VOO It in:
VOO UW
De vrouw in het agrarische gezin en het
werk van de Bonden van
Plattelandsvrouwen
Milieu als jaarthema
Agrarische studiereizen
1987 keuze uit VIER!
PJGN-nieuws
p.j. zuid
geluid
J. van Alphen
Nederlands Kampioen
Tractor Puiling
onder redaktie van de Redaktiekommis-
sie Bond van Plattelandsvrouwen voor
Zeeland en Brabant
Redaktieadres:
Mevr. P. J. de Rooy-Janse M.A.
Postbus 42, 4424 ZG Wemeldinge.
Het LEI (Landbouwkundig Ekonomisch Instituut) heeft in 1984 een
onderzoek uitgebracht dat als titel had 'Boerinnen en Tuindersvrou
wen in Nederland'. Hieruit bleek dat de agrarische vrouw gemiddeld
22.3 uur per week werkt op het bedrijf van haar man. Daarnaast
heeft zij de volledige verantwoordelijkheid voor huishouding en ge
zin, waarin gemiddeld 49 uur wordt gewerkt. Tellen we deze uren bij
elkaar, dan blijkt de agrarische vrouw 71.3 uur per week te werken.
Haar man, zo is ook uit onderzoe
ken gebleken, werkt gemiddeld 60
uur per week op het bedrijf, telt
daarbij de 50 minuten per week
waarin hij huishoudelijk werk ver
richt dan is de konklusie duidelijk
dat de boerin meer uren werkt dan
haar man.
Voor sommigen waren de uit
komsten uit dit onderzoek ongeloof
waardig. Uit de diskussies in het
land met de vrouwen zelf, bleek ech
ter dat velen zich hierin herkenden.
Geadviseerd werd om eens een week
tijd te schrijven, zodat de eigen uren
zichtbaar werden. Velen schrokken
er zelf van hoeveel werk er werd ver
richt in of voor het bedrijf. Al eerder
genoemd is de verwevenheid van het
gezin en het bedrijf. Deze verweven
heid merkt vooral de vrouw, want
wat is gemakkelijker dan een in-
springkracht achter de hand te heb
ben, die zodra het nodig is, haar
werk in huis in de steek laat en ach
ter gaat helpen. Iedere vrouw kan
voorbeelden geven, hoe haar werk
kracht op een bepaald moment no
dig is in het bedrijf. Over allerlei
vaste Caken die vrouwen kunnen
hebben heb ik het dan nog niet
gehad.
Ik heb dan nog niet gesproken over
de situatie als er kinderen zijn. Ook
hier kan je weer stellen dat het posi
tief is dat kinderen opgroeien met de
ouders samen, weten wat de vader
voor werk doet. Aan de andere kant
als de kinderen klein zijn, gebeurt
het meermalen dat vader en moeder
op het bedrijf aan het werk zijn en
de kinderen alleen in huis liggen.
Zijn ze wat groter dan moeten ze
menigmaal de handen uit de mou
wen steken om ook hun steentje bij
te dragen aan het werk wat gedaan
moet worden.
Onzichtbaarheid
In de organisaties zijn agrarische
kommissies opgericht die aandacht
geven aan de positie van agrarische
vrouwen. Lang was deze groep vrou
wen 'onzichtbaar', terwijl ze wel
werk verrichtte in het belang van de
ekonomie. Deze problematiek is ook
aan de orde geweest op een thema
dag enige jaren geleden. Uit deze
dag ontstond een kommissie, die het
rapport 'Loon naar werken' opstel
de. Dit rapport wordt momenteel
bediskussiëerd in de plattelands
vrouwenorganisaties.
Wat staat er nu in dat rapport: in de
taakomschrijving werd aangegeven
dat de kommissie haar werk moest
verrichten op een viertal terreinen,
namelijk de juridische aspekten, hoe
ziet de fiskus het werk van deze
groep vrouwen, het terrein van de
sociale zekerheid en de scholing en
opleiding.
Er zijn twee algemene konklusies:
allereerst blijkt weer de onzichtbaar
heid van meewerkende vrouwen.
Het Ekonomisch Instituut voor het
Midden- en Kleinbedrijf (EIM) telde
in 1985 77.000 vrouwen, het LEI
65.000 meewerkende gezinsleden en
het CBS 228.000. Een verschil van
86.000.
Het andere algemene punt was voor
lichting. Er zijn veel meer mogelijk
heden op de verschillende terreinen
maar men kent ze niet. Mijn voor
waarde is dan wel dat het voorlich
ting is waar meer rekening wordt ge
houden met het werk en de positie
van de vrouw.
Knelpunten
Trouwen in gemeenschap van goede
ren is een automatisme. Gekozen
kan ook worden voor huwelijkse
voorwaarden. Hierbij kan de positie
van de vrouw geregeld worden, ze
ker als bij huwelijkse voorwaarden
het Amsterdams Verrekenbeding ge
bruikt wordt. Wat niet duidelijk in
Loon naar Werken naar voren komt
Overeenkomst gesloten over
ekologisch onderzoek
Noordzee
In het jaar van het milieu, werkt ook
het APJW met het thema milieu. In
overleg met de 3 plattelandsjongeren
organisaties is dit het thema voor
de komende twee seizoenen.
Omdat milieu echter een veelomvat
tend begrip is, en er zoveel aspecten
zijn, was het noodzakelijk om het
thema heel duidelijk af te bakenen.
Het APJW heeft als invalshoek "af
val" gekozen, omdat afval iets is
wat we elke dag met z'n allen in
(vuilnis)zakken vol produceren, en
het op die manier herkenbaar blijft.
Het materiaal dat bij het APJW mo
menteel gemaakt wordt en vanaf het
najaar ongeveer beschikbaar is zal er
als volgt uit gaan zien: Er is een vi
deo over batterijen, die ontzettend
leuk is om te bekijken. In deze video
is te zien hoeveel batterijen, die erg
schadelijk zijn voor het milieu, we
dagelijks gebruiken en wat er dan
mee gebeurd (er zitten batterijen in
je fototoestel, horloge, rekenmachi
ne). Daarnaast komt er een foto-
wandtentoonstelling waarop te zien
is wat er met ons achteloos wegge
gooide afval gebeurd in "het
miheu".
Ook zijn er allerlei leuke doe-
aktiviteiten; een reclamespel maken,
een muurkrant maken, een
beeldstrip verhaal, of je eigen ge
maakte kringlooppapier.
Er komt ook een milieu
themanummer met daarin heel wat
informatie. Als je wat wil weten over
deze zaken kun je terecht bij het
APJW tel. 030 - 730830.
Maar wij zijn natuurlijk niet de eni
gen die materiaal over milieu heb
ben. Ook bij het I.V.N. is dat te krij
gen (tel. 020-228115). Wat denk je
van een zure regen wandeling? (te re
gelen via het IVN). De stichting
milieu-educatie is er in elke provin
cie, ook zij hebben veel over milieu;
video's, boeken proefkisten. Waar
ze in jouw provincie zitten, kun je
via 020 - 261716 opvragen.
Daarnaast kun je zelf natuurlijk veel
bedenken; een excursie naar een af
valverwerking, een waterzuiverings
installatie, naar een kerncentrale,
enz.
En wat let je om een milieuconsulent
te vragen om hier wat over te komen
vertellen?
Leefbaarheid in de toekomst is ook
onze zorg; is jouw zorg!
Tineke Grijsen
Redaktie: Roelie Troost
De Dienst Getijdewateren van Rijks
waterstaat heeft op 24 september met
het Nederlands instituut voor onder
zoek der zee een raamovereenkomst
gesloten over het uitvoeren van be
leidsgericht ekologisch onderzoek op
de Noordzee en de Waddenzee. Met
deze raamafspraak wordt gestreefd
naar een intensievere samenwerking
op het gebied van het beleidsonder-
bouwend onderzoek.
Het onderzoek zal zich in eerste in
stantie richten op verstoring van het
milieu van de Noordzee door eutro
fiëring, verontreiniging en grootscha
lige visserij-aktiviteiten.
PJZ afd. Oost Zeeuws
Vlaanderen
Een bowling op 9 oktober van 20.00
uur tot 22.00 uur in de "Vlaanderen-
hal" te Sas van Gent. Leden: gratis,
niet-leden: 5,—. Bij geen vervoer,
geen probleem: bel het bestuur.
PJZ afd. Walcheren
Op 9 oktober een bowling in "De
Kaasboer" te Biggekerke van 20.30
uur tot 22.30 uur. Kosten: leden:
9,niet leden-leden: 13,Op
geven voor 7 oktober bij Petra: 01185
- 2613 of bij Ko: 01182 - 1381.
PJZ agenda afd. Noord-
Beveland E.V.
De PJZ afdeling Noord-Beveland
E.V. gaat op 16 oktober a.s. bowlen
in het Bowlingcentrum aan de Beeste-
markt te Goes. De aanvang is 20.00
uur. Opgave zo spoedig mogelijk bij
Connie, tel. 01109-282 of bij Hans,
tel. 01108-1361. Tot dan.
is het bestuur hebben over het ver
mogen. Gemeenschap van goederen
lijkt goed, maar de man is meestal
ondernemer en heeft daardoor het
bestuur over het vermogen, waar
door bij echtscheiding het bedrijf
wordt toegewezen aan de man en de
vrouw dus met lege handen staat, of,
als zij haar deel opeist, het schuldge
voel heeft dat zij het bedrijf heeft
kapot gemaakt.
Ook fiskaal kunnen er knelpunten
zijn. De vrouw werkt mee in het be
drijf, wat een ekonomische aktiviteit
is. Fiskale regelingen zijn: meewerk-
aftrek - reële beloning - maatschap.
Vraag is hoe kan de vrouw een eigen
inkomen verwerven.
Wat betreft AAW komt de onbe
kendheid weer naar voren en het feit
dat men problemen heeft met het
goed opgeven van wat voor werk
men heeft verricht. Vaak ook niet
weet welke arbeid wel en welke niet
mag worden geteld. Dit speelt ook
bij de fiskus. Voor vrouwen is het
een probleem; in Den Haag zegt
men, er is geen jurisprudentie over,
dus geen probleem.
Belangentegenstelling
Het werk van de vrouw wordt ge
kwalificeerd als ongeschoold. De
vraag is op wat voor wijze er door
het volgen van kursussen meer aan
dacht aan gegeven kan worden en
vrouwen als geschoold kunnen wor
den aangemerkt. Het aanbod dient
beter op de behoefte te worden afge
stemd. In de diskussies komt echter
steeds naar voren: als je iets wilt re
gelen dan kost het geld. De overheid
heeft hier geen geld voor over; dit
staat in het rapport duidelijk aange
geven. Vrouwen zullen het dus zelf
moeten betalen en dan kom je te
recht bij het dilemma van veel vrou
wen, namelijk dat vrouwenbelangen
tegen bedrijfsbelangen zijn.
De vrouw staat ook in het bedrijf en
hinkt als het ware op twee benen ver
der. Enerzijds vindt ze dat haar werk
beter gewaardeerd moet worden, an
derzijds heeft zij er problemen mee
als dit geld kost. En zo blijft zij han
gen tussen haar positie als huis
vrouw/moeder (privé-situatie) werk
nemer (loondienstsituatie) en onder
nemer/werkgever (zelfstandigensitu
atie) en blijft het onduidelijk, welke
plaats zij nu precies heeft.
Er ?al nog veel diskussie moeten
plaats vinden binnen de organisa
ties, inzet en kreativiteit nodig zijn
om haar positie te verbeteren. Met
het rapport Loon naar Werken is in
ieder geval bereikt, dat de arbeid van
meewerkende vrouwen op de politie
ke agenda staat en velen er wel over
moeten praten.
G. Tober-Doorn
meer hebben. Een aardige bij
komstigheid is het dat het in oktober
nog fraai zomerweer is!
Vanuit het hotel Stefanie in het cen
trum van de stad Wenen worden
ekskursies gehouden in en rondom
de stad. Bijvoorbeeld Schloss
Schönbrunn, Krems en St Pölten,
tocht langs de Donau, de Kloster-
neuburg, etc. Hoogtepunten in het
programma van de stad zijn het bij
wonen van operettevoorstellingen en
een folkloristische avond. In 5 volle
dagen Wenen leren kennen.
Drie dagen Brussel om veel te weten
te komen over het Landbouwbeleid
in de EG. Bezoek aan het Copa, de
Europese boerenorganisatie en aan
het Europees Parlement. Vanuit het
traditionele Palace Hotel in het hart
je van de stad, bezichtiging van
Brussel.
Met de trein naar Hoek van Hol
land, met de boot naar Harwich, be
zoek aan een groot agrarisch bedrijf
naar Londen. Rondrit door de stad
en mogelijkheden om op eigen gele
genheid Londen te ontdekken. Een
hele dag wordt uitgetrokken om de
Royal Smithfield Show te bezoeken,
dè grote landbouwtentoonstelling.
Voor uitgebreide informatie, het
aanvragen van de brochure Agrari
sche Studiereizen of uw aanmelding
kunt u bellen met: Agrarische Stu
diereizen, Roermondsplein 20, 6811
JN Arnhem, telefoon 085 - 512087
tussen 08.00 en 18.00 uur.
Uit vier Agrarische Studiereizen van
het programma 1987 van Agrarische
Studiereizen kan men nog kiezen.
Dit zijn: Israël van 19-29 oktober
1987, een 11-daagse vliegreis/rond
reis per bus; Wenen van 4
november-8 november 1987,
5-daagse vliegreis; Brussel van 18-20
november 1987, 3-daagse busreis;
Londen van 28 november - 1 decem
ber 1987, 4-daagse trein-boot-
busreis.
Tijdens de rondreis in Israël: bezoe
ken aan en verblijf in historische
plaatsen zoals Oud Jaffa, Ceasarea,
de berg Carmel, Tabga, het meer
van Galilea, Bethlehem, Massada,
Sodom, Jeruzalem. Van belang zijn
de interessante agrarische bezoeken
tijdens de rondrit. Nog zo'n 75 jaar
geleden bestond het land voorname
lijk uit moeras en woestijngrond, nu
heeft het een hooggekwalificeerde
landbouw. Door het verblijf op en
kele dagen in de hotels in de kibbut-
ziem, door de lezing van een lid van
het Ministerie van Landbouw en de
gesprekken met de Israëlische boe
ren zal aan het eind van de reis de Is
raëlische landbouw geen geheimen
Vorige week zaterdag is Jan van Al
phen uit Bladel met Popeye in de 5,7
ton vrije klasse, de zwaarste klasse
in de A-categorie, tijdens het Neder
lands Kampioenschap op Flevohof
Nederlands Kampioen geworden.
Voor Jan van Alphen is dit Tractor
Pulling seizoen succesvol verlopen.
Tijdens de Europese kampioen
schappen in Zweden werd hij tweede
in de 5,7 ton vrije klasse.
Uitslagen B-kategorie:
2,4 ton vrije klasse B-categorie: le
Super Spetter, Kruisland 150; 2e
Scooby Doo, Groede 113; 3e Red Dia
mond, Roosendaal 89.
3,4 ton vrije klasse B-categorie: le
Asterix, Tijnaard 155;. 2e Super
Spetter, Kruisland 97; 3e Spinola,
Popeye in aktie
Halsteren 72.
4,4 ton vrije klasse B-categorie: le
Asterix, Tijnaard 150; 2e Ladaf,
Stekene 119; 3e Black Danger,
Wouw 92.
Voor de kampioenschappen was ook
dit keer weer veel belangstelling.
Duizenden bezoekers aan Flevohof
hebben zaterdag genoten van deze
spannende en spectaculaire sport.
20
Vrijdag 2 oktober 1987
