Eerste betrouwbare balans over
de nieuwe varkensklassifikatie
Import vleesvee neemt
massale vormen aan
Nut Nationaal Park
Schiermonnikoog hangt af
van beheers- en
inrichtingsplan
Organisch materiaal in 1
werkgang onderwerken
De nieuwe varkensklassifikatie loopt
een maand of vier. Het Produktschap
voor Vee en Vlees ging een eerste be
trouwbare balans opmaken. Wij had
den daarover een gesprek met Ir.
Tjeert de Boer, Hoofd van de afde
ling Landbouw en Technologie.
Na de aanloopperiode loopt de nieu
we varkensklassifikatie goed. Als er
- behalve een enkele incidentele klacht
- nog wat problemen zijn, zegt ir. De
Boer dan zijn dat de wisselingen in het
aanbod, met betrekking tot het
vleespercentage van de varkens en de
typebeoordeling. Zo heeft men de
spekdikte nog te veel in gedachten,
maar moet zonder dat element nu een
typebeoordeling maken. Op dit punt
wordt door het V.I.B., samen met het
IVO in Zeist, nu de nodige begelei
ding gegeven. Was vroeger de verwer
king van de klassifikatiegegevens in
handen van het VIB, die eenmaal per
kwartaal de resultaten bekend maak
te, nu gaan de gegevens van 57 slacht
huizen naar het PVV. Deze gegevens
worden wekelijks opgestuurd, zodat
het PVV de week na inzending de re
sultaten weet en kan doorgeven. De
lange computerlijsten op het bureau
van De Boer bewijzen de juistheid van
zijn mededeling.
De resultaten
De eerste betrouwbare resultaten
noemt ir. De Boer die over de perio
de van half augustus tot begin okto
ber. Over deze zeven weken in het
derde kwartaal valt een eerste be
trouwbare balans op te maken. Over
deze periode komt het gemiddeld
geslacht gewicht van een kleine 2Vi
miljoen varkens uit op 80,2 kg. Het
gemiddelde percentage mager vlees
bedroeg 53,1 Verdeeld over de ver
schillende klassen van de SEUROP-
schaal is de uitkomst: klasse S (60%
vlees en meer) 0,5%; klasse E
(55-60% vlees) 35,6%; klasse U
(50-55% vlees) 51,4%; klasse R
(45-50% vlees) 11,2%; klasse O
(40-45% vlees) 1,2%; klasse P (min
der dan 40% vlees) 0,1%.
Zoals bekend is het standaardvarken
nu een varken met 52% vlees. Deze
valt dus in de klasse U. De eerste re
sultaten geven aan dat meer dan de
helft van de geslachte varkens in die
klasse worden ingedeeld op grond van
de metingen met het "prikpistool".
In de klasse daarboven vallen ook nog
vrij veel varkens; in de klasse daar be
neden veel minder. Deze uitkomsten
verschillen enigszins met de verwach
tingen in de proefperiode, maar daar
aan deden nog geen 20.000 varkens
mee. Nu zijn ze van een kleine 2Vi
miljoen varkens. Bij de typebeoorde
ling komt het volgende resultaat uit
de bus: A.A (uitzonderlijk) 15,4%; A
(zeer goed) 67,1%; B (middelmatig)
17,1%; C (vrij dun) 0,4%. Uit deze
cijfers blijkt dat tweederde van de
geslachte varkens tot het standaard
type A behoort.
Gewicht
Het gewicht van de geslachte varkens
is vanaf het begin van de nieuwe klas-
sifikatie onderwerp van diskussie ge
weest. Deze diskussie werd gevoerd in
verband met de afzet van varkens
vlees. Hoe zwaarder het varken name
lijk wordt, hoe dikker de speklaag en
hoe lager het percentage mager vlees.
Omdat een hoger percentage mager
vlees beter beloond wordt, was en is
er de neiging om op een lichter ge
wicht af te leveren. Maar.... de han
del kreeg te veel lichte varkens en dus
spraken de slachterijen af een andere
kortingsregeling toe te passen dan
aanvankelijk gold. Op 5 oktober jl.
ging deze nieuwe regeling in en het
lijkt er op dat deze effekt sorteert.
Waren de varkens in de twee weken
vóór deze datum gemiddeld 80,2 kg
in de drie weken daarna klom deze op
naar 80,5, 80,8 en 80,9. Om nog even
te illustreren dat zwaardere varkens
in een lagere klasse komen volgen hier
de gewichten van de A varkens in de
verschillende klassen: S 71,6 kg; E
77,3 kg; U 81,3 kg; R 84,3 kg; O 85,9;
P 95,8 kg. Voor de volledigheid moet
18
Doordat nu de varkens wat zwaarder worden afgeleverd dan in het begin en
de varkens dus langer aangehouden worden, is het aantal 'op te leggenbig
gen gedaald.
worden opgemerkt dat nu de varkens
wat zwaarder worden afgeleverd dan
in het begin (andere kortingsregeling)
dit een negatief effekt heeft op het
aantal "op te leggen" biggen, omdat
de mestvarkens langer gehouden
worden.
Reakties vanuit de handel
De handel in levende slachtvarkens
vindt dat het lastig is, bij de afzet in
de overige lidstaten van de EG, dctt
alleen Duitsland en Nederland nog
maar met een nieuwe klassifikatie
werken (zie inventarisatie verderop).
Bij de aankoop is het heel moeilijk -
vindt de levende handel - om prijsver
schillen per varken vast te stellen en
uit te voeren. De koper moet tegen de
varkensmester zeggen "voor dit var
ken geef ik minder en voor die meer"
hetgeen hij geen prettige taak vindt.
Bovendien is zijn oordeel objektief.
Hij kan op het oog het percentage
mager vlees niet vaststellen, maar
wordt daar bij de afzet uiteindelijk
wel mee gekonfronteerd. Daarom
gaan er stemmen op om het PVV te
vragen ook een klassifikatieschema
voor levende varkens op te stellen, die
in dit kader als indikatie en maatstaf
kan dienen.
Ir. Tj. de Boer
De exporteurs in varkensvlees hebben
wat meer problemen gekregen bij de
verladingen. Het is soms moeilijk de
vereiste aantallen voor de koper bij el
kaar te krijgen, omdat de "band
breedte" betrekkelijk klein is.
Toevoegen van andere kwaliteiten
gaat vaak ten koste van de totale op
brengst of als ladingen voor meer dan
één afnemer moeten worden samen
gevoegd: extra vervoerskosten. Heel
positief is het geluid van de exporteurs
van varkensvlees, dat zij verwacht
hadden dat er meer vraag zou komen
naar varkensvlees in de lagere prijs
klassen, maar dat het tegendeel nu het
geval blijkt te zijn. Er is meer vraag
naar het betere varkensvlees gekomen
en dat sein moeten de varkenshouders
maar goed voor ogen houden.
De beurs van de boer
Voor de vraag aan ir. Tjeert de Boer
wat de boer van de nieuwe klassifika
tie in zijn beurs gemerkt heeft, is het
nog te vroeg. Bovendien heeft het
P.V.V. daar niet direkt zicht op. Wel
stelt De Boer een aantal zaken in dit
opzicht vast: Deze klassifikatierege-
ling is opgezet om van een meer sub-
jektieve naar een meer objektieve
beoordeling van kwaliteit te komen.
Een goede zaak. Deze klassifikatiere-
geling is van het Europese type. Be
langrijk voor ons die met veel
varkensvlees de grens over moeten.
Deze klassifikatieregeling is meer ge
richt op de konsument. Deze wil ma
ger vlees. Deze klassifikatieregeling
heeft een fijnere indeling, hetgeen
eveneens meer klantgericht is. Deze
klassifikatieregeling zal op den duur
(en indirekt) vruchten afwerpen.
Goed voor de mester, omdat onze
konkurrentiepositie beter wordt.
Tenslotte: ook deze klassifikatierege
ling is voor het rendement in de var-
kensmesterij niet overheersend. Er
zijn ook nog zaken zoals voederkon-
versie, voerprijzen, gezondheid
toestand, uitval etc. Bij de fokkerij
moet men derhalve de betekenis van
klassificeren (en op basis daarvan uit
betalen) ook weer niet overtrekken.
Stand van zaken in de EG
In West-Duitsland werd op 1 april jl.
een nieuw klassifikatiesysteem inge
voerd, waarbij drie werkmethoden
gelden. Ieder slachthuis mag echter
maar één methode gebruiken. In ge
val van een defekt van het apparaat
mag één van de andere methodes ge
bruikt worden. Zoals bekend ging Ne
derland in juli jl. overschakelen op
een nieuwe EG-klassifikatie. Een
58-tal slachthuizen - die samen 97%
van het aantal varkens in Nederland
slachten - maakt sinds die tijd gebruik
van het nieuwe schema, met behulp
van de Hennesy Grading Probe
(HGP2).
In verschillende lidstaten van de
Europese Gemeenschap is men nog
niet zo ver. Van de EG hoeft dat ook
niet, omdat men tot 1 januari 1989 de
tijd heeft, om het EG-
klassifikatiesysteem in te voeren. In
Frankrijk zijn inmiddels 170 slacht
huizen van indelings-apparatuur
voorzien. Engeland moet de aanvraag
in Brussel nog indienen. Italië is met
proeven begonnen, die pas volgend
jaar september aflopen. Luxemburg
heeft geen eigen onderzoekscentrum
en wacht de resultaten van andere
lidstaten eerst maar eens af. Grieken
land studeert nog op de problemen
die de invoering van een indelings
systeem aan de hand van objektieve
methoden met zich kunnen meebren
gen. België is nog bezig met het testen
van verschillende apparaten. Spanje
is met het eerste voorbereidende werk
bezig. Portugal wil ook op 1 januari
1989 klaar zijn, al zou dit land - op
grond van de toetredingsakte - nog
twee jaar later mogen zijn met de in
voering. Denemarken is op 1 oktober
jl. begonnen met de nieuwe EG-
regelingen, althans op de meeste
slachthuizen die al jaren met een ap
paraat waren uitgerust. De andere
slachterijen zullen volgend jaar op 1
juli overschakelen. Ierland kreeg op
18 mei jl. toestemming van de Euro
pese Commissie om te mogen over
schakelen en gebruik te mogen maken
van drie methoden daarvoor. Ierland
is nu bezig - op vrijwillige basis - in
een aantal slachthuizen proef te draai
en en wil het nieuwe systeem zo spoe
dig mogelijk over de hele linie
invoeren.
Uit deze inventarisatie blijkt dat de
EG als geheel nog lang niet klaar is
met de overschakeling op het nieuwe
- objektieve communautaire - klassi
fikatiesysteem bij varkens. Verder
blijkt dat tot nu toe alleen Duitsland
en Ierland meerdere apparaten ge
bruiken.
Toekomstverwachting
Aan het slot van ons gesprek maakt
ir. De Boer de balans van de varkens
klassifikatie voor de toekomst op. Als
de andere landen klaar zijn acht hij
een eventuele bijstelling van het hui
dige systeem niet uitgesloten. Tenslot
te moet Nederland scherp letten op
wat de konkurrenten doen en wat de
afnemers vragen. Voorlopig zit Ne
derland in de voorsprong door zijn
leidersrol. Verder verwacht De Boer
in de slachterijen een verdergaande
automatisering en valt er een toene
mende snelheid aan de slachtlijn te
konstateren. Daardoor neemt de ka-
paciteit toe. Nu kunnen er 400 tot 425
varkens per uur geklassificeerd wor
den. Moeten de classificeurs mee met
het verhoogde tempo door meer- ap
paratuur? Die vraag moet waarschijn
lijk beantwoord worden op een niet
al te lange termijn. Zal het onderzoek
naar de interne vervetting bij varkens
- dat momenteel loopt - leiden tot ex
tra kortingen, net als voor de beer
tjes nu? Het onderzoek zal het nog
moeten uitwijzen, maar De Boer sluit
zo'n regeling in de toekomst bepaald
niet uit. Tenslotte denkt De Boer dat
er voorlopig wel een periode van sta
bilisatie komt.
Piet Westra
De import van vleesvee begint mas
sale vormen aan te nemen, waardoor
de gezondheid van het Nederlandse
vee ernstig in gevaar komt. Vooral in
de grensstreek vullen veel boeren de
opengevallen plaatsen in hun stallen
aan met vleeskoeien uit België,
Luxemburg, Frankrijk en West-
Duitsland, die lang niet allemaal vol
gens de vereiste procedure over de
grens komen.
Deze waarschuwing aan het adres van
de veehouders uitte NCB-voorzitter
ir. A. Latijnhouwers vorige week tij
dens een kring-vergadering van de
NCB in Leende bij Eindhoven.
Ook de Gezondheidsdienst voor Die
ren erkent dat lang niet alle dieren die
Nederland binnenkomen over een ge
zondheidscertificaat beschikken. Vol
gens woordvoerder Arts van de dienst
worden dit jaar ongeveer 20.000 run
deren en 60.000 kalveren geïmpor
teerd. Hierbij wordt onderscheid
gemaakt tussen gebruiksvee en slacht
vee. Vrijwel alle dieren in de eerste
groep, die bestemd zijn voor de fok
kerij, worden gekeurd. Dat is echter
niet het geval met slachtvee, dat bin
nen een half jaar wordt geslacht. Ove
rigens noemt Arts de situatie in
Noord-Brabant nog altijd redelijk.
Ernstige ziekten zijn gelukkig de laat
ste jaren niet meer voorgekomen. La
tijnhouwers riep tijdens de
vergadering van kring Eindhoven de
leden ook op om attent te zijn op de
richting die provincie en gemeenten
inslaan in ruimtelijke ordening-zaken.
De beide streekplannen in Noord-
Brabant bevatten immers maatrege
len die het de boeren moeilijker ma
ken om zich te vestigen of hun bedrijf
uit te breiden.
De instelling van een Nationaal Park
op Schiermonnikoog kan tot een be
ter natuurbeheer leiden. Voorwaar
de hiertoe is het tot stand komen van
een zodanig beheers- en inrich
tingsplan, dat daarin de vele bedrei
gingen waaraan de natuur op dit
eiland blootstaat ook daadwerkelijk
worden aangepakt. Dit konkluderen
Attie Bos en Margreet ter Steege in
hun rapport 'Schiermonnikoog, Na
tionaal Park?'
Volgens de samenstellers hoeft een
beter natuurbeheer geen afbreuk te
doen aan de bewegingsvrijheid van
eilanders. Zij beschouwen het wel
als een groot nadeel dat het Natio
naal Park niet het hele eiland
beslaat. De Banckspolder, het inten
siefste landbouwgebied van heel Ne
derland, zit er bijvoorbeeld niet in.
De eenheid van beheer, een van de
sterkste punten van een NP, zou
hiermee worden ontkracht.
Tijdens de Fendt en Lemken de
monstratie te Steenbergen op 10 no
vember jl., werd o.a. de nieuwe
'SMARAGD' cultivator van Lem
ken gedemonstreerd.
Deze nieuwe machine onderscheid
zich t.o.v. de konventionele cultiva
tor door z'n konstruktie van de bei
tels en de schijven. Dit maakt het
mogelijk stro en stoppelresten maar
vooral mest in één werkgang geheel
onder te werken.
Gezien de toekomstige verordening
binnen de mestwetgeving, n.l. het in
werken van uitgereden mest binnen
24 uur, is dit een oplossing die
perspektief biedt voor de verminde
ring van de ammoniak-uitstoot!
Stoppelresten in 1 keer onderwerken.
Vrijdag 20 november 1987
