Openmaken graskuil kan pijnlijke verrassing opleveren
Bietenquota volgemaakt door onderlinge verhandeling
Doorgaan
'Bietentoerisme'
"De laatste werkzaamheden"
Moed verloren is al verloren
In tegenstelling tot de kleigronden is
in "WEST BRABABT ZUID" op het
zand praktisch alle wintertarwe ge
zaaid. Door de tegenvallende op
brengsten bij diverse gewassen is voor
1988 in veel gevallen gekozen voor
wintertarwe. Het areaal ligt dan ook
bijna 30% boven vorig jaar.
Ook het gegeven dat de prijzen voor
konservenkontrakten niet hoger zul
len worden heeft velen doen besluiten
het maar te zoeken bij een bedrijfs-
zeker gewas. Zoals de plannen van de
konservenindustrie er nu voorliggen
zullen de prijzen tot 5% dalen. Het
grootste gedeelte van het areaal win
tertarwe bestaat uit bakwaardige tar
we en slechts een paar procent uit
voertarwe. Enkele tientallen hektares
zijn dit najaar uitgezaaid met triticale.
Er begint een verandering te komen
in het direkt na het zaaien spuiten met
een bodemherbicide. Gebleken is dat
vroeg in het voorjaar spuiten vaak een
veel beter resultaat te zien geeft. Bij
toepassing van een onkruidbestrijding
in het najaar moet toch vaak in het
voorjaar nog een bespuiting met een
groeistof uitgevoerd worden en een
najaarsbespuiting blijkt niet altijd af
doende om alle windhalm (pluimgras)
te bestrijden. De winters van de af
gelopen jaren hebben ook laten zien
dat tarwe nog kapot kan vriezen en
dan kan soms een bepaald gewas niet
gezaaid worden omdat de bodemher
bicide nog niet is uitgewerkt.
We zijn alweer in de laatste maand
van het jaar aangekomen, de dagen
worden korter, het werk op de WAL-
CHERSE velden loopt ten einde. Het
wordt weer rustig op de akkers behal
ve voor de hazen die er op "gelegerd"
zijn, die wachten nog een onrustige
maand.
De hazenstand is matig, niet te grote
jachtdruk en zo mogelijk selektief af
schot is aan te bevelen om een rede-
lijke wildstand van deze
vlaktebewoner in stand te houden die
aanvaardbaar is voor alle partijen.
Diegenen die nog bieten moeten rooi
en en ploegwerk verrichten zijn weer
in 't natte terecht gekomen, het lijkt
wel wat op herhalingsoefeningen. Op
deze tijd nog bieten in de grond is toch
echt niet zonder risiko's. De laatste
bonen op de ruiter meestal prinsesse-
bonen voor zaaizaadteelt worden naar
binnengebracht en op de droogvloer
dorsbaar geblazen. Terugkijkend op
1987 bracht ons in weerkundig op
zicht een droge koude winter wat tot
gevolg had een prachtige grondstruk-
tuur in 't voorjaar, nu één van de oor
zaken van hoge grondtarra's in
rooivruchten. Vanaf mei is het eigen
lijk al begonnen, de vele kortere of
langere perioden met nat weer waar
tussen het werk met horten en stoten
moest gebeuren. Gevolg van dit alles
tegenvallende opbrengsten van veel
gewassen met veel extra kosten. De
laatste tijd zijn velen nog verrast met
hoge uitvalpercentages in partijen
graszaad. Aardappelen en bieten ga
ven goede opbrengsten, maar daar
door lage prijs of korting op prijs bij
levering boven quotum. Er wordt wel
gezegd we moeten het akkerbouwjaar
1987 maar snel vergeten, maar de bo
dem van de boerenknip zal ons in de
komende tijd er wel aan herinneren.
Voor de bewaarprodukten ligt echter
nog een hele markt voor ons, hierin
kunnen nog meevallers zitten.
Op diverse probleempercelen zijn nog
suikerbieten te vinden en bij aanhou
dend wisselvallig weer zullen dit jaar
bieten in de grond blijven. Het suiker
gehalte is ondanks het natte weer bij
zonder goed aangetrokken en ligt nu
op gemiddeld 16,2%. In vergelijking
met kleisuikerbieten bijzonder hoog
omdat het zelden voorkomt dat het
gemiddelde suikergehalte bij de zand-
bieten hoger ligt.
Doordat we dit jaar te maken hebben
met extreme opbrengstverschillen
worden door telers onderling suiker
bieten verhandeld om het quotum vol
te maken of om de hoeveelheid C bie
ten zo klein mogelijk te houden. De
ze handelwijze is reglementair
misschien wel niet toelaatbaar en zal
door de suikerindustrie ook wel niet'
toegejuichd worden maar is wel ver
klaarbaar. Door de financieel sterk te
genvallende opbrengsten bij granen,
erwten e.d. is het voor het individue
le bedrijf aantrekkelijk om bij aanwe
zigheid van C bieten deze elders af te
zetten.
Zoals de berichten nu zijn zal bij le
vering aan de fabriek niet meer ont
vangen worden dan 20,— per ton
en bij de verkoop aan kollegatelers
wordt een prijs gevangen van
50,per ton. Telers die door
weerskalamiteiten hun quotum zelf
niet vol krijgen doen er alles aan om
suikerbieten bij te kopen omdat an
ders de mogelijkheid erin zit dat ze
over twee jaar gekort worden op hun
Verschillende uientelers hebben hun
risiko's ingedekt door momenteel op
termijn te verkopen, voor een vaste
prijs, maar ook wel op een kontrakt
met een bodemprijs met het beding
dat bij een stijgende prijs tot een be
paald bedrag alles voor de teler is,
daarna met winstdeling.
Op welk tijdstip, en welke prijs bij af
levering dan ingevuld moet worden
ligt in de toekomst verborgen. On
danks afspraken hierover kan toch wel
verschil van mening hierover ont
staan.
Bij de huidige misère en alle sombere
voorspellingen en vooruitzichten rich
ten we ons weer op de toekomst. Er
is zo moeilijk als het allemaal ging
toch nog aan grondverbetering ge
daan zoals drainage en bekalking.
Momenteel ziet men weer opslag van
schuimaarde op de bedrijven en per
celen. Sommigen hebben alweer een
teeltkontrakt voor blauwmaanzaad
afgesloten voor oogst '88, anderen heb
ben op de schaarse droge dagen rood
zwenkgras in wintertarwe voor oogst
'89 ingezaaid. We zien ook weer nieu
we loodsen in het landschap verschij
nen toch ook een teken van doorgaan.
Voor de demonstratie carbokalk
strooien die enige tijd geleden in ons
gebied is gehouden was een redelijke
belangstelling er werd goed werk ge
leverd door de machine die werd ge
demonstreerd. Enkel in de
loonwerkerssfeer is deze machine ren
dabel te maken.
We kunnen in de komende maanden
ook weer investeren in kennis door
het volgen van kursussen en het be
zoeken van vergaderingen. Er staat
weer van alles op stapel, stel diegenen
niet teleur die met organisatie hiervan
belast zijn. Hopelijk zullen velen el
kaar ontmoeten op de a.s. kringver
gadering waar overheid en praktijk
hun visie geven omtrent de planolo
gie in ons gebied. Tot ziens óp 14 de
cember in Serooskerke of eerder in
Etten-Leur.
In de LANGSTRAAT proberen de
populieren angstvallig hun laatste
blaadjes vast te houden. Na de storm
en regen is het nu gelukkig wat rusti
ger weer geworden. Het melkvee ligt,
staat en loopt behaaglijk in de stal
len. Hier en daar peuzelt een koppel
jongere de laatste grassprietjes onder
minder behaaglijke omstandigheden
naar binnen.
De stalperiode is aangebroken en bij
het openmaken van de graskuil kun
nen pijnlijke verrassingen voorko-
toewijzing omdat 1987 slecht was.
Hoewel de suikerindustrie gebonden
is aan regels die vooraf in samenwer
king met landbouworganisaties zijn
opgesteld vinden de meeste telers toch
dat ze wat door de vingers moeten
zien en deze hele gang van zaken maar
moeten beschouwen als overmacht.
Vooral voor de akkerbouwers is dit
jaar duizend gulden extra een hele
meevaller.
Bij het onderling verhandelen van sui
kerbieten struikelde soms een trans-
aktie omdat beide telers niet wisten
wat voor prijs er gehanteerd moest
worden. In vrijwel de meeste geval
len is nu afgesproken dat bij de eind
afrekening het gemiddelde betaald
moet worden tussen C en A bieten.
Er zijn zelfs gevallen bekend dat de
ene teler de andere bij levering alvast
een voorschot heeft betaald.
Rijdend door de late avond in de
WESTHOEK, komend van de kring
vergadering dreint er een liedje door
m'n hoofd van Vader Abraham
het.... is er nog hoop. Die puntjes
moet je dan zelf invullen en dat is me
met de beste wil van de wereld niet ge
lukt. Er was geen hoop voor een ak
kerbouwer op de kring.
Er werden beschuldigingen geuit aan
vele voormannen en bewindslieden en
de landbouworganisatie wist ook niet
hoe het verder of anders moest. Het
begint nu pas echt. De rekeningen ko
men, rente en aflossing in december.
Brussel zal de prijzen nog meer laten
zakken. Ik geef toe het is allemaal niet
zo'n opgewekt geluid. En toch zullen
de puntjes ingevuld moeten worden,
want de boerenstand, ook de akker-
Dit zal voor ZUID-BEVELAND één
van de laatste stukjes zijn in 1987. Het
wordt weer de tijd rond Sinterklaas
en Kerstmis. De laatste werkzaamhe-
In de laatste week van november
moesten hier en daar nog wat bieten
in WEST ZEEUWS-VLAANDEREN
gerooid worden. Het was kompleet een
rotzooi. Op de zwaardere grond vollo
pen van de machines, op de lichtere zak
ten de machines weg.
Naar gelang zijn suiker-quotum weet
iedere boer nu wel ongeveer waar hij
staat. Logisch dat overschrijders pro
beren in kontakt te komen met onder
schrijvers, al is het kontraktueel niet
toegestaan. Voor alle partijen een on
bevredigende situatie. Dit 'gescharrel'
zou makkelijk voorkomen kunnen
worden, indien per teler het zgn.
rekening-courant systeem toegepast
zou worden. Maar ja, hier wil de
suiker-industrie niet aan, onbegrijpe
lijk in dit computer tijdperk.
Het laatste ploegwerk kost veel moei
te, jaren niet gezien, maar dit jaar
geen uitzondering, twee trekkers voor
de ploeg.
Hier en daar moet er nog tamelijk
men. Gras dat onder zeer natte
omstandigheden is gekneusd, maar
volgens ruwvoeronderzoek nog be
hoorlijk goed is, wordt door de koei
en beslist niet opgenomen. Een
veehouder in de buurt zal zijn gras
kuil van 14 ha als mest over het
maïsland moeten uitrijden. Het zal
hier wel de bekende opeenhoping van
ongunstige faktoren zijn, want de pre-
ciese oorzaak is nog moeilijk aan te
tonen. De strop is echter zo groot dat
een goede analyse van oorzaken zeer
gewenst is.
De prijzen van het slachtvee zijn zeer
matig, maar het beter kalfvee is goed
aan de prijs. De hoge wintermelkprijs
en de grote bedragen die voor nuch
tere kalveren worden neergeteld wer
ken dit in de hand. De verkoop van
vooral kalfvaarzen gaat zich in toe
nemende mate verplaatsen naar de
veeveilingen. Coveco die deze ver
koopmethode al jaren toegepast,
wordt in het Brabantse gevolgd door
o.a. de Veecentrale van de N.C.B.
Ook de partikuliere veehandel heeft
dit gat in de markt ontdekt en gaat
veilingen organiseren.
Wie zo'n veiling wel eens heeft mee
gemaakt, komt onder de indruk van
de sfeer die dit gebeuren meebrengt.
Het in de rij kunnen vergelijken en
vooraf uitzoeken aan kwalitatief
hoogstaand vee en het daarna keurig
getoiletteerd voorbrengen in een goed
verzorgde ring zijn omstandigheden
die de handel bevorderen. Voeg daar
bij het effekt van het tegen elkaar op
bieden en de verkoper kan voor een
goed dier een goede prijs maken. Een
bouw, zal blijven bestaan. Ik geloof
dat klagen en schelden weinig uit
haalt, laten we proberen met elkaar
die lichtpuntjes op te zoeken daar zijn
dan toch zeker de jonge boeren meer
mee gebaat dan één grote jammer
klacht. Moed verloren is al verloren.
Tot zover de kringvergadering en nu
de praktijk.
Ondanks dat Sint Nicolaas ook op
ons dorp is gearriveerd ligt er in de
polders nog heel wat werk te wach
ten. Blokken bieten in zware grond is
geen uitzondering dit jaar. Alleen al
onze loonwerker heeft nog 80 ha te
rooien. Dat is veel rond december.
Het natte weer heeft hier toe bijgedra
gen, maar ook ons vertrouwen op de
steeds betere machines speelt hierbij
een rol. Ze groeien nog en bij een
den op het bedrijf worden dan uit
gevoerd.
Afhankelijk van het weer de komen
de weken zullen er nog een aantal
veel wintertarwe gezaaid worden. Op
de zware kapot gereden grond, dit
jaar geen sinecure.
Een schot in de roos was de spreek
beurt van E. Woltjer, lid van het
Europees Parlement voor de afdeling
Groede. Bestuur gefeliciteerd. Op
duidelijke en informatieve manier leg
de hij uit, wat er zijns inziens schort
aan het huidige E.E.G.-beleid en hoe
we er mogelijk uit zouden kunnen ko
men. Hij stelde: "De huidige over-
schotproduktie is de molensteen om
de boer z'n eigen nek". Hier moeten
we dan ook zo snel mogelijk vanaf.
Grond uit produktie nemen is dan
ook onontkoombaar, ook bij ons. Dit
is beter dan door te gaan met de hui
dige prijsregeling en allerlei heffingen
op te leggen. De produktie vermindert
er niet door en een ijs-koude sanering
is het gevolg. Bij handhaving van het
huidige E.E.G.-budget zag hij bij pro-
duktievermindering en extensivering
mogelijkheden, om meer geld de boe
ren ten goede te laten komen, dan nu
het geval is. De verwerkende in
dustrieën proberen veel E.E.G.-geld
naar zich toe te trekken. De Copa ver
liest invloed door innerlijke ver
deeldheid.
ander onderwerp dat in onze regio de
aandacht heeft en soms enige beroe
ring brengt, is het nieuwe bijzondere
reglement voor het waterschap "de
Dongestroom" dat in september j.l.
door de provincie is vastgesteld.
Het vervallen van bestaande onge-
klassificeerde omslag A ter bestrijding
van de algemene bestuurskosten is een
van de punten waartegen bezwaar ge
maakt wordt.
Het vaststellen van een maximum van
30% voor het aandeel van de omslag
van het gebouwd is een volgend be
zwaarpunt. Ik vind dat de argumen
ten van de bezwaarmakers hierin sterk
zijn, nl. dat gebouwd én ongebouwd,
ieder behoren te worden aangeslagen
naar de mate van kosten die het wa
terschap moet maken om voor elk een
passende waterbeheersing te verzor
gen. Belang, betaling, zeggenschap:
Laat ons hopen dat de Raad van Sta
ten in wijsheid recht zal doen.
Ook vanaf deze plaats een hartelijke
gelukwens aan de afdeling Sprang-
Capelle van de Ned. Bond voor Plat
telandsvrouwen bij haar vijftig jaar
jong zijn.
Wij hopen dat dit Gouden jubileum
u zal stimuleren aktief mee te doen in
ons gezamelijk projekt: "Wonen en
werken op het platteland..." ook in
de Langstraat.
Tot slot een even hartelijke gelukwens
aan onze 70 jarige tuinbouwvereni-
ging! We hopen dat deze onderlinge
vereniging, nauw verbonden aan de
afdeling tuinbouw van onze kring,
nog vele jaren nuttig werk mag doen.
dreigende nachtvorst behoef je ze niet
af te dekken. De vele regens van de
laatste weken heeft niet toegelaten dat
er wintertarwe is gezaaid en dat be
gint nu toch wel echt tijd te worden.
Wel gerooid zijn de blokken knolsel
derij in de regio. Tot m'n verbazing
ontdekte ik nog een paar stukken aard
appels in de grond. Vanaf dit stuk
land ziet men de toren van Moerstra
ten en dit verklaart veel. Er zit moer
in de grond. Deze grond draagt niet
de zware machines van deze tiid.
Het ploegen gaat door. Ondanks bie
ten en aardappels in de grond krijgen
onze polders toch een winters aan
zien. Van bruin tot licht groen. Dat
groen wordt aangegeven door de win
tertarwe die hier en daar eruit komt.
Aan het begin van de nieuwe knop
pen aan de bomen zien we dat we
naar een volgend jaar gaan toeleven.
mensen wintertarwe willen zaaien. Dit
zal mede afhankelijk zijn van hoe de
laatste suikerbieten uit de grond zul
len komen. Dat zal niet mee vallen
met de regen van de laatste weken. Op
de suikerfabriek hebben ze, door het
slechte weer, problemen met het ver
werken van de grond. Tot nu toe lig
gen ze echter goed op schema. Maar
dat kan de komende weken nog ver
anderen. Met het sluiten van een aan
tal fabrieken, afgelopen en komend
jaar, worden ze ten aanzien van de
verwerking wel wat kwetsbaarder..
Maar het rendabeler draaien geeft
toch uiteindelijk de doorslag. Naast
de suikerbieten zijn er de aardappe
len nog. Hier en daar zijn er wat pro
blemen met het droog krijgen van de
aardappelen. In een aantal gevallen
komt de lucht er moeilijk doorheen
door de grote hoeveelheid grond die
mee gekomen is. Om ze goed droog
te krijgen moet er soms gebruik ge
maakt worden van een kachel. Dit
heeft als nadeel dat de aardappelen
opgewarmd worden wat een snellere
veroudering tot gevolg kan hebben.
Maar soms moet men uit twee kwa
de de minst kwade kiezen. Op tijd
gassen, regelmatig terug komen, is
dan zeker van groot belang. Wat ook
tot 'de laatste werkzaamheden behoort
is het schoonmaken en nazien van de
machines en werktuigen. Zeker dit
jaar onder deze omstandigheden is
dat hard nodig.
De machines hebben het, zoals de
meesten wel weten, flink voor hun
broek gehad. Met goed onderhoud en
een juiste afstelling staan we weer
gesteld voor het komend jaar.
Vrjijiag 4 december 1987
7