VOO It HE
VI'OIIW
Beidt uw tijd
Toekomst landbouw met vele
toverwoordenbeschreven
Eervolle vermelding bloemschikken
voor mevrouw M. Onrust uit Zierikzee
Vrouwen tellen wel degelijk mee!
TIJDSCHRIJ VEN:
p.j. zuid
geluid
onder redaktie van de Redaktiekommis-
sie Bond van Plattelandsvrouwen voor
Zeeland en Brabant
Redaktieadres:
Mevr. P. J. de Rooy-Janse M.A.
Postbus 42, 4424 ZG Wemeldinge.
Hoe belangrijk is "de tijd" in
ons leven? Gewoonlijk sta je
daar niet zo bij stil. Alleen aan
het eind van een jaar, als iemand
opmerkt: wat gaat de tijd toch
snel, vooral als je ouder wordt,
dan ga je nadenken, welke plaats
de tijd in je leven inneemt.
Er zit erg veel talent op allerlei gebied
onder onze bondsleden. Dat bleek bij
voorbeeld bij mevrouw M. Onrust-
Kok uit Zierikzee, lid van de tuin-
kommissie. Zij haalde eind september
een eervolle vermelding met bloem
schikken. De kommissie Nationaal
Kampioenschap Bloemschikken voor
amateurs had deze wedstrijd georga
niseerd in de dierentuin Blijdorp te
Rotterdam.
Mevrouw Onrust is 10 jaar geleden
begonnen met bloemschikken, toen ze
nog in de provincie Groningen woon
de. Nu woont ze al een paar jaar in
Zierikzee.
Het was de 24e keer dat de N.K.B.
(Nationaal Kampioenschap Bloem
schikken) deze wedstrijd organiseer
de. Er zijn 4 klassen: de a-klasse, de
B-klassen, de selekt A Klasse en de
Ere-klasse. Mevrouw onrust zat bij de
ereklasse. Als motto voor de wed
strijd was gekozen voor Bloemschik
ken en bloembinden. Het te
verwerken materiaal mocht zowel uit
de tuin als van de bloemist afkomstig
zijn. De deelnemers uit de Ereklasse
moesten drie schikkingen maken, na
melijk een handgebonden boeket, een
rubriekstuk, waarbij men kon kiezen
uit werken met glaswerk, werken met
aardewerk of een schikking in de za
kelijke sfeer. Mevrouw Onrust koos
voor het werken met glaswerk. Het
derde arrangement was een speciale
opdracht, nl. een stukje zeep met een
corsage versieren, zodat het een
feestelijk cadeautje zou worden.
In totaal mocht er 2Zi uur aan ge
werkt worden, en de volgorde van de
ze drie opdrachten is ook al bepaald.
De ereklasse bestaat uit deelnemers
die uitgenodigd worden door de KNB
kommissie, op giond van eerder ge
leverde prestaties in voorgaande ja
ren. Mevrouw Onrust had al eerder
meegedaan met zo'n wedstrijd. Zij
hoefde ook niet aan de voorselektie-
wedstrijden deel te nemen.
De laatste tijd is de positie van de
agrarische vrouw vrij vaak naar
voren gekomen. Er wordt meege
werkt door de agrarische vrouw
in het bedrijf, maar hoeveel pre
cies, dat kan men niet zeggen.
Men wil dat "onzichtbare" werk
"zichtbaar" maken. In de nota
"Loon naar werken" wordt hierop
al ingegaan. Het aantal uren dat in
het bedrijf meegewerkt wordt moet
concreet gemaakt worden. Zodoen
de wil men bereiken dat deze
meewerk-uren in de statistieken ko
men. Zo wil men b.v. bereiken dat
men in de meitelling concreet aan
kan geven hoeveel uren er meege
werkt wordt. Verder valt ook te den
ken aan de 40-uren eis van de
A.A.W. (Algemene Arbeidsonge
schiktheidswet). Het aantal uren is
van belang bij het krijgen van een
uitkering voor de arbeidsonge
schiktheid.
Het initiatief van Barbara Berger,
Trudie Loeffen, Ursula Blom en
Marij Vulto om te komen tot een
tijdschrijfboek heeft een zeer werk
bare handleiding opgeleverd. Je
moet dan een hele week van kwartier
tot kwartier opschrijven wat je doet.
Deze aktiviteiten worden in catego
rieën onderverdeeld en zodoende is
precies na te gaan hoeveel tijd er aan
het bedrijf is besteed.
rcdakli* hank tagals
PJ.Z. agenda Provinciaal:
9 januari:
P.J.Z.-zeskamp in de praktijkschool
te Schoondijke.
13 januari:
Avond met A.P.J.W. en Euro-Delta
op Schouwen. Aanvang: 20 uur, in
formatie volgt.
18 januari:
H.B.-vergadering. Plaats: "Pannen-
huis" te Hoogerheide. Aanvang:
20.00 uur.
Afdelingen:
Afd. Fijnaart:
22 januari ledenvergadering.
Afd. Goes:
21 en 28 januari avond met Z.L.M.
en Plattselandsvrouwen.
20
Afd. Oost en M. Brabant:
17 januari avond over gewasbe
scherming.
Afd. Tholen:
15 januari volleybaltraining. Aan
vang 20.30 uur. Plaats: sporthal te
Stavenisse.
Afd. Zevenbergen:
7 januari. Het R.A.W. heeft een
avond over gewasbescherming geor
ganiseerd, hierbij is dhr. Dingemanse
van Theunisse b.v. uitgenodigd om
deze avond te leiden. Aanvang 20.00
uur in de "Graanbeurs" te Fijnaart.
Grote avonden:
9 jan. Tholen/St. Philipsland.
23 jan. Schouwen-Duiveland.
29 jan. 's Heer Abtskerke/Nisse
e.o.
5 febr. Oost-Zeeuws Vlaan
deren.
19 febr. Noord-Beveland.
26 febr. Fijnaart.
Het N.K.B. wordt jaarlijks gehouden
en georganiseerd door het Algemeen
Verbond van Volkstuindersverenigin-
gen in Nederland (AVVN) en de Ko
ninklijke Maatschappij Tuinbouw en
Plantkunde (KMTP). Aan deze wed
strijd mag uitsluitend worden meege
daan door leden van de genoemde
organisaties. En het moeten amateurs
zijn. Onder amateurs wordt verstaan,
degene die niet beroepsmatig het
bloemschikken beoefent of heeft be
oefend en ook tegen betaling lessen of
demonstraties geeft of heeft gegeven
in het bloemschikken.
Mevrouw Onrust behaalde in totaal
7 punten, en kreeg dus een eervolle
vermelding in de Ereklasse. Een hele
prestatie en van harte gefeliciteerd
met het behaalde resultaat. We hopen
dat U nog heel lang van deze hobby
zult genieten.
M.T. Vleugel Mandemaker
Ik weet nog dat ik als kind al spelen
de de tijd vergeten was, weer te laat
thuis kwam, en een standje kreeg,
maar wat trok je je als kind nu van
de tijd aan?
Inderdaad een "heerlijke" tijd, je
moet veel te snel leren met de tijd re
kening te leren houden. De tijd staat
niet stil, met andere woorden, "de
tijd wacht niet op ons".
Misschien klinkt het overdreven
maar 2/3 van je leven breng je door
met wachten.
Als je daar over doordenkt: Het
wachten op de baby, het wachten op
de uitslag van een examen of sollici
tatie, het wachten op de trein, de
bus, vult U verder maar zelf aan. Zo
gaat inderdaad, een groot deel van
ons leven met wachten heen.
De tijd gaat de ene keer snel en de
andere keer traag, dat heeft veel te
maken met je stemming. Is het nu
zo, dat de tijd werkelijk vlugger gaat
en een jaar zo voorbij is, als je ouder
wordt? Och, Vadertje Tijd houdt
bedachtzaam zijn ritme aan, alleen
Moedertje de Jonge wordt wat lang-
Met deze opdracht ben ik 20 vrou
wen in Noord-Brabant afgegaan en
heb hen precies uitgelegd het hoe en
waarom van het tijdschrijven. Da
genlang werd er geschreven en reac
ties als "Ik wist niet dat ik zoveel
deed" of: "Ik ben ervan geschrok
ken!" kreeg ik regelmatig te horen.
Hiermee doel ik op een bijkomend
effect van het tijdschrijven: bewust
wording van je eigen activiteiten. Je
doet meer dan je denkt. En vaak doe
je bepaalde dingen tegelijkertijd, zo
als b.v. iemand aangaf: Aandacht
schenken aan de kinderen gebeurt
dikwijls met andere dingen gelijk,
zoals b.v. aardappelen schillen of de
was opvouwen.
Nu zijn alle formulieren binnen. Het
aantal uren dat in het bedrijf ge
werkt wordt loopt van 1 Vi tot 47 uur
per week. Hierbij moet vermeld
worden dat het aantal meewerk-uren
afhangt van het soort bedrijf dat
men exploiteert en in welk seizoen er
tijdgeschreven werd. Het merendeel
van de tijdgeschreven werd. Het me
rendeel van de tijdschrijfsters werkte
meer dan 14 uren per week mee in
het bedrijf. Als conclusie van het
tijdschrijven citeer ik een uitspraak
van een tijdschrijfster: "Die vrou
wen tellen ook mee!"
Liesbeth Pons
stagiaire SEV-ZLM
zamer, dat zal het wel wezen, denk
ik dan.
Korrels zand
Trouwens ieder jaar telt mee als je
ouder wordt, je wilt nog zoveel din
gen doen in je leven, zou het daar
door ook niet lijken, dat iedere dag
sneller gaat? "De tijd is als een scha
duw, die verdwijnt", stond er laatst
onder de klok van een oude 14e
eeuwse kerk. De tijd glipt als korrels
zand door je vingers, dus is het be
langrijk dat we er rekening mee hou
den. Nu ligt er weer een heel jaar
voor ons, wat het ons gaat brengen,
dat weten we geen van allen, dus
weer afwachten. Laatst merkte
iemand op: "Hoe lang je leeft is niet
belangrijk, maar wel hoe je leeft".
Hier heb ik eigenlijk niet veel meer
aan toe te voegen. Laten we hier
eens over nadenken nu we met frisse
moed aan 1988 beginnen.
Nog een ding als slot, het klinkt hier
tegengesteld, maar... "Als je tijd
wilt hebben voor iemand, kijk dan
niet op de klok?"
A J J. de Jonge-van Geest
Landbouwpolitieke toverwoor
den, ze bestaan nog. 'Marktge
richt beleid' is het meest in
zwang. Onlangs is het vervangen
door 'meer marktgericht beleid';
het is net een wasmiddel. Bleef
het daar maar bij, maar zo een
voudig ligt het niet. In allerlei va
rianten - marktgericht, markt
georiënteerd, marktkonform -
hebben we hier te maken met een
veel verwarring stichtend begrip.
De ene bedoelt volledig vrije
markt, de andere een aangepast
beleid met (veel) lagere prijzen
zonder produktiebeperking, de
derde heeft vooral betere kwali
teit op het oog. Laat ik er geen
misverstand over bestaan: de Ne
derlandse boeren en tuinders zul
len die produkten moeten leve
ren, waar de konsument om
vraagt. In dat opzicht zullen we
het van de markt moeten hebben.
De tijd, direkt na de oorlog, dat
wat de boer produceerde ook di
rekt werd afgenomen, ligt ver
achter ons.
Wat mij voor ogen staat is een
geordende markt, waar een ver
standig prijsbeleid en produktie-
beperkende maatregelen hand in
hand gaan, door het aanbod op
de vraag af te stemmen. Een 'te
rughoudend' prijsbeleid - een
beetje lagere prijzen dus - en de
vrijheid om maar raak te produ
ceren veroorzaken zoveel over
schotten dat het beleid politiek
gesproken onbetaalbaar wordt.
Dan dreigt het uit elkaar vallen
van de EG. Wil men de over--
schotproduktie terugdringen
door een marktgericht beleid,
dan zal dat alleen helpen als de
prijzen sterk verlaagd worden.
Zolang Reagan ontwapeningsak
koorden afsluit met Gorbatsjov,
vind ik het prima, maar als de
Amerikaanse president het ramp
zalige voorstel doet om in 10 jaar
alle landbouwsubsidies af te
schaffen, dan schiet het marktge
richte beleid ver door. Een derge
lijk beleid, ook als het minder ra-
dikaal is, heeft tot gevolg dat we
in het jaar 2000 nog met de helft
van de landbouwers over zijn.
De landbouw is nu eenmaal geen
auto-industrie. Als ze daar te veel
auto's maken, krimpen ze hun
produktie in, en er volgt ontslag.
Wij zouden onszelf moeten ont
slaan. Boeren leveren bovendien
geen marktklaar produkt af,
maar onze koöperaties brengen
het produkt door bewerking tot
waarde. Daardoor zijn wij pro
ducenten niet rechtstreeks in
kontakt met de konsument.
We staan aan de vooravond van
grote veranderingen. Zoals ge
zegd, de landbouwproduktie is
royaal door het dak geschoten in
de EG, en de wereldmarkt is
overvol. We zullen dus terug
moeten in produktie. De grote
vraag is hoe dat te bereiken, en
wat de gevolgen zullen zijn voor
de mensen binnen en buiten de
landbouw. Onder invloed van
milieu- en konsumentenorganisa-
ties zie ik een tweedeling ont
staan: aan de ene kant grote pro-
duktiebedrijven en aan de andere
kant kombinatiebedrijven die
zich naast landbouw, ook bezig
houden met aktiviteiten zoals
landschapsbeheer. Op de pro-
duktiebedrijven zal de boer onge
twijfeld meer manager moeten
worden. Meer automatisering
zullen we gebruiken om meer
eenheden per persoon te produ
ceren, om zo van voldoende in
komen verzekerd te zijn. Dit alles
zal een grote geestelijke druk met
zich meebrengen. Ook het land-
schapsboeren is niet zonder meer
een feestelijke zaak. Om het
hoofd boven water te houden
zijn steunmaatregelen vereist.
Overigens zullen veel van deze
kombinatiebedrijven in deeltijd
beoefend worden.
De sektoren
Kwotering blijft, in elk geval tot
1992. Dat betekent dat voer van
het eigen bedrijf nog meer van
belang wordt, zolang de kwota
grondgebonden zijn. Het zou een
goede zaak zijn als er duidelijk
heid komt: volledig vrije verhan
delbaarheid van kwota of een
soort melkbank. Een kombinatie
van die twee is ook mogelijk, als
bij kwotumhandel een deel wordt
afgetopt. Mijn persoonlijke
voorkeur gaat uit naar die kom
binatie, als maar wel bij die han
del een hoog percentage wordt
afgeroomd. Zo zit de boel niet
helemaal op slot en komt er ook
melk beschikbaar voor die be
drijven die niet kunnen kopen.
Duidelijk is dat er in de naaste
toekomst grond 'over' is in de
melkveehouderij. Daar zit wel
licht een lichtpuntje voor de vere
deling. Want: of de veredeling
wordt meer grondgebonden, of
iedere varkenshouder heeft een
mestverwerker achter de schuur
staan. Door mestkwota verhan
delbaar te maken is verdere kon-
sentratie mogelijk. Je kunt je af
vragen of dat laatste wenselijk is.
De roep van de konsument om
een schoon milieu wordt steeds
sterker. Ook scharrelvlees is ge
wild. Daar moeten we rekening
mee houden.
Ook het gebruik van bestrij
dingsmiddelen komt in het ver
domhoekje. Nu al worden vele
middelen verboden. De toekomst
zit misschien in wat ekstentiever
boeren.
Bij wat voor beleid ook: bij mij
staat het inkomen voorop. Steeds
minder boeren zijn bereid 80 a 90
uur per week te werken. Ook wij
hebben recht op vrije tijd in deze
maatschappij van arbeidstijdver
korting en VUT.
Tot slot wil jk het nog even heb
ben over de uitspraken van Gel
derse Maatschappij van
Landbouw-voorzitter Van Leeu
wen. Hij verwijt de jongeren
stoer gedrag met hun afwijkende
meningen. Hij vindt dat de land
bouw één lijn moet trekken.
Maar juist in deze tijd, juist nu,
is het noodzakelijk dat de jonge
ren zich laten horen. Wij willen
graag het bedrijf overnemen,
maar velen van ons zijn genood
zaakt ervan af te zien, omdat de
financiële lasten te hoog zijn. En
dat is mede veroorzaakt door de
hoge kwotaprijzen waar Van
Leeuwen geen stelling tegen wil
nemen.
Egbert Bolhuis
Egbert Bolhuis, veehouder uit
Drente, is agrarisch voorzitter
van de PJGN
Vrijdag 8 januari 1988