p.j. zuid
geluid
Kritische vraagtekens
bij B.D.-landbouw
Extensiveren; een
oplossing voor landbouwproblemen
Stagemogelijkheden naar
het buitenland in 1988
Zeeuws Agrarisch
Jongeren Kontakt
Z.A.J. K. nieu wjaarsbij eenkomst
redaktie Henk Tegels
<^rt de-
yj-Z-rS^e^dB
Z.fl.J.K
Grote Markt 28
4461 AJ Goes
Tel. 01100 -21010*
De laatste oliebollen zijn nog maar net op. In een zeer goed gevulde
zaal heet Pieter Marinussen alle aanwezigen welkom. Op deze nieuw
jaarsbijeenkomst van het ZAJK staat de diskussie over extensivering
in de landbouw centraal. Het ZAJK-bestuur koos voor dit thema als
"nieuwjaarsthema", omdat extensivering duidelijk thuis hoort in een
rijtje van mogelijke oplossingen van landbouwproblemen. Naar de
meest wenselijke oplossing is het ZAJK naarstig op zoek.
Enige jongeren stellen vraagtekens bij
het verhaal over de biologisch dyna
mische landbouw. Een alternatief
voor alle jongeren biedt de BD-
landbouw niet. Op het moment is de
markt voor BD produkten redelijk
vol. Konsumenten zijn vooralsnog
niet bereid om massaal meer te beta
len voor de produkten.
Ook is het moeilijk om op het oude
land een BD-landbouwbedrijf te star
ten. De grond heeft 7 jaren nodig al-
Tijdens het nieuwjaarstreffen werden
inleidingen verzorgd door Wouter van
de Weyden en Piet van IJzendoorn.
Wouter is medewerker aan het Cen
trum Landbouw en Milieu (C.L.M.).
Piet is praktiserend biologisch dyna
misch boer uit Flevoland. De doelstel
ling van de CLM is om te werken aan
oplossingen voor tegelijkertijd
landbouw- en milieuproblemen. Dit
wil CLM bereiken door onderling
overleg en het zoeken naar voor zo
wel milieu als landbouw acceptabele
oplossingen.
Extensiveren beter dan
prijsverlaging
In zijn inleiding gaf Wouter aan dat
er in feite 4 hoofdproblemen in de
landbouw zijn. Deze zijn: overpro
duce, milieu aantasting, bodemver
arming en achteruitgang van de
boereninkomens. Voor deze 4 proble
men zijn oplossingen aan te geven.
Een van de oplossingen is de prijsver
laging voor de produkten. Deze prijs
verlaging is - volgens Wouter - het
meest in het nadeel van agrariërs.
Prijsverlaging biedt geen garantie dat
minder geproduceerd wordt. Voor
bodemvruchtbaarheid is prijsverla
ging ook een nadeel. Veel meer heil
ziet Wouter in de oplossing om te ex
tensiveren. Onder extensivering ver
staat Wouter het minder gebruiken
van kunstmest en gewasbescher
mingsmiddelen - en het gebruiken van
nieuwe rassen, planten en dieren. Ex
tensivering is - volgens Wouter - mo
gelijk met behoud van de saldo's.
Voor het behoud van het produktie
milieu is deze vorm van produktiebe-
perking zinvol.
Landbouworganisaties moeten zelf
beginnen. Wouter adviseert om zelf
initiatief te nemen om mogelijkheden
van extensivering te onderzoeken.
"Op de bedrijven kan veel geëxtensi-
veerd worden zonder dat de saldo's
er onder lijden. Het proefbedrijf in
Nagele bewijst dit", aldus Wouter.
Het is beter om zelf met extensiverings-
onderzoek te beginnen. Voor je het
weet komt de overheid met nog stren
gere milieu eisen die niet in de be
drijfsvoering passen.
Veehouderij
Voor wat betreft veehouderij denkt
Wouter dat in de nabije toekomst
Wouter van der Weyden adviseerde de
de mogelijkheid van extensivering te
stikstofnormen veel meer bepalend
worden dan de huidige fosfaatnor
men. Stikstof (nitraat) wordt steeds
meer gezien als een van de schade
lijkste stoffen uit de veehouderij. Ook
hier moet de landbouw geen afwach
tende houding aannemen. Op bedrij
ven zal geëxperimenteerd moeten
worden met dieren die tot een betere
omzetting van eiwit in vlees of melk
in staat zijn. Op dit moment wordt
slechts 15% van ruw eiwit omgezet in
hoogwaardig eiwit, 85% verdwijnt in
de mest. "Door betere samenstelling
van voedsel - en door een betere om
zetting in de dieren moet het rende
ment te vergroten zijn", aldus
Wouter van de Weyden.
aanwezigen om zelf initiatief te nemen
onderzoeken.
vorens hij geschikt is om er BD
produkten op te verbouwen. Voor een
startende jonge boer is dit een (te) lan
ge periode.
Met bewondering horen de aanwezi
gen van het hoge rendement van BD-
koeien. Deze koeien krijgen meestal
uitsluitend zelf verbouwd ruwvoer.
Wouter adviseert om bij extensivering
op de bedrijven te beginnen. Vaak is
er meer mogelijk dan wat je zo op het
eerste oog denkt. Een kursus over de
extensiveringsmogelijkheden kan in
teressant zijn. Met eigen kursussen en
uit een stuk eigen onderzoek kan de
georganiseerde landbouw naar de po
litiek gaan. Dat is beter dan in de po
litiek alle milieu-luchtjes weg te
blazen! Op nationaal en internatio
naal nivo worden uiteindelijke beslui
ten genomen over landbouwbeleid.
Deze besluiten kun je mee sturen als
je als georganiseerde landbouw weet
welk beleid inpasbaar is op de bedrij
ven. Een massale prijsverlaging is in
ieder geval niet "inpasbaar".
In zijn slotwoord gaf Pieter aan dat
uit de avond weer een keer nieuwe
bouwstenen ontdekt zijn voor een
landbouwbeleid. Een landbouwbeleid
dat plaats geeft aan zowel mens en
milieu. Het ZAJK zal het advies van
de inleiders zeker niet naast zich neer
leggen. Vol goede moed gaan we het
nieuwe jaar in.
IFYE programma
Algemeen: International Four H
Youth Exchange (een plattelands-
jongerenuitwisseling) is een pro
gramma waarbij het aksent niet zo
zeer ligt op het meewerken, doch op
het leren kennen van een andere leef
wijze. Men doet enig werk binnen
het bedrijf en deelt in het familiele
ven. Daardoor krijgt men inzicht in
gewoontes, levenswijzen en kuituur
van het land. Van de deelnemers
wordt verwacht dat zij ons land ver
tegenwoordigen, door b.v. op scho
len of voor plattelandsorganisaties
iets te vertellen over Nederland, met
behulp van dia's/foto's. Kennis van
en
het plattelandsjongerenwerk
agrarische ervaring is gewenst. Men
krijgt geen zakgeld.
Europees IFYF programma
Gedurende het voorjaar en de zomer
van 1988 kunnen enkele jongeren
deelnemen aan dit programma. Men
krijgt de gelegenheid om gedurende
min. 6 weken tot maks. 3 maanden
het leven in een ander Europees land
te leren kennen. Men verblijft in ver
schillende gastgezinnen.
Finland: aankomst 9 of 28 juni of 5
juli in Helsinki, opgave uiterlijk 31
januari 1988; Zweden: aankomst
half juni in Stockholm; Noord-
Ierland: aankomst eind juni; Zwit-
Provinciaal:
18 januari:
H.B.-vergadering. Plaats: "Pannen-
huis" te Hoogerheide. Aanvang:
20.00 uur.
Afdelingen:
Afd. Fijnaart:
22 januari ledenvergadering.
Vrijdag 15 januari 1988
Afd. Goes:
21 en 28 januari avond met Z.L.M.
en Plattselandsvrouwen.
Afd. Oost en M. Brabant:
17 januari avond over gewasbe
scherming.
Afd. Tholen:
15 januari volleybaltraining. Aan
vang 20.30 uur. Plaats: sporthal te
Stavenisse.
Grote avonden:
23 jan. Schouwen-Duiveland.
29 jan. 's Heer Abtskerke/Nisse
e.o.
5 febr. Oost-Zeeuws Vlaan
deren.
19 febr. Noord-Beveland.
26 febr. Fijnaart.
seriand: aankomst eind mei en juni;
Frankrijk: aankomst mei en juni;
Noorwegen: aankomst Oslo 16 juni
- verblijf 3 maanden; Schotland:
aankomst 6 juni Edinburgh - verblijf
3 maanden.
Opgave vóór 15 maart 1988. Kosten:
bemiddelingskosten ƒ150,
verzekerings- en reiskosten, pro
grammakosten ƒ200,
IFYE Representative programma
naar de Verenigde Staten. Dit pro
gramma heeft een intensieve ken
nismaking met de VS tot doel. Van
begin mei tot eind oktober word je
opgenomen in Amerikaanse gastge
zinnen in twee verschillende staten.
Meestal verblijf je twee tot drie we
ken in één gezin. Je begint en eindigt
het programma in het National 4-H
Centre in Washington D.C., waar je
IFYE's uit alle deelnemende landen
ontmoet.
Voorwaarden zijn tussen de 19 en 25
jaar oud zijn, kennis van het Engels
hebben en minimaal 6 maanden weg
kunnen. Maksimaal 4 leden van
plattelandsjongerenorganisaties
kunnen aan dit programma deelne
men. Er vindt een selektie/voorbe-
reidingsbijeenkomst plaats. Opgave
vóór 1 februari 1988.
IFYE Ambassador programma naar
de Verenigde Staten. Dit program
ma heeft hetzelfde doel als het Re
presentative programma. Het is mo
gelijk voor een iets grotere groep
vanaf begin juni voor 2 maanden in
één staat geplaatst te worden bij ver
schillende gastgezinnen. Het pro
gramma kan op de volgende manie
ren worden ingevuld: a. melkvee
houderij programma, b. tuinbouw
programma, c. algemeen plattelands
programma.
Voorwaarden zijn: tussen de 18 en
ca. 21 jaar oud zijn en kennis van
het Engels hebben. Opgave vóór 1
april 1988. Er vindt een selek-
tie/voorbereidingsbijeenkomst
plaats.
De kosten voor deze beide IFYE
programma's naar de VS zijn: reis-
en verzekeringskosten, bemidde-
Een kijkje in de B.D.-
landbouw
Piet van IJzendoorn, een van de
inleiders op de nieuwjaarsbijeen
komst van het ZAJK, exploiteert
een Biologisch Dynamisch bedrijf
in Flevoland. Het bedrijf van Piet
is grootschalig van opzet. Als alle
BD bedrijven is ook zijn bedrijf
gemengd. Hij gebruikt geen kunst
mest en geen synthetische bestrij
dingsmiddelen.
Bemesting haalt hij uit groenbe-
mesting en koe-mest gemengd met
stro. Onkruid en ongedierte weet
hij te weren door optimale kom-
binaties en opvolging van gewas
sen. Verder wordt de meeste
onkruidbestrijding met hand
kracht gedaan.
Jongeren moeten het niet
pikken
Kijkend vanuit zijn landbouw
naar de reguliere landbouw advi
seert hij jongeren als volgt: "Jul
lie moeten persé de verdere
prijsdaling van jullie EEG pro-
Piet van IJzendoorn.
dukten afhouden. De prijsdaling
betekent voor velen het faillisse
ment. Zorg voor een ander be
leid". Piet adviseert te pleiten
voor een superheffing op kunst
mest en een milieuheffing op
krachtvoer voor de veehouderij.
lingskosten ƒ200,— en programma
kosten ƒ350,
EGprogramma's
Ook in 1988 organiseert de Stichting
Uitwisseling projekten in EG-
verband. De Europese Kommissie
vergoedt een gedeelte van de reis
kosten en betaalt de taalkursus wan
neer deze in het programma is opge
nomen. De algemene voorwaarden
voor deelname zijn dat je tussen de
18 en 28 jaar moet zijn, een goede
gezondheid moet hebben,'liefst in
het bezit zijn van rijbewijs B en een
agrarische opleiding en/of ervaring
hebben in de betreffende sektor.
EG lang, inklusief taalkursus
Als je hieraan mee wilt doen, dien je
je stage op de hieronder genoemde
data te beginnen en te beëindigen.
Het eerste programma van 21 fe
bruari tot 27 juli 1988, waarbij land
en tuinbouwstages mogelijk zijn.
Het tweede programma van 26 juni
tot 1 december 1988, waarbij alleen
landbouwstages mogelijk zijn. Op
gave z.s.m.
I.A.E.A. programma's naar
Australië, Nieuw Zeeland,
Verenigde Staten, Canada
Via het I.A.E.A. is het mogelijk
voor 6, 7, 8, 9, 13, 14 of 15 maanden
stage te lopen op een agrarisch be
drijf in Australië en/of Nieuw Zee
land. Ook zijn er mogelijkheden
voor de zgn. 'wereldreis', een kom-
binatie van Australië en Nieuw Zee
land met Canada of Amerika. Het
vertrek en de terugkomst vindt
plaats per groep. Bij aankomst in
het stageland wordt een introduktie-
bijeenkomst gehouden. Vertrek is
mogelijk van februari tot oktober
1988.
Voorlichtingsbijeenkomsten
Wie belangstelling heeft voor onze
programma's raden wij aan om te
komen naar een van de voorlich
tingsbijeenkomsten die gehouden
zullen worden op:
19 januari 1988 Alkmaar R.M.L.S.,
Bergerweg 25, aanvang: 20.00 uur.
15 januari 1988 Emmen R.M.L.S.,
Middenstraat 11, aanvang: 14.00
uur.
27 januari 1988 Dordrecht M.L.S.,
Groenezoom 400, aanvang: 13.30
uur.
21 januari 1988 Goes R.M.L.T.S.,
Rav. de Groene Jager 8, aanvang:
13.00 uur.
Verder zullen bijeenkomsten gehou
den worden in Roermond, Zeewol-
de, Sneek, Rijswijk, Hoofddorp
Winterswijk, De Lier en Zwolle.
Voor meer informatie hierover kunt
u kontakt opnemen met ons
kantoor.
Het programmaboekje 'In en Uit'
1988/89 is verkrijgbaar. Het is te
bestellen door overmaking van ƒ3,00
op gironummer 2811899 ten name
van Stichting Uitwisseling onder ver
melding van 'In en Uit'.
Voor informatie en opgave: Stich
ting Uitwisseling en Studiereizen
voor het Platteland, Postbus 97,
1860 AB Bergen N.H., tel.
02208-96144.
17
