nieuws
uit
brussel
Kans op besluiten over
landbouw
Jonge akkerbouwers
willen toekomst
AGV pleit voor
liberalisering wereldhandel
Wateroverlast.
3 ZLO steunt aktie
ZAJK
In EG-kringen worden de kansen steeds hoger aangeslagen dat de
Europese regeringsleiders eind deze week in Brussel een akkoord berei
ken over bezuinigingen op de landbouw. Minister Braks sprak maan
dag van tachtig procent kans op slagen. Onzekere factoren zijn nog
de mate waarin Nederland en Engeland er in slagen reeds prijsverlagin
gen voor dit jaar in het akkoord te verwerken en de houding van
Frankrijk, waar over drie maanden presidentsverkiezingen worden ge
houden.
(R. Winkel, Brussel)
De grote lijnen van een compromis
zijn al ongeveer bekend. Voor graan
komt er een drempel van rond de 158
miljoen ton. Komt de produktie daar
boven, dan wordt de al bij het begin
van het jaar ingehouden extra heffing
van maximaal 3 procent niet terugbe
taald. Een prijsverlaging van maxi
maal 3 procent wordt het jaar daarop
uitgangspunt bij de prijsonderhande-
lingen. Kleine bedrijven worden van
de basis- en extra-heffing vrijgesteld.
Het eerste jaar van de regeling is nog
een heet hangijzer, aldus een Neder
landse diplomaat, begin deze week.
Nederland en Engeland willen de
boeren graag meteen een signaal ge
ven dat de produktie omlaag moet.
De commissie voelt daar ook voor en
heeft al voorstellen klaar voor een
aanpassing van de interventie-
staffeling, die een prijsverlaging van
1,6 tot 2,5 procent tot gevolg kan
hebben. Het is de vraag of Frankrijk
en West-Duitsland nu al over willen
gaan. Er komt in het prijspakket ook
een voorstel over de verwerking van
granen in mengvoeder.
Voor oliehoudende zaden liggen er
drempels op tafel die in Nederland-
Britse ogen te ver gaan, maar al door
de commissie zijn aanvaard: 4,5 mil
joen ton voor koolzaad, 2 miljoen
ton voor zonnebloempitten en 1,3
miljoen ton voor soja. Nederland
gokt op een drempel van 4 miljoen
ton voor de duurste sector, koolzaad.
De zuidelijke landen zouden kunnen
worden gepaaid door de drempels
voor andere zaden, die de EG-
begroting minder belasten, wat hoger
te leggen. De boeren worden in het
lopende prijsjaar bestraft met 0,4 of
0,5 procent prijsverlaging voor elk
procent overschrijding. Het verschil
tussen beide percentages: bijna 600
miljoen gulden. Over braakleggen
van landbouwgrond werd in de land
bouwraad al een globaal akkoord be
reikt. Er moeten premies komen voor
boeren die minstens 20 procent van
hun akkerland 5 jaar uit produktie
nemen. Nederland verwacht niet veel
van de regeling, maar heeft in ieder
geval grote bezwaren tegen de extra
vrijstelling van de medeverantwoor
delijkheidsheffing voor boeren die 30
procent van hun land braakleggen.
Ook de voorgestelde EG-bijdrage in
premies is in Nederlandse ogen te
hoog. De top zal verder de land
bouwraad opdragen voor 1 april een
besluit te nemen over een facultatieve
Vut-regeling. Over directe inko
menssteun aan de boeren moet vóór
1 juli worden beslist.
Basis voor een akkoord over land
bouw zijn de begrote uitgaven voor
dit jaar, vermeerderd met ruim 1 mil
jard gulden, omdat de heffing op
oliën en vetten definitief in de prulle-
mand verdwijnt. In totaal is dat 64
miljard gulden. De afschrijving van
bestaande overschotten en de instel
ling van een reserve voor het opvan
gen van tegenvallers in de dollar-ecu
verhouding vallen buiten dit uit
gangsbedrag. Tot 1992 mogen de
landbouwuitgaven slechts in beperkte
mate meegroeien met het totale
bruto-nationale produkt van de EG.
Een percentage tussen 70 en 80 lijkt
voor alle lidstaten aanvaardbaar.
Daar ligt meteen het verband met de
rest van het pakket waarover de Top
het eens moet worden. Het geld dat
vrij komt als het lukt om de land
bouwuitgaven te beheersen, moet
worden gebruikt voor andere be
leidsterreinen, vooral om achterge
bleven regio's te stimuleren.
Nederland zal naar verwachting tot
op het laatste moment zwaar geschut
in stelling brengen tegen de plannen
om de vergoeding voor het innen van
douane-landbouwheffingen voor de
gemeenschap te verlagen of zelfs he
lemaal te schrappen. Den Haag wil
verder een rente-vergoeding krijgen
als er definitief wordt overgestapt
van voorschotten naar betalingen
Redelijke prijzen en
produktiebeheersing
Natuurlijk moet er iets aan de over
schotten gedaan worden. Het EG-
landbouwbeleid is onbetaalbaar ge
worden. Sinds donderdag vergaderen
de regeringsleiders van de EG-
lidstaten in Brussel over de toekomst
van de akkerbouw en de akkerbou
wers. De Nederlandse regering roept
in EG-verband het hardst dat de prij
zen omlaag moeten. Braks en Lub
bers moeten daar snel mee ophou
den. Om de autoriteiten nog eens
goed te overtuigen dat het zo niet lan
ger kan, voert het ZAJK vandaag
(vrijdag) een protestdemonstratie in
Goes. Landelijk worden in alle ak
kerbouwgebieden akties gevoerd, ge-
Loörneerd door het NAJK. Het is de
bedoeling dat de jonge boeren aan de
heer C. Oomen, vertegenwoordiger
van minister Braks in de provincie
Zeeland, vrijdag een petitie zullen
aanbieden. Jonge boeren zien verdere
prijsdaling van akkerbouwprodukten
als een regelrechte ramp voor agrari
sche gezinnen. De prijzen van tarwe,
gerst, maar ook van aardappel, gras
zaad en uien zijn slecht. In 1987 was
de prijs voor tarwe nog maar 44 cent.
Minister Braks wil de prijs naar 35
cent laten zakken. De gemiddelde
prijzen van konsumptie-aardappelen
zijn gezakt van gemiddeld 20 cent per
kilo beginjaren '80 tot een dubbeltje
nu.
Nederlandse akkerbouwbedrijven
zijn veel te klein volgens Minister
Braks. Minister Braks wil de akker-
achteraf in de landbouwsector. De
termijn van betaling wordt van twee
op twee-en-een-halve maand ge
bracht. De Nederlandse Euro-parle
mentariër Eisso Woltjer (PvdA) uitte
vorige week forse kritiek op de 'puur
nationalistische" opstelling van
Braks en Van den Broek in het voor
overleg voor de Top. Nederland
streeft volgens hem naar een koude
sanering van de Europese landbouw,
waarbij de kleine boeren in de kou
blijven staan. Woltjer's stelling is dat
een koude sanering toch door de lan
den wordt ontdoken, wat op den
duur onvermijdelijk leidt tot de
vaststelling van nationale quota. Het
Europees Parlement gaat akkoord
met de landbouwstabilisatoren, maar
wil een grotere bescherming van de
kleine bedrijven. De Europese Com
missie kijkt teveel naar de begroting
en te weinig naar de boeren in Euro
pa, zo luidt het verwijt.
bouw in Nederland saneren. Om bij
lage prijzen toch een inkomen te ha
len op akkerbouwbedrijven vindt Mi
nister Braks dat de akkerbouwbedrij
ven veel groter moeten worden. Ak
kerbouwers die het advies van Braks
hebben opgevolgd zitten echter ook
in de problemen. Zij hebben zich
diep in de schulden gestoken om
grond te kopen. Nu al kunnen ze
door de lage prijzen de band niet
meer betalen.
Braks praat alleen over sanering van
de akkerbouw. Zelden horen we hem
over de mensen op de akkerbouwbe
drijven. Mensen die door heel hard
werken proberen een inkomen te ha
len. Jongeren die het bedrijf van hun
ouders graag over willen nemen maar
dat niet meer kunnen. Andere jonge
ren die pas een bedrijf hebben over
genomen weten niet meer hoe ze hun
financiële verplichtingen moeten vol
doen. Jongeren georganiseerd in het
Zeeuws Agrarisch Jongeren Kontakt
(ZAJK), zijn van mening dat de
graanprijs niet verder mag dalen. Een
produktiebeheersing is essentieel om
de prijs overeind te houden. Op zeer
korte termijn wil het ZAJK (en
NAJK) zich buigen over de vraag
welke vorm van produktiebeheersing
het meest gewenst is. Jongeren zijn
van mening dat produktiebeheersing
er snel moet komen.... aan produk
tiebeheersing bij een gedaalde graan
prijs, is geen behoefte. In een open
diskussie met de standsorganisaties
willende jongeren de verschillende
vormen van produktiebeheersing
naast elkaar zetten.
Op donderdag 4 februari 1988 had
een bestuursdelegatie van het Agra
risch Groothandels Verbond, de
overkoepelende organisatie van
agrarische handelsorganisaties, haar
periodieke onderhoud met minister
Braks. De volgende keer zal het on
derhoud in principe worden gekom-
bineerd met een bezoek aan een be
drijf uit de agrarische handel.
Het AGV pleitte voor een verder
gaande liberalisering van de (we
reldhandel. Wil de Europese Ge
meenschap zich als eksporteur blij
ven manifesteren, dan dient ze zich
ook verre te houden van protectio
nistische maatregelen om importen
uit niet-EG-landen tegen te gaan.
Minister Braks verklaarde zich in
principe in dit uitgangspunt te kun
nen vinden. Op dit punt toonde hij
zich zelfs betrekkelijk optimistisch.
BTW-landbouwforfait
Vanuit het AGV werd aangedrongen
op verhoging van het BTW-
landbouwforfait nu het Kabinet
voornemens is het verlaagde BTW-
tarief te verhogen van 6% naar l°7o.
Indien verhoging van het BTW-
landbouwforfait namelijk achterwe
ge blijft, kost dat de agrarische han
del veel geld en kan zelfs een zekere
mate van uitschakeling tot gevolg
hebben. Minister Braks, die oog zei
te hebben voor deze 'eksklusieve
lastenverzwaring voor het bedrijfsle
ven', verklaarde gaarne iets aan dit
probleem te willen doen, als hij
maar zou beschikken over de beno
digde middelen. Op dit moment
wordt naarstig gezocht naar oplos
singen in de sfeer van de uitvoering,
zo werd het AGV meegedeeld.
Het AGV pleit opnieuw voor een
nultarief bij eksport.
Keuringskosten
De overheid heeft recent bekendge
maakt de overheidsbijdrage in de
keuringskosten terug te willen bren
gen. Het agrarische bedrijfsleven
heeft hiervan met zorg kennis geno
men. Van AGV-zijde werd nog eens
benadrukt, dat het dit voornemen
van de overheid niet goed kan rij
men met dat andere beleidspunt van
de overheid, te weten de eksport be
vordering. Minister Braks verklaar
de een ander standpunt te huldigen,
namelijk dat eksport primair een
verantwoordelijkheid is van het be
drijfsleven zelf.
De inkomens van akkerbouwers zijn onrustbarend slecht. Het gemid
delde inkomen is in het noordelijke kleigebied 50.000,negatief. In
het zuidwesten is het inkomen 10.000,negatief.
De Europese Gemeenschap (EG) wil de prijzen nog verder laten zak
ken. Dit leidt tot een koude sanering op het platteland. Jonge akker
bouwers zijn hiervan het eerst slachtoffer. Jongeren kunnen het be
drijf van hun ouders niet overnemen. Jongeren die het bedrijf onlangs
hebben overgenomen komen in financiële problemen. Zij hebben zich
diep in de schulden moeten steken om het bedrijf over te kunnen
nemen.
Door lagere prijzen worden akkerbouwers gedwongen steeds intensie
ver te produceren met behulp van chemische hulpmiddelen. Dit terwijl
er al milieuproblemen genoeg zijn. Minder akkerbouwers betekent
ook minder werkgelegenheid bij werktuigbedrijven, loonwerkers, de
verwerkende industrie en de middenstand. In akkerbouwgebieden
loopt het platteland leeg.
Door middel van een sleuf werd het water naar de rand van het perceel
geleid. Op de achtergrond is nog net de tank te zien waarin het water
werd opgezogen.
De landbouw is de laatste weken
zwaar op de proef gesteld door de
weergoden. Door het overvloedi
ge hemelwater werd de bodem op
veel plaatsen dermate verzadigd
dat deze niet meer berijdbaar is.
Vooral het niet meer kunnen uit
reiden van drijfmest levert zoals
bekend in de praktijk grote pro
blemen op. Om de schade aan ge
wassen zo veel mogelijk te
beperken tracht men veelal het
water zo snel mogelijk weer kwijt
te raken, onder andere door het
graven van sleufjes om het water
van de lage plekken naar de sloot
af te voeren. Op het Proefstation
voor de Fruitteelt te Wilhelmina-
dorp was dat niet voldoende. De
wateroverlast was daar vorige
week zo groot dat een drainage-
bedrijf ingeschakeld moest wor
den om het water uit de -op veel
plaatsen blank staande- boom
gaard op te zuigen. Men had sleu
ven gegraven vanuit de laagst
gelegen plekken in de boomgaard
naar de wegkant, en van daaruit
werd het water met behulp van
een giertank opgezogen en ver
volgens leeggepompt in de sloot.
Een medewerker van het draina-
gebedrijf schatte vorige week dat
in totaal zo'n 750 m3 water is af
gevoerd. De hoofdoorzaak van
deze buitengewone situatie is een
verstopping in de hoofddrain ge
weest, zo vertelde ons desge
vraagd de adj. direkteur dr. ir.
M.J. v. Oosten. Een andere bijko
mende oorzaak was een ingezak
te wal van een afvoersloot. Een
ongelukkige samenloop van om
standigheden derhalve. Beide
knelpunten zijn inmiddels ver
holpen en het proefterrein laat nu
weer een vrij normaal winters
beeld zien.
Het overlegorgaan van de Drie
Zeeuwse Landbouw Organisaties
(3 ZLO) vindt de aktie die het
Zeeuwse Agrarisch Jongeren
Kontakt (ZAJK) vandaag (vrij
dag) in Goes onderneemt een pri
ma initiatief. De 3 ZLO kan zich
helemaal indenken dat de jonge
boeren gezien de slechte perspec
tieven op deze wijze opkomen
voor hun eigen toekomst. Afge
zien van de toch al slechte situatie
in de akkerbouw staan met name
de jonge akkerbouwers extra on
der druk vanwege de bedrijfs
overname problematiek. 3 ZLO
heeft daarom veel sympathie voor
de aktie en zal deze ook moreel
steunen. Vertegenwoordigers van
3 ZLO zijn daarom bij de aktie in
de Zeelandhallen aanwezig. De 3
Zeeuwse Landbouw Organisaties
willen met de jonge boeren verder
praten om een gezamenlijk aktie-
programma te formuleren.
Tenslotte is 3 ZLO van mening
dat waar bij hun leden behoefte
bestaat om bij de aktie aanwezig
te zijn, zij dit zeker niet moeten
nalaten.
Vrijdag 12 februari 1988
