Gewestelijke Raad kiest in principe voor
nieuw wegvak om Zaamslag en Zaamslagveer heen
Aardappelen goed bewaren
kost geld en vraagt aandacht
Intensieve veehouderij in grote problemen
door kosten mestafzet en -heffing
SERIE KWALITEIT EN BEWARING AARDAPPELEN", NR. 1
Een van de punten die tijdens de vergadering van de Gewestelijke
Raad van het Landbouwschap voor Zeeland op 23 maart jl. aan de
orde kwam was het voornemen van Rijkswaterstaat te komen tot een
reconstructie van Rijksweg 61 Terneuzen-Terhole. De discussie hier
over wordt overschaduwd door een aantal onzekerheden, onder ande
re met betrekking tot de plaats waar een WOV gerealiseerd zou kun
nen worden. Tegen de achtergrond dat de politieke druk om te komen
tot een verbetering van de weg erg groot is meent de Raad dat een be
slissing over de voorgelegde alternatieven noodzakelijk is. Zij opteert
daarbij voor variant II, waarbij een nieuw wegvak wordt gerealiseerd
om Zaamslag en Zaamslagveer heen. De Raad koppelt aan deze voor
keur wel de voorwaarde dat negatieve effekten om de agrarische be-
drijfsstruktuur worden opgevangen via een administratieve ruilverka
veling.
De Raad merkte over de reconstruc
tie in de eerste plaats op dat deze uit
oogpunt van verkeersveiligheid
noodzakelijk is. Door de onzekerhe
den rond de ontwikkelingen van de
Westerschelde Oever Verbinding is
een beslissing nu struktureel niet
goed inpasbaar. Mocht een WOV ten
oosten van Terneuzen (nabij de Grie-
te) worden gerealiseerd, dan zal dat
zeer ingrijpende gevolgen hebben
voor de totale wegeninfrastruktuur in
Oost Zeeuwsch-Vlaanderen. De
vraag laat zich dan zelfs stellen of een
omleiding van de RW 61 rond
Zaamslag resp. Zaamslagveer nog
wel noodzakelijk is,: aldus de Raad.
Ook is het de vraag of het verkeer
vanaf de WOV/De Griete niet via de
Tractaatweg richting Antwerpen om
geleid dient te worden, hetgeen zelfs
in versterkte mate een ontlasting van
de beide kernen zal geven. Eveneens
zal een uitstraling plaats vinden naar
de aanleg van de rondwegen rond
Kuitaart en Terhole, met alle conse
quenties van dien voor de aansluiting
van deze weg met de RW 61. In dit
licht bezien wordt de discussie over
de reconstructie van de RW 61 over
schaduwd door onzekerheden, die in
gevuld dienen te worden alvorens tot
een weloverwogen oordeel over een
omleiding te kunnen komen, vindt de
Raad.
Bestemmingsplannen
Het ontwerp-bestemmingsplan
Landeli j ke Bebouwingsconcentra
ties" (2e herziening) van de gemeente
Axel vormde reden tot uitvoerige
reaktie van de Raad. De Raad bena
drukte dat bestaande bedrijven in de
omgeving van bebouwingsconcentra
ties hun ontwikkelingsmogelijkhe
den, met inachtneming van milieuhy
giënische vereisten, dienen te behou
den en als zodanig niet aan een strikt
planologisch voorschriftenregime
dienen te worden gebonden
Van de gemeente Hontenisse, ont
ving de Gewestelijke Raad het
ontwerp-bestemmingsplan "Buiten
gebied". De Raad moest constateren
dat ondanks een positief uitgangs
punt van het gemeentebestuur ten
opzichte van de agrarische sektor, de
ze in de juridisch bindende voor
schriften in mindere mate tot uiting
komt. Door nieuwe agrarische ont
wikkelingen aan een sterk gedetail
leerde planologische regeling te bin
den, kan het bestemmingsplan naar
de mening van de Raad een bevrie
zende invloed op de agrarische be-
drijfsstruktuur hebben. Mede tegen
de achtergrond van de uitvoering van
de ruilverkaveling Nijs- en Hoog
landpolder en het voorwaarden
scheppend karakter van het bestem
mingsplan voor dit landinrich-
tingsprojekt, komt dit de Raad onge
wenst voor.
De Raad nam eveneens kennis van
het ontwerp-bestemmingsplan "Bui
tengebied" van de gemeente Veere.
Met genoegen constateerde de Raad
dat dit plan de agrarische sektor op
een positieve wijze benadert, het
geen, gezien de moeilijke periode die
de sektor op dit moment doormaakt
en de keuzes die gemaakt moeten
worden over aanpassing van de be-
drijfsstruktuur aan het herziene land
bouwbeleid ook noodzakelijk is.
Aanwijzing grensoverschrijden
de natuurgebieden en
landschappen
De Minister van Landbouw heeft het
voornemen om onder meer een aan
tal gebieden in Zeeuwsch-Vlaanderen
voor te dragen voor aanwijzing tot
overschrijdende natuurgebieden en
landschappen door het Comité van
Ministers van de Benelux Economi-
De voorzitter van de veehouderij
commissie, de heer W. van Veldhui
zen heeft op de vergadering van het
hoofdbestuur van de ZLM, maandag
28 maart jl. in het Landbouwhuis in
Goes dringend aandacht gevraagd
voor de problemen in de intensieve
veehouderij. De kosten van de
mestafzet lopen momenteel hoog op.
Dat brengt, gevoegd bij de slechte be
drijfsresultaten, steeds meer varkens-
en pluimveehouderss in ernstige fi
nanciële problemen. Dat moet op
korte termijn al tot faillissementen
leiden, aldus de heer van Veldhuizen.
De sector wordt bovendien gecon-
Correctie
Kamperen bij de Boer
In het verslag van de vergadering van
de afdeling Schouwen-Duiveland van
de Vekabo in het ZLM-blad van 18
maart is een vervelende fout geslo
pen. Er wordt gesteld dat 10 kam-
peereenheden voor het hele seizoen
en 15 voor het topseizoen niet wordt
aangemerkt als een agrarische aktivi-
teit. Dit is onjuist. Het is dan juist
wel een agrarische aktiviteit. Daar
door zijn er met de hinderwet geen
problemen.
10
sche Unie. Alhoewel ook het
ontwerp-streekplan Zeeland reeds
melding maakte van "maatregelen
die in het kader van de Benelux Eco
nomische Unie worden nagestreefd"
ontbreekt tot op heden elke indikatie
van de te verwachten maatregelen.
Mede gezien de vooruitlopende rol
die Nederland speelt bij het bescher
men van diverse waarden van het lan
delijke gebied via instrumenten inge
volge de Ruimtelijke Ordening, Rela
tienota en Natuurbeschermingswet
en het ontbreken van een duidelijke
reden om de onderhavige aanvullen
de regelgeving aan Nederlandse zijde
van toepassing te verklaren, wijst de
Raad het voornemen van de hand.
Zoet water Tholen en St.
Philipsland
De Gewestelijke Raad onderschreef
het voorontwerp vereenvoudigd zoet
waterplan van het waterschap Tholen
en sprak de hoop uit, dat via het te
rugdringen van de geschotsverhoging
per ha tot circa 15,een groter
draagvlak onder de agrariërs is te vin
den voor realisering van dit plan.
Hinderwet
In diverse gemeenten wordt getracht
via het opstellen en uitvoeren van een
Hinderwet-uitvoeringsprogramma
onder meer agrarische bedrijven te
laten voldoen aan de eisen die de
Hinderwet stelt. Ondanks het feit dat
het voldoen aan de vereisten van de
Hinderwet kosten voor de agrariër
met zich mee kan brengen, is de Raad
van mening dat medewerking van de
agrarische sektor aan dergelijke ak-
ties ten goede kan komen aan de ei
gen onderneming. De op stapel
staande uitvoeringsbesluiten van de
Hinderwet in ogenschouw nemend
kan (voor zover nodig) legalisering
van de bedrijfsvoering op dit mo
ment voortzetting van het bedrijf in
de toekomst zeker stellen.
Onder het motto meedoen aan de
aktie "kwaliteit en bewaring"
kost inspanning maar levert u
geld op starten de konsulent-
schappen voor de Akker- en
Tuinbouw in het Zuidwesten met
een voorlichtingscampagne voor
het verbeteren van de kwaliteit
van uw aardappelen. Het is nog
steeds een hele toer om een kwa
litatief zeer goed produkt te telen
en te oogsten. Nog moeilijker is
het om na 4 tot 8 maanden een
goed produkt uit de bewaar
plaats te halen. Hoe het beter
kan komt uitvoerig aan de orde
in de komende aktie.
frontreerd met het feit dat de mest
vanwege het slechte weer niet kan
worden uitgereden. Men loopt hier
mee op veel bedrijven vast. Het is
dan ook te hopen dat het weer op
korte termijn opknapt. De voorzitter
van de veehouderijcommissie vreest
verder dat de eierprijs het komende
jaar onder druk zal blijven, dit van
wege het feit dat momenteel veel leg
hennen in de opfok zijn. Ook de prij
zen voor schapevlees en rundvlees
blijven waarschijnlijk onder een
neerwaartse druk staan.
Werkgroep onderzoekt lokatie
voor COVRA vestiging
De gemeenteraad van Borsele heeft
B W opgedragen een werkgroep in
te stellen om een onderzoek te doen
naar alternatieve lokaties voor het
COVRA komplex in het Borselse
deel van het Sloegebied. In de werk
groep zullen deskundigen van ge
meente, provincie en rijk zitting heb
ben. Zoals bekend heeft de raad op
1 maart jl. besloten dat met het on
derzoek hooguit twee maanden mag
zijn gemoeid. Als er geen aanvaard
baar alternatief uit het onderzoek
rolt, wordt de procedure om het CO
VRA komplex in de Borsselepolder
te zetten vervolgd.
Betekenis aardappel vroeger
en nu
In de vorige eeuw vormden aard
appelen in Europa een belangrijk
volksvoedsel. Het inspireerde Vin
cent van Gogh al in 1885 tot het ma
ken van zijn bekende schilderij "De
Aardappeleters". Tegenwoordig
worden er veel minder aardappelen
gegeten. De laatste jaren blijft de
konsumptie stabiel en bedraagt
85 kg per hoofd per jaar. Daarvan
wordt ongeveer 60 kg vers gekonsu-
meerd en bijna 25 kg in de vorm van
aardappelprodukten. Het aandeel
"vers" lijkt niet verder af te nemen,
dat van "produkten" stijgt licht. De
totale afzet nam in 10 jaar tijd met
50% toe van 2 naar 3 miljoen ton.
Dit is vooral te danken aan de groei
van de verwerking tot aardappelpro
dukten. Om deze afzet op peil te
kunnen houden zullen de telers alles
op alles moeten zetten om een pro
dukt van goede kwaliteit te leveren.
Kwaliteit behouden
De moderne (verwende) konsument
gaat bij het kopen van voedsel steeds
meer op kwaliteit letten en is bereid
daarvoor te betalen. Dit betekent
dat bij afzet en verwerking hogere
eisen aan het produkt worden
gesteld, ook bij aardappelen. De te
ler moet dus met een hoogwaardig
produkt op de markt komen. Een
eerste voorwaarde daarvoor is het
met zorg telen van een kwaliteitsaard
appel. Daarna moet - het lijkt bijna
overbodig om te zeggen - ook bij het
rooien en het transport van de aard
appel zorgvuldig gewerkt worden
om beschadiging te voorkomen. De
markt en zeker de aardappelverwer-
kende industrie vraagt het hele jaar
door een produkt van goede en
konstante kwaliteit. Om aan deze
vraag op elk gewenst moment te
kunnen voldoen moeten de aard
appelen na de oogst in doelmatig in
gerichte bewaarplaatsen worden op
geslagen. Aardappelen zijn en blij
ven, ook na het rooien, een levend
produkt. Dit betekent ademhaling
en daarmee ook kans op verlies aan
kwaliteit.
Tenslotte blijkt dat een goede be
heersing van de bewaartemperatuur
belangrijk is om de hoedanigheid
van het produkt te kunnen handha-
Het komende jaar zal met een voor licht ingsaktie de nadruk worden gelegd
op kwaliteit en bewaring van aardappelen.
ven. Aardappelen worden soms lang
bewaard, van enkele maanden tot
wel 8 a 9 maanden. In het laatste ge
val moeten hoge eisen worden
gesteld aan de uitgangskwaliteit van
het produkt en aan de bewaarac-
commodatie. De meeste aardappel
telers bewaren hun produkt zelf.
De laatste jaren is in de praktijk ge
bleken dat er na bewaring teveel aan
de kwaliteit mankeert. Dit houdt
meestal een lagere waardering in of
nog erger, ongeschiktheid voor een
bepaalde bestemming. Het gevolg is
dan vaak een lagere opbrengstprijs,
waardoor de gemaakte bewaar-
kosten niet betaald worden.
/KTIE ZUIDWEST
Y Kwaliteit
■A Bewaring
\ARD/
ARDAPPELEN
Aktie "Kwaliteit en
Bewaring" van aardappelen in
Zuidwest Nederland
Het is tegen de achtergrond van de
hiervoor geschetste situatie dat hier
aan in de voorlichting speciale aan
dacht zal worden besteed. In het sei
zoen 1988-1989 zullen door de drie
Akkerbouwkonsulentschappen in
het zuidwesten aktiviteiten worden
opgezet, waarbij "Kwaliteit en Be
waring" van aardappelen centraal
staat. Het is eigenlijk deze winter al
begonnen met een vooronderzoek
over bewaring in de praktijk. In on
geveer 80 bewaarplaatsen verspreid
over het zuidwesten zijn monsters
aardappelen van één partij tussen de
telerspartij gelegd. Behalve het vast
stellen van begin- en eindgewicht
van de monsters worden gegevens
over drogen, draaiuren ventilatoren
en temperatuursverloop in kaart ge
bracht.
Als de teler zijn partij aflevert wordt
van de monsters de bakkleur be
paald. De gegevens zullen na verwer
king in de aktie worden gebruikt.
Deze zomer zullen - tussen graan- en
aardappeloogst in - op enkele plaat
sen in het zuidwesten "Open Da
gen" worden gehouden. Daar zal de
bezoeker worden gekonfronteerd
met de meest vitale momenten waar
het bij kwaliteit van aardappelen om
draait. De open dagen zijn bedoeld
als kennismaking met een "opwar
mer" voor de eigenlijke aktie.
De aktie wordt verder ondersteund
door een artikelenserie, herkenbaar
aan een vignet. In de artikelen zullen
de diverse onderwerpen over kwali
teit en bewaring kort en zo aktueel
mogelijk worden beschreven. De ko
mende winter vormen een 4-tal the
mabijeenkomsten de spil van de ak
tie. Óp basis van veel voorkomende
knelpunten zullen de onderwerpen
in themavorm worden behandeld en
door de deelnemers worden bespro
ken. Deze aanpak is afgelopen win
ter al op enkele plaatsen getest. Het
hoofddoel is kennisnemen van de
bewaarprocessen om daarna op een
praktische manier met de bewaar
techniek om te kunnen gaan. De be
langrijkste bewaaronderwerpen en
handelingen daarbij zullen in een
"Bewaargids" worden beschreven.
Ook voor konsumptie-aardappelen
geldt: "Niet meer, wel beter". Na
bewaring treedt teveel verlies aan
kwaliteit op. Meer kennis over het
levende produkt "aardappel" en het
bewaarproces geeft beter zicht op de
bewaartechniek. In de aktie "Kwali
teit en Bewaring", die dit jaar van
start gaat, komt deze materie uitvoe
rig aan de orde. Doe mee!
Met dit eerste artikel in de serie is
een aanzet gegeven voor een aktie
die tot doel heeft deelnemers meer
inzicht en vaardigheden te verschaf
fen die ze bij het bewaren van aard
appelen kunnen gebruiken. Uitein
delijk moet dat resultaat afwerpen
door een verbetering van de kwali
teit van konsumptie aardappelen en
daardoor: Betere afzetkansen.
ing. J.M. van der Weele
CAT's Zuidwest Nederland
Vrijdag 1 april 1988