Juiste meststofgift
dankzij omrekentabel
Dit voorjaar zal struktuur grond slecht zijn
Eerste vrouwelijke voorzitter van
een ZLM-afdeling
Serie over de Nederlandse akkerbouw in
Wagenings Universiteitsblad
korte wenken
akkerbouw
Kwaliteit en kennis
Moed houden
Bij alle negatieve berichten over de
landbouw die we bijna dagelijks
voorgeschoteld krijgen via de media,
een verrassend bericht uit NOORD-
BEVELAND. Afgelopen week werd
door de afdeling Kamperland van de
ZLM een vrouwelijke voorzitter ge
kozen. Een primeur, voor zover ik
weet.
Misschien voor sommige (mannelij
ke) leden van de ZLM nog moeilijk
te aksepteren, maar een gevolg van
de voortschrijdende emancipatie en
mijns inziens een goede keuze! Door
haar inzet voor de boerenbelangen
en tevens boerinnenbelangen zal
zij spoedig het vertrouwen winnen van
alle leden! Proficiat, Josje!
In deze weken voorafgaand aan het
topoverleg in Brussel komen vele
vragen op ons af. Welke beslissingen
zullen er genomen worden ten aan
zien van de akkerbouw? Komen er
minder mogelijkheden voor de boer
om met winst granen en andere ge
wassen te telen? Meer spreiding van
produkten? Misschien opheffing van
het bedrijf en premies als men de
grond 5 jaar braak laat liggen? Of
moeten we gewassen gaan verbou
wen waarvoor nauwelijks een markt
is?
Laten we hopen dat het allemaal wat
meevalt. Wie weet slaagt men er nog
in om uit zetmeel of suiker ethanol te
maken voor een kostprijs die lager
ligt dan die van benzine. Men heeft
dan een milieuvriendelijke brandstof
voor de auto! (iets wat Minister Nij-
pels immers ook graag wilt).
En zou men er dan ook nog in slagen
om uit zetmeel plastic te maken, een
produkt dat door bakteriën kan wor
den afgebroken, dan is de akker
bouw uit de brand!
Op basis van grondmonsters
geeft het Bedrijfslaboratorium
voor Grond- en Gewasonderzoek
in Oosterbeek de boer advies
over bemesting. Dit advies moet
in de praktijk worden vertaald
naar de eksakt te strooien hoe
veelheid meststof per hektare.
Hiervoor bestaat nu een eenvou
dige omrekentabel, ontworpen
door het Nederlands Meststoffen
Instituut samen met 'Ooster-
beek'. De vereiste dosering
meststoffen is in een oogopslag
af te lezen. Dergelijke tabellen
zijn er ook voor kalk en spoor-
elementen.
De tabellen zijn afgedrukt op een
handig inlegvel. Eén of meer ek-
semplaren zijn schriftelijk aan te
vragen bij het NMI, Zout
manstraat 44, 2518 GS Den Haag
of bij de assistenten in de buiten
dienst van het Bedrijfslaboratori
um voor Grond- en Gewason
derzoek.
In het Wagenings Universiteitsblad
van 29 januari is een eerste afleve
ring in een serie van drie verschenen
over de Nederlandse akkerbouw,
van de hand van Leen Verschoor. In
de eerste aflevering worden de huidi
ge problemen waarmee de akker
bouw te kampen heeft geschetst, met
name de vruchtwisselingsproblemen
die ontstaan bij hantering van een
nauw bouwplan. Dit wordt afgeme
ten tegen de kleinschaligheid van de
meeste Nederlandse akkerbouwbe
drijven, waardoor verruiming van
het bouwplan niet zo eenvoudig is.
De paar grote verbouwden naast
aardappels, bieten en graan altijd al
meerdere gewassen, wordt in het ar
tikel gesteld. Ook het niet kunnen
konkurreren tegen de grootschalige
Franse en Engelse akkerbouwbedrij
ven wordt genoemd. In het tweede
en derde artikel in deze serie zullen
resp. het vierde gewas en de geïnte
greerde teelt aan bod komen.
Om een goede struktuur van de
grond te behouden is het telen van
een groenbemester noodzaak. Deze
vorm van organische stofvoorzie-
ning is nog altijd de beste en GOED
KOOPSTE. Gras stelt betrekkelijk
weinig eisen aan de grond. Zowel in
dekvrucht als in stoppel kan onkruid
chemisch worden bestreden.
Bij erwten en veldbonen is er grote
kans op VOGELSCHADE. Fazan
ten, eenden, duiven en kraaien zijn
dol op het gezaaide zaad en op de
malse kiemplanten. Zaai op een ge
lijkmatige diepte van 5 cm. Mors
geen zaad daar dit de vogels aan
trekt. Zo nodig kan een zaadbehan
deling met Mesurol ekstra bescher
ming geven.
Het in één fase poten van aardappe
len in ONBEREDEN GROND staat
Vrijdag 5 februari 1988
sterk in de belangstelling. De resul
taten van het afgelopen jaar waren
zowel bij de aangedreven als bij de
niet-aangedreven werktuigen posi
tief. Een vlakke ligging vooraf is
gunstig. Waar mogelijk werd soms
dwars op de ploegsnede gepoot.
De kosten van chemische onkruid-
bestrijding in suikerbieten kunnen
soms flink oplopen. De variatie is
echter groot en loopt van f80,tot
f800, per ha. Komt er niet te veel
wortelonkruid voor, dan moet u met
f200,— a f250,— PER HA al een
heel eind kunnen komen. Verdiep u
tijdig in de toepassingsmogelijkhe
den, tijdstippen, doseringen en prij
zen van de diverse middelen.
Deze winter wordt de ontwaterings
situatie op uw percelen weer danig
op de proef gesteld. Goed doorlaten
de profielen met in prima konditie
verkerende drainage hebben weinig
last. Een goed werkende drain voert
ELKE 5 SEKONDEN ÉÉN LITER
WA TER AF!!
Ook al maak je je in januari niet zo
druk over het weer je kan er nu abso
luut niet meer omheen dat het ver
schrikkelijk nat is. Op vele percelen
in WEST ZEEUWS-
VLAANDEREN staan nu grote
plassen en ook de kreken beginnen
hier en daar dusdanig te zwellen dat
de naburige graslanden onder lopen.
Natuurlijk draaien de gemalen van
het waterschap volop, maar dat moet
ook, want we krijgen daar elk jaar
een fikse rekening voor gepresen
teerd. Met name in zo'n natte perio
de is het dan bijzonder vervelend dat
op verschillende plaatsen de sloot
kanten verzakken. Hier zijn uiter
aard verschillende oorzaken voor
aan te wijzen. Zo doen de bisamrat-
ten ongezien veel schade en kunnen
die bovendien voor bijzonder ge
vaarlijke situaties zorgen als een kant
volledig ondergraven is. Natuurlijk
wordt er wel eens te dicht tegen de
sloot geploegd en ook staan er sloten
te steil maar op veel plaatsen zou een
(betere) betuining op zijn plaats zijn.
Dit is per meter behoorlijk duur en
bovendien zou betuining het bode
men bemoeilijken. Dat het duur is
klopt wel maar veel onderhoud en
lapmiddelen kosten ook geld en wat
het bodemen betreft, zo'n hydrauli
sche kraan kan zowat op de centime
ter nauwkeurig werken. Het bewijs
daarvoor leveren de machinisten el
kaar jaar bij de delvingen, de assiste
rende polderwerker heeft z'n schop
voor het afwerken nauwelijks nodig.
Diegenen die in december nog wat
percelen hebben kunnen egaliseren
kunnen zeer tevreden zijn want een
vroege bewerking over de vorst zit er
niet in onder deze omstandigheden,
bovendien zullen we dit voorjaar te
maken krijgen met een beroerde
struktuur en zijn de meeste percelen
niet al te ideaal geploegd. Geduld zal
waarschijnlijk een goede zaak zijn
en dan maar hopen dat het geduld
ook beloond wordt.
Over geduld gesproken: Je vraagt je
zelf wel af of de Duitse boeren min
der geduld hebben met hun minister
dan wij want Kiechle loopt zich het
vuur uit de sloffen om de afbraak
van de EG-zekerheden geleidelijk te
laten verlopen en om binnenlands
belastingvoordelen voor de boeren
los te peuteren. Overal in het land
wordt er aan gewerkt om duidelijk te
maken dat het de boeren niet ver ge
noeg gaat en middels demonstraties
aan de grens laat men blijken dat het
geduld op is. In ons land blijft alles
rustig en onze minister wil dat we
zelf onze broek maar ophouden, hij
wil wel zo vlug mogelijk de bretels
doorknippen en dan je broek ophou
den als je al geen buik hebt...
Het mag dan rustig zijn, als je de
agenda voorin dit blad ziet blijkt dat
een zeer groot aantal afdelingen en
kringen deze winter spreekt over 'het
ondernemen in de toekomst'. Wij
zijn dus wel van plan er het beste van
te maken als ondernemer.
Deel van dat ondernemen is het op
stellen van het bouwplan. Wij zijn
benieuwd of er sterke verschuivingen
in het bouwplan komen. Er is weer
behoorlijk veel tarwe gezaaid en er
zou ook vrij veel gerst gezaaid gaan
worden. Een kleiner bietenkwotum
en de zeer slechte resultaten in de
aardappel- en uienteelt zullen velen
dwingen naar alternatieven om te
zien.
Wij hopen dat het voor onze streek
traditionele vlas zich kan handha
ven. Het brengt wat broodnodige af
wisseling in het bouwplan. Boven
dien brengt het nog wat ekstra werk
gelegenheid in het Zeeuws-Vlaamse
land. Zo wordt er door enkele telers
zelf vlas gerepeld. De ekstra premie
maakt een aantal winterse uren beter
betaald. En dat is bijzonder welkom!
De kalender wijst al weer de eerste
dag van de tweede maand aan, 't ge
zegde, als de dagen lengen, de nach
ten strengen is tot heden nog niet be
waarheid. Afgelopen maand heeft
het ook in 't WALCHERSE niet aan
neerslag ontbroken. Het KNMI in
Vlissingen noteerde 157 mm. In 1987
was dat 31 mm. 't Januari-
gemiddelde is 71 mm.
Vooral vanaf het weekend van 23 en
27 januari hebben we met hoge wa
terstanden in de polder te maken ge
had. Kollega's die gronden beboeren
in de lage gebieden vragen zich toch
wel af of de bemalingskapaciteit, die
overigens aan de algemene eisen vol
doet, wel .aanvaardbaar is voor die
gebieden, die door hun natuurlijke
ligging een boerenfunktie hebben,
water neemt in zijn stroming de weg
van de minste weerstand. Walcheren
heeft nu éénmaal de vorm van een
soepbord, hoge randen met een bo
dem met aanzienlijke hoogtever
schillen, door de Kreekruggen, met
daar tussen ingeklemd de komgebie-
den. Door aanpassingswerken in 't
verleden is de waterberging en be
heersing regelmatig verbeterd, maar
optimaal is het blijkbaar nog niet.
Het waterschap is verantwoordelijk
voor de kwaliteit van de beheersing.
De lange weg nog te gaan met de
nieuwe landinrichting met daarin
plannen van waterbeheersing, recht
vaardigen oplossingen op korte ter
mijn. Piasvorming en lange verzadi
ging van de grond geven schade, ter
wijl ook verzakken van kanten in de
waterlopen gevaren opleveren.
Het bouwplan 1988 neemt vastere
vormen aan, tarwe en graszaad lig
gen er al. We weten onze bietentoe
wijzing, door verschillende oorza
ken valt de hoeveelheid tegen en
door het telen van steeds betere ras
sen en door opvoering van het ren
dement door investeringen in de fa
brieken, hebben we steeds minder
grond nodig om ons kwotum vol te
telen. Aardappels is voor velen een
vast gegeven, zeker als er voor geïn
vesteerd is. Poolverplichtingen
en/of eventuele kontrakten eisen
hun aandeel in het areaal. Het poot-
goed is goedkoop, het blijft een vrij
gewas, ieder hoopt toch nog eens op
een goed financieel aardappeljaar,
en als je er dan geen hebt...! Dit ligt
in 't zelfde vlak bij de uientelers, ja
ren lang telen en daardoor opgedane
kennis met teelt en bewaring, wil
men wel weer eens beloond zien.
Kwaliteit is een woord wat in alle
toonaarden gebezigd wordt, maar
momenteel ligt ook de prijs van
kwaliteitsuien onder de kostprijs.
Bekijkt men de kwaliteit en prijs van
de uien in onze stedelijke super
markten, in vergelijk met het boven
geschetste, zou men dubbele tranen
in de 'gen krijgen. Vlinderbloemi
gen geven hun eigen beperking in het
bouwplan door het optreden van bo-
demziekten. Vlas, maanzaad en
brouwgerst zullen uitbreiden.
Ieder zal toch weer zijn land vol te
len met inachtneming en gebruik van
zijn kennis en kwaliteit als onderne
mer en bedrijfsomstandigheden.
De kursisten en docenten van de
kursus bedrijfsopvolging kunnen op
vier geslaagde, leerzame, middagen
terugzien. Hopelijk zal het een posi
tieve bijdrage kunnen geven in de
beslissingen die hieromtrent geno
men moeten worden. Daags na af
sluiting van deze, start een kursus
voor afdelingsbestuurders. Op een
vijftal ochtenden zal een aantal be
langrijke onderwerpen belicht en
uitgediept worden. Het funktione-
ren van onze eigen organisatie zal
ook aan de orde komen.
Aktueel, nu en voor de zeer nabije
toekomst, een goede belangenbehar
tiging voor een steeds kleinere groep
zelfstandige ondernemers in onze sa
menleving. Zeker nu blijkt dat de re
centelijk ingestelde kommissies (V.
Veen en v.d. Stee) pas op middellan
ge en lange termijn adviezen en mo
gelijkheden aan zullen geven.
Bezoekers en exposanten
tevreden over Landbouw RAI
88
De vijftiende internationale ten
toonstelling voor landbouwmechani
satie, de Landbouw RAI 88 in de RAI
te Amsterdam, is succesvol afgeslo
ten. Hoewel het aantal bezoekers la
ger ligt dan twee jaar geleden, 123.830
personen in 1988 ten opzichte van
140.723 in 1986, kijken de organisa
toren terug op een geslaagde ten
toonstelling.
Uit de voorlopige resultaten van een
enquête onder de bezoekers blijkt, dat
meer dan 60% van de ondervraagden
op een bedrijf werkzaam is waar op
korte termijn aanschafplannen
bestaan voor produkten die op de
Landbouw RAI werden tentoon
gesteld. Met name voor machines als
mestpompen en -mixers, harken en
schudders, melkwinning- en bewaar-
apparatuur, trekkers en computers
blijken aankoopplannen te bestaan.
Bijna 70% van de bezoekers is als
eind- of medebeslisser betrokken bij
dergelijke aankoopplannen.
De Landbouw RAI wordt door 93%
van de bezoekers gezien als dé gele
genheid om geïnformeerd te worden
over de laatste marktontwikkelingen.
Ongeveer 70% van de bezoekers komt
dan ook iedere twee jaar naar de ten
toonstelling.
Dat er deze winter teveel regen is ge
vallen is ook op SCHOUWEN DUI-
VELAND goed te zien. Vooral op
plaatsen waar de aardappelen met
veel moeite gerooid zijn verschijnt
steeds meer water op het land. In
veel tarwepercelen zien we dan ook
waterplekken. Komt er deze winter
ook geen vorst meer dan zal ook de
voorjaarsgrondbewerking niet ge
makkelijk verlopen.
Al met al dus niet zulke geweldige
vooruitzichten wat het werk op het
land betreft. Toch moeten we ook
niet te pessimistisch zijn. De winter
is nog niet afgelopen en ook een
eventuele late zaai- of poottijd hoeft
geen ramp te zijn. Het is vaker voor
gekomen dat de gewassen erg laat de
grond in gingen en die jaren bleken
financieel gezien zeker niet slecht te
zijn.
Maar nu de stemming slecht is lijkt
het wel of er helemaal geen licht
puntjes meer zijn. Natuurlijk zitten
we nu in een situatie die vooral in de
akkerbouw niet florissant is. Maar
op een ZLM-film die op een land-
bouwvereniging gedraaid werd was
goed te zien dat er in het verleden
meer echt slechte jaren geweest zijn.
Men zegt dan dat de situatie nu
struktureel fout zit. Maar is men
ook niet volop bezig met het ontwik
kelen van nieuwe afzetkanalen voor
onze produkten. Een ontwikkeling
die toch erg snel kan gaan.
Nee lichtpuntjes zijn er zeker. Het is
alleen de vraag of men ze ook wil
zien en dat men er in blijft geloven.
Gelukkig kunnen we dan ook op
Schouwen Duiveland konstateren
dat het vergaderbezoek niet slecht is.
Hieruit kan men toch afleiden dat
men vooruit wil. En al blijft de stem
ming dan wat gelaten, toch is het een
teken dat men de moed niet verliest.
Bij mixen drijfmest komt
naast H2S ook blauwzuur vrij
De Gezondheidsdienst voor Dieren in
Noord-Nederland te Drachten en de
Arbeidsinspektie, regio Noord te Gro
ningen hebben de afgelopen drie ja
ren een uitvoerig onderzoek verricht
op een aantal veehouderijbedrijven
naar het vrijkomen van giftige gassen
bij het mixen van drijfmest, alvorens
deze wordt uitgereden over het land.
Dat bij dit mixen veel giftige zwavel
waterstof (HS) vrij komt, was te
verwachten. Het feit dat hierbij ech
ter ook het voor mens en dier zeer gif
tige blauwzuur (HCN) vrij komt was
een verrassing. Uit het onderzoek
bleek dat deze beide zeer giftige gas
sen tijdens het mixen vaak in dusda
nig hoge koncentraties voorkomen in
de stal, dat levensgevaarlijke situaties
voor mens en dier aanwezig zijn.
4b
j
