Triticale op minder goede
gronden goed alternatief
Ford Tractor Dealers
vieren dubbel jubileum
Marktbericht graszaden 1987
Greengene NV wil landbouwkundig
onderzoek commercialiseren
Zaaizaad door grote belangstelling nauwelijks nog verkrijgbaar
Mogen
korte wenken
akkerbouw
Biotech Fund
Een dubbel jubileum voor de Ne
derlandse Ford Tractor Dealers.
Het eerste jubileum is naar aan
leiding van de eerste eksperti-
mentele Ford Tractor, die in
1907 werd gebouwd. Het tweede
jubileum is het 40-jarig bestaan
van de Distrikts Ford Dealer Or
ganisatie. Een jubileum dat de
dealersorganisatie beslist niet on
opgemerkt voorbij wil laten
gaan: elke koper van een Ford
tractor in de periode 24 oktober
tot en met 24 december 1987
krijgt een jubileumbonus. Tegen
het einde van deze periode, op
17, 18 en 19 december a.s. zullen
de Ford tractor dealers in hun be
drijven een jubileumshow orga
niseren. Er zal ook veel produkt-
nieuws op deze show te zien zijn,
zoals nieuwe 4-cylinder motoren,
die zuiniger met brandstof om
springen.
Een van de eerste fabriekszendingen Ford trekkers aan dealer Van Ge-
mert B. V. te Wanroij (1948)
Van de alternatieve gewassen die de
laatste jaren in de landbouw gelan
ceerd zijn lijkt triticale een blijver te
worden. Triticale is een kruising tus
sen tarwe (triticum) en rogge waarbij
de produktiviteit en kwaliteit van
tarwe verenigd zijn met de ziektere
sistentie en droogtetolerantie van
rogge. In de ons omringende landen
wordt triticale al enige jaren geteeld.
Het areaal in Nederland bedroeg in
1987 2500 hektare. Het geoogste
produkt wordt verwerkt in de vee
voederindustrie, waarbij onderzoek
heeft uitgewezen dat de vertering en
eiwitbenutting aanmerkelijk hoger is
dan van tarwe. Wat triticale interes
sant maakt is het feit dat het gewas
minder hoge eisen stelt aan de
grond. Voor droogtegevoelige gron
den en probleemgronden kan tritica
le voor een aanzienlijk hoger saldo
zorgen dan tarwe en gerst. De teelt-
gebieden liggen dan ook op de lich
tere zandgronden en in de veenkolo
niale gebieden.
Evenals bij wintertarwe wordt triti
cale in het najaar gezaaid waarbij
oktober-november de beste zaaiperi-
ode is. Slechte weersomstandighe
den direkt na het zaaien kunnen een
ongunstige invloed hebben op de
korrelopbrengst. Wat bemesting
aangaat worden de beste resultaten
bereikt met een maksimale stikstof
Greengene zal een raamovereenkomst
afsluiten met de Landbouwuniversi
teit, waarin de samenwerking op het
gebied van biotechnologisch onder
zoek staat omschreven. Greengene wil
de universitaire kennis op het gebied
van de biotechnologie commercialise
ren. De komst van Greengene bete
kent volgens waarnemers een
belangrijke stimulans voor het bio
technologisch onderzoek in Wage-
ningen.
In Leiden is met gemengde gevoelens
gereageerd op de naderende 'over
stap' van professor Schilperoort naar
Wageningen. Schilperoort is een van
de drijvende krachten achter het Bio
Science-park in Leiden, waar kleine,
innoverende bedrijfjes op het gebied
van de biotechnologie aktief zijn. De
hoogleraar in de plantenbiologie is te
vens voorzitter van de landelijke pro
grammakommissie voor de biotechno
logie.
De onderhandelende partijen ontken
nen de Leidse suggestie dat Schilper
oort werd weggekocht door de
'landbouwlobby'. De hoogleraar wil
zelf naar Wageningen, omdat hij de
expertise op het gebied van de land
bouw nodig heeft bij zijn wetenschap-
pelijk werk, zo menen de
betrokkenen. Bovendien willen de be
langrijkste financiers, de Rabobank
en Gist Brocadus, dat Greengene in
Wageningen wordt gehuisvest.
Over de oprichting van Greengene is
de afgelopen vier jaar meermalen on
derhandeld tussen onder andere Schil
peroort en Gist Brocadus, zo meldde
het Financieel Dagblad in juni dit
jaar. Bij de onderhandelingen was
ook de Maatschappij voor Industrië
le Projekten (MIP) aanwezig, maar
deze organisatie zag dit jaar af van
gift van 160 kg verdeeld over twee of
drie giften. Een lage ph heeft geen
Met zijn grote aren heeft de triticale
een hoog opbrengstpotentieel
invloed op de opbrengst. Op de
kosten van gewasbescherming kan
aanzienlijk bespaard worden omdat
triticale in de praktijk niet of nauwe
lijks door ziektes wordt aangetast.
Waar wel rekening mee gehouden
moet worden is het juiste tijdstip om
een bespuiting met een groeiregula-
tor uit te voeren, triticale is zeer ge
voelig voor legering, vooral bij ho
gere stikstofgift. Na enkele jaren
praktij kteelt is gebleken dat triticale
goed kan konkurreren met andere
graangewassen.
Inkuilen
Een andere vorm van oogsten die bij
verdere participatie in Greengene, na
dat het door het Amerikaanse bedrijf
Molecular Genetics op de vingers was
getikt. Molecular Genetics had een
meerderheidsbelang in de Leidse on
derneming Mogen BV, dat in veel op
zichten op Greengene lijkt. Inmiddels
heeft het bedrijf uit de Verenigde Sta
ten haar belang verkocht aan de
Amro-bank, die zich nu dus ook op
deze landbouwmarkt beweegt.
Gist Brocadus is al langer aktief op
het gebied van de landbouw. Het be
drijf heeft de afgelopen jaren belan
gen genomen in meerdere
zaaizaadbedrijven, zoals in de Belgi-
Bij het GASSEN VAN AARD
APPELEN wordt meestal gebruik
gemaakt van een swingfog- of
pulsfog-apparaat. Een goede afstel
ling van met name de juiste tempera
tuur is van bijzonder belang. Geble
ken is dat de temperatuur IN het ap
paraat niet hoger mag zijn dan
150°C, daar anders de kiemremmer
onwerkzaam wordt. Tegenvallende
resultaten konden weieens hier hun
oorzaak vinden.
De winterperiode is erg in trek om
BIJ TE SCHOLEN en kursussen te
volgen. Afstellen van ploegen,
kunstmeststrooiers en maaidorsers,
maar ook vaardigheid opdoen met
hydrauliek, pneumatiek en elektrici
teit kan zeer nuttig en leerzaam zijn.
Wellicht zelfs in studieklubverband.
De Landbouwpraktijkscholen kun
nen u verder informeren.
triticale wordt toegepast is het inkui
len tijdens het deegrijpstadium. Per
hektare bedraagt de opbrengst aan
vers materiaal dan 16 ton. Het
droge stof gehalte van het ingekuilde
produkt ligt dan op 485 terwijl de
VEM op 275 ligt en de VRE op 20.
öp zich misschien niet zulke hoge
waarden maar men moet niet verge
ten dat deze opbrengsten behaald
kunnen worden op minder goede
teeltgronden. Op deze gronden ligt
de korrelopbrengst bij triticale onge
veer 10-20% hoger dan van tarwe,
gerst of rogge.
Voor 1988 bestaat er zoveel belang
stelling voor het uitzaaien van triti
cale dat zaaizaad bijna niet meer te
leveren is. Ook de door de slechte
weersomstandigheden lagere kiem-
kracht is, evenals bij andere graan
soorten, de reden dat de hoeveelheid
zaaizaad beperkter is. Tegenvallende
financiële en kilogramopbrengsten
bij snijmais doen veel akkerbouwers
in het oosten van Nederland beslui
ten om triticale uit te zaaien.
In het kader van de grote graanvoor
raden moet triticale niet gezien wor
den als overschotvergrotend gewas
maar meer als vervanger van de mo
menteel gebruikelijke grondstoffen
in de veevoederindustrie en dat het
als zodanig regionaal voor rende
mentsver betering kan zorgen.
J. v. Tilburg
sche onderneming Plant Genetics en
in het geprivatiseerde Plant Breeding
Institute in Engeland. Verder heeft
Gist Brocadus afgelopen zomer sa
men met Shell de onderneming Gene
ral Bio-Synthetics opgericht, dat zich
onder andere bezighoudt met de pro-
duktie van bestrijdingsmiddelen in de
landbouw.
Ook de Rabobank is gaandeweg geïn
teresseerd geraakt in de
biotechnologie. De bank financiert
negentig procent van het agrarische
bedrijfsleven en wil zicht blijven hou
den op de toekomstige ontwikkelin
gen in de landbouw. Vorig jaar richtte
de Rabobank het 'Biotech Venture
Fund' op, waarmee het risikovolle,
innovatieve bedrijfjes op het gebied
van de biotechnologie ging
sponsoren.
(Uit Wagenings Universiteitsblad)
Zijn uw sloten weer schoon en weet
u ook hoe het met de eindbuizen
gesteld is? Loop er eens langs, want
een slechte eindbuis maakt een hele
drain waardeloos. Vang gedurende
één minuut het water op in een em
mer. U zult verbaasd zijn van de
VERSCHILLEN TUSSEN DE
DRAINS onderling.
Wie met een STEEK-
THERMOMETER werkt moet wel
weten of deze nog de GOEDE tem
peratuur aangeeft. Enkele graden
afwijking kan funest zijn voor de
kwaliteit van uw te bewaren pro
dukt. In een bak smeltend ijs (0°C)
kunt u kontroleren of het nulpunt
nog goed wordt aangegeven.
Verder is gebleken dat bij het gassen
het TIJDSTIP belangrijker is dan
het aantal keren vergassen. In de
meeste gevallen is 3 a 4 keer vol
doende, mits er op tijd begonnen
wordt. Het is overigens raadzaam
om loodvrije benzine te gebruiken,
dit in verband met mogelijk residu.
De graszaadopbrengsten van oogst
1987 zijn over de hele linie tegenge
vallen. De zaadopbrengsten van de
fijne grassoorten zoals roodzwenk- en
veldbeemdgras zijn 20 tot 30% lager
dan normaal. Hetzelfde geldt voor
rietzwenkgras. De opbrengstbeder
ving wordt voor de raaigrassen op 15
tot 20% geschat. Hoofdoorzaak is de
vele regen die deze zomer gevallen is.
Dit deelt het produktschap voor land-
bouwzaaizaden mee.
Omdat het graszaadareaal aanmerke
lijk groter was dan dat van vorig jaar,
zal de totale graszaadproduktie van
oogst 1987 waarschijnlijk minder
sterk dalen dan op grond van de
hektare-opbrengsten te verwachten
valt. In onderstaande tabel zijn de in
1986 en 1987 goedgekeurde arealen
van enige belangrijke grassoorten
naast elkaar gezet (-t ha).
De slechte zomer heeft hier en daar
ook tot problemen bij het drogen ge
leid, omdat de kapaciteit niet is in
gesteld op een dergelijke natte oogst.
Wat de kwaliteit van het zaad betreft
blijkt er incidenteel sprake te zijn van
partijen met een (te) lagekiemkracht,
maar het is nog te vroeg om hier al
gemene uitspraken over te doen.
De afzet van voedergrassen in de af
gelopen maanden is tegengevallen.
Behalve dat de weersomstandigheden
de in- en doorzaai belemmerd heb
ben, kan ook een rol gespeeld hebben
dat het grasland deze zomer vanwe-
Engels raaigras
Italiaans raaigras
Westerwolds raaigras
Rietzwenkgras
Roodzwenkgras
Veldbeemdgras
Overige grassen
TOTAAL
Demonstratie rooien
suikerbieten in Engeland gaat
niet door wegens Rhizomanie
De rooidemonstratie suikerbieten die
in dit najaar in Engeland gehouden
zou worden gaat niet door. De heer
D. Brisbourne, hoofd van de "British
Sugar Agricultural Services Depart
ment", zei dat de beslissing was ge
nomen na overleg met de eigenaar van
het demonstratie perceel, nadat de
ge de*vele regens erg produktief is ge
weest en dat men daarom minder snel
tot in- en doorzaai besloten heeft. De
afzet van gazongrassen is normaal tot
iets minder dan normaal verlopen.
Vast gestemd
Hoewel de herfstafzet al met al niet
hoog te noemen is, is de markt vast
gestemd. De lage opbrengsten, zowel
in binnen- als in buitenland zijn hier
debet aan. De slechte oogst heeft tot
een prijsverhoging van Engels raai
gras, hooi- en weidetype, geleid; de
prijzen van deze soort zijn overigens
erg afhankelijk van het ras. Op de
markt voor Italiaans raaigras is inter
nationaal gezien weinig aktiviteit. De
prijzen zijn zwak. Voor Westerwolds
raaigras daarentegen zijn de prijzen
de laatste tijd flink gestegen. Oorza
ken zijn onder andere de lage voor
raad aan het begin van het
verkoopseizoen en de tegenvallende
oogst in Oost-Europa.
De markt voor de gazongrassen, zo
als veldbeemd- en roodzwenkgras, is
zeer vast gestemd. Het kan zelfs moei
lijk zijn om aan de verplichtingen te
voldoen. Veldbeemdgras en rood
zwenkgras met fijne uitlopers zijn
praktisch uitverkocht. Het grasveld
type van Engels raaigras is vaster in
prijs dan een paar maanden geleden.
Het gazontype van rietzwenkgras is in
prijs gestegen. Dat geldt niet voor het
voedertype.
1986
1987
10.503
12.257
859
925
838
1.237
630
656
2.313
2.598
3.253
3.901
307
438
18.703
22.012
ziekte Rhizomanie was vastgesteld in
augustus op een bedrijf in Suffolk. De
heer Brisbourne deelde verder mee dat
men de ziekte die op slechts één per
ceel is gekonstateerd, zeer serieus
neemt. Er wordt erg hard aan gewerkt
om de Rhizomanie te bestrijden. "We
willen niet het risiko nemen, dat de
omliggende bedrijven of zelfs het he
le Verenigde Koninkrijk geïnfekteerd
zouden kunnen raken, vandaar dat
we de demonstratie hebben afgelast",
aldus Brisbourne.
Het biotechnologisch bedrijf Greengene NV, dat geleid gaat worden
door de Leidse hoogleraar prof. dr. R.A. Schilperoort, komt hoogst
waarschijnlijk naar Wageningen. De onderhandelingen tussen Green
gene, de Landbouwuniversiteit, de Direktie Landbouwkundig
Onderzoek en de financierders van het nieuw op te richten bedrijf ver
keren in een beslissend stadium. De universiteit en DLO zoeken nog
passende laboratoriumruimte voor het bedrijf, dat 1 januari 1988 wil
starten.
8
Vrijdag 30 oktober 1987
