Recht uit de praktijk
Op 9 april
landbouw
gaat er een wereld voor u open
Honderd miljoen ekstra voor
Vertrekkend stafmedewerker LNO Van Popering
kent Zeeland van binnen en van buiten
Kontrakt
is kontrakt
PERSONALIA
Betrek landbouw bij regels
genetische manipulatie'
Onlangs werd in het Landbouwcen
trum te Goes afscheid genomen van
LNO-stafmedewerker, de heer L. van
Popering. Hij is ruim 36 jaar bij het
ministerie van Landbouw werkzaam
geweest. In die periode heeft hij via
zijn werk - vooral op het gebied van
de planologie - elk heggetje en steg-
getje in Zeeland leren kennen.
De heer Van Popering is zijn loop
baan in 1958 begonnen als veldas-
sistent bij de ruilverkaveling Vierban
nen op Schouwen-Duiveland. Na de
watersnoodramp in 1953 ging hij
drainage-onderzoek doen bij boeren
in Zeeuws-Vlaanderen. Eind '54 ging
Van Popering van de Kuituur-
Technische Dienst naar de voorlich
tingsdienst van de direktie Grond- en
Pachtzaken. Geïnspireerd door de
toenmalige Konsulent hiervan is hij
zeer nauw betrokken geweest bij het
maken van gebruikerskaarten van de
provincie Zeeland. 'In die tijd
moesten bij het voorbereiden van
verkavelingen nog allerlei gegevens in
het veld worden bepaald. Tegen
woordig toveren we die zo uit de la of
op de monitor c.q. printer. De tijden
zijn bepaald veranderd'. Overigens
worden die gebruikerskaarten nog
steeds geraadpleegd.
Van Popering heeft gedurende zijn
verdere loopbaan van tal van reorga
nisaties bij de provinciale dienst van
Op zaterdag 9 april kunt u een fijne
en leerzame dag beleven. Heeft u er
wel eens aan gedacht waarom u de
meeste groenten het hele jaar door
kunt eten en waarom u bijvoorbeeld
chrysanten het hele jaar door kunt
kopen, terwijl het van oorsprong herfst
bloemen zijn? Wist u trouwens dat
de meeste planten, die u in huis hebt
staan, eigenlijk in de (sub)tropen
thuis horen?
Op zatrdag 9 april kunt u zelf eens
gaan kijken hoe dat allemaal verwe
zenlijkt kan worden. Dan wordt na
melijk van 10.00 tot 16.00 uur voor
de 11e keer de Nationale Open Dag
'KOM IN DE KAS' gehouden.
Het kabinet heeft vorige week in eer
ste instantie geweigerd met ekstra
geld over de brug te komen om de
landbouw uit het slop te halen.
De VVD stelde een ekstra pakket van
ƒ300 miljoen voor. Daarvan zou
ƒ150 miljoen bestemd moeten wor
den als investeringssteun voor de
oplossing van de mestproblemen en
als steun in de rug van de akkerbouw
(opslag- en bewaartechnieken). Dit
zou gefinancierd moeten worden uit
verdere beperkingen van de aftrek
posten voor de belasting en bezuini
gingen op het ministerie van Land
bouw. 'Er is één ambtenaar op de
tien agrarische bedrijven. Ik vraag
mij af of dat nodig is. Moet het de
partement zelf niet eens een veer la
ten voor de boeren?' Aldus Voorhoe
ve, die verder zei dat minister Braks
L. van Popering
het ministerie van landbouw meege
maakt. 'Maar bij mijn werkzaamhe
den heb ik nooit uit het oog verloren
dat ik deel uitmaak van een dienst
verlenend bedrijf. Ik zocht altijd een
zo positief mogelijke benadering,
maar als ik eens een negatief advies
moest geven dan wond ik er ook geen
doekjes om. Je moet weten wat je
aan elkaar hebt', zo vindt de pas ge
pensioneerde stafmedewerker.
Op onderstaande adressen in Zuid-
Nederland kunt u zaterdag terecht:
Zeeland
Schouwen-Duiveland (Kerkwerve,
Dreischor, Oosterland): L.J.A.
Klompe, Gaanderseweg 9, 4315 PM
Dreischor (tel.
01112-1380/01119-1245).
Zuid-Beveland (Kapelle, Wemeldin-
ge): J.A. Schouwenaar, Wilhelmi-
best mee had kunnen doen met de de
partementale ombuiging van 50
miljoen.
Voorhoeve vroeg ƒ80 miljoen meer
voor een konsentratie van de klein
schaligheidstoeslag op kleinere in
vesteringen in de sfeer van de inkom
stenbelasting. Verder vroeg hij ƒ35
miljoen méér voor landinrichting uit
de verkoop van huurwoningen. De
zelfde financieringsbron zou ook
aangeboord moeten worden voor be
bossing. De VVD-leider zei ervan uit
te gaan dat de ƒ100 miljoen, waar de
landbouw recht op heeft als gevolg
van de btw-verhoging van 6 naar 7
procent, wordt besteed in overleg met
het agrarisch bedrijfsleven voor ver
vroegde uittreding van boeren, braak
legging van grond en andere maat
regelen die volgden uit de Brusselse
Het landbouwbelang,, heeft bij Van
Popering altijd nummer één gestaan,
maar ook natuur en landschap
draagt hij een warm hart toe. Zijns
inziens is dat niet in konflikt met el
kaar, en zouden landbouw en milieu
best wat meer begrip voor elkaar mo
gen hebben.
Voorrecht
Vanaf zijn eerste overheidsfunktie
tot zijn laatste - stafmedewerker - bij
de direktie LNO - is Van Popering
voortdurend voor zijn werk in Zee
land op pad geweest. Hij heeft zijn
medewerking verleend aan de uitvoe
ring van de bestemmingsplannen bui
tengebied van alle dertig Zeeuwse ge
meenten. Zodoende kent hij nu bijna
blindelings zelfs de kleinste weggetjes
en straatjes in de provincie. De enor
me vrijheid, de afwisseling en de vele
kontakten die dit werk met zich mee
bracht heeft Van Popering altijd als
een voorrecht beschouwd: 'Jongeren
die nu in soortgelijke funkties komen
als ik dertig jaar geleden zijn veel
meer overal aan gebonden dan ik
toen'.
De heer Van Popering is een natuur
liefhebber en in zijn vrije tijd een
hartstochtelijk jager. Nu hij gepensio
neerd is zal men hem dus zeker niet
minder vaak in het veld aan kunnen
treffen.
nastraat 2, 4424 BB Wemeldinge (tel.
01192-1916).
Brabant
Asten: M. van Heugten, Waardjes-
weg 71, 5725 TB Asten (tel.
04936-1169).
Limburg
Helden: P. van Adrichem, Burg.
Janssenring 111, 5981 DK Panningen
(tel. 04760-74739).
besluiten om overproduktie te be
perken.
Er was weinig of geen bijval voor de
VVD-voorstellen. Bert de Vries,
fraktie-voorzitter van het CDA,
pleitte voor een verhoging van het
percentage van de kleinschalig
heidstoeslag. Verder zei hij het in
grote lijnen eens te zijn met de kom-
pensatie voor het op nul stellen van
de WIR. Van der Vlies (SGP) daar
entegen vond dat die kompensatie
voor land- en tuinbouw te weinig is.
Woensdagavond kwam er toch bewe
ging in de zaak toen de Kamer de
VVD-motie aannam waarin 100 mil
joen ekstra investeringssteun voor de
landbouw wordt gevraagd, ter oplos
sing van het mestvraagstuk en de ak-
kerbouwproblemen. Het geldt komt
uit een vermindering van de klein
schaligheidstoeslag voor onderne-
Afspraken moeten worden nage
komen. Dat was al in het Ro
meinse recht zo en dat geldt nog
steeds. Ook het Nieuw Burgerlijk
Wetboek zal daar niets aan ver
anderen. Iedereen die overeen
komsten sluit neemt zich voor
zijn verplichtingen na te komen
en rekent er op dat de wederpar
tij het ook zal doen. Met kwade
trouw bij voorbaat (het komt he
laas wel voor) houden we nu geen
rekening.
Toch gaat er wel eens wat mis.
De vraag is: 'wat kan er allemaal
mis gaan?' Het antwoord is: 'al
les!' Gelukkig gebeurt dat
meestal niet. De meest voorko
mende gevallen doen zich voor in
de vorm van niet, niet op tijd of
ondeugdelijk leveren van ge
kochte produkten of opgedragen
werkzaamheden.
De gevolgen kunnen desastreus
zijn voor degene die op de leve
ring recht heeft en er op rekent.
Voorbeelden liggen voor het
oprapen. De aardappelrooier die
wordt gekocht voor de komende
oogst en niet per 1 augustus maar
omstreeks Sinterklaas wordt ge
leverd en de koelcellen die voor
dezelfde aardappeloogst door de
aannemer vertraagd, daags voor
Kerst worden opgeleverd, geven
aan wat er kan gebeuren.
'Overmacht', is het eerste wat de
leverancier en de aannemer roe
pen als zij hun verplichtingen
niet nakomen. De fabriek, de im
porteur of de onderaannemer
krijgen de schuld en de koper of
opdrachtgever blijft met de brok
ken zitten.
'Kan dat nu allemaal zo?', roept
de gedupeerde vertwijfeld uit.
Nee, is het antwoord want zoals
boven deze bijdrage staat: 'kon
trakt is kontrakt'. Iemand die be
loofd heeft op een bepaald
tijdstip te leveren en dat niet doet
pleegt wanprestatie en de gevol
gen daarvan komen in beginsel
voor zijn rekening. De term in
beginsel duidt op de juridische
adder onder het gras. Er is pas
wanprestatie als de niet-
nakoming of de ondeugdelijke
nakoming aan degene die moet
presteren kan worden toegere
kend, met andere woorden voor
De landbouw moet meer betrokken
worden bij het maken van regels over
genetische manipulatie. In de kom
missie die de overheid hierover advi
seert, is het bedrijfsleven niet verte
genwoordigd. Daarnaast moet ge
bruik gemaakt worden van de des
kundigheid bij de veredelingsinstitu-
ten voor de landbouw.
mers die onder de vennootschapsbe
lasting vallen. Het VVD-voorstel om
50 miljoen op het ministerie te bezui
nigen haalde het in eerste instantie
niet, maar werd doorverwezen naar
het overleg met het Landbouwschap.
Het plan om woningwetwoningen te
verkopen om de landinrichting en de
bebossing ekstra te steunen, kwam
niet verder dan de belofte van Lub
bers om hier een onderzoek naar in te
stellen.
VVD-landbouwspecialist Piet Blauw
toonde zich ingenomen met het aan
nemen van de motie. Hij is van me
ning dat 50 miljoen voor de akker
bouw kan worden ingezet. Daarmee
kan het akkerbouwplan van het
Landbouwschap worden gefinan
cierd. 'In vijf jaar hebben we op deze
manier 250 miljoen gulden bij el
kaar'. Volgens hem kan ook een deel
van de bezuiniging op het ministerie
van Landbouw voor dit doel worden
aangewend.
zijn risiko komen. Als de niet-
nakoming niet aan degene die
moet presteren kan worden toe
gerekend, pas dan is er
overmacht.
Uit de rechtspraak zijn voldoen
de voorbeelden bekend waaruit
kan worden afgeleid dat wan
prestatie van toeleveranciers en
onderaannemers als regel geen
grond voor overmacht opleve
ren. Toch moet er opgelet wor
den want de regeling van over
macht is in het Nederlandse recht
aanvullend van karakter, dat wil
zeggen dat partijen er in hun
kontrakten van af mogen wijken.
Dat laatste gebeurt vrijwel altijd
in verkoop- en leveringsvoor
waarden en dan natuurlijk niet in
het nadeel van de verkoper. De
gronden voor overmacht worden
royaal geformuleerd en de kans
om op grond van wanprestatie te
worden aangesproken wordt zo
veel mogelijk beperkt. En als er
dan al wanprestatie is dan wor
den de gevolgen daarvan gemini
maliseerd door het recht op scha
devergoeding te limiteren, de ga
rantie te beperken tot herstel ge
durende een korte periode en het
recht op vervanging en het recht
op ontbinding van de overeen
komst uit te sluiten.
In de eerder genoemde voorbeel
den kan dat betekenen dat het in
schakelen van een loonwerker en
het huren van andere koelcellen
niet of maar gedeeltelijk te ver
halen is op de veroorzaker.
In een goed kontrakt zijn hier
voor voorzieningen te treffen
door ieder beroep op overmacht
door de leverancier uit te sluiten
(eventueel met uitzondering van
enkele met name genoemde ge
vallen) en bovendien de gevolgen
van wanprestatie te regelen door
een adekwate boeteklausule
en/of schadevergoedingsrege
ling. In ieder geval moet het recht
op ontbinding van de overeen
komst worden veiliggesteld zodat
in een aantal gevallen men vrij is
om een andere leverancier in te
schakelen en men niet met han
den en voeten gebonden is.
In zo'n geval snijdt de uitspraak
'kontrakt is kontrakt' meer hout
dan alleen brandhout.
mr.ir. J. Huisman
Dit schrijft het Landbouwschap in
een brief aan het ministerie van
VROM in een reaktie op het
ontwerp-besluit Genetisch gemodifi
ceerde organismen Wet milieugevaar
lijke stoffen. In een voorlopig oor
deel had het schap al laten weten niet
tegen een regeling te zijn, maar dat
nu een te rigide systeem dreigt te ont
staan. Om een vergunning te krijgen
voor genetische manipulatie moet een
zo ingewikkelde en langdurige proce
dure worden doorlopen dat de Ne
derlandse konkurrentiepositie in ge
vaar komt.
'Van groot belang is verder dat de
huidige konventionele methoden van
veredeling niet onder de tekst van het
ontwerp-besluit gebracht kunnen
worden', aldus de brief.
De heer P.Th. Engelkamp is met in
gang van 1 april a.s. benoemd tot in-
spekteur, tevens koördinator Inter
nationaal Agrarisch Onderwijs bij
het ministerie van Landbouw en
Visserij.
Hij volgt ir. A. Lenselink op, die per
1 maart jl. gebruik heeft gemaakt
van de mogelijkheid voor vervroegde
uittreding. De heer Engelkamp is 45
iaar.
Meer dan 300 tuinders zetten zaterdag 9 april hun kas voor het publiek open
4
Vrijdag 8 april 1988
88^1 Inqc 8 gübji if