nieuws
uit
brussel
GATT-besprekingen
Landbouw van start
Discussie over
braaklegging vordert
In Oostenrijk vijftig
demonstratiebedrijven om Steyr
trekkers te testen
EG Iidstaten moeten zelf voorfinancieren
In Genève zijn deze week de besprekingen van start gegaan over de
toekomstige organisatie van de wereldhandel in landbouwproduk-
ten. Die besprekingen vinden plaats in de Landbouwgroep van de
GATT, de algemene overeenkomst inzake handel en tarieven. De po
litiek gevoelige landbouwproblemen zullen ongetwijfeld een centrale
rol spelen in het geheel van de onderhandelingen in het kader van de
ze Uruguay-ronde, waarin ook de liberalisatie van de handel, het
dienstenverkeer, intellectueel eigendom en de investeringen aan de
orde zullen komen.
Voor de Nederlandse boeren, die
grotendeels op de export zijn aange
wezen en die dankzij hun efficiënte
bedrijfsvoering relatief goed kunnen
concurreren op de wereldmarkt,
staat er in Genève veel op het spel.
Binnen de Gemeenschap is Neder
land één van de felste voorstanders
van een meer marktgeoriënteerd be
leid, dat wil zeggen een beleid dat is
gericht op verlaging van het garan
tieniveau binnen de Gemeenschap.
Het eerste schot in de onderhande
lingsronde werd deze zomer al afge
vuurd door de Amerikanen. Het was
meteen een schot in de roos: het af
schaken van alle landbouwsubsidies
tegen het eind van deze eeuw. Van
EG-zijde werd dit voorstel onmid
dellijk als onrealistisch van de hand
gewezen, maar de EG-
onderhandelaars zullen het de ko
mende maanden moeilijk genoeg
krijgen om hun eigen voorstellen
voor het voetlicht te krijgen in
Genève.
De EG blijft vasthouden aan de uit
gangspunten van het Gemeenschap
pelijk landbouwbeleid, inclusief
subsidies. Heel wat landen beschou
wen dat beleid als één van de hoofd
oorzaken van de huidige malaise op
de wereldmarkten. De EG-
voorstellen, die vorige week werden
goedgekeurd door de ministerraad
en begin deze week officieel werden
ingediend, vallen in twee delen uit
een. In een eerste fase moeten via af
spraken over minimumprijzen en
een verdeling van de markt orde op
zaken worden gesteld in de graan-,
suiker- en zuivelsector. Pas als het
evenwicht in deze sectoren is her
steld kan er worden gepraat over een
geleidelijke vermindering van de
steun, op voorwaarde dat alle be
trokken landen in gelijke mate hun
subsidiestelsels afbreken. De EG is
er voor om de produktiesteun gelei
delijk te vervangen door directe in
komenssteun aan de boeren.
De Amerikanen hebben teleur
gesteld gereageerd op deze eerste in
zet. Volgens hen is de Gemeenschap
er op uit het huidige niveau van de
exportsubsidies vast te houden via
een verdeling van de markt. De VS
zijn er bovendien over gevallen dat
de EG de invoer van graansubstitu-
ten, zoals soja en maïsgluten, aan
banden wil leggen, eerst via afspra
ken over hoeveelheden en later via
verhoging van de douanerechten.
Dat is geen vrijmaking, maar regel
rechte beperking van de handelsmo
gelijkheden, zo zeggen de Ame
rikanen.
Alleen het voorstel om steun aan de
boeren los te koppelen van de pro-
duktie kan in Amerikaanse ogen ge
nade vinden. "Maar we kunnen ver
der maar weinig ontdekken waarmee
we het eens zijn", aldus Amerikaan
se functionarissen in Genève.
Middenweg
Een middenweg tussen de VS en de
EG wordt voorlopig bewandeld
door de Cairns-groep. Dat is een
groep van veertien landen (Argenti-
Vrijdag 30 oktober 1987
nië, Australië, Brazilië, Canada,
Chili, Columbia, de Fidzji-eilanden,
de Philippijnen, Hongarije, Indone
sië, Maleisië, Nieuw-Zeeland, Thai
land en Uruguay) die samen een
kwart van de wereldlandbouw-
export verzorgen. Naar eigen zeggen
subsidiëren zij hun landbouw niet
Volgens hun woordvoerder deze
week in Genève, de Australische pre
mier Bob Hawke, zijn zij het beu om
in het spervuur te liggen van de
Per 1 november van dit jaar zal - zo
als reeds aangekondigd - het systeem
van de zgn. "nationale voorfinancie
ring" gaan gelden, waarbij de door
de lid-staten verrichte uitgave;} eerst
vanaf januari 1988 door de diensten
van de EG zullen worden terug
betaald.
Dit systeem, waarvan de bijzonderhe
den op korte termijn nader zullen
worden uitgewerkt, houdt in beginsel
in, dat door de produktschappen de
door hen te verrichten betalingen we
kelijks bij het Ministerie van Land
bouw en Visserij worden
gedeklareerd. Genoemd Ministerie
deklareert deze bedragen in totaliteit
In het bestuur van het Produktschap
voor Landbouwzaaizaden werd af
gelopen maandag een aantal mede
delingen gedaan over de regels die
mogelijk zullen gelden bij het braak-
leggen van bouwland. Uit de
schriftelijke mededelingen van het
secretariaat van dit Produktschap en
uit de mondelinge mededelingen van
Ir. L.C. Smit, van het Ministerie van
Landbouw, zou het gaan in de vol
gende richting: Er moet minimaal 1
ha graan voor minstens vijf jaar uit
de produktie worden genomen; De
produktie wordt gekoppeld aan het
areaal. Er moet minimaal 20% ver
mindering van graan optreden; Het
areaal van andere overschotproduk-
ten mag niet toenemen; De dek-
vrucht mag niet worden vervoederd
of verkocht, dus niet gevaloriseerd
worden; Het braakliggende areaal
moet mee rouleren in het bouwplan,
omdat anders het bouwplan nog
subsidie-oorlog tussen de VS en de
EG.
Ook de Cairns-groep wil dat alle
handelsbeperkende maatregelen en
subsidies over een termijn van tien
jaar verdwijnen. In de tussentijd zou
er geleidelijk naar dat doel worden
toegewerkt. Om te beginnen wil men
alle landbouwsubsidies eind volgend
jaar bevriezen. Hetzelfde geldt voor
alle maatregelen die de toegang tot
de markten in de weg staan, zoals
kwantitatieve invoerbeperkingen en
nieuwe sanitaire voorschriften. Ver
volgens zou men de bestaande over
schotten op ordelijke wijze moeten
wegwerken, dat wil zeggen zonder
verstoring van de markt.
In een tweede fase moet de over
heidssteun aan de landbouw geleide
lijk verdwijnen. Afschaffing van de
exportsubsidies en invoerbeperkin
gen (tarifair en niet-tarifair) hebben
daarbij voorrang. Na tien jaar moet
de wereldhandel in landbouwpro-
dukten op lange termijn worden ge
regeld, in principe op basis van vol
ledige vrijheid.
bij het Ministerie van Financiën, die
vervolgens het totaalbedrag binnen
een week beschikbaar stelt.
De nieuwe methodiek die derhalve
een deklaratiesysteem achteraf in
houdt in plaats van het tot heden gel
dende voorschotsysteem zal naar
verwachting inhouden, dat de betalin
gen zullen plaatsvinden ongeveer 14
dagen na de desbetreffende boeking
in de financiële administratie van het
produktschap. Vooralsnog bestaat bij
het hoofdproduktschap voor akker-
bouwprodukten de verwachting, dat
het vorenbedoelde nieuwe systeem
ook na 31 december 1987 zal worden
toegepast.
nauwer zou worden; Brussel betaalt
slechts 1/4 deel van de vergoeding.
Er wordt gesproken over een vergoe
ding van minimaal 1100,per ha.
maar nader overleg hierover moet
nog plaatsvinden. De Nederlandse
bijdrage moet uit het budget van
"Landbouw" komen; Men wil - zo
als het nu lijkt - geen regionalisatie
van de vergoeding, omdat men bij
het trekken van grenzen veel proble
men ziet komen; Verwacht wordt
dat de aanmelding het grootst zal
zijn (worden) van die bedrijven,
waar het saldo per ha granen bene
den het gemiddelde ligt.
De boerenvertegenwoordigers dron
gen erop aan om de kosten die de
bodembedekkers vragen, boven op
de braakleggingsvergoeding te leg
gen, omdat anders deelneming aan
de braakleggingsregeling wel verge
ten kan worden, zo stelden zij. De
Bespreekbaar
In Brussel reageert men op deze
voorstellen positiever dan op de
Amerikaanse plannen. Dit is in ieder
geval bespreekbaar, zo wordt gezegd
in kringen van de Commissie. Maar
men acht het uitgesloten dat er tegen
het einde van de eeuw een eind zal
zijn gekomen aan elke vorm van
subsidiëring in de landbouwsector.
Resultaten hoeven er voorlopig niet
te worden verwacht uit Genève. Vol
gens betrokkenen zal het waar
schijnlijk jaren duren voordat er
concrete afspraken op tafel liggen.
Wat de EG betreft gaat het om glo
bale onderhandelingen. Dat wil zeg
gen dat de landbouwproblemen
(waarbij de EG nogal wat boter op
het hoofd heeft) niet geïsoleerd mo
gen worden behandeld.
De speciale commissie die het Euro
pese Parlement in het leven had ge
roepen voor een onderzoek naar het
probleem van de EG-
landbouwoverschotten heeft haar
werkzaamheden inmiddels afge
rond. Het eindrapport van de com
missie die onder leiding stond van de
Nederlandse parlementariër Eisso
Woltjer (PvdA), is begin deze week
in Straatsburg op tafel gelegd.
Bedreiging
De commissie, waarin bijna alle par
tijen in het Parlement vertegenwoor
digd waren, komt tot de conclusie
dat de kosten van voorraadbeheer en
afzet voor de EG niet meer zijn te
dragen. De overschotten bedreigen
niet alleen het landbouwbeleid als
zodanig, maar het voortbestaan van
de hele gemeenschap. Eén van de le
den van de commissie heeft bere-
regeling gaat in per 1 maart 1988.
In een eerste voorlopige reaktie zegt
de voorzitter van de ZLM de heer
H.C. van der Maas bij de braakrege
ling voorstander te zijn van het zgn.
rendersysteem waarbij boeren op
vrijwillige basis in kunnen schrijven
op de regeling. Vanaf de laagste in
schrijvingen kunnen naar boven toe
de inschrijvingen net zo lang worden
gehonoreerd tot het door de minister
beschikbaar gestelde bedrag op is.
Dat bedrag moet volgens de heer
v.d. Maas minstens enige tientallen
miljoenen guldens groot zijn.
kend dat de EG tussen 1986 en 1992
112 miljard gulden te kort komt om
de kosten van opslag en afzet te kun
nen dragen.
Volgens de commissie moet er daar
om een speciaal fonds worden opge
richt om van de bestaande voorra
den af te komen. Maar eerst moet
men de produktie beheersen. Het
Parlement vindt dat het prijsbeleid
daarbij niet het enige instrument
mag zijn. Het moet worden gecom
bineerd met produktdrempels en al
ternatief grondgebruik. Er wordt in
het rapport ook aangedrongen op
een grotere terughoudendheid bij de
import van graansubstituten. Daar
over moet met de VS worden onder
handeld. De opsteller van het rap
port, de Franse christen-democraat
Michiel de Batisse, zei dinsdag in
Straatsburg overigens dat het met de
overschotten pas de laatste jaren uit
de hand is gelopen. Het ontstaan
van melk-, wijn- en olijfolieplassen
is te wijten aan niet of niet tijdig in
grijpen. Het is een symptoom, maar
niet de oorzaak van de crisis, aldus
De Batisse.
De onderzoekscommissie vindt wel
dat de Gemeenschap van de belang
rijkste produkten een "normale"
voorraad moet hebben. Voor graan
is aan het eind van de oogstperiode
twaalf tot vijftien miljoen ton rede
lijk, voor boter en magere melkpoe
der tweehonderd duizend ton, voor
rundvlees en olijfolie honderd dui
zend ton. Volgens de jongste gege
vens uit Brussel beschikt de EG over
13,5 miljoen ton graan (bij het begin
van de oogst), ruim één miljoen ton
boter, 855.000 ton magere melkpoe
der, 550.000 ton rundvlees en
264.000 ton olijfolie.
De inschrijvingen zullen moeten zit
ten tussen ca. 1500,en
2000,per ha. Volgens de ZLM-
voorzitter traineert de minister de re
geling wanneer hij als vergoeding
een bedrag beschikbaar wil stellen
van slechts 1000,per ha, want
daar doet geen boer aan mee". De
heer van der Maas is het ook
volstrekt oneens met de voorwaarde
dat het areaal van andere overschot-
produkten niet mag toenemen. Hij
acht dit een ernstige inbreuk op de
vrijheid van de individuele on
dernemer.
5
Landbouwschap neemt zelf
initiatief voor studie over
land- en tuinbouw
Het Landbouwschap gaat een
commissie instellen die een nade
re studie moet maken over de toe
komst van de land- en tuinbouw.
De agrarische handel en industrie
alsmede vertegenwoordigers van
de wetenschap zullen worden ge
vraagd in deze commissie zitting
te nemen. Dit heeft het Land
bouwschap meegedeeld aan mi
nister Braks van Landbouw en
Visserij, in een reactie op een sug
gestie van de heer Voorhoeve.
Het Landbouwschap constateert
dat er op het gebied van de
markt, de techniek en het milieu
momenteel veranderingen plaats
vinden die voor de hele agrari
sche bedrijvigheid van belang
zijn. De commissie die op initia
tief van het Landbouwschap deze
veranderingen moet gaan bestu
deren krijgt tot taak om wegen
aan te geven die op middellange
en lange termijn leiden tot een le
ve iltkrachtige land- en tuinbouw.
In het kader van haar 40-jarig
bestaan heeft de grootste fabri
kant van trekkers in Oostenrijk
Steyr op de onlangs gehouden Rie-
der Messe haar nieuwe generatie
trekkers gepresenteerd. Grootste
prestatie is het model 8180a dat als
eerste een verbruik heeft dat ligt
onder de 200 g/kWh. Vrijwel alle
trekkermodellen van Steyr zijn
voorzien van vernieuwde kabines.
Vooral komfort, uitzicht, toegan
kelijkheid en geluidsniveau zijn
sterk verbeterd.
Wie in Oostenrijk overigens over
weegt een Steyr te kopen kan voor
een test een beroep doen op één
van de 50 over het land versprei
de demonstratiebedrijven. Op ver
zoek van de kandidaat-koper
komt één van deze boeren geheel
vrijblijvend tegen betaling per uur
een demonstratie geven met trek
ker en machines. Op deze wijze
kan Steyr veel reis- en verblijfs
kosten besparen, terwijl de even
tuele koper bespaard blijft voor
een onjuiste aankoop. De de
monstratie bedrijven worden ui
teraard met zorg uitgekozen en de
eigenaren voor wie dit een aardi
ge bijverdienste is, moeten in de
omtrek als vakman en als be
trouwbaar bekend staan.
Geheel vrijblijvend wordt op het eigen bedrijf trekker en machine uit
getest door een boer op een demonstratiebedrijf.
Winkel, Brussel/Genève)
