nertsenfokkerij. Het fokken van nertsen
voor de pels wordt door de vaderlandse media nog te vaak omschre
ven als een oneervolle manier van geld verdienen. Dit is zeker ten on
rechte want qua voeding en huisvesting is de nerts misschien wel beter
af dan de overige landbouwhuisdieren en de huisdieren die als knuf
feldier voor de mens moeten dienen.
In Nederland zijn ongeveer 300 be
drijven met gemiddeld 500 fokteven
die gezien hun inkomsten geheel of
gedeeltelijk afhankelijk zijn van
nertsen. De NFE, Nederlandse Fede
ratie van Edelpelsdieren, behartigt
de belangen van de nertsenfokkers.
In het zuiden funktioneert de afde
ling Brabant-Zeeland. Om als een
mansbedrijf met het fokken van
nertsen de kost te kunnen verdienen
moeten ongeveer 900 fokteven ge
houden worden. Op veel bedrijven
gebeurt dit nog als neventak maar
doordat het zo gespecialiseerd is
gaat het steeds meer hoofdberoep
worden.
De fokteven zijn speciaal geselek-
teerde dieren waarbij bouw, afstam
ming en kwaliteit van de pels de be
langrijkste faktoren zijn. Na een
draagtijd van zes a zeven weken
werpt de teef in mei gemiddeld vier
a vijf jongen. Acht jongen behoort
tot de mogelijkheden maar daar
staat tegenover dat één a twee ook
nog teveel voorkomt. Een speciale
voeding die bestaat uit gemalen vis,
kip- en rundveeafval en mineralen
wordt als pap dagelijks vers aange
voerd. Vroeger haalde de fokker
overal afval op om zelf een menu sa
men te stellen. Nu houden nog drie
gespecialiseerde bedrijven zich in
Nederland bezig met de fabrikage
van nertsvoeder.
De huisvesting van de nertsen
bestaat uit een buitenverblijf van 90
cm lang, 35 cm breed en 50 cm hoog
met daartegenaan gemaakt een
nachtverblijf. Een kapspant met
golfplaten beschermt de dieren tegen
al te felle wind en regen. Bij erg
warm weer zorgt een regeninstallatie
op het dak voor afkoeling.
Na een half jaar, omstreeks novem
ber, zijn de jongen volwassen en dus
pelsrijp.
Veel nertsfokkers ontdoen de nerts,
nadat gas voor een zachte dood
heeft gezorgd, zelf van zijn pels om
zo wat meer te kunnen verdienen.
De huid wordt eerst bewerkt met
zaagsel van beukenhout om het van
vet te ontdoen. Hierna wordt de pels
over een plank gespannen waarna
het in een droogkast wordt ge
droogd. Het vlees van de nerts wordt
verwerkt in een destruktor. Op de
belangrijkste veilingen van Europa,
Kopenhagen en Londen, worden de
kostbare huidjes verhandeld. Vrij
wel de meeste nertsenfokkers verko
pen via een tussenstation op deze
veilingen.
Een commissionair brengt één a
twee keer per jaar een bezoek waar
bij afspraken gemaakt worden over
kwaliteit en prijs.
Om kostendekkend te werken moet
een pels minimaal 50,opbren
gen. De prijs die voor een pels ont
vangen wordt is sterk afhankelijk
van faktoren als ekonomie en de
stand van de dollar. 1986 Was een
erg slecht jaar omdat toen weinig is
afgenomen. Van het totale aanbod
van pelsen neemt Nederland nog
geen 2% af. Amerika en Japan zijn
de grootste afnemers waarna landen
als Duitsland, Italië en Frankrijk
komen.
Verschillende soorten
Bontjassen worden niet alleen van
de pelsen van nertsen gemaakt maar
ook van die van bisamratten, vossen
en chinchilla's. Het variabele bont
bestaat uit een wildvariatie van o.a.
de bunzing, fret en steenmarter. Van
de sabelmarter komt het sabelbont.
Deze bontsoort is de duurste ter we
reld en wordt alleen maar in Rusland
gedragen.
Het fokken van nertsen voor de luxe
is de grootste grief van een paar ak-
tiegroepen. Met de dierenbescher
ming bestaat een goede band omdat
het welzijn van de dieren goed is.
Een goede konditie van de nerts
komt ook de fokker ten goede. De
belangrijkste ziekten waartegen
geënt wordt zijn botulisme en hon
deziekte. Enten tegen hondeziekte
wordt door verzekeringsmaatschap
pijen als eis gesteld.
Voorlichters die zich voor 100 pro
cent met nertsen bezig houden zijn
er niet. Meestal zijn het pluimvee-
voorlichters die zich daarbij gespeci
aliseerd hebben in pelsdieren, die
wat voorlichting geven. Verder
wordt door de Gezondheidsdienst
onderzoek verricht en wordt op de
praktijkschool te Horst gestreefd
naar nertsen met betere eigenschap
pen. Door de vereniging worden
kursussen georganiseerd op het ge
bied van selektie en management.
Het aantal nertsenfokkers in Neder
land blijft vrij stabiel, wat overigens
niet wil zeggen dat er geen nieuwe
lingen bijkomen. Ook stoppen er na
een slecht jaar nogal wat.
Kostbaar
Een ekonomie waarbij zowel hoger
als lager personeel aardig kan ver
dienen is van levensbelang voor de
nertsenfokker. Een bontjas is een
kostbare investering en deze stap
wordt vaak na veel wikken en wegen
genomen. Dat een bontjas niet goed
koop kan zijn blijkt wel uit het feit
dat een korte bontjas bestaat uit der
tig pelzen. Veertig vellen zijn er no
dig voor een lange bontjas waarbij
de huid van de reuen genomen wordt
Fokteven zijn speciaal geselekteerd, waarbij bouw, afstamming en kwaliteit
van de pels belangrijke faktoren zijn.
omdat deze langer en zwaarder zijn.
Voor een stola zijn twee pelzen
nodig.
Wat de meeste nertsenfokkers tegen
staat is het feit dat bepaalde lieden
een emotie proberen los te maken als
zou de aanschaf van bont het welzijn
van nertsen schaden. In deze visie
speelt echter ook een rol dat bont in
hoofdzaak gekocht wordt door de
beter gesitueerden.
J. van Tilburg
Wij vragen uw aandacht voor de si
tuatie in de Nedelandse akkerbouw
sector.
Jarenlang hebben de ondernemers in
tand- en tuinbouw, met instemming
van de overheid, de productie ver
hoogd, hiermee een geweldige presta
tie leverend en bijdragend aan de na
tionale economie. De consument werd
tevens voorzien van een goedkoop
voedselpakket.
Toen deze hoge productie problemen
opleverde in EG-verband, werden de
prijzen onder druk gezet, wat de boer
noopte, om zelf aan een redelijk inko
men te geraken, tot wéér grotere in
spanningen.
Het huidige EG-beleid, alsmede de ge
ringe bereidheid tot steunverlening
door onze nationale overheid, heeft
de akkerbouwsector in een uitzichtlo
ze positie gebracht.
Bestuurders van Landbouwschap en
standsorganisaties beijverden zich te
vergeefs om onze overheid te overtui
gen van de noodzaak tot on
dersteuning.
Hierna kwamen op 9 maart 1988 2000
akkerbouwers naar de veiling te Bleis
wij k, om zo leden van de Tweede Ka
mer van de slechte situatie in kennis te
stellen. Het zal u bekend zijn, dat er
echter iets aan de hand moet zijn wil
len zoveel gezagsgetrouwe onderda
nen op deze manier aandacht vragen.
Hieraan liggen tal van frustraties ten
grondslag.
Nadien zijn nog verschillende signalen
gegeven naar de overheid, maar het is
droevig te ervaren dat op een nette
manier aandacht vragen voor je pro
blemen, bijna niet wordt geho
noreerd.
Naast de ondernemer staat het gezin
en ook het gezin wordt geconfron
teerd met de situatie. Slechte vooruit
zichten, slechte prijzen, dit alles kan
10
een geweldige druk leggen op het on
dernemersgezin. Trieste feiten zijn al
gesignaleerd.
Daarom willen wij, vrouwen van ak
kerbouwers, vanuit het hele land, een
dringend beroep op u doen om aan
dacht te schenken aan onze zaak en de
door de Kamer aangenomen motie,
zijnde het beschikbaar stellen van 100
miljoen, ter compensatie van de WIR,
onverkort uit te voeren.
Door de situatie gedwongen, wordt
steeds meer een beroep gedaan op ge
zinsleden om het bedrijf in stand te
houden. Ook onze kinderen willen wij
een toekomst bieden. Boeren en tuin
ders zijn hardwerkende ondernemers
en het kan toch niet zo zijn dat daar
geen oog voor heeft!
Het door het Landbouwschap gepre
senteerde akkerbouwaktieplan steu
nen wij volledig.
De minister van landbouw, de heer
Braks, pleit onder andere voor schaal
vergroting in de akkerbouw. Dit zal
veel tijd vergen, maar ook veel sociale
problemen veroorzaken, zowel op het
menselijke, financiële als op het vlak
van een leefbaar platteland.
Het voortbestaan van 16.000 akker-
bouwgezinnen staat op het spel. U
kunt ons tegemoetkomen en wij ho
pen van harte op uw steun.
De volgende provinciale agrarische
commissies van de Nederlandse Bond
van Plattelandsvrouwen, een groot
aantal agrarische vrouwen vertegen
woordigend, hebben hiermee hun gro
te verontrusting uitgesproken: Gro
ningen, Friesland, Drente, Overijssel,
Gelderland, Noord-Holland, Zuid-
Holland, Utrecht, IJsselmeerpolders,
Noord-Brabant en Zeeland.
Als ministers zult u de Nederlandse
akkerbouwsector toch niet in de kou
laten staan?
mevr. C.M. Dees-Franje
Contactpersoon Agrarische Com
missies.
Als opvolger van de heer D. Hoog
hiemstra heeft de SNUiF per 1 april
j.l. de heer D. Hoek uit Middelharnis
benoemd. De heer Hoek zal de coör
dinatie van onderzoek en voorlich
ting bij de SNUiF voor zijn rekening
nemen. Hij was enige jaren geleden
ook al in dienstverhband bij de
SNUiF. De heer Hooghiemstra heeft
een functie aanvaard bij gebr. Mol te
's-Gravenpolder.
D. Hoek
"Om van de superheffing af te ko
men zal een verlaging van de melk
prijs nodig zijn van 20 tot 30 procent.
De ruimte voor zo'n daling is echter
wel aanwezig". Dit zei minister
Braks deze week op een bijeenkomst
in Drente.
Volgens de minister worden er voor
de melkquota veel te hoge prijzen be
taald: "Binnen de opkoopregeling
betaal ik voor de melk van een be-
De pelsdierhouderij dient als gewone
agrarische bedrijfstak te worden be
schouwd, ongeacht eventuele emotio
nele of ethische bezwaren tegen deze
activiteit.
Dit is de mening van de Gewestelijke
Raad van het Landbouwschap voor
Zeeland, die vorige week woènsdag
met grote zorg kennis nam van het
beleid dat sommige gemeentebestu
ren voorstaan om vestiging van de
pelsdierhouderij binnen de gemeente
grenzen tegen te houden resp. te slui
ten. Met het via het bestemmingsplan
uitsluiten van een dergelijke tak
wordt volgens de Raad structuurbe
leid bedreven hetgeen in strijd is met
de beginselen van de Wet op de
Ruimtelijke Ordening. Reakties met
een dergelijke strekking zijn ver
stuurd aan de gemeenten Borsele en
Kortgene, naar aanleiding van resp.
de 2e herz. van het bestemmingsplan
"Buitengebied" en de procedure
rond de aanvraag voor het oprichten
van een nertsenfokkerij te Kats.
drijf van 35 koeien een half miljoen
gulden. En toch zijn er nog veehou
ders die daar blijkbaar meer voor
kunnen betalen". Voor Braks een
signaal dat de zuivelprijzen naar een
reëler peil moeten dalen. Hij meent
dat met de komende korting van het
quotum het evenwicht op de zuivel-
markt bereikt is.
Akkerbouw
Minister Braks zei ook dat de slechte
prijzen voor de vrije akkerbouw pro-
dukten zijns inziens struktureel zijn,
vanwege de toenemende konkurrén-
tie uit het buitenland. Met de graan
prijzen wil hij niet naar het wereld
marktniveau, maar deze wil hij af
stemmen op de meest efficiënt pro
ducerende gebieden. Voor de break
regeling die per 1 juli operationeel
wordt verwacht Braks in ons land
weinig belangstelling.
Minister Braks heeft besloten om de
kwaliteitspremieregeling voor mest
als proefprojekt te verlengen tot uit
erlijk 1 januari 1989. Naast de reeds
beschikbaar gestelde 2,5 miljoen
gulden wordt hiervoor maximaal 2
miljoen gulden extra uit het Mestak-
tieprogramma beschikbaar gesteld.
Dit onder meer heeft de bewindsman
meegedeeld in zijn brief aan de
Stichting Landelijke Mestbank.
De kwaliteitspremieregeling werd
vorig jaar ingesteld als eenmalig
proefprojekt om daarmee een doel
matige afvoer van mestoverschotten
te bevordèren.
Vrijdag 15 april
