Boeren en boerinnen samen
naar Landbouw-RAI
Z.A.J.K
Een avondje VS-landbouw met de
RAK-Oost Zeeuws-Vlaanderen
Stage of uitwisseling
naar het buitenland?
Kursussen
volgen?
Emancipatie
Agrarische onderneemster
p.j. zuid
geluid
Aan de ene kant van de RAI kij
ken landbouwondernemers vol
bewondering en waardering naar
de traktoren, de melkvoeder-
installatieS en de melkrobot.
Aan de andere kant, in de con
greszaal van de RAI, praten
landbouwonderneemsters over
de beloning en de maatschappe
lijke waardering die zij (niet)
krijgen voor hun ondernemer
schap op het bedrijf. Officieel
heten deze landbouwonder
neemsters meewerkende vrou
wen. Deze term geeft al aan dat
de maatschappelijke waardering
niet zo groot is. De vrouwen wer
ken maar mee. Is dit een voor
beeld van gelijke rechten voor
man en vrouw?
Zeeuws Agrarisch
Jongeren Kontakt
Grote Markt 28
4461 AJ Goes
Tel. Q1100-21010*
De Centrale van Plattelandsvrouwen
wil nu wel eens weten wat er gebeurt
met de aanbevelingen uit het rapport
'Loon naar werken'. Krijgen vrou
wen behalve gelijke rechten ook ge
lijke kansen? Deze gelijke kansen
kunnen zich uiten in veranderingen
in de bestaande wet- en regelgeving.
O.a. een zwangerschapsverlof voor
meewerkende vrouwen, een betere
arbeidsongeschiktheidswet, een ver
eenvoudigd fiskaal stelsel; zodat de
keuze tussen reële beloning, een
maatschapsvorm en meewerkaftrek
gemakkelijker wordt.
Tijdens deze themamorgen werden
verschillende inleidingen gehouden.
Zo ook door de heer Varekamp,
voorzitter van het Landbouwschap.
Het Landbouwschap vindt dat de
overheid de positie van de meewer
kende vrouw moet erkennen en waar
nodig knelpunten wegnemen. Dit
kan door voorlichting over bijv. hu
welijksgoederenrecht, erfrecht en de
diverse vormen van zakelijke samen
werking. Voor het bevorderen van
de gelijke positie van mannen en
vrouwen is het belangrijk dat de ar
beid van de ondernemer en de on
derneemster zichtbaar wordt ge
maakt. Dan kan ook de arbeidsinzet
van de meewerkende vrouw beter ge
waardeerd en gehonoreerd worden.
Volgens Varekamp zijn er in de be
staande wetten en regelingen vol
doende mogelijkheden voor de
meewerkende vrouwen om voor hun
positie op te komen. Het belangrijk
ste is dat de vrouwen het initiatief
blijven nemen voor hun emancipa
tie. Is het Landbouwschap nu daad
werkelijk van plan om dit initiatief
te steunen, of moeten vrouwen toch
alles zelf doen? Wil het Landbouw
schap echt iets veranderen in het hui
dige overheidsbeleid? Hoeveel vrou
wen zitten er bijvoorbeeld over een
jaar in het Landbouwschap?
Mevrouw v.d. Aker-v.d. Sloot,
boerin en wethouder, verwoordde
aller gevoelens door een beschrijving
te geven van haar leven als boerin,
een boeiend leven en een boeiend
vak. Zij en haar man hebben samen
een bedrijf, ze ondernemen samen
en ze beslissen samen. Samen lopen
ze risiko. Haar inkomen voor haar
wethouderschap vloeit in het be
drijf. Als echte onderneemster vindt
ze dat de beste investering. Maar
haar man werkt, zij werkt maar
mee, haar man onderneemt, zij on
derneemt maar mee. Zo moet zij,
immers maar mede-onderneemster,
haar ondernemer-zijn bewijzen door
al haar werkzaamheden te beschrij
ven. Zij vraagt zich wel af hoe al die
werkzaamheden op de drie stippel
lijntjes kunnen staan.
Zij pleit voor een aantal konkrete
maatregelen die de positie van de
meewerkende vrouwen werkelijk
verbeteren. Als daar het urenschrij-
ven voor nodig is wil ze dat graag
doen, maar laat dan ook de manne
lijke ondernemers hun uren op
schrijven. Ook sprak zij de hoop uit
dat binnen niet al te lange tijd derge
lijke diskussies tot het verleden be
horen en dat er dan werkelijk sprake
is van gelijke kansen voor mannen
én voor vrouwen.
Tijdens de diskussie werden veel vra
gen gesteld waarop meestal geen be
vredigende antwoorden kwamen. Zo
werden er geen beloften gedaan over
het pleiten voor een betere zwanger
schapsregeling en een betere arbeids
ongeschiktheidswet. Wel wilde men
proberen het bezuinigen op de voor
lichting tegen te gaan. De voorlich
ting kan immers de mogelijkheden
binnen de huidige regelingen zicht
baar maken.
Kunnen vrouwen door middel van
goede voorlichting voor 1990 ekono-
mische zelfstandigheid bereiken? Dit
is een doelstelling van het ministerie
van Ekonomische Zaken. Wordt de
ze doelstelling eigenlijk wel ooit
bereikt?
Dorette van Lieshout,
ZAJK
Het is kwart voor acht. Veel jongeren stromen samen in Kloosterzan-
de. Zo aan het begin van het nieuwe jaar wenst men elkaar een geluk
kig nieuwjaar. Met een cynische ondertoon voegt nog een van de jon
geren een wens toe 'met hopelijk goede akkerbouwprijzen'.
'In Amerika schijnt de prijs voor akkerbouwprodukten enorm gekel
derd te zijn, ik ben benieuwd wat we vanavond te horen krijgen over
de VS-landbouw. Is het zo dat wat daar gebeurt ons ook te wachten
staat?'
De zaal is bijna vol. RAK-voorzitter
Maarten Dieleman opent de avond.
Speciale gast vanavond is Dedde
Smid. Dedde is zelf enige malen in
Amerika geweest en kent de Ameri
kaanse landbouw door en door. Hij
studeert agrarische ekonomie aan de
landbouwuniversiteit.
Wat is er aan de hand in de VS?
Op heldere wijze vertelt Dedde hoe
de krisis in de VS-landbouw ont
staan is. In de 70-er jaren groeide de
eksport vanuit de VS sterk. Met na
me de oliestaten en de Derde Wereld
bleken afzetmarkt te zijn voor VS-
produkten. De Amerikaanse over
heid steunde de boeren. De afzet was
gunstig. De boereninkomens waren
ook redelijk.
Op naar de vrije markt
Begin jaren '80 zette de regering de
overheidssteun stop. De regering
Reagan had veel geld nodig voor
o.a. 'Starwars', waardoor de Ver
enigde Staten moesten steeds meer
geld gaan lenen in het buitenland.
De rente in de VS steeg aanzienlijk.
Ook de dollar-koers steeg, terwijl de
eksport uit de VS afnam.
Voor de landbouw betekende dit
harde klappen: inkomensgaranties
vielen weg en de eksport verminder
de. In zeer korte tijd moesten veel
bedrijven verkocht worden. Het
platteland is in een paar jaar sterk
verpauperd.
Demokratenplan
De Demokraten hebben een alterna
tief opgesteld voor het landbouwbe
leid. Zij stellen voor om de 'Loan
Rate' - een soort garantieprijs - te
verdubbelen. Met de verdubbeling
zouden akkerbouwers uiteindelijk
75% verdienen van het loon van in
dustriearbeiders. Tegelijk met de
verdubbeling van de garantieprijs
moet een braakregeling en kontin-
gentering ingevoerd worden. De De
mokraten durven er op te gokken
dat de wereldmarktprijs niet onder
de voorgestelde 'Loan Rate' zakt.
Het is zeer de vraag of het demokra
tenplan aangenomen wordt, gezien
de grote macht van de verwerkende
industrie. Na de inleiding van Dedde
vindt een diskussie plaats.
VRAAG: is het niet te optimistisch
van de Demokraten om te denken
dat voor de wereldmarkt geprodu
ceerd kan worden?
Vrijdag 12 februari 1988
boeren en boerinnen voldoende
sterk georganiseerd zijn om de ver
paupering tegen te houden. De boe-
renorganisaties moeten toch in staat
zijn om onderling produktie afspra
ken te maken. Jongeren kunnen
hiertoe aanzetten geven, dat is zin
voller dan klagend volgen hoe de
prijzen dalen', aldus Dedde.
Jacques Roumen
Voorzitter Maarten Dieleman van de
RAK Oost Zeeuws-Vlaanderen (r)
bedankt Dedde Smid voor zijn
heldere betoog
DEDDE: De Demokraten weten dat
de VS-landbouw een grote invloed
heeft op de wereldmarktprijs. Zij
hebben veel meer invloed dan de
EG. Daar komt bij dat de demokra
ten aandringen op produktie-
vermindering van 20% over de gehe
le wereld (graanprodukten). Het in-
stand houden van een redelijke we
reldgraanprijs is ook in het belang
van de EEG.
VRAAG: In Europa wordt steeds
meer gesproken over„braken om de
overproduktie tegen te gaan. Hoe is
dat in de VS.
DEDDE: In de VS werkt een braak
regeling niet. Bij braken wordt
uitsluitend de minder vruchtbare
gronden uit de produktie genomen.
Braken biedt geen enkele garantie
voor een teruglopende produktie. In
de EEG zal een braakregeling ook
weinig effekt hebben. Een braakre
geling met een daaraan gekoppelde
kontingentering heeft wellicht meer
resultaat.
VRAAG: Zijn Europa en de VS te
vergelijken als het om de overschot-
tenproblematiek gaat?
DEDDE: 'In de EG is de landbouw
beter georganiseerd dan in de VS. In
Europa zal de landbouw niet zo snel
overdonderd worden door proble
men. Toch zullen hier vergelijkbare
'klappen vallen'. Een drastische
prijsverlaging zal ook hier kunnen
leiden tot verpaupering van het plat
teland. Het is de vraag of Europese
Geregeld hoor je van allerlei men
sen dat ze kursussen aan het vol
gen zijn. Dit geldt ook voor
P.J.Z.-leden. Een goede zaak!
Vandaar dat de P.J.Z. ook verte
genwoordigers heeft zitten in ver
schillende kursuscomités, die in
samenwerking met de agrarische
scholen allerlei soorten kursussen
organiseren.
Via deze kursussen wordt er gele
genheid geboden om te werken
aan de nodige bij- en omscholing,
verbreding en verdieping van ken
nis en vaardigheden op agrarisch
en aanverwant gebied. Een nood
zaak voor iedereen.
In principe kan iedereen kursusonder-
wijs volgen. Met welke kursus men
kan starten is echter afhankelijk van
de vooropleiding die men heeft gehad.
Er zijn globaal twee soorten kursus
sen te onderscheiden:
Vakgerichte agrarische kursussen, zo
als opleiding Hovenier, boomteelt,
rundvee, akkerbouw e.d. Hierbij kan,
men een vakopleiding volgen in de
ondervermelde volgorde: Basiskur-
sus, Vakgebiedskursus, Bedrijfsvoe-
ringskursus, Managementkursus.
Aanverwante kursussen, zoals Infor-
matika (computer), boekhouden/ad
ministratie, elektrisch lassen, steen en
cement e.d. Enkele van deze kursus
sen zijn éénmalig, andere hebben een
vervolg voor gevorderden en enkele
kan men vervolgen.
Deze kursussen worden meestal gege
ven op de agrarische scholen (zowel
de lagere als de middelbare). Door de
kommissies die deze kursussen orga
niseren worden kursusboekjes uitge
geven, waarin staat aangegeven welke
kursussen er (bij voldoende belang
stelling) gegeven worden, en wat de
tijdsduur van de kursus is.
Aanmelding voor een kursus dient al
erg vroeg te geschieden. Als je het vol-
Onlangs kwam het boekje "In en
Uit" weer uit. In dit boekje staat alle
informatie met betrekking tot de pro
gramma's die de stichting "Uitwisse
ling" (zoals de Stichting
"Uitwisseling en studiereizen voor het
Platteland" kortweg genoemd wordt)
organiseert.
De programma's van de Stichting zijn
er vooral op gericht om door het ver
blijf in een gezin in een ander land en
door volledig mee te draaien in de da
gelijkse gang van zaken, het land van
binnenuit te ontdekken. Op deze wij
ze wordt gehoopt dat de deelnemers
zicht krijgen op de kuituur, de plat
telandssituatie in dat land, hun agra
rische vakkennis kunnen verbeteren
en een andere taal leren spreken.
Door zo'n verblijf in het buitenland
krijgt een stagiaire meestal beter zicht
op zichzelf en zijn thuissituatie. Dui
delijk wordt echter gesteld dat zo'n
verblijf geen vakantie is. Het is ech
ter wel een ervaring die onvergetelijk
zal zijn.
De Stichting Uitwisseling biedt de mo
gelijkheid om aan programma's deel
te nemen en om individueel een stage
te doen. De mogelijkheden zijn ge
richt op de agrarische sektor. Van
daar ook dat voor deelname een
agrarische opleiding en/of ervaring
nodig is, uitgezonderd het IFYE pro
gramma.
In het boekje "In en Uit" komen de
volgende zaken aan de orde: E.G.-
stages; "Verre landen", Japan, Ke
nia, Thailand; Polen; Griekenland;
Israël; IFYE programma's; Amerika-
programma's; Australië, Nieuw-
Zeeland, Canada, V.S. en "Rond de
wereld"; Agrarisch programma Ca
nada; Individuele mogelijkheden;
praktische punten en bepalingen; een
gend "winter"-seizoen een kursus wilt
volgen moet je je al vóór 1 mei a.s.
hiervoor aanmelden. Dit is noodza
kelijk voor de organisatie en een goe
de planning van de kursussen en
medewerkers die deze kursussen gaan
geven.
Als je al (vage)-plannen hebt om het
volgend seizoen een kursus te gaan
volgen informeer dan nu al naar de
mogelijkheden die dan geboden wor
den. Dit kun je doen door:
- informatie te vragen bij de agrari
sche school die het dichtst bij je in de
buurt zit;
- kontakt op te nemen met onderge
tekende die dan verder kan verwijzen
(tel. 01680-27921):
- berichten hierover (o.a. in dit blad)
goed in de gaten te houden en er on
middellijk op te reageren als ze je aan
spreken.
Wacht niet af maar doe!!
Henk Tegels
buitenlander op het bedrijf of in het
gezin; studiereizen naar het buiten
land; andere mogelijkheden naar het
buitenland.
Van al deze programma's e.d. wordt
beschreven wat ze inhouden, wat de
voorwaarden voor deelname zijn,
wanneer ze plaatsvinden en wat de
kosten hiervoor zijn. Kortom een
handig boekje met veel informatie
voor degenen die eens een keer wat
meer van de wereld willen zien en een
land van binnenuit willen leren ken
nen. De prijs van het boekje is 3,
Het kan besteld worden bij "de Stich
ting Uitwisseling en studiereizen voor
het Platteland", p/a Duinweg 5, 1861
GL Bergen N.H. Het postadres is:
Postbus 97, 1860 AB Bergen N.H. De
Stichting is van maandag t/m vrijdag
van 10.00 - 15.30 uur telefonisch te
bereiken op telnr. 02208-96144.
Op de sekretariaten van de P.J.Z. af
delingen en op het provinciaal sekre-
tariaat in Zevenbergen is een kort
overzicht van de programma's van de
stichting uitwisseling aanwezig.
Henk Tegels
P.J.Z.-agenda voor 18 februari a.s.
Afdelingen:
Afd. Langstraat: 19 februari: jaarver
gadering met o.a. bestuursverkiezing.
Aftredend zijn Adrie Verhoeven en
Berdien v. Everdingen. Alleen Adrie
Verhoeven is herkiesbaar.
4 maart: Avond met als thema "toe
komst of niet". Inleider is dhr. Ton
Siethoff, bedrijfsvoorlichter. Op de
ze avond staat de alternatieve land
bouw centraal.
Afd. Tholen/St. Philipsland: 27 fe
bruari: Bowling bij Familyland. Aan
vang: 21.00 uur. Einde: 23.00 uur.
Afd. Walcheren: 12 februari: Uitno
diging voor alle P.J.Z.-leden. In het
hervormd jeugdcentrum in de
Dorpsstraat in Oostkapelle wordt een
avond gehouden over "Trekkracht
voor Kenia". Aanvang: 20.00 uur.
Dit projekt richt zich in het bijzon
der op beter gebruik van de beschik
bare trekdieren voor het bewerken
van de grond en voor transportdoel
einden.
Afd. Zevenbergen: 12 februari: Car
navalsbal in zaal Tholenaar te Zeven
bergen. Aanvang: 20.00 uur.
4 maart: Ledenvergadering.
Grote avonden: 19 februari: Noord-
Beveland; 26 februari: Fijnaart; 26 fe
bruari: West Zeeuws Vlaanderen.
Provinciaal: 15 februari: automatise-
ringscie: "Landbouwhuis" te Zeven
bergen om 20.00 uur.
22 februari: Hoofdbestuursvergade
ring (H.B.) in het "Pannenhuis" te
Hoogerheide om 20.00 uur.
26 maart: "Juweel".
19
