uit del
praktijk
Kwaliteitseisen
konsumptieaardappelen
belicht in video
Onderhoud erven steeds meer in gedrang
Laatste aardappelpercelen nu als
verloren te beschouwen
Volgens het oude recept toch nog het lekkerst
Belangstelling voor mestsilo's flink toegenomen
Kostenbewaking en hoge opbrengsten van
goede kwaliteit blijven nastreven
In het LAND VAN AXEL is nu ui
teraard de grootste drukte voorbij.
En dit slaat dan niet alleen op de
werkzaamheden op hete land, maar
ook op de wegen die door ons gebied
richting Sas van Gent leiden. Im
mers met het leveren van de laatste
bieten, verdwijnt ook het bietenver-
voer van de wegen.
En gelukkig heeft dit bietenvervoer
dit jaar weinig ernstige ongevallen
veroorzaakt. Deels kan dat zijn
doordat we dit najaar weinig mist
hebben gehad, maar deels toch ook
wel door de akties die met name de
Ver. voor Veilig Verkeer afd. Sas
van Gent de laatste jaren heeft ge
voerd. Akties, waardoor zowel het
materiaal beter in orde is, maar ook
de automobilisten meer attent ge
maakt zijn op de mogelijke gevaren
van het bietentransport. Een ont
wikkeling waar we met z'n allen toch
wel gelukkig mee mogen zijn.
En met het afsluiten van de suiker-
bietenkampagne spoedt ook dit jaar
zich ten einde. De winter heeft zich
al even laten zien, en tijdens die en
kele dagen vorst is nog heel wat tar
we gezaaid en nog wat 'winterland
opgereden'. Toch moet er nogal wat
geploegd worden, waaronder ook
een 5-tal percelen niet gerooide aard
appelen, die nu wel als verloren be
schouwd moeten worden.
Intussen zijn we al weer bezig met
het nieuwe jaar. Denk maar aan het
opmaken van het bouwplan, voor
koop van kunstmeststoffen e.d.
Toch zal 1987 ons wel makkelijk bij
blijven. Zo'n moeilijk jaar vergeet je
niet licht. Klimatologisch beginnen
we straks weer met een schone lei,
maar de financiële kant reikt wel
over de jaarwisseling heen. Dat
komt eigenlijk straks pas tot uiting
wanneer de nota's van het voorbije
jaar gepresenteerd worden, en er
weer meststoffen, zaaizaad en poot-
goed gekocht moeten worden. Dan
zal het slechte boerenjaar in de hele
boerenstand, maar in de akker-
bouwsektor ekstra hard ervaren
worden.
Intussen gaan de ontwikkelingen
door. Het volgende jaar kunnen er
grote beslissingen vallen die voor
ons gebied heel ingrijpend kunnen
zijn. Uw rubriekschrijver zal daar
dan hopelijk op terug kunnen ko
men. Dit jaar is het de laatste keer
dat deze rubriek verschijnt. Van
hieruit wens ik iedereen gezegende
Kerstdagen toe en alvast een goed
eind van het oude jaar, een gelukkig
begin van het nieuwe jaar maar bo
venal een in alle opzichten voorspoe
dig 1988.
Enkele jaren geleden hebben wij in
deze rubriek eens een opsomming
gegeven van jaren, die zich ken
merkten door perioden met zeer
slechte weersomstandigheden en als
gevolg daarvan moeilijk vorderende
bezigheden op onze bedrijven op
Noord-Beveland. We noemden
toen: '60, '64, '65, '68, '74, '83 en
'84. Nu kunnen we daar '87 aan toe
voegen. Toch is '87 in dit rijtje een
buitenbeentje. In de eerder genoem
de jaren was sprake van een meer of
minder lange periode met zeer veel
regen. In het nu op zijn eind lopende
jaar was er echter sprake van een
natte en vooral sombere periode die
duurde van mei tot december.
Op Noord-Beveland mogen we ons
gelukkig prijzen, dat de zwaarste
buien voorbij en over dreven. De af
getapte hoeveelheden regen vielen
hier in vergelijk met andere gebieden
nog wel mee. Hierdoor is er bijvoor
beeld in de aardappelen maar spora
disch natrot opgetreden en heeft ook
de bodemstruktuur minder geleden
dan elders. Hoewel er hard gewerkt
moest worden, viel de aardappel
oogst wel mee en zijn de meeste
aardappelen ook redelijk droog en
schoon binnen gebracht. Het waren
hier de zomer-zaadprodukten die de
meeste ellende gaven. Vlas, gras
zaad, karwij en erwten, het zijn van
ouds risikovollere gewassen dan tar
we en suikerbieten.
Eens in de tien jaar een misoogst zei
den de ouderen en ondanks de kom-
puter zit daar nog steeds wat in. We
hebben de indruk dat mede als ge
volg hiervan het tarwe-areaal voor
oogst '88 weer wat uitgebreid is.
Men kiest eerder voor een veilige la
gere financiële opbrengst dan voor
een onzekere hogere.
Het is al op vele bijeenkomsen ge
zegd, we zijn bereid weer risiko's te
lopen, dat hoort bij het boeren
bestaan. Sterker nog sommige lief
hebbers vinden slecht weer juist een
uitdaging om er ekstra hard tegen
aan te gaan, zij voelen zich er wel
bij. Als het politieke klimaat maar
eens wat zachter was. Als er maar
eens een föhn-windje uit Den Haag
of Brussel kwam, dan was er best te
leven met een onwelkome regenbui.
Echter uit de overheidsburelen waait
de kristal. Een ijzige valwind, die
lijkt op de verschrikkelijke bora uit
de Gobi-woestijn. Dagelijks doet
wel een van de vele onheilsprofeten,
zoals daar zijn: Nijpels, Braks, Ru-
ding, Lubbers, Andriessen, enz.,
ons een oekaze toekomen. Te veel
mest zus, een belastingclaim zo,
schadelijk stofje hier medeverant
woordelijkheidsheffing daar, ginds
een uitstervende zeekakkelobbes,
hier een kale plataan.
Landbouwvoormannen moeten zich
nederig in bochten wringen om op
lange termijn oplossingen te vinden
voor deze krisis. Maar zelf moeten
we ook alert zijn en dan vooral op
ons eigen bedrijf. Daarom is het
jammer te konstateren dat sommi
gen - en vooral jongeren - er niet
meer zo veel om geven, hoe ze het
vak - het ambacht - boer uitoefenen.
Inderdaad viel het ploegen dit jaar
niet mee, maar te veel is er een potje
van gemaakt, waar dat met een beet
je meer aandacht niet nodig was. Te
vaak zien we percelen waaruit een
zekere onverschilligheid spreekt.
Men staat er ook steeds meer alleen
voor en de winters lijken steeds kor
ter te worden. Hierdoor komt het
onderhoud van de erven, toch het vi
sitekaartje van de landbouw, steeds
meer in het gedrang. Zonder drama
tisch te willen doen, vinden wij een
en ander toch een begin van achter
uitgang van de boerenstand.
De eerste decade van december kon
er nog plezierig gewerkt worden.
Het laaste ploegwerk is onder rede
lijke omstandigheden verricht. On
verwacht is er nog heel wat tarwe in
gezaaid. Het veldwerk is op een oor
na gevild en we maken ons op voor
de, wellicht hete, winter. Tot nu toe
worden de diverse vergaderingen
goed bezocht, aan de ene kant een
teken dat het slecht gaat, aan de an
dere kant toch een teken van interes
se, van er wat aan te willen doen.
Overigens sluiten we ons graag aan
bij de voorzitter van de Groninger
Maatschappij van Landbouw, de
heer Leeuwma Deze stelt dat we
dingen die nuttig en landbouwkun
dig wenselijk zijn, moeten blijven
doen ook al worden ze verboden.
Mogen we u alvast plezierige feest
dagen en een beter nieuwjaar toe
wensen!
Het wordt stil in de WESTHOEK.
De stilte wordt slechts onderbroken
door het geluid van de misthoorn.
Zij waarschuwen de boten die over
het Zoommeer richting Antwerpen
varen.
Is de misthoorn verstomd, dan kan
men het schallen van de jachthoorn
horen. Deze twee, nooit gelijk, altijd
apart, de één sluit immers de ander
De koude periode van begin december
'87 heeft MIDDEN- EN OOST
BRABANT in winterse omstandighe
den gebracht. Tot op heden is in
Midden- en Oost-Brabant nog geen
sneeuw gevallen. De temperaturen
zijn voor begin december vrij laag ge
weest 10° onder nul is in de nacht
voorgekomen). De gladheidsbestrij-
ding heeft vrij rustig kunnen werken;
een enkele keer moest men in aktie
komen.
Het vee is inmiddels praktisch geheel
opgestald. Ze staan nu volledig op
winterrantsoen. De graskwaliteit was
zeer gering, zodat het buitenlopende
vee extra voeraanvulling diende te
hebben. Op stal is dit beter te verwe
zenlijken. Het vee is beter te kontro-
leren. Op de meeste veebedrijven
worden naast de dagelijkse werk
zaamheden extra aandacht besteed
aan onderhoud en misschien vernieu
wing van machines en gebouwen.-De
winter staat voor de deur. Extra aan
dacht voor b.v. isolatie en vorstbevei-
liging kan geen kwaad. Machines
klaarmaken voor het oogsten is een
goede tijdsbesteding.
De laatste tijd worden de agrariërs
vaak benaderd door accountants en
komputeradviesbureaus om de mest-
boekhouding te verzorgen. Deze per
sonen willen de agrariërs ontlasten
van hun administratieproblemen. Ui
teraard zullen deze extra diensten op
lange termijn gezien extra kosten voor
de boer geven.
Volgens mij moet het voor praktisch
iedere boer mogelijk zijn de veréén-
voudigde mestadministratie handma
tig bij te houden. Door dit zelf te
doen, kun je de zaken goed in de ga
ten houden, als je maar op tijd
schrijft. Je krijgt hierdoor steeds be
tere inzichten en ziet de mogelijke
problemen tijdig aankomen.
De laatste tijd is de belangstelling
voor mestsilo's flink toegenomen.
Een groot aantal bedrijven in
Midden- en Oost-Brabant heeft een
zodanige mestproduktie, dat de
opslagkapaciteit niet toereikend is.
Voor de meeste veehouders zal de
opslagkapaciteit minimaal een half
jaar moeten zijn. Voor bedrijven met
overwegend snijmais is deze periode
niet voldoende. Ook de zeugenhou
ders zullen met ruimere kapaciteiten
rekening moeten houden. In de toe-'
komst zal de afzet voor een groot deel
gedurende enkele maanden per jaar
plaatsvinden. Dit kan alleen geschie-
den op een voor de afnemer gunstig
moment. Extra opslagkapaciteit ma
ken is een dure investering. In de toe
komst zal hier rendement uit moeten
komen. Om de hoge investerings
kosten te drukken, wordt door de
overheid subsidie verstrekt. Dit zijn
o.a. WIR-premie met de kleinschalig
heidstoeslag. Nog dit jaar is van toe
passing de milieutoeslag. Om deze
.laatste te kunnen ontvangen moeten
er verplichtingen aangegaan worden,
die schriftelijk bevestigd zijn en gere
gistreerd dienen te worden vanwege
de aantoonbaarheid. Indien op het
moment een beperkte opslag aanwe
zig is, kan via het O. en S.-fonds een
tegemoetkoming verkregen worden,
indien aan een aantal kriteria wordt
voldaan. Gezien de beperkingen die
op de landbouw afkomen, zal de ko
mende tijd van veel agrariërs de no
dige energie en geduld gevraagd
worden. Men moet als agrariër inzien,
dat de maatregelen genomen worden
in het belang van de gehele bevolking
voor een reeks van jaren.
Ook de agrariër moet de komende de
cennia een bestaansrecht hebben, on
danks de beperkingen met de
mogelijke zelfbescherming. Ondanks
de problemen, die op onze agrarische
bevolking afkomen, wens ik de lezers
van de rubriek "Uit de Praktijk"
prettige Kerstdagen en een gelukkig
Nieuwjaar (1988).
uit. Toch wordt er nog heel wat af
gejaagd in de maand december. Ha
zen en fazanten zijn immers favoriet
in menig menu rond kerst. De kran
ten staan bol van de aanbiedingen
met kerst. De een heeft de beestjes al
vreemdere namen gegeven dan de
ander. Zeker is dat het recept van
onze moeder volgens mij altijd nog
het lekkerste was: gewoon in een
pond goede boter met peper en zout
en maar sudderen.
Stil staan de traktors met ploeg.
Hoewel er toch nog wel wat ploeg
werk ligt te wachten. De vorst heeft
de grond zo verstard, dat het niet
meer mogelijk was om het ploegmes
door de grond te trekken, hoewel in
het begin van de week er een behoor
lijk aantal ha's is omgelegd voorzien
van de nodige mest. Huis en hof
wacht op een beurt. Hoewel het een
voudigste werktuig de spade is, zie je
soms dat er hele heiningen afgebro
ken wordt om de ploeg in dat stukje
grond te zetten. Dat stukje grond
dat overal te groot, maar ook overal
te klein voor is. Te groot voor bloe
men of groententuin, te klein om ge
wassen op te verbouwen. De snoei-
schaar wordt uit één of andere la ge
vist. Als je het zoekt is er werk ge
noeg. Ook de bieten die nog op de
erven liggen, brengen hun arbeid
mee. Temperatuur omhoog, plastik
eraf. Dreigende nachtvorst, begin
nen we weer van vooraf aan. 't Is te
hopen dat ze gauw naar de eind
bestemming gaan, dan zijn deze zor
gen voorbij.
Zorgen geven de aardappelprijzen
op dit ogenblik. Degene die niet
vorstvrij zitten, daarmee is het spel
uitgespeeld. Dan schiet er maar één
ding over, afleveren voor een te lage
prijs.
Nu is de bewaarkapaciteit groot in
de Westhoek, dus is de hoeveelheid
die voor de winter weg moet niet zo
groot.
Aangezien we voor de laatste keer
schrijven in het jaar '87'weris ik u al
le goede Kerstdagen en een Voor
spoedig 1988!
Om het 'kwaliteitsbewustzijn' bij
de telers te bevorderen heeft aar-
dappelhandel Verhagen B.V. uit
Dinteloord de eisen die tegen
woordig aan een aardappel gesteld
worden samengevat en in speelse
vorm op een video gezet. Deze vi
deo, die een speelduur heeft van
12 minuten, wordt aan alle teler
leveranciers en op verzoek aan an
dere belangstellenden toegezon
den. Belangstellenden kunnen via
tel. 01672-6000 bij Verhagen B.V.
om ter inzage zending van de vi
deo verzoeken. De geadresseerde
wordt verzocht de video binnen
twee weken aan Verhagen retour
te zenden, dan wel deze te betalen
(kosten 50,—).
De heer Verhagen lichtte ons toe
dat ondanks het feit dat de telers
zeer frekwent en nadrukkelijk op
de hoge kwaliteitseisen gewezen
worden de aandacht hiervoor toch
enigszins aan het verslappen is. Er
is daarom besloten de informatie
helder en toegankelijk op een vi
deo aan te bieden. Alle kwaliteit-
saspekten worden aan de orde
gesteld. Daarbij wordt aandacht
besteed aan onder meer het zaai-
bed, de teelt, het rooien (en afstel
ling rooimachine) en ook in ruime
mate aan het bewaarproces. Ter
verduidelijking wordt soms ook
getoond hoe het niet moet. Zo is
er in de video naast een mooi zaai-
bed, bestaande uit fijne, zachte
grond, ook een minder geslaagd
zaaibed met grove kluiten te zien.
Op enkele percelen na is op THO-
LEN EN ST. PHILIPSLAND het
landwerk praktisch afgesloten. Dit
betreft veelal lichte percelen die in
het voorjaar geploegd worden.
De laatste werkzaamheden zijn on
der vrij goede omstandigheden ge
beurd en de lichte vorst heeft een
struktuurverbeterende werking. Zo
aan het eind van het jaar kunnen we
konstateren dat al ons werk een fi
nancieel resultaat oplevert wat eer
der negatief dan positief zal zijn. De
prognose van het LEI voor 1987-88
bevestigt dit. Maar, zo zegt de minis
ter, met het arbeidsinkomen plus ne
veninkomsten en inkomen van ge
zinsleden komt men toch nog aan
een redelijk gezinsinkomen. Ieder
een zal voor zich het best kunnen
uitmaken of dit het geval is. We voe
len ons vnl. in de akkerbouw in de
steek gelaten en het vertrouwen in de
politiek is tot nul gedaald. De
verdeel- en huis politiek van dit ka
binet pakt slecht uit voor de agrari
sche ondernemers. Diegenen, die
zich niet aan kunnen passen bij de
steeds dalende prijzen verdwijnen en
kunnen gebruik maken van de socia
le wetten. Een gedachtengang die bij
vele agrarische ondernemers pijn
doet, als men ziet dat hetgeen in ja
ren opgebouwd is in snelle mate af
brokkelt. Kostenbewaking en een zo
hoog mogelijke opbrengst van goede
kwaliteit zijn twee faktoren, die we
blijvend moeten volgen en bijstellen.
Toch zal getracht moeten worden de
grond in een zo goed mogelijke kon-
ditie te houden en die te verbeteren.
Ontwatering en organische stofvoor-
ziening zullen hun investering vra
gen. Op deze voorzieningen mag be
slist niet bezuinigd worden. De toe
komstige administratieve ruilverka
veling kan door grondruil meewer
ken aan kostenbewaking. Minder
vervoer over de weg en een ratione
ler gebruik van machines en man
kracht kunnen van betekenis zijn.
Hoe de intekening er uit gaat zien is
een vraag die moeilijk te beantwoor
den is. We zijn benieuwd hoe dit uit
pakt. Wat zal er gaan gebeuren bij
de blokoverschrijders. Als het eiland
bloksgewijs wordt aangepakt krij
gen zij geen inzicht in de ligging van
hun bedrijf.
Een totaal overzicht van het gehele
eiland is dan ook gewenst om het ef-
fekt van de administratieve ruilver
kaveling zo groot mogelijk te laten
zijn. De gelden die hiervoor beschik
baar gesteld worden, dienen we zo
goed mogelijk te gebruiken. Van de
ze zijde prettige feestdagen en een
gezond 1988 toegewenst!
Vrijdag 18 december 1987
7
